←انواع مختلف آجیده‌دوزی
| خط ۳: | خط ۳: | ||
آجیده در لغت به‌معنای خلانیده (داخل شده/ درج شده) و سوزن فرو برده است. به ناهمواری‌های سطحی یک چیز نیز آجیده گویند.<ref>[https://www.vajehyab.com/moein/%D8%A2%D8%AC%DB%8C%D8%AF%D9%87 معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه آجیده، سایت واژه‌یاب.]</ref> آجیده با نام‌های دیگری همچون آجده، آژیده، آژده یا آزده نیز خوانده می‌شود.<ref>[https://www.vajehyab.com/amid/%D8%A2%D8%AC%DB%8C%D8%AF%D9%87 عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه آجیده، سایت واژه‌یاب.]</ref> آجیده‌دوزی، پنبه‌دوزی یا لایه‌دوزی از انواع رودوزی‌های سنتی در ایران است. در این نوع از هنر دستی، مقداری پنبه بین دو لایه پارچه قرار می‌گیرد. سپس، روی پارچه، نقوش و طرح‌هایی ظریف، دوخته می‌شود که برجسته هستند. | آجیده در لغت به‌معنای خلانیده (داخل شده/ درج شده) و سوزن فرو برده است. به ناهمواری‌های سطحی یک چیز نیز آجیده گویند.<ref>[https://www.vajehyab.com/moein/%D8%A2%D8%AC%DB%8C%D8%AF%D9%87 معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه آجیده، سایت واژه‌یاب.]</ref> آجیده با نام‌های دیگری همچون آجده، آژیده، آژده یا آزده نیز خوانده می‌شود.<ref>[https://www.vajehyab.com/amid/%D8%A2%D8%AC%DB%8C%D8%AF%D9%87 عمید، فرهنگ فارسی، ذیل واژه آجیده، سایت واژه‌یاب.]</ref> آجیده‌دوزی، پنبه‌دوزی یا لایه‌دوزی از انواع رودوزی‌های سنتی در ایران است. در این نوع از هنر دستی، مقداری پنبه بین دو لایه پارچه قرار می‌گیرد. سپس، روی پارچه، نقوش و طرح‌هایی ظریف، دوخته می‌شود که برجسته هستند. | ||
==انواع مختلف آجیده‌دوزی== | ==انواع مختلف آجیده‌دوزی== | ||
آجیده در | آجیده در خرده‌فرهنگ‌های مختلف ایران، معنای متفاوتی دارد: رنگ‌کرده، با سوزن و یا غیر سوزن خلانیده شده،<ref>محمدحسین بن خلف تبریزی، برهان قاطع، ۱۳۳۰ش، ذیل آجده.</ref> ناهمواری‌های سطح یک چیز، درشتی سوهان، هر چیزی که دان‌دان باشد، بخیه‌زدن کوتاه‌تر از شلال،<ref>رامپوری، غیاث اللغات، ۱۳۷۵ش، ص5؛ <br> | ||
نفیسی، فرهنگ، ج1، ۱۳۱۷ش، ص13. </ref> نوعی دوخت لباس و نوعی | نفیسی، فرهنگ، ج1، ۱۳۱۷ش، ص13. </ref> نوعی دوخت لباس و نوعی گیوه که کف آن از چرم است و با نوعی ریسمان به‌هم دوخته می‌شود.<ref>نفیسی، فرهنگ، ج1، ۱۳۱۷ش، ص13؛ <br> | ||
آننـدراج، محمدپـادشـاه، ج1، ۱۳۶۳ش، ص46.</ref> | آننـدراج، محمدپـادشـاه، ج1، ۱۳۶۳ش، ص46.</ref> | ||
==پیشینه آجیده‌دوزی== | ==پیشینه آجیده‌دوزی== | ||
آثار برجای مانده از دوران [[ایران باستان]]، نشان از حضور این [[هنر]] در آن روزگار نیز دارد. در دوران [[هخامنشیان]]، در زیر تسمه‌های تیردان‌ها، از یک لایه‌ی [[پنبه‌دوزی]] آسترکشی شده استفاده می‌کردند تا سنگینی وزن تیرها، آسان‌تر تحمل شود.<ref>ضیاءپور، پوشاک باستانی ایرانیان از کهن‌ترین زمان تا پایان شاهنشاهی ساسانیان، ۱۳۴۳ش، ص114؛ <br> | آثار برجای مانده از دوران [[ایران باستان]]، نشان از حضور این [[هنر]] در آن روزگار نیز دارد. در دوران [[هخامنشیان]]، در زیر تسمه‌های تیردان‌ها، از یک لایه‌ی [[پنبه‌دوزی]] آسترکشی شده استفاده می‌کردند تا سنگینی وزن تیرها، آسان‌تر تحمل شود.<ref>ضیاءپور، پوشاک باستانی ایرانیان از کهن‌ترین زمان تا پایان شاهنشاهی ساسانیان، ۱۳۴۳ش، ص114؛ <br> | ||