واقعیت درمانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''واقعیت درمانی'''</big>؛ از شیوه‌های درمانی و مشاورۀ نوین.<br> واقعیت درمانی (reality therapy)، شیوه‌ای نوین در علم روانشناسی است که تمامی رفتارها را به‌عنوان یک انتخاب در نظر گرفته و تنها زمان حال را در نظر می‌گیرد. ==مفهوم‌شناسی== در برخی از رویک...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
در برخی از رویکردهای درمانی نوین، بر مفاهیم کنترل، مسئولیت‌پذیری و انتخاب تأکید می‌شود. این مفاهیم می‌توانند بر راهبردهای مقابله و منبع کنترل افراد تأثیر بگذارند. این روش درمانی، بر اساس مفهومی به‌نام تئوری انتخاب پایه‌گذاری شده و معتقد است که آدمی تنها پنج نیاز اساسی دارد که تمامی آنها ژنتیکی بوده و امکان تغییرِ آنها وجود ندارد. پنج نیاز اساسی نظریۀ انتخاب شامل «بقا»، «عشق و تعلق»، «قدرت»، «آزادی» و «سرگرمی» هستند.<ref> [https://ravanroyaclinic.com/what-is-reality-therapy/ «واقعیت درمانی چیست؟»، وب‌سایت کلینیک رؤیا.]</ref><br> | در برخی از رویکردهای درمانی نوین، بر مفاهیم کنترل، مسئولیت‌پذیری و انتخاب تأکید می‌شود. این مفاهیم می‌توانند بر راهبردهای مقابله و منبع کنترل افراد تأثیر بگذارند. این روش درمانی، بر اساس مفهومی به‌نام تئوری انتخاب پایه‌گذاری شده و معتقد است که آدمی تنها پنج نیاز اساسی دارد که تمامی آنها ژنتیکی بوده و امکان تغییرِ آنها وجود ندارد. پنج نیاز اساسی نظریۀ انتخاب شامل «بقا»، «عشق و تعلق»، «قدرت»، «آزادی» و «سرگرمی» هستند.<ref> [https://ravanroyaclinic.com/what-is-reality-therapy/ «واقعیت درمانی چیست؟»، وب‌سایت کلینیک رؤیا.]</ref><br> | ||
واقعیت درمانی، نظریۀ انتخاب<ref>Choice theory. </ref> را به انسان‌ها آموزش می‌دهد. در این شیوۀ درمانی، درمانگر بر این موضوع تأکید می‌کند که به‌دلیل انتخاب رفتار توسط بیمار، کناره‌گیری او از مسئولیت شخصی یا مقصر دانستن دیگران و | واقعیت درمانی، نظریۀ انتخاب<ref>Choice theory. </ref> را به انسان‌ها آموزش می‌دهد. در این شیوۀ درمانی، درمانگر بر این موضوع تأکید می‌کند که به‌دلیل انتخاب رفتار توسط بیمار، کناره‌گیری او از مسئولیت شخصی یا مقصر دانستن دیگران و [[جامعه]]، غیرقابل پذیرش است. نظریۀ انتخاب نیز نوعی روانشناسی کنترل درونی است که چرایی و چگونگی انتخاب‌های آدمی در مسیر زندگی را روشن می‌کند. همچنین به این مهم توجه می‌شود که آدمی بیش از آنچه تصور می‌کند، بر زندگی خود کنترل دارد؛ هرچند، بخش زیادی از این کنترل‌ها أثرگذار نیستند. در حقیقت، کنترلی مؤثر است که نتیجۀ انتخاب‌های بهتر باشد.<ref>Pound, “Choice therapy and psycho educate ion for parents of out-of-competition adolescent”, 2009, V29, P34.</ref> کارشناسان بر این باورند که پذیرش مسئولیت فرد در مقابل رفتارهای خود، از جمله دستاوردهای نظریۀ انتخاب است و واقعیت درمانی، مسئولیت‌پذیری فرد را افزایش می‌دهد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/250065/fa هرمزی و دیگران، «اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر راهبردهای مقابله‌ای»، 1393ش، ص21.]</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
واقعیت درمانی برای نخستین‌بار توسط ویلیام گلاسر در سال 1962م مطرح شد. او واقعیت درمانی را به‌عنوان مفهومی جدیدتر از نظریۀ کنترل توصیف کرد و معتقد بود که افراد می‌توانند با مسئولیت بیشتر در قبال اعمال خود، کنترل زندگی را در دست بگیرند.<ref>[https://ravanroyaclinic.com/what-is-reality-therapy/ «واقعیت درمانی چیست؟»، وب‌سایت کلینیک رؤیا.]</ref> گلاسر کتاب «واقعیت درمانی» را در سال 1965م منتشر کرد؛ اما پس از ده سال بررسی و اصلاحات فراوان بر روی نظریۀ کنترل و واقعیت درمانی و نیز تلفیق آنها متوجه شد که نظریه به اندازه‌ای تغییر کرده که لازم است عنوان آن را به نظریۀ انتخاب تغییر دهد.<ref>[https://padideyehemayat.ir/article/reality-therapy محمودی، «معرفی رویکرد واقعیت درمانی».]</ref> | واقعیت درمانی برای نخستین‌بار توسط ویلیام گلاسر در سال 1962م مطرح شد. او واقعیت درمانی را به‌عنوان مفهومی جدیدتر از نظریۀ کنترل توصیف کرد و معتقد بود که افراد می‌توانند با مسئولیت بیشتر در قبال اعمال خود، کنترل زندگی را در دست بگیرند.<ref>[https://ravanroyaclinic.com/what-is-reality-therapy/ «واقعیت درمانی چیست؟»، وب‌سایت کلینیک رؤیا.]</ref> گلاسر کتاب «واقعیت درمانی» را در سال 1965م منتشر کرد؛ اما پس از ده سال بررسی و اصلاحات فراوان بر روی نظریۀ کنترل و واقعیت درمانی و نیز تلفیق آنها متوجه شد که نظریه به اندازه‌ای تغییر کرده که لازم است عنوان آن را به نظریۀ انتخاب تغییر دهد.<ref>[https://padideyehemayat.ir/article/reality-therapy محمودی، «معرفی رویکرد واقعیت درمانی».]</ref> | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
کارشناسان معتقدند که واقعیت درمانی بر افزایش امید به زندگی افراد تأثیرگذار است. آنها بر این باورند که ناامیدی، حالتی تکان‌دهنده است که با احساساتی همچون عدم امکانات، ناتوانی و بی‌علاقگی آشکار می‌شود. همچنین، فرد ناامید غیرفعال شده و توانایی سنجش فرصت‌های زندگی را از دست می‌دهد. از سوی دیگر، امید داشتن به‌معنای توانایی فرد در کاربرد نیروهای خلاقانۀ خود در مسیر بهبود زندگی است. واقعیت درمانی در تلاش است تا به افراد کمک کند، به‌جای روانشناسی بیرونی، نظریۀ انتخاب یا کنترل درونی را برگزینند. بر اساس این نظریه، تنها خود فرد توانایی انجام کاری برای خود را داشته و هیچ کسی بدون اجازۀ او توانایی چنین کاری را ندارد. بنابراین، انسان‌ها می‌توانند با انتخاب‌های درست و راه‌های مؤثر در راستای نیل به تفریح، قدرت، آزادی، عشق و تعلق حرکت کرده و موقعیت‌های بهتری را خلق کنند. واقعیت درمانی فرصتی را فراهم می‌کند تا افراد، رفتارهای مناسب را برای رفع نیازهای خود یاد گرفته و همین موضوع منجر به افزایش امید به زندگی آنها خواهد شد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/175091/fa پاشا و امینی، «تأثیر واقعیت درمانی بر امید به زندگی و اضطراب همسران شهدا»، 1387ش، ص47-48.]</ref> | کارشناسان معتقدند که واقعیت درمانی بر افزایش امید به زندگی افراد تأثیرگذار است. آنها بر این باورند که ناامیدی، حالتی تکان‌دهنده است که با احساساتی همچون عدم امکانات، ناتوانی و بی‌علاقگی آشکار می‌شود. همچنین، فرد ناامید غیرفعال شده و توانایی سنجش فرصت‌های زندگی را از دست می‌دهد. از سوی دیگر، امید داشتن به‌معنای توانایی فرد در کاربرد نیروهای خلاقانۀ خود در مسیر بهبود زندگی است. واقعیت درمانی در تلاش است تا به افراد کمک کند، به‌جای روانشناسی بیرونی، نظریۀ انتخاب یا کنترل درونی را برگزینند. بر اساس این نظریه، تنها خود فرد توانایی انجام کاری برای خود را داشته و هیچ کسی بدون اجازۀ او توانایی چنین کاری را ندارد. بنابراین، انسان‌ها می‌توانند با انتخاب‌های درست و راه‌های مؤثر در راستای نیل به تفریح، قدرت، آزادی، عشق و تعلق حرکت کرده و موقعیت‌های بهتری را خلق کنند. واقعیت درمانی فرصتی را فراهم می‌کند تا افراد، رفتارهای مناسب را برای رفع نیازهای خود یاد گرفته و همین موضوع منجر به افزایش امید به زندگی آنها خواهد شد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/175091/fa پاشا و امینی، «تأثیر واقعیت درمانی بر امید به زندگی و اضطراب همسران شهدا»، 1387ش، ص47-48.]</ref> | ||
==واقعیت درمانی در سالمندان== | ==واقعیت درمانی در سالمندان== | ||
گلاسر، مبتکر نظریۀ واقعیت درمانی بر این باور است که از جمله اهداف این نظریه کسب هویت موفق و تأمین سلامت روانی و در نتیجه شادکامی از طریق آموزش مسئولیت‌پذیری، نحوۀ کنترل انتخاب‌ها و کمک به رفع صحیح نیازهای عاطفی مانند مبادلۀ عشق و محبت است. پژوهش‌های صورت‌گرفته در این زمینه نشان داده‌اند که واقعیت درمانی بر شادکامی سالمندان تأثیرگذار است. این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که این شیوۀ درمانی بر توسعه و افزایش حس خوش‌بینی، شادی و امید در سالمندان مؤثر است. علاوه بر آن، آموزش مفاهیم واقعیت درمانی منجر به افزایش حس کنترل و مسئولیت در سالمندان می‌شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/95171/fa سعادتی و دیگران، «اثربخشی آموزش مفاهیم واقعیت درمانی بر شادکامی مردان سالمند شهر اردبیل»، 1394ش، ص179-180.]</ref> | گلاسر، مبتکر نظریۀ واقعیت درمانی بر این باور است که از جمله اهداف این نظریه کسب هویت موفق و تأمین سلامت روانی و در نتیجه شادکامی از طریق آموزش مسئولیت‌پذیری، نحوۀ کنترل انتخاب‌ها و کمک به رفع صحیح نیازهای عاطفی مانند مبادلۀ عشق و [[محبت]] است. پژوهش‌های صورت‌گرفته در این زمینه نشان داده‌اند که واقعیت درمانی بر شادکامی سالمندان تأثیرگذار است. این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که این شیوۀ درمانی بر توسعه و افزایش حس خوش‌بینی، شادی و امید در سالمندان مؤثر است. علاوه بر آن، آموزش مفاهیم واقعیت درمانی منجر به افزایش حس کنترل و مسئولیت در سالمندان می‌شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/95171/fa سعادتی و دیگران، «اثربخشی آموزش مفاهیم واقعیت درمانی بر شادکامی مردان سالمند شهر اردبیل»، 1394ش، ص179-180.]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||