برساق

برساق؛ نان و شیرینی سنتی

بُرساق، از نان‌های محلی در برخی از نقاط ایران، مانند لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان است. این نان، یکی از غذاهای اصلی عشایر و چوپانان لر بوده است. در کردستان، به‌عنوان شیرینی و با نام «بژی برساق» تهیه می‌شود و نزد مردم این مناطق، بسیار محبوب است.

طرز تهیه برساق

تهیه برساق، معمولا توسط زنان صورت می‌گیرد و برای این منظور، ابتدا خمیری از آرد گندم، مقداری شیر، زردچوبه، زعفران، زیره، رازیانه و شکر تهیه می‌کنند. در برخی از نقاط ایران، از خاک قند به‌جای شکر استفاده می‌کنند. پس از آن، خمیر را به‌شکل لوله‌ای درآورده و به قطعات کوچک (بیضی یا مخروطی‌شکل) برش می‌زنند و در نهایت، در روغن سرخ می‌کنند. برخی از عشایر، از دنبه گوسفند یا کره برای این کار استفاده می‌کنند. برای ماندگاری بالای این نوع از نان، خمیر برساق را به مدت طولانی مالش داده (ورز می‌دهند) تا چسبندگی و سختی آن افزایش یابد. برخی نیز، از تخم‌مرغ برای افزایش چسبندگی خمیر استفاده می‌کنند.

کاربرد برساق

برساق، هم نوعی شیرینی و هم نوعی نان محسوب می‌شود که ارزش غذایی نسبتا بالایی دارد. عشایر، در مسافرت‌های طولانی خود، در مسیر کوچ، این نان مقوی را به‌دلیل کم‌حجم بودن، نگهداری در مدت طولانی، نرم و خوش‌مزه بودن، استفاده می‌کنند. در اعیاد و جشن‌های متنوع نیز، این نوع از شیرینی را برای پذیرایی از مهمان تهیه می‌کنند.

منابع

• ایزدپناه، حمید، فرهنگ لری، تهران، آگاه، ۱۳۴۳ش.
• «برساق چیست؟»، مجله اینترنتی زرین بانو، تاریخ بازدید: 1 اسفند 1400ش.
• شادابی، سعید، فرهنگ مردم لرستان، خرم‌آباد، افلاک، ۱۳۷۷ش.
• عسکری عالم، علیمردان، فرهنگ واژگان (لکی به فارسی)، خرم‌آباد، افلاک، ۱۳۸4ش.