پرش به محتوا

زبان فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۳
اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام)
خط ۲۵: خط ۲۵:


==زبان فارسی در کشورهای غیرفارسی‌زبان==
==زبان فارسی در کشورهای غیرفارسی‌زبان==
===1. ازبکستان===
===۱. ازبکستان===
اقلیت تاجیك در ازبكستان، بزرگ‌ترین اقلیت پارسی‌گوی جهان را تشكیل می‌دهند. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: [[زبان فارسی]] بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
اقلیت تاجیك در ازبكستان، بزرگ‌ترین اقلیت پارسی‌گوی جهان را تشكیل می‌دهند. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: [[زبان فارسی]] بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


===2. بحرین===
===۲. بحرین===
كشور بحرین در سال 1971م از ایران جدا شد و به‌واسطه پیوندهای تاریخی با ایران، شهروندان ایرانی‌تبار زیادی دارد و زبان فارسی به‌طور گسترده‌ای در آن رواج دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
كشور بحرین در سال ۱۹۷۱م از ایران جدا شد و به‌واسطه پیوندهای تاریخی با ایران، شهروندان ایرانی‌تبار زیادی دارد و زبان فارسی به‌طور گسترده‌ای در آن رواج دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


===3. هند===
===۳. هند===
زبان فارسی در هند ریشۀ دیرینه دارد و از زمان تسلط محمود غزنوی بر هند، حدود 30 سلسلۀ حاکمان فارسی‌زبان در هند به سلطنت رسیده که 9 قرن را در بر می‌گیرد. در این مدت، زبان فارسی، زبان رسمی حکومت‌های هند بود<ref>[https://farhangeeslami.com/1397/09/10/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%80-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%A8/ شهریار، «کاوش در پیشینۀ زبان و ادبیات فارسی در شبه‌قارۀ هند فرهنگ»، وب‌سایت فرهنگ اسلامی.] </ref>  و این زبان بر اندیشه، روابط اجتماعی، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند سیطره داشت. همچنین سرزمین هند در این مدت، مرکز پرورش شعر و ادب فارسی بود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/01/1471185/%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%90%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA-130-%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D8%AF «تأسیس کرسی‌های زبان عِبری با حمایت آمریکا در هند، چراغ ۱۳۰ دپارتمان فارسی خاموش شد»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
زبان فارسی در هند ریشۀ دیرینه دارد و از زمان تسلط محمود غزنوی بر هند، حدود ۳۰ سلسلۀ حاکمان فارسی‌زبان در هند به سلطنت رسیده که ۹ قرن را در بر می‌گیرد. در این مدت، زبان فارسی، زبان رسمی حکومت‌های هند بود<ref>[https://farhangeeslami.com/1397/09/10/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%80-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%A8/ شهریار، «کاوش در پیشینۀ زبان و ادبیات فارسی در شبه‌قارۀ هند فرهنگ»، وب‌سایت فرهنگ اسلامی.] </ref>  و این زبان بر اندیشه، روابط اجتماعی، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند سیطره داشت. همچنین سرزمین هند در این مدت، مرکز پرورش شعر و ادب فارسی بود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/01/1471185/%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%90%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA-130-%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D8%AF «تأسیس کرسی‌های زبان عِبری با حمایت آمریکا در هند، چراغ ۱۳۰ دپارتمان فارسی خاموش شد»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
===4. پاکستان===
===۴. پاکستان===
بسیاری از نخبگان پاکستانی به زبان ‌فارسی سخن می‌گویند و شاعر پارسی‌گوی بزرگ، اقبال لاهوری هم در این كشور می‌زیسته و بیش از هفت‌هزار بیت شعر به ‌فارسی سروده است. مردم پاكستان در حین استفاده از زبان اردو، از ضرب‌المثل‌های فارسی استفاده می‌كنند و زبان آنها ارتباطی تنگاتنگ با زبان فارسی دارد. سرود ملی [[پاكستان]] نیز به‌گونه‌ای سروده شده كه به هردو زبان فارسی و اردو، قابل فهم است. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
بسیاری از نخبگان پاکستانی به زبان ‌فارسی سخن می‌گویند و شاعر پارسی‌گوی بزرگ، اقبال لاهوری هم در این كشور می‌زیسته و بیش از هفت‌هزار بیت شعر به ‌فارسی سروده است. مردم پاكستان در حین استفاده از زبان اردو، از ضرب‌المثل‌های فارسی استفاده می‌كنند و زبان آنها ارتباطی تنگاتنگ با زبان فارسی دارد. سرود ملی [[پاكستان]] نیز به‌گونه‌ای سروده شده كه به هردو زبان فارسی و اردو، قابل فهم است. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
===5. عراق===
===۵. عراق===
[[زبان فارسی]] در میان كردهای عراق هم شناخته شده است؛ به‌واسطه نزدیكی تاریخی این منطقه به [[ایران]]، زبان فارسی همواره از محبوبیت و نفوذ خاصی در این منطقه برخوردار بوده و تا كمتر از 100 سال پیش، فارسی به‌عنوان زبان ادبی منطقۀ كردستان عراق در مدارس تدریس می‌شد. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
[[زبان فارسی]] در میان كردهای عراق هم شناخته شده است؛ به‌واسطه نزدیكی تاریخی این منطقه به [[ایران]]، زبان فارسی همواره از محبوبیت و نفوذ خاصی در این منطقه برخوردار بوده و تا كمتر از ۱۰۰ سال پیش، فارسی به‌عنوان زبان ادبی منطقۀ كردستان عراق در مدارس تدریس می‌شد. <ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


==گسترش زبان فارسی در جهان==
==گسترش زبان فارسی در جهان==
خط ۴۳: خط ۴۳:
زبان فارسی، به‌دلیل ظرفیت و غنای ادبیات خود، امکان انتقال مفاهیم عرفانی، فرهنگی و هنری و مباحث علمی، ادبی و تاریخی وسیعی را برای فارسی‌زبانان فراهم آورده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/6083/63824/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C?SearchText=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&LPhrase= جدیدی، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
زبان فارسی، به‌دلیل ظرفیت و غنای ادبیات خود، امکان انتقال مفاهیم عرفانی، فرهنگی و هنری و مباحث علمی، ادبی و تاریخی وسیعی را برای فارسی‌زبانان فراهم آورده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/6083/63824/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C?SearchText=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&LPhrase= جدیدی، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
==عوامل ماندگاری زبان فارسی==
==عوامل ماندگاری زبان فارسی==
===1. تولید اندیشه===
===۱. تولید اندیشه===
زبان فارسی در طول حیات خود، زبان اندیشه‌ورزی و ابزار انتقال اندیشه بوده است؛ برای مثال، کورش و داریوش در زمان باستان به این زبان سخن می‌گفتند و خرد جمعی مردمان ایران قدیم را در قالب منشورها و فرمان‌های سیاسی و حقوقی بر صخره‌ها و ستون‌ها حک می‌کردند.<ref>فلاح، «نقش زبان فارسی در گسترش هویت ملی و فرهنگی ایران»، مجلۀ مطالعات ملی، 1387ش، ص3.</ref>  در دورۀ میانه نیز فرهنگ و اندیشۀ عرفانی، سیاسی و اخلاقی ایرانی در آثاری مانند یادگار زَریران، دینْکرد، بُنْدَهِش، اَرداویراف‌نامه با این زبان تدوین شده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83528457/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%DA%86%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%DB%8C «زایایی و مانایی زبان فارسی و چرایی تبدیل آن به دُرّ دَری»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>   
زبان فارسی در طول حیات خود، زبان اندیشه‌ورزی و ابزار انتقال اندیشه بوده است؛ برای مثال، کورش و داریوش در زمان باستان به این زبان سخن می‌گفتند و خرد جمعی مردمان ایران قدیم را در قالب منشورها و فرمان‌های سیاسی و حقوقی بر صخره‌ها و ستون‌ها حک می‌کردند.<ref>فلاح، «نقش زبان فارسی در گسترش هویت ملی و فرهنگی ایران»، مجلۀ مطالعات ملی، 1387ش، ص3.</ref>  در دورۀ میانه نیز فرهنگ و اندیشۀ عرفانی، سیاسی و اخلاقی ایرانی در آثاری مانند یادگار زَریران، دینْکرد، بُنْدَهِش، اَرداویراف‌نامه با این زبان تدوین شده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83528457/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%DA%86%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%DB%8C «زایایی و مانایی زبان فارسی و چرایی تبدیل آن به دُرّ دَری»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>   
===2. ادبیات غنی و شعر===
===۲. ادبیات غنی و شعر===
زبان فارسی از پشتوانۀ ادبیات بسیار غنی و بی‌نظیر در جهان برخوردار بوده است. شعر، رکن اصلی ادبیات فارسی است که پیشینۀ آن به سروده‌های زرتشت در سه‌هزار سال پیش می‌رسد و در دوران جدید با تلاش و سروده‌های رودكي، سنایی غزنوی، فردوسي ، نظامي ، خاقاني ، سعدي ، مولوي ، [[حافظ]]، جامي ، [[صائب تبریزی]]، بيدل دهلوی، شهريار ، نيما، اخوان و هزاران شاعر فارسی‌گوی دیگر، آثار حماسی، عرفانی، اخلاقی و ادبی در قالب شعر پدید آمده و موجب ماندگاری این زبان شده است. <ref>[https://www.pishkhan.com/news/43332 «زبان فارسي و اهميت آن»، وب‌سایت پیشخوان.]</ref>
زبان فارسی از پشتوانۀ ادبیات بسیار غنی و بی‌نظیر در جهان برخوردار بوده است. شعر، رکن اصلی ادبیات فارسی است که پیشینۀ آن به سروده‌های زرتشت در سه‌هزار سال پیش می‌رسد و در دوران جدید با تلاش و سروده‌های رودكي، سنایی غزنوی، فردوسي ، نظامي ، خاقاني ، سعدي ، مولوي ، [[حافظ]]، جامي ، [[صائب تبریزی]]، بيدل دهلوی، شهريار ، نيما، اخوان و هزاران شاعر فارسی‌گوی دیگر، آثار حماسی، عرفانی، اخلاقی و ادبی در قالب شعر پدید آمده و موجب ماندگاری این زبان شده است. <ref>[https://www.pishkhan.com/news/43332 «زبان فارسي و اهميت آن»، وب‌سایت پیشخوان.]</ref>


===3. همراهی با معارف دینی===
===۳. همراهی با معارف دینی===
همراهی زبان فارسی با دین و معارف اسلامی و محتوای عرفانی آن یکی از عوامل ماندگاری و بالندگی این زبان محسوب می‌شود؛<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/6083/63824/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C?SearchText=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&LPhrase= جدیدی، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  زیرا این زبان، نوعی گفتمان دینی را به‌عنوان اسلام حکیمانه در خود پرورش داد که بر فلسفه و عرفان کهن ایرانی و آداب و سنن بومی منطبق بود. <ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/news/265526/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C موسوی بجنوردی، کاظم، «افغانستان و زبان و ادب فارسی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف اسلامی.]</ref>
همراهی زبان فارسی با دین و معارف اسلامی و محتوای عرفانی آن یکی از عوامل ماندگاری و بالندگی این زبان محسوب می‌شود؛<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5211/6083/63824/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C?SearchText=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&LPhrase= جدیدی، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  زیرا این زبان، نوعی گفتمان دینی را به‌عنوان اسلام حکیمانه در خود پرورش داد که بر فلسفه و عرفان کهن ایرانی و آداب و سنن بومی منطبق بود. <ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/news/265526/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C موسوی بجنوردی، کاظم، «افغانستان و زبان و ادب فارسی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف اسلامی.]</ref>
==خط فارسی==
==خط فارسی==
فارسی در دوران باستان با «خط میخی» و از چپ به راست نوشته می‌شد و 36 حرف داشت اما فارسی میانه با «خط پهلوی» از راست به چپ بود و 14 حرف داشت. خط زبان فارسی نو، در دورۀ اسلام از «خط عربی» با اصلاحات و اضافاتی در نوشتن گرفته شد و در طول دوره‌های مختلف توسط فارسی زبان‌ها، ساده و نشانه‌های ویژه‌ای برای واج‌های مخصوص فارسی در آن به وجود آمد.<ref>[https://www.ariananews.af/fa/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C/ شهری، «نگاهی به خطوط گذشته و امروز فارسی»، وب‌سایت آریانا نیوز.]</ref>  امروزه زبان فارسی با دو خط نوشته می‌شود. خط اصلی كه توسط اکثریت فارسی زبانان مورد استفاده قرار می‌گیرد «خط فارسی» است اما خط رایج در تاجیكستان، به‌نام خط «سیریلیك» خوانده می‌شود.<ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
فارسی در دوران باستان با «خط میخی» و از چپ به راست نوشته می‌شد و ۳۶ حرف داشت اما فارسی میانه با «خط پهلوی» از راست به چپ بود و ۱۴ حرف داشت. خط زبان فارسی نو، در دورۀ اسلام از «خط عربی» با اصلاحات و اضافاتی در نوشتن گرفته شد و در طول دوره‌های مختلف توسط فارسی زبان‌ها، ساده و نشانه‌های ویژه‌ای برای واج‌های مخصوص فارسی در آن به وجود آمد.<ref>[https://www.ariananews.af/fa/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C/ شهری، «نگاهی به خطوط گذشته و امروز فارسی»، وب‌سایت آریانا نیوز.]</ref>  امروزه زبان فارسی با دو خط نوشته می‌شود. خط اصلی كه توسط اکثریت فارسی زبانان مورد استفاده قرار می‌گیرد «خط فارسی» است اما خط رایج در تاجیكستان، به‌نام خط «سیریلیك» خوانده می‌شود.<ref>[https://www.irna.ir/news/81983832/%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D8%B3-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
==کارکردهای فرازبانی==  
==کارکردهای فرازبانی==  
===الف) گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی===
===الف) گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی===
یکی از کارکردهای فرازبانی زبان فارسی، نقش آن در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی در جهان بوده است؛ یعنی بخش عمدۀ فلسفه، [[دین]]، عرفان، اخلاق و سياست ریشۀ اسلامی و ایرانی دارد و طي قرن‌ها به زبان فارسي در جهان اسلام منتشر و ترویج شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
یکی از کارکردهای فرازبانی زبان فارسی، نقش آن در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی در جهان بوده است؛ یعنی بخش عمدۀ فلسفه، [[دین]]، عرفان، اخلاق و سياست ریشۀ اسلامی و ایرانی دارد و طي قرن‌ها به زبان فارسي در جهان اسلام منتشر و ترویج شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
====1. عرفان و معارف اسلامی====
====۱. عرفان و معارف اسلامی====
زبان فارسی، عامل مهم گسترش معنویت اسلامی در جهان بوده است. برای مثال، در آسیای میانه به سمت شرق تا کشور مغولستان، تعداد زیادی از مزار عارفان ایرانی دیده می‌شود که به این سرزمین‌ها سفر و اسلام را با زبان فارسی ترویج کرده‌اند. در شبه‌قارۀ هند نیز «ابوالحسن علی ‌بن عثمان هجویری» از عرفای قرن پنجم هجری است که اسلام را ترویج کرد و امروزه مرقد وی در لاهور زیارتگاه مردم پاکستان است. همچنین به‌صورت عموم، مردم بخش‌هایی از چین، ویتنام، مالزی، لائوس، کامبوج، فیلیپین و اندونزی توسط عارفان فارسی‌زبان ایرانی با اسلام آشنا شدند.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>
زبان فارسی، عامل مهم گسترش معنویت اسلامی در جهان بوده است. برای مثال، در آسیای میانه به سمت شرق تا کشور مغولستان، تعداد زیادی از مزار عارفان ایرانی دیده می‌شود که به این سرزمین‌ها سفر و اسلام را با زبان فارسی ترویج کرده‌اند. در شبه‌قارۀ هند نیز «ابوالحسن علی ‌بن عثمان هجویری» از عرفای قرن پنجم هجری است که اسلام را ترویج کرد و امروزه مرقد وی در لاهور زیارتگاه مردم پاکستان است. همچنین به‌صورت عموم، مردم بخش‌هایی از چین، ویتنام، مالزی، لائوس، کامبوج، فیلیپین و اندونزی توسط عارفان فارسی‌زبان ایرانی با اسلام آشنا شدند.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>


====2. فرهنگ و هنر اسلامی ـ ایرانی====
====۲. فرهنگ و هنر اسلامی ـ ایرانی====
زبان فارسی، عامل ترویج فرهنگ و هنر اسلامی و ایرانی در جهان بوده است و نمونۀ آن را می‌توان در «تاج‌محل» هند نشان داد. همچنین، در مساجد پکن که دورترین نقطۀ چین نسبت به عالم اسلام محسوب می‌شود، آثار هنری از جمله کتیبه‌هایی با اشعار فارسی دیده می‌شود. بسیاری از واژگان فارسی نیز در زبان‌های مردم این مناطق به‌صورت دخیل وجود دارد که نشان از تأثیر فرهنگ ایران و اسلامی در این مناطق است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
زبان فارسی، عامل ترویج فرهنگ و هنر اسلامی و ایرانی در جهان بوده است و نمونۀ آن را می‌توان در «تاج‌محل» هند نشان داد. همچنین، در مساجد پکن که دورترین نقطۀ چین نسبت به عالم اسلام محسوب می‌شود، آثار هنری از جمله کتیبه‌هایی با اشعار فارسی دیده می‌شود. بسیاری از واژگان فارسی نیز در زبان‌های مردم این مناطق به‌صورت دخیل وجود دارد که نشان از تأثیر فرهنگ ایران و اسلامی در این مناطق است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
====3. ترجمۀ گستردۀ قرآن====
====۳. ترجمۀ گستردۀ قرآن====
زبان فارسی، اولین و قدیمی‌ترین زبانی است که هزار سال پیش، قرآن به آن ترجمه شده است؛ در حالی‌که قرن‌ها طول کشیده تا قرآن به زبان‌های غیرفارسی ترجمه شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>
زبان فارسی، اولین و قدیمی‌ترین زبانی است که هزار سال پیش، قرآن به آن ترجمه شده است؛ در حالی‌که قرن‌ها طول کشیده تا قرآن به زبان‌های غیرفارسی ترجمه شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>


====4. تدوین و ترویج معارف دینی====
====۴. تدوین و ترویج معارف دینی====
بسیاری از معارف دینی به زبان فارسی تدوین شده و در اختیار [[مسلمانان]] قرار گرفته است؛<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
بسیاری از معارف دینی به زبان فارسی تدوین شده و در اختیار [[مسلمانان]] قرار گرفته است؛<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>   
====5. زبان دوم دین اسلام====
====۵. زبان دوم دین اسلام====
به‌دلیل نقش زبان فارسی در ترویج معارف اسلامی، این زبان در  بین کشورهای دوردست تمدن اسلامی پس از زبان عربی، دومین زبان دین اسلام محسوب می‌شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>     
به‌دلیل نقش زبان فارسی در ترویج معارف اسلامی، این زبان در  بین کشورهای دوردست تمدن اسلامی پس از زبان عربی، دومین زبان دین اسلام محسوب می‌شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=24911 «نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران.]</ref>     
===ب) معرف اقتدار تمدنی ایران در جهان===  
===ب) معرف اقتدار تمدنی ایران در جهان===  
====1. رتبۀ ادبی====
====۱. رتبۀ ادبی====
به‌نظر کارشناسان، زبان فارسی از نظر جایگاه در رتبه‌بندی ادبی می‌تواند معرف اقتدار فرهنگی و تمدنی ایران در جهان باشد؛ این زبان در رتبه‌بندی جهانی، جایگاه بالایی دارد و از ۱۰ شاعر برجستۀ جهان، دست‌کم پنج تن متعلق به زبان فارسی است.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1555948/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «چرا زبان فارسی یک «اَبَرزبان» است؟»، خبرآنلاین.]</ref>  
به‌نظر کارشناسان، زبان فارسی از نظر جایگاه در رتبه‌بندی ادبی می‌تواند معرف اقتدار فرهنگی و تمدنی ایران در جهان باشد؛ این زبان در رتبه‌بندی جهانی، جایگاه بالایی دارد و از ۱۰ شاعر برجستۀ جهان، دست‌کم پنج تن متعلق به زبان فارسی است.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1555948/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «چرا زبان فارسی یک «اَبَرزبان» است؟»، خبرآنلاین.]</ref>  
====2. رتبۀ علمی====  
====۲. رتبۀ علمی====  
بر اساس مدارک منتشر شده، تولید علم به زبان فارسی در 40 سال اخیر با افزایش 140 و متوسط رشد سالانه 13 درصد، بالاترین میزان رشد در میان سایر زبان‌ها را به‌عنوان زبان علمی داشته است و با 23 پله ارتقا از رتبۀ 38 به‌رتبۀ 15 در میان سایر زبان‌های دنیا رسیده است.<ref>[https://isc.ac/fa/news/1280/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7 «بررسی جایگاه زبان فارسی به‌عنوان زبان علم در دنیا»، وب‌سایت مؤسسۀ استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام.]</ref>  
بر اساس مدارک منتشر شده، تولید علم به زبان فارسی در ۴۰ سال اخیر با افزایش ۱۴۰ و متوسط رشد سالانه ۱۳ درصد، بالاترین میزان رشد در میان سایر زبان‌ها را به‌عنوان زبان علمی داشته است و با ۲۳ پله ارتقا از رتبۀ ۳۸ به‌رتبۀ ۱۵ در میان سایر زبان‌های دنیا رسیده است.<ref>[https://isc.ac/fa/news/1280/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7 «بررسی جایگاه زبان فارسی به‌عنوان زبان علم در دنیا»، وب‌سایت مؤسسۀ استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام.]</ref>  
====3. یکی از چهار زبان کلاسیک دنیا====
====۳. یکی از چهار زبان کلاسیک دنیا====
در سال ۱۸۷۲م در نشست ادیبان و زبان‌شناسان اروپایی در برلین، زبان‌های فارسی، یونانی، لاتین و سانسکریت به‌عنوان زبان‌های کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر اساس تعریف، زبانی کلاسیک به‌شمار می‌آید که سه ویژگی باستانی بودن، ادبیات غنی داشتن و تغییرات اندک در آخرین هزارۀ عمر خود را داشته باشد.<ref>[https://www.ibna.ir/fa/naghli/116616/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A-%D9%8A%D9%83%D9%8A-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%83-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 زبان فارسي يكي از چهار زبان كلاسيك جهان شد»، خبرگزاری ایبنا.]</ref>  
در سال ۱۸۷۲م در نشست ادیبان و زبان‌شناسان اروپایی در برلین، زبان‌های فارسی، یونانی، لاتین و سانسکریت به‌عنوان زبان‌های کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر اساس تعریف، زبانی کلاسیک به‌شمار می‌آید که سه ویژگی باستانی بودن، ادبیات غنی داشتن و تغییرات اندک در آخرین هزارۀ عمر خود را داشته باشد.<ref>[https://www.ibna.ir/fa/naghli/116616/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A-%D9%8A%D9%83%D9%8A-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%83-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 زبان فارسي يكي از چهار زبان كلاسيك جهان شد»، خبرگزاری ایبنا.]</ref>  
==روز زبان و ادبیات فارسی==
==روز زبان و ادبیات فارسی==
خط ۹۱: خط ۹۱:
# بنیاد سعدی نیز متولی ترویج زبان فارسی در بیرون از ایران است.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>  
# بنیاد سعدی نیز متولی ترویج زبان فارسی در بیرون از ایران است.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>  
==ترویج زبان فارسی در دنیا==
==ترویج زبان فارسی در دنیا==
===1. بورسیه‌های ترویج زبان فارسی===
===۱. بورسیه‌های ترویج زبان فارسی===
در سال‌های اخیر برنامۀ ترویج زبان فارسی در خارج از ایران با اعطای بورسیه و جذب دانشجو از کشورهای جهان برنامه‌ریزی شده و در این چارچوب، بیش از ۱۰۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های ایران در ضمن تحصیل دانش‌های گوناگون، زبان فارسی را نیز فرامی‌گیرند.<ref>[https://intlcollege.tums.ac.ir/news/%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «گرد همایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بین الملل.]</ref>   
در سال‌های اخیر برنامۀ ترویج زبان فارسی در خارج از ایران با اعطای بورسیه و جذب دانشجو از کشورهای جهان برنامه‌ریزی شده و در این چارچوب، بیش از ۱۰۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های ایران در ضمن تحصیل دانش‌های گوناگون، زبان فارسی را نیز فرامی‌گیرند.<ref>[https://intlcollege.tums.ac.ir/news/%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «گرد همایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بین الملل.]</ref>   
===2. کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی===
===۲. کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی===
امروزه جمهوری اسلامی ایران در ۴۵ نقطه از جهان با همکاری رایزنان فرهنگی خود و زیر نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی را بنیان نهاده است.<ref>[https://intlcollege.tums.ac.ir/news/%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «گرد همایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بین الملل.]</ref>
امروزه جمهوری اسلامی ایران در ۴۵ نقطه از جهان با همکاری رایزنان فرهنگی خود و زیر نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی را بنیان نهاده است.<ref>[https://intlcollege.tums.ac.ir/news/%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «گرد همایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بین الملل.]</ref>


==عوامل تهدیدکنندۀ زبان فارسی==
==عوامل تهدیدکنندۀ زبان فارسی==
===الف) آموزشی===
===الف) آموزشی===
====1. مدارس====
====۱. مدارس====
تهدیدهای آموزشی عبارت از سهل‌انگاری در تدریس زبان و ادبیات فارسی و بی‌توجهی به املا و انشا در مدارس است. به‌نظر برخی کارشناسان مشکلات زیادی در رسم‌الخط، نگارش، گزینش متن و منابع و نیز غلط‌های املایی بسیار در کتاب‌های درسی ایران وجود دارد.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>
تهدیدهای آموزشی عبارت از سهل‌انگاری در تدریس زبان و ادبیات فارسی و بی‌توجهی به املا و انشا در مدارس است. به‌نظر برخی کارشناسان مشکلات زیادی در رسم‌الخط، نگارش، گزینش متن و منابع و نیز غلط‌های املایی بسیار در کتاب‌های درسی ایران وجود دارد.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>
====2. دانشگاه====
====۲. دانشگاه====
در نهاد دانشگاه نیز مسئلۀ پاسداشت زبان فارسی به‌طور شایسته، جدی گرفته نشده و متون درسی و کنشگران دانشگاهی با واژگان فارسی همراهی نمی‌کنند. <ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>
در نهاد دانشگاه نیز مسئلۀ پاسداشت زبان فارسی به‌طور شایسته، جدی گرفته نشده و متون درسی و کنشگران دانشگاهی با واژگان فارسی همراهی نمی‌کنند. <ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>
====ب) فرهنگی====
===ب) فرهنگی====
کاربرد اصطلاحات انگلیسی و فرانسوی و غفلت از وضع اصطلاحات جایگزین فارسی، از مهم‌ترین تهدیدهای فرهنگی دربارۀ زبان فارسی است. <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/01/20/1373752/%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C «تهدید برای زبان فارسی؛ عربی یا انگلیسی؟»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> امروزه بسیاری از محصولات فناوری و تجاری در کشورهای فارسی‌زبان، نام‌های فرنگی و بیگانه دارند.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>
کاربرد اصطلاحات انگلیسی و فرانسوی و غفلت از وضع اصطلاحات جایگزین فارسی، از مهم‌ترین تهدیدهای فرهنگی دربارۀ زبان فارسی است. <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/01/20/1373752/%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C «تهدید برای زبان فارسی؛ عربی یا انگلیسی؟»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> امروزه بسیاری از محصولات فناوری و تجاری در کشورهای فارسی‌زبان، نام‌های فرنگی و بیگانه دارند.<ref>[https://www.nasim.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-148/2376446-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین.]</ref>


خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
* «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش.
* «اس.بی.اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده ‌است»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش.
* «بررسی جایگاه زبان فارسی به‌عنوان زبان علم در دنیا»، وب‌سایت مؤسسۀ استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، تاریخ درج مطلب: ۱۵ آبان ۱۳۹۸ش.
* «بررسی جایگاه زبان فارسی به‌عنوان زبان علم در دنیا»، وب‌سایت مؤسسۀ استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، تاریخ درج مطلب: ۱۵ آبان ۱۳۹۸ش.
* پزشک، منوچهر و خضرایی، بابک، «دانشنامه علائی»، وب‌سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 7 دی 1398ش.
* پزشک، منوچهر و خضرایی، بابک، «دانشنامه علائی»، وب‌سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۷ دی ۱۳۹۸ش.
* «تأسیس کرسی‌های زبان عِبری با حمایت آمریکا در هند، چراغ ۱۳۰ دپارتمان فارسی خاموش شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 1 مرداد ۱۳۹۶ش.
* «تأسیس کرسی‌های زبان عِبری با حمایت آمریکا در هند، چراغ ۱۳۰ دپارتمان فارسی خاموش شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱ مرداد ۱۳۹۶ش.
* «تهدید برای زبان فارسی؛ عربی یا انگلیسی؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۰ فروردين ۱۳۹۶ش.
* «تهدید برای زبان فارسی؛ عربی یا انگلیسی؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۰ فروردين ۱۳۹۶ش.
* جدیدی، رضا، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 18 اردیبهشت 1402ش.
* جدیدی، رضا، «پاسداشت زبان فارسی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* «چرا زبان فارسی یک اَبَرزبان است؟»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ش.
* «چرا زبان فارسی یک اَبَرزبان است؟»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ش.
* دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 18 اردیبهشت 1402ش.
* دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* رضایی باغ‌بیدی، حسن، «زبان و ادبیات پهلوی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 2 آبان 1398ش.
* رضایی باغ‌بیدی، حسن، «زبان و ادبیات پهلوی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲ آبان ۱۳۹۸ش.
* رویین، رازق، «ما و شـاهنـامۀ فـردوسی»، وب‌سایت خراسان زمین، تاریخ درج مطلب: 4 بهمن 1388ش.
* رویین، رازق، «ما و شـاهنـامۀ فـردوسی»، وب‌سایت خراسان زمین، تاریخ درج مطلب: ۴ بهمن ۱۳۸۸ش.
* «زایایی و مانایی زبان فارسی و چرایی تبدیل آن به دُرّ دَری»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۳۹۸ش.
* «زایایی و مانایی زبان فارسی و چرایی تبدیل آن به دُرّ دَری»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۳۹۸ش.
* «زبان فارسی اصالت خود را حفظ کرده است»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: شنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ش.
* «زبان فارسی اصالت خود را حفظ کرده است»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: شنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ش.
* «زبان فارسی؛ دیروز، امروز و فردا»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۹۹ش.
* «زبان فارسی؛ دیروز، امروز و فردا»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۹۹ش.
* «زبان فارسي و اهميت آن»، وب‌سایت پیشخوان، تاریخ درج مطلب: 30 شهریور 1396ش.
* «زبان فارسي و اهميت آن»، وب‌سایت پیشخوان، تاریخ درج مطلب: ۳۰ شهریور ۱۳۹۶ش.
* «زبان فارسي يكي از چهار زبان كلاسيك جهان شد»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ شهريور ۱۳۹۰ش.
* «زبان فارسي يكي از چهار زبان كلاسيك جهان شد»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ شهريور ۱۳۹۰ش.
* شهریار، سیداحمد، «کاوش در پیشینۀ زبان و ادبیات فارسی در شبه‌قارۀ هند»، وب‌سایت فرهنگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 26 آذر 1397ش.
* شهریار، سیداحمد، «کاوش در پیشینۀ زبان و ادبیات فارسی در شبه‌قارۀ هند»، وب‌سایت فرهنگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲۶ آذر ۱۳۹۷ش.
* شهری، بهمن، «نگاهی به خطوط گذشته و امروز فارسی»، وب‌سایت آریانا نیوز، تاریخ درج مطلب: 19 اسفند 1399ش.
* شهری، بهمن، «نگاهی به خطوط گذشته و امروز فارسی»، وب‌سایت آریانا نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۹ اسفند ۱۳۹۹ش.
* فلاح، مرتضی، «نقش زبان فارسی در گسترش هویت ملی و فرهنگی ایران»، مجلۀ مطالعات ملی، شمارۀ 34، 1387ش.
* فلاح، مرتضی، «نقش زبان فارسی در گسترش هویت ملی و فرهنگی ایران»، مجلۀ مطالعات ملی، شمارۀ ۳۴، ۱۳۸۷ش.
* «گرامی‌داشت روز زبان و ادبیات فارسی»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۰ش.
* «گرامی‌داشت روز زبان و ادبیات فارسی»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۰ش.
* «گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بینالملل، تاریخ درج مطلب: 10 اسفند 1401ش.
* «گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ آموزش زبان فارسی»، وب‌سایت کالج بینالملل، تاریخ درج مطلب: ۱۰ اسفند ۱۴۰۱ش.
* متینی، «نوآوری‌های ابوریحان بیرونی در ساختن واژه‌های دانشی پارسی»، وب‌سایت پارسی انجمن، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آبان ۱۳۹۹ش.
* متینی، «نوآوری‌های ابوریحان بیرونی در ساختن واژه‌های دانشی پارسی»، وب‌سایت پارسی انجمن، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آبان ۱۳۹۹ش.
* محمدی فومنی، حسین، «تأثير فرهنگي زبان و ادبيات فارسي در جهان»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۱۲ دی ۱۳۹۰ش.
* محمدی فومنی، حسین، «تأثير فرهنگي زبان و ادبيات فارسي در جهان»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۱۲ دی ۱۳۹۰ش.
* «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین، تاریخ درج مطلب: 15 فروردین 1402ش.
* «مروری بر عملکرد نهادهای متولی زبان فارسی»، نسیم آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ش.
* مصطفوی سبزواری، رضا، «تاریخ بیهقی»، وب‌سایت دانشنامۀ جهان اسلام، تاریخ درج مطلب: 1393ش.
* مصطفوی سبزواری، رضا، «تاریخ بیهقی»، وب‌سایت دانشنامۀ جهان اسلام، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۳ش.
* موسوی بجنوردی، کاظم، «افغانستان و زبان و ادب فارسی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف اسلامی، تاریخ درج مطلب: 31 شهریور 1400ش.
* موسوی بجنوردی، کاظم، «افغانستان و زبان و ادب فارسی»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ش.
* میرزایی حصاریان، محمدباقر، «جایگاه زبان فارسی در تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری»، دوفصلنامۀ مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دورۀ شمارۀ اسفند 1399ش.
* میرزایی حصاریان، محمدباقر، «جایگاه زبان فارسی در تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری»، دوفصلنامۀ مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دورۀ ۸، شمارۀ ۲، اسفند ۱۳۹۹ش.
*«نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: 21 دی 1392ش.
*«نقش زبان فارسی در گسترش تمدن اسلامی»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۲ش.
[[رده:ویکی‌زندگی]]
[[رده:ویکی‌زندگی]]
[[رده:ادبیات فارسی]]
[[رده:ادبیات فارسی]]
[[رده:زبان فارسی]]
[[رده:زبان فارسی]]
[[رده:میراث فرهنگی]] [[رده:ویژه‌ها]]
[[رده:میراث فرهنگی]] [[رده:ویژه‌ها]]
۴۹۴

ویرایش