بدون خلاصۀ ویرایش
عبدالله زکی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''موسیقی رپ'''</big>؛ سبکی از موسیقی عامه‌پسند و مبتنی بر گفتار با ریتم تند. [[موسیقی]] رپ با خاستگاه آمریکایی، ذیل خردهفرهنگ هیپ‌هاپ قرار می‌گیرد. موسیقی رپ اگرچه با زمینه اعتراض علیه سرمایه‌داری، شکل گرفت، اما امروزه ابزار گسترش فرهنگ غرب در کشورهای دیگر به‌شمار می‌رود. ناسازگاری موسیقی رپ با فرهنگ جوامع شرقی، جامعۀ [[مسلمان]] و به‌ویژه بیگانه بودن آن با سبک زندگی اصیل ایرانی، آسیب‌های متعددی نظیر ترویج خشونت کلامی، رفتاری و بی‌بندوباری جنسی را برای جوامع میزبان، در پی داشته است. | <big>'''موسیقی رپ'''</big>؛ سبکی از موسیقی عامه‌پسند و مبتنی بر گفتار با ریتم تند.<br> | ||
[[موسیقی]] رپ با خاستگاه آمریکایی، ذیل خردهفرهنگ هیپ‌هاپ قرار می‌گیرد. موسیقی رپ اگرچه با زمینه اعتراض علیه سرمایه‌داری، شکل گرفت، اما امروزه ابزار گسترش فرهنگ غرب در کشورهای دیگر به‌شمار می‌رود. ناسازگاری موسیقی رپ با فرهنگ جوامع شرقی، جامعۀ [[مسلمان]] و به‌ویژه بیگانه بودن آن با سبک زندگی اصیل ایرانی، آسیب‌های متعددی نظیر ترویج خشونت کلامی، رفتاری و بی‌بندوباری جنسی را برای جوامع میزبان، در پی داشته است. | |||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
اصطلاح rap مخفف | اصطلاح rap مخفف جمله‌وارۀ «Rhythm And Poetry» به‌معنای «ریتم و [[شعر فارسی|شعر]]» است. برخی، رپ را به‌معنای ضربۀ سریع یا ضربه‌زدن سریع برای جلب توجه دانسته‌اند.<ref>[https://talkinmusic.com/what-does-rap-stand-for/ Carter, What Does Rap Stand for?, talkinmusic].</ref> رپ در اصطلاح، یکی از سبک‌های موسیقی عامه‌پسند است که مبتنی بر کلام بوده و از گفتار موزون، زبان خیابانی و موسیقی با ریتم تند بهره می‌گیرد.<ref>کافی و برزویی، «کارکردهای رسانة موسیقی رپ در چارچوب خردهفرهنگ هیپ‌هاپ (مورد مطالعه: رپ زیرزمینی فارسی در دهه‌های هشتاد و نود شمسی)»، 1401ش، ص111؛ [https://navanote.ir/rap-music/ «شناخت موسیقی رپ و ویژگی‌های آن»، وب‌سایت نوانت.]</ref> | ||
==اصطلاحات مرتبط== | ==اصطلاحات مرتبط== | ||
موسیقی رپ، ذیل مجموعه‌ای از مفاهیم و کنش‌های موسیقایی معنا پیدا می‌کند که ریشه در نگاه فرهنگی و سیاست نفوذ فرهنگی دنیای مدرن دارد. | * موسیقی رپ، ذیل مجموعه‌ای از مفاهیم و کنش‌های موسیقایی معنا پیدا می‌کند که ریشه در نگاه فرهنگی و سیاست نفوذ فرهنگی دنیای مدرن دارد. | ||
هیپ هاپ (Hip Hop)؛ یک خردهفرهنگ اعتراضی است که از چهار بخش رپ‌کردن یا (MCing)، رقص مخصوص رپ (Break Dancing)، دی.جی (DJing) و نقاشی دیواری (Graffiti)، تشکیل شده است. | * هیپ هاپ (Hip Hop)؛ یک خردهفرهنگ اعتراضی است که از چهار بخش رپ‌کردن یا (MCing)، رقص مخصوص رپ (Break Dancing)، دی.جی (DJing) و نقاشی دیواری (Graffiti)، تشکیل شده است.<ref>کوثری و مولایی، «گونه‌شناسی گفتمان‌های موسیقی رپ ایرانی-فارسی»، 1391ش، ص93؛ [https://guitariran.com/15-notable-hiphop-artists/ «راهنمای کوتاه موسیقی هیپ هاپ: تاریخچه و هنرمندان شاخص»، وب‌سایت گیتار ایران.]</ref> | ||
رپر (Rapper)؛ به خواننده رپ رپر یا رپ‌کُن گفته می‌شود. | * رپر (Rapper)؛ به خواننده رپ رپر یا رپ‌کُن گفته می‌شود.<ref>[https://www.tarafdari.com/node/1222908 امیرعلی، «اصطلاحات رپی»، وب‌سایت طرفداری.]</ref> | ||
وکال (vocal)؛ به صدای خواننده رپر یا رپ‌کن، وکال گفته می‌شود و به صورت معمول در بین آهنگسازان و صداسازان کاربرد بیشتری دارد. | * وکال (vocal)؛ به صدای خواننده رپر یا رپ‌کن، وکال گفته می‌شود و به صورت معمول در بین آهنگسازان و صداسازان کاربرد بیشتری دارد.<ref>[https://beatestan.com/rap-and-hip-hop-terms/ ملک، «اصطلاحات رپ و هیپ هاپ چیست؟، وب‌سایت بیتستان.]</ref> | ||
دیس و دیس‌بک (Diss, Diss Back)؛ به تمسخر، توهین و تیکه‌انداختن رقیب در موضوعات شخصیتی، حرفه‌ای و مشکلات دیگر، در قالب موسیقی رپ دیس و پاسخ‌دادن به آن دیس‌بک گفته می‌شود. | * دیس و دیس‌بک (Diss, Diss Back)؛ به تمسخر، توهین و تیکه‌انداختن رقیب در موضوعات شخصیتی، حرفه‌ای و مشکلات دیگر، در قالب موسیقی رپ دیس و پاسخ‌دادن به آن دیس‌بک گفته می‌شود.<ref>[https://www.tarafdari.com/node/1222908 امیرعلی، «اصطلاحات رپی»، وب‌سایت طرفداری؛] [https://beatestan.com/rap-and-hip-hop-terms/ ملک، «اصطلاحات رپ و هیپ هاپ چیست؟، وب‌سایت بیتستان.]</ref> | ||
بیت باکس(Beat Boxer)؛ به ریتمی که توسط حنجره و دهان انسان به منظور تقلید آلات موسیقی یا ملودی‌‌های خاص ساخته می‌شود بیت‌باکس یا ریتم انسانی گفته می‌شود. | * بیت باکس(Beat Boxer)؛ به ریتمی که توسط حنجره و دهان انسان به منظور تقلید آلات موسیقی یا ملودی‌‌های خاص ساخته می‌شود بیت‌باکس یا ریتم انسانی گفته می‌شود.<ref>[https://www.tarafdari.com/node/1222908 امیرعلی، «اصطلاحات رپی»، وب‌سایت طرفداری؛] [https://beatestan.com/rap-and-hip-hop-terms/ ملک، « اصطلاحات رپ و هیپ هاپ چیست؟، وب‌سایت بیتستان.]</ref> | ||
لش و لش‌بازی؛ به مجموعۀکارهای خردهفرهنگ هیپ‌هاپی مانند گرد هم جمع‌شدن برای استراحت و وِلُو‌شدن، لش‌بازی گفته می‌شود. | * لش و لش‌بازی؛ به مجموعۀکارهای خردهفرهنگ هیپ‌هاپی مانند گرد هم جمع‌شدن برای استراحت و وِلُو‌شدن، لش‌بازی گفته می‌شود.<ref>[https://www.tarafdari.com/node/1222908 امیرعلی، «اصطلاحات رپی»، وب‌سایت طرفداری.]</ref> | ||
کاور کردن در رپ (cover)؛ بازسازی و اجرای مجدد یک آهنگ توسط فرد و خواننده دیگر. | * کاور کردن در رپ (cover)؛ بازسازی و اجرای مجدد یک آهنگ توسط فرد و خواننده دیگر.<ref>[https://beatestan.com/rap-and-hip-hop-terms/ ملک، «اصطلاحات رپ و هیپ هاپ چیست؟، وب‌سایت بیتستان.]</ref> | ||
رپ‌باز؛ طرفداران و شنونده‌های حرفه‌ای رپ و به‌طور کلی کسانی که از فرهنگ هیپ‌هاپ مانند شلوار بگی، کلاه کپ، شرکت در هیپ‌هاپ پارتی و مصرف ماری‌جوانا پیروی می‌کنند رپ‌باز نامیده می‌شوند. | * رپ‌باز؛ طرفداران و شنونده‌های حرفه‌ای رپ و به‌طور کلی کسانی که از فرهنگ هیپ‌هاپ مانند شلوار بگی، کلاه کپ، شرکت در هیپ‌هاپ پارتی و مصرف ماری‌جوانا پیروی می‌کنند رپ‌باز نامیده می‌شوند.<ref>[https://www.tarafdari.com/node/1222908 امیرعلی، «اصطلاحات رپی»، وب‌سایت طرفداری.]</ref> | ||
دی جی (Disc Jockey)؛ فردی که آهنگ‌های از قبل آماده شده روی دیسک، فلش یا کامپیوتر را انتخاب کرده و با شیوه‌های و تکنیک‌های مختلف برای مخاطبان مورد نظر خود پخش می‌کند. | * دی جی (Disc Jockey)؛ فردی که آهنگ‌های از قبل آماده شده روی دیسک، فلش یا کامپیوتر را انتخاب کرده و با شیوه‌های و تکنیک‌های مختلف برای مخاطبان مورد نظر خود پخش می‌کند.<ref>[https://topstage.ir/%D8%AF%DB%8C-%D8%AC%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D9%87%D8%AF/ «دیجی کیست و چه کارهایی انجام می دهد؟»، وب‌سایت تاپ‌استیج.]</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
موسیقی رپ به‌عنوان بخشی از خردهفرهنگ هیپ‌هاپ در دهه 1960م در نیویورک توسط سیاه‌پوستان شکل‌گرفت. عامل اصلی شکل‌گیری این سبک، تبعیض‌های نژادی رایج میان سیاه‌پوست‌ها و سفید‌پوست‌های آمریکایی بود. جوانان سیاه‌پوست آمریکایی به دلیل فقر اقتصادی و عدم دسترسی به ابزارهای رایج موسیقی، پیامهای اعتراضی را به‌شکل موسیقی همراه با ریتم بیان می‌کردند. | موسیقی رپ به‌عنوان بخشی از خردهفرهنگ هیپ‌هاپ در دهه 1960م در نیویورک توسط سیاه‌پوستان شکل‌گرفت. عامل اصلی شکل‌گیری این سبک، تبعیض‌های نژادی رایج میان سیاه‌پوست‌ها و سفید‌پوست‌های آمریکایی بود. جوانان سیاه‌پوست آمریکایی به دلیل فقر اقتصادی و عدم دسترسی به ابزارهای رایج موسیقی، پیامهای اعتراضی را به‌شکل موسیقی همراه با ریتم بیان می‌کردند.<ref>[https://honareseda.com/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B1%D9%BE/ موسوی، «تاریخچه رپ»، وب‌سایت هنرصد؛] «شناخت موسیقی رپ و ویژگی‌های آن»، وب‌سایت نوانت.</ref> این سبک موسیقی اعتراضی به‌تدریج گسترش یافته و تمام اقشار جامعه آمریکایی را در برگرفت. با پیشرفت ساختار موسیقی رپ و ایجاد رسانه‌های همگانی و شبکههای اجتماعی، رپ به سرعت در تمام جهان گسترش پیدا کرد و امروزه از محبوب‌ترین و تأثیرگذارترین سبک‌های موسیقی جهان به شمار می‌رود.<ref>[https://navanote.ir/rap-music/ «شناخت موسیقی رپ و ویژگی‌های آن»، وب‌سایت نوانت.]</ref> | ||
با این وجود، موسیقی رپ با ورود موادمخدر، خشونت و روابط نامشروع از یک‌سو و منطق فروش (سرمایه‌داری) از سوی دیگر، به انحراف کشانده شد. بدین ترتیب، این سبک موسیقی که روزی به عنوان سی‌ان‌‌ان (CNN) سیاهان نامیده می‌شد | با این وجود، موسیقی رپ با ورود موادمخدر، خشونت و روابط نامشروع از یک‌سو و منطق فروش (سرمایه‌داری) از سوی دیگر، به انحراف کشانده شد. بدین ترتیب، این سبک موسیقی که روزی به عنوان سی‌ان‌‌ان (CNN) سیاهان نامیده می‌شد<ref>کافی و برزویی، «کارکردهای رسانة موسیقی رپ در چارچوب خردهفرهنگ هیپ‌هاپ (مورد مطالعه: رپ زیرزمینی فارسی در دهه‌های هشتاد و نود شمسی)»، 1401ش، ص114.</ref> و محتوای آن را اعتراض و انتقاد بر علیه سرمایه‌داری تشکیل می‌داد، به ابزار ترویج آن تبدیل شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/10/03/1906799/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D9%BE-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF «آنچه که از موسیقی رپ نمی‌دانید!» خبرگزاری تسنیم.]</ref> | ||
==رپ در ایران== | |||
==رپ | رپ در اوایل دهۀ 1370ش وارد ایران شد و در اواخر این دهه در یک برنامۀ تلویزیونی به نام «اکسیژن» پخش شد. در ابتدای دهۀ 1380ش نخستین آلبوم رپ [[زبان فارسی|فارسی]] در سبک طنز منتشر شد و در اواسط این دهه در تیتراژ چند مجموعۀ تلویزیونی از جمله «متهم گریخت» از موسیقی رپ استفاده کردند. از میانۀ دهۀ 1380ش موسیقی رپ گسترش یافت و وارد موضوعات اجتماعی و سیاسی شد،<ref>[https://noandishaan.com/forums/topic/14544-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%BE-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A/ شادمهرباز، «بررسي تاريخچه و ساختار رپ فارسي»، وب‌سایت نواندیشان.]</ref> اما به دلیل محتوای غیر [[اخلاق|اخلاقی]] که سرشار از فحش و ناسزا و تشویق به استفاده از مواد مخدر بود، مورد انتقاد شدید جامعه فرهنگی و نخبگان موسیقی سنتی قرار گرفت و در نتیجه ضمن وضع قوانین سخت و بازدازنده، بسیاری از رپرها بازداشت و سایت‌های منتشر کنندة آثار آنها فیلتر شد.<ref>[https://virgool.io/personallife/hip-hop-mjidgxsgsmxr شفیع‌زاده، «تاریخچۀ رپ فارسی و هیپ‌هاپ در ایران»، وب‌سایت ویرگول؛] [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/10/03/1906799/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D9%BE-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF «آنچه که از موسیقی رپ نمی‌دانید!» خبرگزاری تسنیم.]</ref> از دهۀ 1390ش محدودیت‌ها نسبت به موسیقی رپ کمتر شد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با دقت و احتیاط مجوزهایی را برای خوانندگان رپ، صادر کرد.<ref> [https://navanote.ir/rap-music/ «شناخت موسیقی رپ و ویژگی‌های آن»، وب‌سایت نوانت.]</ref> | ||
رپ در اوایل | |||
==ژانرهای مختلف رپ== | ==ژانرهای مختلف رپ== | ||
دایرۀ ژانرهای موسیقی رپ بسیار گسترده است و در دنیای انگلیسی‌زبان از 22 ژانر مختلف نام برده شده است.<ref>«معرفی ۲۲ ژانر رپ؛ تکامل موسیقی رپ»، وب‌سایت استدیو امواج.</ref> به‌طور کلی این ژانرها در دسته‌های گنگستا (خیابانی، خشن و تشویق به استفاده از مواد مخدر و روابط خلاف عفت)، احساسی، اعتراضی و انتزاعی دسته‌بندی می‌شود.<ref>[https://navanote.ir/rap-music/ «شناخت موسیقی رپ و ویژگی‌های آن»، وب‌سایت نوانت.]</ref> | |||
==مضامین موسیقی رپ در ایران== | ==مضامین موسیقی رپ در ایران== | ||
در ایران همانند سایر کشورهای جهان گونه‌های مختلف رپ شکل گرفته است؛ به‌طور کلی با توجه به کاربران این نوع موسیقی، رپ در ایران به پنج گروه دسته‌بندی می‌شود. | در ایران همانند سایر کشورهای جهان گونه‌های مختلف رپ شکل گرفته است؛ به‌طور کلی با توجه به کاربران این نوع موسیقی، رپ در ایران به پنج گروه دسته‌بندی می‌شود. | ||
# اعتراضی و انتقادی؛ محتوای این گونة رپ انتقاد و اعتراض نسبت به مسایل مختلف اجتماعی مانند [[جنسیت]]، نابرابری، فقر و فحشا و بی‌عدالتی را تشکیل می‌دهد. | |||
# خشونت‌آمیز و گنگستا؛ این دسته را می‌توان «رپ‌خوانی‌های خیانی» نامید که جنبه‌های خشن و دوئل غربی را دنبال می‌کنند. | |||
# ارزش‌مدار و اخلاقی؛ محتوای این دسته رپ را توجه به ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی مانند [[قناعت]]، صلح‌دوستی، رفاقت، تکریم [[خانواده]] و مانند آن شکل می‌دهد. | |||
# شادی و خوش‌گذرانی؛ این دسته از رپ بیشتر به خوشی‌ها و [[شادی|شادی‌های]] [[زندگی]] می‌پردازد و تلاش می‌کند که از مسایل اجتماعی دوری کند. | |||
# دیس‌لاو یا ضد عشق؛ محتوای این گونة رپ بر محور خیانت، خودزنی، تنفر، تیغ‌زنی، [[خودکشی]] و حتی قتل می‌چرخد.<ref>[https://delbaraneh.com/web-browsing/dislove/ «دیس لاو چیست؟ آشنایی با سبک دیس لاو»، وب‌سایت دلبرانه.]</ref> | |||
# نزدیک به موسیقی پاپ و رمانتیک؛ برخی از مضامین رپ را می‌توان در جریان غالب موسیقی پاپ که بیشتر سرگرم‌کننده و رمانتیک‌اند، قرار داد.<ref>فروغیان و دلاور، «تحلیل محتواي پیام هاي مستتر در رپ اجتماعی فارسی»، 1390ش، ص84-89؛ [https://www.tarafdari.com/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%85%D8%AA%D9%86/249208/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C-%D8%B1%D9%BE-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AE%DB% رئالی، « همه چیز درباره ی رپ فارسی»، وب‌سایت طرفداری؛] [https://virgool.io/personallife/hip-hop-mjidgxsgsmxr شفیع‌زاده، «تاریخچۀ رپ فارسی و هیپ‌هاپ در ایران»، وب‌سایت ویرگول.]</ref> | |||
==جایگاه و آینده موسیقی رپ== | ==جایگاه و آینده موسیقی رپ== | ||
موسیقی رپ اکنون در میان نوجوانان و جوانان ایرانی از جایگاه برجسته‌ای برخوردار شده است. برخی کارشناسان معتقدند که صنعت موسیقی مجاز و لس‌آنجلسی در ایران، تحت تأثیر گسترده موسیقی زیرزمینی قرار خواهد گرفت؛ زیرا این موسیقی از یک‌سو محدودیت‌های موسیقی رسمی و مجاز را ندارد و از سوی دیگر رپرها به‌دلیل زندگی در متن | موسیقی رپ اکنون در میان نوجوانان و جوانان ایرانی از جایگاه برجسته‌ای برخوردار شده است. برخی کارشناسان معتقدند که صنعت موسیقی مجاز و لس‌آنجلسی در ایران، تحت تأثیر گسترده موسیقی زیرزمینی قرار خواهد گرفت؛ زیرا این موسیقی از یک‌سو محدودیت‌های موسیقی رسمی و مجاز را ندارد و از سوی دیگر رپرها به‌دلیل زندگی در متن جامعۀ ایران نسبتاً با مسایل جامعۀ ایران آشنا هستند. با این وجود، آیندۀ این سبک موسیقی در گرو تصمیم‌های مسئولین و نهادهای فرهنگی داخل ایران در برابر جهت‌گیری یا روند نفوذ فرهنگ بیگانه است.<ref>خادمی، «بررسي ويژگي‌هاي پديده اجتماعي موسيقي رپ فارسي و ميزان محبوبيت و عموميت آن در ايران، با تأكيد بر جوانان و نوجوانان 12 تا 29 ساله شهر تهران»، 1388ش، ص50.</ref> | ||
==زمینه‌ها و خواستگاه‌ها (حامیان فکری و مالی)== | ==زمینه‌ها و خواستگاه‌ها (حامیان فکری و مالی)== | ||
خاستگاه اجتماعی رپ‌کُن‌های ایرانی در مقایسه با همتایان غربی آنها، تفاوت عمده دارد. در ایران بخش | خاستگاه اجتماعی رپ‌کُن‌های ایرانی در مقایسه با همتایان غربی آنها، تفاوت عمده دارد. در ایران بخش عمدۀ موسیقی زیرزمینی و رپ توسط افرادی ساخته می‌شود که به طبقه متوسط و بالاتر تعلق دارند. در حالی که رپرهای غربی به‌صورت عمده از طبقه پایین جامعه برخاسته‌اند. به‌همین دلیل، مضامین عاشقانه (لاو و دیس‌لاو)، جایگاه برجسته‌ای در کنار سایر مضامین رپ دارد.<ref>خادمی، «بررسي ويژگي‌هاي پديده اجتماعي موسيقي رپ فارسي و ميزان محبوبيت و عموميت آن در ايران، با تأكيد بر جوانان و نوجوانان 12 تا 29 ساله شهر تهران»، 1388ش، ص36.</ref> | ||
اما وضعیت اقتصادی رپرها، باتوجه به عدم اعطای مجوز و محروم بودن آنها از فروش آلبوم، از حمایت‌های مجاری رسمی و قانونی برخوردار نیست. آنها علاوه بر فروش اینترنتی غیرقانونی، از طریق آموزش رپرهای تازه‌‌کار، نوشتن متن شعر و هم‌سرایی با آنها (فیت‌دادن)، درآمد دارند. برخی رپرها که تحت تکفل خانواده قرار دارند، از حمایت‌های اقتصادی خانواده نیز بهره می‌برند. با این وجود، بسیاری از شرکت‌های اقتصادی خارج از کشور که برخی دارای شبکههای ماهواره‌ای فارسی‌زبان نیز هستند، به منظور تهیه خوراک برای شبکههای خود و همین طور برخی از گروه‌های سیاسی داخل و خارج از ایران برای نفوذ در میان جوانان و | اما وضعیت اقتصادی رپرها، باتوجه به عدم اعطای مجوز و محروم بودن آنها از فروش آلبوم، از حمایت‌های مجاری رسمی و قانونی برخوردار نیست. آنها علاوه بر فروش اینترنتی غیرقانونی، از طریق آموزش رپرهای تازه‌‌کار، نوشتن متن [[شعر فارسی|شعر]] و هم‌سرایی با آنها (فیت‌دادن)، درآمد دارند. برخی رپرها که تحت تکفل خانواده قرار دارند، از حمایت‌های اقتصادی [[خانواده]] نیز بهره می‌برند. با این وجود، بسیاری از شرکت‌های اقتصادی خارج از کشور که برخی دارای شبکههای ماهواره‌ای فارسی‌زبان نیز هستند، به منظور تهیه خوراک برای شبکههای خود و همین طور برخی از گروه‌های سیاسی داخل و خارج از ایران برای نفوذ در میان [[جوانی|جوانان]] و [[نوجوانی|نوجوانان]]، به حمایت مالی آنان می‌پردازند. | ||
==محدودة سنی رپرها و مخاطبین آنها== | ==محدودة سنی رپرها و مخاطبین آنها== | ||
رپ فارسی اگرچه در میان تمامی سنین شنوندگانی دارد، اما در میان گروه سنی نوجوان و جوانان بیشترین محبوبیت را پیدا کرده است. | رپ فارسی اگرچه در میان تمامی سنین شنوندگانی دارد، اما در میان گروه سنی نوجوان و جوانان بیشترین محبوبیت را پیدا کرده است.<ref>خادمی، «بررسي ويژگي‌هاي پديده اجتماعي موسيقي رپ فارسي و ميزان محبوبيت و عموميت آن در ايران، با تأكيد بر جوانان و نوجوانان 12 تا 29 ساله شهر تهران»، 1388ش، ص38 و 50-51.</ref> | ||
==عوامل جذابیت و تأثیرگذاری== | ==عوامل جذابیت و تأثیرگذاری== | ||
علل و عوامل متعددی در جذب و گسترش رپ میان نوجوانان و جوانان وجود دارد که برخی از آنها به ظرفیت خود رپ و برخی به شرایط نوجوانی و جوانی برمی‌گردد؛ به‌طور کلی این عوامل عبارتند از: | علل و عوامل متعددی در جذب و گسترش رپ میان نوجوانان و جوانان وجود دارد که برخی از آنها به ظرفیت خود رپ و برخی به شرایط نوجوانی و جوانی برمی‌گردد؛ به‌طور کلی این عوامل عبارتند از: | ||
# '''ویژگی‌های موسیقایی سبک رپ؛''' در مقایسه با سایر سبک‌ها از جمله پاپ انعطاف‌پذیری بیشتری دارد و به چارچوب‌های تعریف شده موسیقی پایبند نیست، ضرب آهنگ تند و تیز که مناسب شرایط سنی جوانان است، | |||
# '''ویژگی‌های کلامی سبک رپ؛''' مانند نادیده گرفتن چارچوپ‌های کلی شعر و تأکید بر محتوا، انتقاد تند و تیز و گاهی همراه با خشونت و توهین و بیان صریح و بی‌پردة احساسات. | |||
# '''شرایط سنی نوجوانان و جوانان؛''' حس استقلال‌طلبی، تنوع‌طلبی، و فرصت‌طلبی برای تخلیه [[هیجان]] و انرژی جوانی.<ref>[https://virgool.io/personallife/hip-hop-mjidgxsgsmxr شفیع زاده، «تاریخچۀ رپ فارسی و هیپ‌هاپ در ایران»، وب‌سایت ویرگول.]</ref> | |||
# '''القاء حس مثبت به رپ‌کن‌ها؛''' ایجاد احساس فرهنگ‌سازی آگاهی‌دهی به مردم برای رپ‌کن‌ها و این‌که آنها الگوها و خط‌مشی دهندۀ زمان خود هستند.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص105؛ [https://virgool.io/personallife/hip-hop-mjidgxsgsmxr شفیع‌زاده، «تاریخچۀ رپ فارسی و هیپ‌هاپ در ایران»، وب‌سایت ویرگول.]</ref> | |||
# '''شبکههای دوستی و ایجاد هویت مشترک؛''' نوجوانان و جوانان از یک‌سو به دلیل شرایط سنی و از سوی دیگر به دلیل داشتن ظرفیت‌های زیاد برای ایجاد شبکههای دوستی در [[مدرسه]]، دانشگاه و محله‌ها، بستر خوبی برای توزیع و گسترس رپ فراهم می‌سازند.<ref>خادمی، «بررسي ويژگي‌هاي پديده اجتماعي موسيقي رپ فارسي و ميزان محبوبيت و عموميت آن در ايران، با تأكيد بر جوانان و نوجوانان 12 تا 29 ساله شهر تهران»، 1388ش، ص35-36؛ علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص107.</ref> | |||
==فرصت‌ها در برخی گونه‌های رپ== | ==فرصت‌ها در برخی گونه‌های رپ== | ||
# تخلیه هیجان و عواطف؛ موسیقی رپ به‌دلیل ساختار موسیقایی و کلمات صریح به تخلیه هیجان افراد خصوصا جوانان کمک می‌کند.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص101.</ref> | |||
# افزایش آگاهی اجتماعی؛ پیامهای نهفته در گونۀ رپ اجتماعی موجب افزایش آگاهی اجتماعی افراد به‌خصوص جوانان می‌شود. این فرصت به‌دلیل زیرزمینی‌شدن رپ فارسی و عدم نظارت بر آن، می‌تواند به ابزاری در دست مخالفان جمهوری اسلامی تبدیل شود. | |||
# ایجاد احساس و هویت مشترک؛ مخاطبان رپ سیاسی با شنیدن پیامهای موسیقی خود را با هنرمند و در یک ردیف قرار می‌دهند.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص101.</ref> | |||
# بیان مسایل اجتماعی؛ رپ اجتماعی به مسایل متعدد جامعه مانند نابرابری، فقر، فحشا، مواد مخدر و بی‌عدالتی می‌پردازد.<ref>خادمی، «بررسي ويژگي‌هاي پديده اجتماعي موسيقي رپ فارسي و ميزان محبوبيت و عموميت آن در ايران، با تأكيد بر جوانان و نوجوانان 12 تا 29 ساله شهر تهران»، 1388ش، ص29.</ref> | |||
# آگاهی‌بخشی در مورد بی‌عدالتی نظام بین‌الملل؛ برخی از رپرها در مورد ظلم [[صهیونیسم|اسرائیل]] و غرب بر مردم فلسطین و نسل‌کشی [[نوار غزه|غزه]] خوانده‌اند.<ref>[http://fna.ir/3ff63k «نماهنگ جدید رپر ایرانی برای فلسطین+ فیلم»، خبرگزاری فارس؛] [https://www.aparat.com/v/NlHVk «آهنگ رپ در مورد غزه (12)»، وب‌سایت آپارات.]</ref> | |||
==تهدیدها و آسیب‌ها== | ==تهدیدها و آسیب‌ها== | ||
تحقیقات متعددی در مورد تهدیدها و آسیب‌های رپ بر نوجوانان و جوانان انجام شده که حاکی از تأثیرات روانی و اجتماعی نامطلوب است. | تحقیقات متعددی در مورد تهدیدها و آسیب‌های رپ بر نوجوانان و جوانان انجام شده که حاکی از تأثیرات روانی و اجتماعی نامطلوب است. | ||
# [[افسردگی]] و خودزنی؛ گونة «دیس‌لاو» در رپ بسیار مخرب بوده و محتوای آن را بیشتر ناامیدی و تخرب شکل می‌دهد. این گونۀ رپ اکثر اوقات شنونده را به سوی افسردگی، خودزنی و گاهی خودکشی سوق می‌دهد.<ref>[http://www.ghanoondaily.ir/fa/news/main/103280/ زلفی‌گل، «پوچ‌گرایی در موسیقی توهم»، پایگاه خبری قانون.]</ref> | |||
# ترویج [[اعتیاد جنسی|شهوت‌پرستی]] و اباحه‌گری جنسی؛ بیان صریح کلمات محرک جنسی به‌خصوص در گونۀ گنگستا، تأثیر عمیق بر رفتار نابهنجار جنسی در مخاطب ایجاد می‌کند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/10/03/1906799/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D9%BE-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF «آنچه که از موسیقی رپ نمی‌دانید!» خبرگزاری تسنیم.]</ref> | |||
# ترویج [[پرخاشگری]]، خشونت و استفاده از مواد مخدر؛ طبق تحقیقات انجام‌گرفته بر روی 522 دختر نوجوان آمریکایی-آفریقایی افرادی که موسیقی رپ گوش می‌دادند، چنین افرادی بیشتر به رفتارهای ناسالم مانند اِعمال خشونت، مصرف مواد مخدر و الکل روی می‌آورند و بیشتر در معرض بیماری‌های مسری جنسی قرار دارند. همچنین این افراد [[اعتماد به نفس]] بالاتر و درجة پایین‌تری از [[ایمان]] و اعتقاد را داشتند.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص95.</ref> همین طور پژوهشگران متعدد گفته‌اند که بار معنایی منفی کلمات به کاررفته در این موسیقی سبب افزایش احساسات منفی و رفتارهای خشونت‌آمیز می‌شود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/10/03/1906799/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B1%D9%BE-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF «آنچه که از موسیقی رپ نمی‌دانید!» خبرگزاری تسنیم.]</ref> | |||
# ایجاد گفتمان خشونت‌پسند؛ مضمون عمدۀ موسیقی رپ را خشونت تشکیل می‌دهد (65%)؛ این اشعار نوعی گفتمان و فضای مصنوعی ایجاد می‌کند که خشونت در آن مطلوب، پذیرفتنی و رایج جلوه می‌کند.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص95-96.</ref> | |||
# ترویج استفاده از کلمات رکیک؛ به کارگیری این نوع کلمات بخشی از طبیعت رپ شناخته می‌شود. این امر موجب می‌شود که این کلمات به امر رایجی میان مخاطبان تبدیل شود.<ref>علی‌خواه، «پنداشت از موسیقی رپ، (مطالعة در بین طرفداران)، 1392ش، ص103.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | ==منابع== | ||