تنگه رغز

تنگه رَغِز: تنگه‌ای شگفت‌انگیز با آبشارها و حوضچه‌های متنوع در داراب.

تنگۀ رغز از دیدنی‌ترین تنگه‌های ایران است و به عروس دره‌های ایران نیز مشهور شده است.‌ تنگۀ رغز که در طول مسیر به شکل‌های متفاوتی درآمده است، آبشارها، حوضچه‌ها و غارهای متنوعی را در خود جای داده است.‌

نام‌گذاری

رغز را به معنی راه بکر و لغزنده گفته‌اند و این تنگه را به‌دلیل لغزنده بودن مسیر، رَغِز نامیده‌اند.

پیشینه

معمار طبیعت، تنگۀ رغز را در طی هزاران سال از برخورد آب و سنگ، به وجود آورده‌ است. اشکال سنگ‌های اطراف آبشارهای این تنگه، قدمت هزاران سالۀ آن را تأیید می‌کند.

جغرافیا

1. موقعیت جغرافیایی
2. تنگۀ رغز در 30 کیلومتری شمال غربی داراب در نزدیکی روستای رغز در منطقۀ حسن‌آباد و در بخش فسارود واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی تنگۀ رغز را از شمال به شهرستان‌های استهبان و نی‌ریز، از غرب به شهرستان فسا، از جنوب به شهرستان لار و زرین‌دشت و از شرق به استان هرمزگان محدود می‌کند.
3. آب‌و‌هوا
4. تنگۀ رغز در تمامی فصول هوایی خنک‌تر از محیط اطراف خود دارد. بهترین زمان بازدید از تنگۀ رغز فصل‌های اردبیهشت تا اواخر شهریور است.
5. پوشش گیاهی
6. پوشش گیاهی این منطقه از گیاهان و درختانی نظیر پونه، برنوک، مرزنجوش، کل‌خنگ، انار، ارژن و پر‌سیاوشان پوشیده شده است.

کارکرد

حوضچه‌های آب گرم تنگۀ رغز در درمان دردهای عضلانی بدن مؤثر است.

جاذبه‌های گردشگری

از جمله ویژگی‌های بارز تنگۀ رغز طبیعت بکر، چشمه‌های زلال و آبشارهای جذاب آن است. چشمه‌ای در قلب جنگل موجب جریان آب در تنگۀ رغز شده است. این آب تا درۀ جنوبی به طول ۵ کیلومتر در جریان است و پس از آن به زمین باز می‌گردد. این آب در طی مسیر سبب به وجود آمدن آبشارها و ۶۰ حوضچۀ طبیعی زیبا و آبگیرهای کوچک و بزرگ شده است. حوضچه‌های این تنگه عمقی بین ۶ تا ۲۰ متر دارند که طول آن‌ها به ۱۰۰ متر نیز می‌رسد. تنگۀ رغز، به طول تقریبی چهار کیلومتر در امتداد شمال به جنوب از سرچشمۀ رغز تا درۀ جنوب، ۶۴ آبشار و ۱۰۰ حوضچۀ طبیعی را در درون خود جای داده است که تنها ۱۴ آبشار و آبگیر درۀ جنوبی قابل توجه کوهنوردان و بازدیدکنندگان بوده است. با توجه به ارتفاعات مختلف و شکل ظاهری آبشارها، مردمان بومی این منطقه برای هر یک از آن‌ها اسامی مختلفی را انتخاب کرده‌اند. این آبشارها تا دره جنوبی ادامه پیدا می‌کنند و پس از آن با رسیدن به آخرین آبشار به ارتفاع ۳۵ متر، درۀ جنوبی به بن‌بست می‌رسد. در مسیر دیگری آب‌های شفاف و زلال تنگۀ رغز که به حوضچه‌های پایین خود می‌ریزد، می‌توان مشاهده کرد که در میان آن‌ها ماهی‌های دیدنی مشغول بازی‌کردن هستند. در کنار آخرین آبشار نیز یادبودی از کاشفان اولیه این تنگه و همچنین چند کوهنورد سفر کرده، نصب شده است. از جاذبه‌های گردشگری تنگۀ رغز می‌توان به آبشارهایی که در مسیر این تنگه قرار گرفته اشاره کرد این آبشارها عبارت‌اند از: آبشار نگین، آبشار بوم رنگ، آبشار مسعود، آبشار گلاب، آبشار دماغه، آبشار کبوتر، آبشار آذرخش، آبشار وداع، آبشار فتح، آبشار حکمت، آبشار جام، آبشار یادگار، آتشکدۀ آذرجو، شهر تاریخی دارابگرد و آتشکدۀ آذرخش.

نکات ایمنی

در سفر به تنگۀ رغز،همراهی راهنمایان بومی که با محیط تنگه آشنا هستند، همراه داشتن جلیقۀ نجات، کلاه ایمنی، طناب، هشتی، کارابین (از ابزارهای کوه‌نوردی)، هارنس (صندلی صعود) و کفش مناسب برای فرود از آبشار، توصیه شده است.

خطرات طبیعی

بخش‌های تنگۀ رغز به‌ دلیل رطوبت هوا لیز و لغزنده هستند. هنگام بارندگی و سیلاب‌ها این تنگه شرایط خطرناکی دارد. یکی از خطرات بزرگ در سفر به تنگۀ رغز، بارش شدید باران و افزایش سطح آب در تنگه است. در بهار در عرض چند دقیقه هوا از حالت آفتابی به ابری تغییر کرده و رگبار شدیدی را به همراه دارد. این گونه بارش‌ها، سطح آب را بالا می‌آورد. همچنین سنگ‌های صخره‌ها و درون حوضچه‌ها ممکن است به پاها آسیب برسانند.

امکانات رفاهی

در اطراف تنگۀ رغز مکانی برای اقامت وجود ندارد؛ اما برای علاقه‌مندان به طبیعت امکانات برپایی چادرهای مسافرتی و کمپ‌زدن در مناطق طبیعی این تنگه وجود دارد.

مسیر دسترسی

برای رفتن به تنگۀ رغز از شهر داراب در استان فارس، مسافتی در حدود ۳۵ کیلومتر در جاده داراب - شیراز به گردنۀ دراکویه پیموده می‌شود و پس از آن با استفاده از وسایل نقلیه موجود و پس از گذشتن از منطقۀ کوه درختی در سمت چپ و مسیری در حدود دو ساعت، مسیر خاکی به اتمام می‌رسد و پیمودن ادامۀ مسیر با پای پیاده آغاز می‌شود. در سمت راست جاده، چشمۀ بیدک و سپس تنگۀ رغز مشاهده می‌شود.

منابع

• «تنگه رغز»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 27 مهر 1401ش.
• «تنگه رغز»، وب‌سایت گردشگری، تاریخ بازدید: 27 مهر 1401ش.
• «تنگه رغز داراب فارس»، وب‌سایت سفرمارکت، تاریخ بازدید: 27 مهر 1401ش.
• «تنگه رغز؛ عروس تنگه‌های ایران»، وب‌سایت هومسا، تاریخ درج مطلب: 10 اکتبر 2022م.
• «تنگه رغز»، وب‌سایت کایت، تاریخ درج مطلب: 25 دی 1398ش.
• «تنگه رغز داراب | تنگه اسرار‌آمیز در استان فارس»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ درج مطلب: 16 آبان 1400ش.
• «تنگه رغز در داراب استان فارس»، وب‌سایت سپنجا، تاریخ درج مطلب: 30 اردیبهشت 1401ش.
• «تنگه رغز فارس؛ بهشتی در دل طبیعت»، وب‌سایت مجله علی بابا، تاریخ بازدید: 27 مهر 1401ش.