صفحهٔ اصلی
مقالهٔ منتخب
لباس مشکی در فرهنگ شیعیان؛ آداب و شرایط سیاه‌پوشی در سیرۀ شیعیان.
لباس مانند زبان، هویت قومی، اجتماعی و جغرافیایی را مشخص می‌کند. انسان‌ها در زندگی اجتماعی و به‌ویژه در آیین‌های سوگواری، برای نشان دادن اندوه خود، مجموعه‌ای از رفتارها را بروز می‌دهند. در بسیاری از فرهنگ‌ها، ترک زینت (حِداد) و پوشیدن جامه‌ای به رنگ سیاه، از روشن‌ترین نشانه‌های سوگ و اندوه است. در فرهنگ ایرانی و به‌ویژه میان شیعیان نیز پوشیدن لباس سیاه و افراشتن پرچم‌های سیاه، نماد سوگواری و مصیبت‌زدگی است که معمولا در مراسم سوگواری و مجالس ترحیم بازنمایی می‌شود. پوشیدن لباس سیاه در سرزمین‌های شرقی از دیرباز مرسوم بوده است. در ایران نیز سوگواران، جامۀ کبودِ نیلی یا سیاه بر تن می‌کردند. اما رخت عزا در دوران رواج دین زردشتی در ایران باستان، به رنگ سفید بوده و این سبک پوشش حتی در دورۀ اسلامی تا دوران غزنویان نیز ادامه داشته است. برخی از پژوهشگران لباس اقوام، پیشینه پوشیدن لباس سیاه را به دورۀ هخامنشی و ساسانی رسانده‌اند و معتقدند رنگ سیاه دو معنا دارد؛ یکی حزن و دیگری پلیدی که از هر دو معنا در سیاه‌پوشی استفاده می‌شود؛ در عین حال، برخی جریان‌های اجتماعی مانند نهضت سربداران و سیاه‌جامگان، به رنگ سیاه نگاه مثبت داشته و از سیاه‌پوشی برای قدرت‌افزایی و ایجاد ثبات شخصیت استفاده کرده‌اند. در گستره جغرافیایی فرهنگ ایرانی ـ اسلامی، غالبا رنگ سیاه نماد و نشانه مرگ و ماتم بوده و معمولا در قالب پوشش‌هایی با رنگ سیاه، کبود، نیلگون و آسمانی، جلوه‌گر شده است. در گزارشی تاریخی به سیاه‌پوشی حاکم شهر تبریز پس از زلزله سال 434ق و مرگ هزاران شهروند تبریزی، اشاره شده است.
دیگر مقالات منتخب: شاه است حسین – سدید السلطنه – عروسک تاجمیر
تصویر منتخب هفته
تازه‌ها
برگزیده‌ها
- هویت ملی «احساس تعلق و وفاداری اعضای یک جامعه به عناصر و نمادهای مشترک اجتماع ملی»
- پروین اعتصامی «بلند آوازه‌ترین شاعر زن ایرانی»
- انقلاب اسلامی «قیام مردم ایران به‌رهبری امام خمینی»
- باباطاهر «عارف و شاعر دوبیتی‌سرای ایرانی»
- دین «مجموعه‌ای از باورهای پذیرفته شده و کنش‌های فردی و جمعی متناسب با آن»
- نوروز «آغاز سال نو خورشیدی و شروع فصل بهار»
- خانواده «بنیادی‌ترین نهاد و خاستگاه واحدهای بزرگ‌تر اجتماعی»
- مشهد «مرکز استان خراسان رضوی واقع در شمال شرقی ایران»
- مریم میرزاخانی «پر افتخارترين زن مسلمان و ایرانی در دانش ریاضی»
- راهیان نور «گردش‌گری معرفی فرهنگ و ارزش‌های دفاع مقدس»
فهرست موضوعی