اهلبیت از دیدگاه اهل‌سنت افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
←آیین‌ها و مراسم
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
===آیین‌ها و مراسم=== | ===آیین‌ها و مراسم=== | ||
در مناطق مختلف افغانستان، از جمله [[کابل]]، هرات، بلخ، پروان، بدخشان، [[پنجشیر|پنجشیر،]] قندهار و ننگرهار مراسم‌هایی به یادبود اهلبیت با برپایی مجالس [[دعا]] و [[ختم قرآن]] در مساجد برگزار می‌شود؛ در کابل و هرات، مراسم [[عزاداری]] برای امام حسین در دهۀ اول [[ماه محرم]] و روز [[عاشورا]] با حضور گستردۀ مردم عادی، مقامات و شخصیت‌های سیاسی اهل‌سنت در [[تکیه‌خانه|تکیه‌خانه‌ها]]، حسینیه‌ها و مساجد [[شیعه|شیعیان]] برگزار می‌شود. این مراسم شامل سخنرانی، سینه‌زنی، [[تعزیه‌خوانی]]، مداحی، [[روضه‌خوانی]] و ذکر مصائب [[امام حسین]] است.<ref>کاظمی، فرهنگ عاشورایی در افغانستان، 1395ش، ص67.</ref> به خاطر احترام به اهلبیت [[روز عاشورا در افغانستان]] در تقویم جمهوری اسلامی افغانتسان تعطیل رسمی درج شده بود.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1657201/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B1%D8%A7-%D9%84%D8%BA%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D8%AF «طالبان تعطیلی عاشورا و نوروز را لغو کرد»، وب‌سسایت خبرآنلاین.]</ref> | در مناطق مختلف افغانستان، از جمله [[کابل]]، هرات، بلخ، پروان، بدخشان، [[پنجشیر|پنجشیر،]] قندهار و ننگرهار مراسم‌هایی به یادبود اهلبیت با برپایی مجالس [[دعا]] و [[ختم قرآن]] در مساجد برگزار می‌شود؛ در کابل و هرات، مراسم [[عزاداری]] برای امام حسین در دهۀ اول [[ماه محرم]] و روز [[عاشورا]] با حضور گستردۀ مردم عادی، مقامات و شخصیت‌های سیاسی اهل‌سنت در [[تکیه‌خانه|تکیه‌خانه‌ها]]، حسینیه‌ها و مساجد [[شیعه|شیعیان]] برگزار می‌شود. این مراسم شامل سخنرانی، سینه‌زنی، [[تعزیه‌خوانی]]، مداحی، [[روضه‌خوانی]] و ذکر مصائب [[امام حسین]] است.<ref>کاظمی، فرهنگ عاشورایی در افغانستان، 1395ش، ص67.</ref> به خاطر احترام به اهلبیت [[روز عاشورا در افغانستان]] در [[تقویم هجری شمسی|تقویم]] جمهوری اسلامی افغانتسان تعطیل رسمی درج شده بود.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1657201/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B1%D8%A7-%D9%84%D8%BA%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D8%AF «طالبان تعطیلی عاشورا و نوروز را لغو کرد»، وب‌سسایت خبرآنلاین.]</ref> | ||
در [[مزارشریف]] که بیشتر اقوام [[قوم ازبک|ازبک]] و [[تاجیک‌های افغانستان|تاجیک]] حضور دارند، [[میله شاطرها|میلۀ شاطرها]] در گذشته‌های دور و [[جشن نوروز]] با آیین برافراشتن پرچم سبز برگزار می‌شود که نماد [[امام علی]] است. این آیین با نام [[میله سخی|میلۀ سخی]] یا «جهنده بالا» در زیارتگاه منسوب به حضرت علی برپا می‌شود و نفوذ محبت به اهلبیت در فرهنگ محلی اهل‌سنت را نشان می‌دهد. | در [[مزارشریف]] که بیشتر اقوام [[قوم ازبک|ازبک]] و [[تاجیک‌های افغانستان|تاجیک]] حضور دارند، [[میله شاطرها|میلۀ شاطرها]] در گذشته‌های دور و [[جشن نوروز]] با آیین برافراشتن پرچم سبز برگزار می‌شود که نماد [[امام علی]] است. این آیین با نام [[میله سخی|میلۀ سخی]] یا «جهنده بالا» در زیارتگاه منسوب به حضرت علی برپا می‌شود و نفوذ محبت به اهلبیت در فرهنگ محلی اهل‌سنت را نشان می‌دهد. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
}} | }} | ||
نسفی، در خلال چند سروده، از فاجعۀ دردناک کربلا و ظلم و ستم اشقیا به | نسفی، در خلال چند سروده، از فاجعۀ دردناک کربلا و ظلم و ستم اشقیا به امام حسین سخن گفته: | ||
{{شعر جدید | {{شعر جدید | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
شیعیان و اهل‌سنت در افغانستان، با برگزاری سمینارهای علمی و بازخوانی آموزه‌های اهلبیت با توجه به نیازهای معاصر، می‌کوشند تا زمینه‌های هم‌گرایی را در جامعه افغانستان افزایش داده<ref>کاظمی، فرهنگ عاشورایی در افغانستان، 1389ش، ص78.</ref> و جامعه را به‌سوی تقویت [[برادری دینی]]، هم‌پذیری و وحدت سوق دهند.<ref>احمدی، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، 1395ش، ص104.</ref> | شیعیان و اهل‌سنت در افغانستان، با برگزاری سمینارهای علمی و بازخوانی آموزه‌های اهلبیت با توجه به نیازهای معاصر، می‌کوشند تا زمینه‌های هم‌گرایی را در جامعه افغانستان افزایش داده<ref>کاظمی، فرهنگ عاشورایی در افغانستان، 1389ش، ص78.</ref> و جامعه را به‌سوی تقویت [[برادری دینی]]، هم‌پذیری و وحدت سوق دهند.<ref>احمدی، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، 1395ش، ص104.</ref> | ||
در سال ۱۳۹۷ش سمینار «امام جعفر صادق و تاثیر او بر مکاتب فقهی اهل‌سنت» در [[کابل]] برگزار شد و نقش [[امام جعفر بن محمد|امام صادق]] به‌عنوان استاد ابوحنیفه مورد تاکید قرار گرفت. این رویداد با حضور علمای اهل‌سنت | در سال ۱۳۹۷ش سمینار «امام جعفر صادق و تاثیر او بر مکاتب فقهی اهل‌سنت» در [[کابل]] برگزار شد و نقش [[امام جعفر بن محمد|امام صادق]] به‌عنوان استاد ابوحنیفه مورد تاکید قرار گرفت. این رویداد با حضور علمای اهل‌سنت از جمله ملا محمد قسیم عثمانی برگزار شد.<ref> [https://af.shafaqna.com/FA/25989 «گزارشی از برگزاری سمینار علمی معنوی امام صادق و مذاهب اسلامی در کابل»؛ وب‌سایت شفقنا افغانستان.]</ref> | ||
تفاوت برداشت شیعیان و اهل‌سنت از رویدادهای تاریخی مانند واقعۀ [[واقعه غدیر|غدیر خم]] و | تفاوت برداشت شیعیان و اهل‌سنت از رویدادهای تاریخی مانند واقعۀ [[واقعه غدیر|غدیر خم]]، قیام امام حسین و حادثۀ کربلا، نیز معمولاً در فضای عمومی افغانستان به گونه‌ای مطرح نمی‌شود که انسجام دینی مردم را تهدید کند. <ref>موسوی، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، 1397ش، دوره 14، شماره 50، صص 104-92.</ref> | ||
===مشارکت در راهپیمایی اربعین امام حسین=== | ===مشارکت در راهپیمایی اربعین امام حسین=== | ||
قابل توجهی از اهل‌سنت افغانستان هر ساله در [[راهپیمایی اربعینی مردم افغانستان|راهپیمایی اربعین]] شرکت می‌کنند. آنها دوست دارند علمدار کاروان باشند و معمولا [[علم (نشان)|علمی]] را که به‌نام اباالفضل العباس است، به‌دوش می‌کشند.<ref>[https://fa.wikizendegi.com/w/index.php?title=%D8%A7%D9%87%D9%84%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%87%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&s «رنج و گنج سفر اربعین شیعیان افغانستان»، خبرگزاری میزان.]</ref> آنها امام حسین را پیشوای آزادگان و سرسلسلۀ پاکان و نیکان دانسته و پیاده‌روی اربعین را موجب همدلی و اتحاد بیشتر مسلمانان می‌دانند.<ref>[https://af.sahartv.ir/news/world-i20832 «شرکت اهل سنت از افغانستان در مراسم اربعین حسینی»، وب‌سایت تلویزیون سحر افغانسان.] </ref> | قابل توجهی از اهل‌سنت افغانستان هر ساله در [[راهپیمایی اربعینی مردم افغانستان|راهپیمایی اربعین]] شرکت می‌کنند. آنها دوست دارند علمدار کاروان باشند و معمولا [[علم (نشان)|علمی]] را که به‌نام اباالفضل العباس است، به‌دوش می‌کشند.<ref>[https://fa.wikizendegi.com/w/index.php?title=%D8%A7%D9%87%D9%84%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%87%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&s «رنج و گنج سفر اربعین شیعیان افغانستان»، خبرگزاری میزان.]</ref> آنها امام حسین را پیشوای آزادگان و سرسلسلۀ پاکان و نیکان دانسته و [[پیاده‌روی اربعین]] را موجب همدلی و اتحاد بیشتر مسلمانان می‌دانند.<ref>[https://af.sahartv.ir/news/world-i20832 «شرکت اهل سنت از افغانستان در مراسم اربعین حسینی»، وب‌سایت تلویزیون سحر افغانسان.] </ref> | ||
==مخالفت وهابی‌ها و تکفیری‌ها با انگاره‌های اهل‌بیتی در افغانستان== | ==مخالفت وهابی‌ها و تکفیری‌ها با انگاره‌های اهل‌بیتی در افغانستان== | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
وهابیت و جریان سلفی-تکفیری با نفوذ میان بخشی از اهل‌سنت در افغانستان، به رویارویی با هم‌گرایی جامعۀ افغانستان حول محبت به اهلبیت پرداخته‌اند و از این طریق، زمینه افزایش تنش‌های مذهبی را فراهم ساخته‌اند.<ref>حسین‌زاده، تحلیل اختلافات مذهبی در افغانستان، 1399ش، ص32.</ref> | وهابیت و جریان سلفی-تکفیری با نفوذ میان بخشی از اهل‌سنت در افغانستان، به رویارویی با هم‌گرایی جامعۀ افغانستان حول محبت به اهلبیت پرداخته‌اند و از این طریق، زمینه افزایش تنش‌های مذهبی را فراهم ساخته‌اند.<ref>حسین‌زاده، تحلیل اختلافات مذهبی در افغانستان، 1399ش، ص32.</ref> | ||
وهابی‌ها با خوانش تنگ‌نظرانه از مفاهیم دینی و مذهبی، [[زیارت در فرهنگ شیعه|زیارت]] قبور اهلبیت و برگزاری مراسم میلاد و [[عزاداری]] برای اهلبیت را [[بدعت]] می‌دانند. شاخه [[خراسان]] از جریان تکفیری داعش با حمله بر اماکن مذهبی، [[مساجد]] و زیارت‌گاه‌ها، زمینه‌های هم‌گرایی و [[همیاری]] در جامعه افغانستان را به چالش کشیده‌اند.<ref>احمدی، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، 1395ش، ص100.</ref> | وهابی‌ها با خوانش تنگ‌نظرانه از مفاهیم دینی و مذهبی، [[توسل]]، [[شفاعت]] و [[زیارت در فرهنگ شیعه|زیارت]] قبور اهلبیت و برگزاری مراسم میلاد و [[عزاداری]] برای اهلبیت را [[بدعت]] می‌دانند. شاخه [[خراسان]] از جریان تکفیری داعش با حمله بر اماکن مذهبی، [[مساجد]] و زیارت‌گاه‌ها، زمینه‌های هم‌گرایی و [[همیاری]] در جامعه افغانستان را به چالش کشیده‌اند.<ref>احمدی، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، 1395ش، ص100.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
*احمدی، عبدالغفور، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1395ش. | *احمدی، عبدالغفور، نقش اهلبیت در وحدت اسلامی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1395ش. | ||
*احمدی، محمدابراهیم، هویت دینی و فرهنگی افغانستان، کابل، عرفان، 1389ش. | *احمدی، محمدابراهیم، هویت دینی و فرهنگی افغانستان، کابل، عرفان، 1389ش. | ||
*«اهدای خون از سوی شماری از مقام های کشور»، وب‌سایت طلوع نیوز، تاریخ | *«اهدای خون از سوی شماری از مقام های کشور»، وب‌سایت طلوع نیوز، تاریخ بارگزاری: 4 قوس 1391ش. | ||
*بدخشانی، محمدانور، القول السدید فی حب اهل‌البیت، کابل، علمی، 1380ش. | *بدخشانی، محمدانور، القول السدید فی حب اهل‌البیت، کابل، علمی، 1380ش. | ||
*ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمذی، قاهره، دارالسلام، 1983م. | *ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمذی، قاهره، دارالسلام، 1983م. | ||
*حسین‌زاده، علی، تحلیل چالش‌های مذهبی در افغانستان، قم، مرکز پژوهش‌های اسلامی، 1399ش. | *حسین‌زاده، علی، تحلیل چالش‌های مذهبی در افغانستان، قم، مرکز پژوهش‌های اسلامی، 1399ش. | ||
*«رنج و گنج: سفر اربعین شیعیان افغانستان»، خبرگزاری میزان، تاریخ | *«رنج و گنج: سفر اربعین شیعیان افغانستان»، خبرگزاری میزان، تاریخ بارگزاری: 6 آبان 1398ش. | ||
*شافعی، محمد بن ادریس، الام، بیروت، دارالفکر، 1981م. | *شافعی، محمد بن ادریس، الام، بیروت، دارالفکر، 1981م. | ||
*«شرکت اهل سنت از افغانستان در مراسم اربعین حسینی»، وب‌سایت تلویز سحر افغانستان، تاریخ درج مطلب: 13 سنبله 1402ش. | *«شرکت اهل سنت از افغانستان در مراسم اربعین حسینی»، وب‌سایت تلویز سحر افغانستان، تاریخ درج مطلب: 13 سنبله 1402ش. | ||
*صدیقی، محمدعثمان، معارج الولایة فی حقوق آل‌البیت، ننگرهار، ارمغان، 1376ش. | *صدیقی، محمدعثمان، معارج الولایة فی حقوق آل‌البیت، ننگرهار، ارمغان، 1376ش. | ||
*«طالبان تعطیلی عاشورا و نوروز را لغو کرد»، وب‌سایت خبر آنلاین، تاریخ بارگزاری: 19 مرداد 1401ش. | |||
*طبری، محمد بن جریر، تفسیر الطبری، قاهره، دارالمعارف، 1961م. | *طبری، محمد بن جریر، تفسیر الطبری، قاهره، دارالمعارف، 1961م. | ||
*«عایشه درانی بانوی شعر افغانستان»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 اسفند 1395ش. | *«عایشه درانی بانوی شعر افغانستان»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 اسفند 1395ش. | ||