سازگاری مرد در خانواده

سازگاری مرد در خانواده؛ مدیریت چالش‌های خانواده توسط مرد به منظور ایجاد رابطۀ مسالمت‌آمیز.

سازگاری مرد در خانواده، موجب جلوگیری از سستی روابط، نزاع و درگیری بین زن و شوهر می‌شود. عمل‌کردن مرد به وظایف خود در زندگی خانوادگی از جمله عواملی است که میزان سازگاری وی را نشان می‌دهد. سازش مرد در زندگی نوعی صبوری در برابر مشکلات و پذیرش شخصیت واقعی همسر خود است. این امر موجب ایجاد آرامش، تفاهم و رضایت‌مندی میان اعضای خانواده می‌شود.

مفهوم‌شناسی

سازش در لغت؛ به‌معنای حسن سلوک، توافق، آشتی و صلح است. سازگاری در زناشویی؛ به‌معنای وضعیتی است که در آن زن و شوهر در بیشتر مواقع احساس خوشبختی و رضایت از همدیگر دارند.

سازگاری در اسلام

از منظر اندیشمندان مسلمان، دین اسلام سازگاری را امری دوطرفه دانسته و زوجین را به یک میزان به سازگاری در زندگی مشترک دعوت کرده است. دین اسلام توجه زوجین به سازگاری و افزایش آن در زندگی مشترک را از عواملی معرفی کرده که سبب ایجاد زندگی خانوادگی سالم، کامل، آرام و محبّت متقابل زوجین شده است. همچنین سازگاری در زندگی مشترک را اساسِ بقایِ زندگی دانسته و آن را به‌عنوان منبعی معرفی کرده که محبّت می‌آفریند. سازش زن و مرد در زندگی مشترک، سبب افزایش برکات الهی، نزدیک شدن دل‌ها به یکدیگر، پیوند‌های مستحکم در زندگی و تربیت صحیح فرزندان می‌شود.

ویژگی‌های مرد سازگار

کارشناسان معتقدند ویژگی‌های شخصیتی یک فرد، تأثیر بسزایی در میزان سازش وی در خانواده دارد. به عقیدۀ آنها بین ویژگی‌های شخصیتی مرد‌ها مانند توافق‌پذیری، برون‌گرایی، دلپذیر‌بودن، انعطاف‌پذیری و سازگاری آنها در خانواده و زندگی زناشویی، رابطۀ مستقیمی وجود دارد. از دیگر ویژگی‌های مرد سازگار، داشتن اعتماد به نفس، تعادل رفتاری، شنوندۀ خوب‌بودن، احترام متقابل به اعضای خانواده، صداقت در گفتار و رفتار و شوخ طبعی است. مرد سازگار تلاش می‌کند حتی در شرایطی که متناسب با خواستۀ او نیست خود‌کنترلی در رفتار و عمل داشته و خود را با شرایط هماهنگ کند.

عوامل افزایش سازگاری مرد

انسان‌ها دارای ویژگی‌های مثبت و امور منفی متعددی هستند که سبب بروز ناملایماتی در زندگی آنها می‌شود؛ اما با افزایش سازگاری زوجین، از سستی روابط، نزاع و درگیری بین زن و شوهر کاسته می‌شود. عوامل مؤثر بر افزایش سازگاری مرد در خانواده عبارت‌اند از:

1. صبوری؛
2. هم‌کفو ‌بودن: زن و شوهر اگر از لحاظ شرافت خانوادگی، علاقه‌ها و اهداف، دینداری و تقید به ضوابط اسلامی و نوع زندگی خانوادگی، تناسب و هماهنگی داشته باشند؛ میزان سازگاری آنها در زندگی زناشویی بیشتر می‌شود.
3. عمل به وظایف خانوادگی: سرپرستی و مدیریت خانواده، تأمین هزینه‌های خانواده و تأمین نیاز جنسی همسر، نقش مؤثری در افزایش سازگاری مرد در خانواده دارد. همچنین رعایت اخلاق حسنه، خوش‌رفتاری و درک متقابل، از وظایف اخلاقی مرد است که سبب افزایش میزان سازگاری وی در خانواده می‌شود.
4. معنویت‌افزایی؛

پیامد‌های سازگاری مرد

از مهم‌ترین پیامدهای سازگاری مرد در خانواده، افزایش محبت و دوستی میان زن و شوهر، رضایت‌مندی زوجین از یکدیگر، تحکیم بنیان خانواده و درک متقابل زوجین است که در پی پذیرش شخصیّتِ واقعی همسر توسط مرد با وجود تفاوت‌های متعدد میان آنها به‌وجود می‌آید.

علل و پیامدهای ناسازگاری مرد

عدم تناسب رفتاری، گفتاری و عملی میان زوجین، سبب ایجاد مشکل و ناسازگاری‌ میان زوجین می‌شود. این امر سبب ایجاد تنش، عدم همکاری و به‌وجود‌آمدن ناراحتی میان آنها می‌شود. عدم تطابق ارزش‌های دینی و اعتقادات نیز از دیگر عواملی است که بروز ناسازگاری میان زوجین را به‌دنبال دارد و سبب نادیده گرفتن ارزش‌های اخلاقی میان زوجین می‌شود. همچنین وجود تفاوت‌های فرهنگی و آداب و رسوم میان زوجین نیز، سبب بروز مشکلات جدی میان آنها می‌شود. این امور سبب افزایش ناسازگاری میان زوجین و عدم همکاری و هم‌فکری میان آنها می‌شود. خشونت و سرکشی زوجین از دیگر پیامدهای ناسازگاری مرد در خانواده است. این امر علاوه بر سلب آرامش زوجین، سبب ایجاد نا‌امنی و نا‌آرامی برای اعضای خانواده می‌شود.

منابع

• امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ چهاردهم، 1386ش.
• حسینی‌نسب، سید داود و همکاران، «رابطه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های حل تعارض بین فردی با سازگاری زناشویی دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد تبریز»، فصلنامه علوم تربیتی، شماره 4، 1487ش.
• خامنه‌ای، سیدعلی، «سازش و سازگاری»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: 19 آبان 1386ش.
• دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 2 اردیبهشت 1402ش.
• «سازگاری همسران»، وب‌سایت ویکی فقه، تاریخ بازدید: 2 اردیبهشت 1402ش.
• «صبر و سازش در خانواده»، وب‌سایت ایمانور، تاریخ بازدید: 2 اردیبهشت 1402ش.
• عرب بافرانی، حمیدرضا و همکاران «اثربخشی آموزش معنویت بر سازگاری زناشویی زوجین»، مطالعات اسلام و روانشناسی، شماره 12، 1392ش.
• عسکری، راضیه و همکاران، «تأثیر آموزش برنامه بهبود رابطه بر افزایش سازگاری زناشویی زنان کم درآمد»، پژوهش‌های مشاوره، 1398ش.
• «یک مرد خوش اخلاق چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ (نظر متخصص روانشناسی)»، وب‌سایت هنر فردی، تاریخ بازدید: 2 اردیبهشت 1402ش.