محمدتقی بهجت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''محمدتقی بهجت'''</big>؛ از عرفا و مراجع تقلید شیعیان در دوران معاصر. <br>محمدتقی بهجت، از مراجع تقلید و عالمان برجسته [[شیعه]]، در سال ۱۲۹۵ش در [[فومن]] متولد شد و از [[کودک|کودکی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت. او در حوزه‌های علمیه فومن، کربلا و نجف تحصیل کرد و پس از بازگشت به ایران در قم ساکن شد. آیتالله بیش از ۶۰ سال علوم حوزوی را در سطوح عالی تدریس کرد و آثار علمی متعددی از خود به‌جای گذاشت. وی در زمینه‌های | <big>'''محمدتقی بهجت'''</big>؛ از عرفا و مراجع تقلید شیعیان در دوران معاصر. <br>محمدتقی بهجت، از [[مرجع دینی|مراجع تقلید]] و عالمان برجسته [[شیعه]]، در سال ۱۲۹۵ش در [[فومن]] متولد شد و از [[کودک|کودکی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت. او در حوزه‌های علمیه فومن، کربلا و نجف تحصیل کرد و پس از بازگشت به ایران در قم ساکن شد. آیتالله بیش از ۶۰ سال علوم حوزوی را در سطوح عالی تدریس کرد و آثار علمی متعددی از خود به‌جای گذاشت. وی در زمینه‌های [[اخلاق|اخلاقی]]، عرفانی و اجتماعی فعالیت داشت و بر وحدت شیعه و سنی، ارتباط با امام عصر و تقویت مبانی دینی تاکید می‌کرد. آیتالله بهجت در ۲۷ [[اردیبهشت]] ۱۳۸۸ش درگذشت و در [[مسجد]] بالاسر در [[حرم]] [[حضرت معصومه]] به خاک سپرده شد. | ||
==محمدتقی بهجت از فومن تا نجف== | ==محمدتقی بهجت از فومن تا نجف== | ||
محمدتقی بهجت در دوم شهریور ۱۲۹۵ش در شهر فومن، به دنیا آمد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> پدرش کربلایی محمود که در شانزده سالگی بر اثر بیماری وبا، با مرگ روبرو شده بود، در [[خواب]] چنین می‌شنود که «با او کاری نداشته باشید، او پدر محمدتقی است». وی پس از این خواب، بهبود یافت و بعد از [[ازدواج]]، با الهام از آن ندا، نام این فرزندش را محمدتقی گذاشت.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/13184 . «گذری کوتاه بر زندگی کربلایی محمود بهجت فومنی»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | محمدتقی بهجت در دوم شهریور ۱۲۹۵ش در شهر فومن، در [[خانواده]] مذهبی به دنیا آمد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> پدرش [[کربلایی]] محمود که در شانزده سالگی بر اثر بیماری وبا، با مرگ روبرو شده بود، در [[خواب]] چنین می‌شنود که «با او کاری نداشته باشید، او پدر محمدتقی است». وی پس از این خواب، بهبود یافت و بعد از [[ازدواج]]، با الهام از آن ندا، نام این فرزندش را محمدتقی گذاشت.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/13184 . «گذری کوتاه بر زندگی کربلایی محمود بهجت فومنی»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
محمدتقی در دوران شیرخوارگی، مادر را از دست داد. او از [[کودک|دوران کودکی]]، تحت تاثیر [[پدر]]، به [[اهل‌بیت]] علاقه‌مند شد و در برخی مجالس [[عزاداری]] [[امام حسین]] همراه با پدرش مرثیه‌سرایی می‌کرد. محمدتقی در [[مکتب‌خانه]]، خواندن قرآن را فراگرفت و سپس برای تحصیل علوم دینی به حوزه‌علمیه‌ای کوچک در شهر فومن رفت. وی در طول هفت سال اقامت در این حوزه، علاوه بر تحصیل علوم دینی، آثار ادبی فارسی مانند [[بوستان (کتاب)|بوستان]] و [[گلستان (کتاب)|گلستان]] [[سعدی شیرازی|سعدی]] و [[کلیله و دمنه|کلیله‌ودمنه]] را می‌خواند و همزمان به تهذیب نفس نیز توجه داشت.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | محمدتقی در دوران شیرخوارگی، مادر را از دست داد. او از [[کودک|دوران کودکی]]، تحت تاثیر [[پدر]]، به [[اهل‌بیت]] علاقه‌مند شد و در برخی مجالس [[عزاداری]] [[امام حسین]] همراه با پدرش مرثیه‌سرایی می‌کرد. محمدتقی در [[مکتب‌خانه]]، خواندن قرآن را فراگرفت و سپس برای تحصیل علوم دینی به حوزه‌علمیه‌ای کوچک در شهر فومن رفت. وی در طول هفت سال اقامت در این حوزه، علاوه بر تحصیل علوم دینی، آثار ادبی فارسی مانند [[بوستان (کتاب)|بوستان]] و [[گلستان (کتاب)|گلستان]] [[سعدی شیرازی|سعدی]] و [[کلیله و دمنه|کلیله‌ودمنه]] را می‌خواند و همزمان به تهذیب نفس نیز توجه داشت.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
محمدتقی در چهارده‌سالگی به کربلا | محمدتقی در چهارده‌سالگی به کربلا [[مسافرت|سفر]] کرد و در حوزۀ علمیۀ این شهر، ادبیات عرب و دروس [[فقه اسلامی|فقه]] و اصول‌فقه را فرا گرفت. او پس از چهار سال تحصیل در کربلا، در سال ۱۳۵۲ق به نجف و کنار حرم [[امام علی]] [[مهاجرت]] کرد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
محمدتقی بهجت در نجف از استادان برجسته‌ای چون مرتضی طالقانی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمود شاهرودی، محمدکاظم شیرازی، سیدابوالحسن اصفهانی، سیدعبدالغفار مازندرانی،<ref>[http://nbo.ir/%d8%ac%d8%ba%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c%d8%a7%db%8c%db%8c/%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86/%da%af%db%8c%d9%84%d8%a7%d9%86/%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d8%aa%d9%82%db%8c-%d8%a8%d9%87%d8%ac%d8%aa-%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%a8%d9%87%d8%ac%d8%aa__a-330-254-310-112.aspx . «محمد تقی بهجت (آیتالله بهجت)»، وب‌سایت فرهیختگان تمدن شیعی.]</ref> محمدحسین نائینی، آقاضیاء عراقی و محمدحسین غروی، علوم حوزوی را فراگرفت. او همچنین عرفان را از میرزاعلی قاضی آموخت و کتاب‌های فلسفی «اشارات» و «اسفار» را نزد سیدحسین بادکوبه‌ای خواند.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | محمدتقی بهجت در نجف از استادان برجسته‌ای چون مرتضی طالقانی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمود شاهرودی، محمدکاظم شیرازی، سیدابوالحسن اصفهانی، سیدعبدالغفار مازندرانی،<ref>[http://nbo.ir/%d8%ac%d8%ba%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c%d8%a7%db%8c%db%8c/%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86/%da%af%db%8c%d9%84%d8%a7%d9%86/%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d8%aa%d9%82%db%8c-%d8%a8%d9%87%d8%ac%d8%aa-%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%a8%d9%87%d8%ac%d8%aa__a-330-254-310-112.aspx . «محمد تقی بهجت (آیتالله بهجت)»، وب‌سایت فرهیختگان تمدن شیعی.]</ref> محمدحسین نائینی، آقاضیاء عراقی و محمدحسین غروی، علوم حوزوی را فراگرفت. او همچنین عرفان را از میرزاعلی قاضی آموخت و کتاب‌های فلسفی «اشارات» و «اسفار» را نزد سیدحسین بادکوبه‌ای خواند.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
محمدتقی بهجت در بیست‌ویک‌سالگی با تدریس علوم حوزوی و همکاری با شیخ‌عباس قمی در نگارش کتاب «سفینةالبحار»، جایگاه علمی خود را تثبیت کرد. او فرصت تهذیب نفس را در نجف از دست نداد و شخصیت اخلاقی خود را | محمدتقی بهجت در بیست‌ویک‌سالگی با تدریس علوم حوزوی و همکاری با شیخ‌عباس قمی در نگارش کتاب «سفینةالبحار»، جایگاه علمی خود را تثبیت کرد. او فرصت تهذیب نفس را در نجف از دست نداد و شخصیت اخلاقی خود را [[تربیت]] کرد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
==بازگشت آیتالله بهجت به ایران== | ==بازگشت آیتالله بهجت به ایران== | ||
===ازدواج آیتالله بهجت=== | ===ازدواج آیتالله بهجت=== | ||
محمدتقی بهجت پس از ۱۶ سال اقامت در نجف و کسب [[درجه اجتهاد]]، در سال ۱۳۲۴ش به ایران بازگشت. او که کمتر از ۳۰ سال داشت، برای درمان کسالت‌های ناشی از ریاضت‌های علمی و معنوی به | محمدتقی بهجت پس از ۱۶ سال اقامت در نجف و کسب [[درجه اجتهاد]]، در سال ۱۳۲۴ش به ایران بازگشت. او که کمتر از ۳۰ سال داشت، برای درمان کسالت‌های ناشی از ریاضت‌های علمی و معنوی به [[وطن]] اصلی خود، [[فومن]] رفت و در آنجا به پیشنهاد خواهرش ازدواج کرد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
===ورود آیتالله بهجت به حوزه علمیه قم=== | ===ورود آیتالله بهجت به حوزه علمیه قم=== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
===تاکید بر وحدت شیعه و سنی=== | ===تاکید بر وحدت شیعه و سنی=== | ||
محمدتقی بهجت بر ضرورت آگاهی‌بخشی و اتخاذ راهبردهای مسالمت‌آمیز میان | محمدتقی بهجت بر ضرورت آگاهی‌بخشی و اتخاذ راهبردهای مسالمت‌آمیز میان [[مسلمانان]] و پرهیز از جدال‌های بی‌ثمر تاکید داشت. او با توجه به واقعیت‌های تاریخی، بسیاری از نزاع‌های بین شیعه و سنی یا حتی میان مذاهب اهل‌سنت را ناشی از تحریکات عوامل خارجی می‌دانست.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/5698 . «بیانات آیتالله بهجت دربارۀ وحدت شیعه و سنی»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
==ارتباط آیتالله بهجت با آیتالله خامنه‌ای== | ==ارتباط آیتالله بهجت با آیتالله خامنه‌ای== | ||
آیتالله خامنه‌ای، رهبر [[انقلاب اسلامی]] ایران که از سال ۱۳۴۰ش با آیتالله بهجت در ارتباط بود، بعد از تصدی مقام رهبری نیز این ارتباط را حفظ کرد. دیدارهای آنها که هر بار حداقل یک ساعت به طول می‌انجامید، | آیتالله خامنه‌ای، رهبر [[انقلاب اسلامی]] ایران که از سال ۱۳۴۰ش با آیتالله بهجت در ارتباط بود، بعد از تصدی مقام رهبری نیز این ارتباط را حفظ کرد. دیدارهای آنها که هر بار حداقل یک ساعت به طول می‌انجامید، نشان‌دهندۀ ارتباط نزدیک آنها بود.<ref>[https://www.aparat.com/v/yQrGl . «آیتالله بهجت؛ چه تعهدی به آیتالله خامنه‌ای داده بود؟»، وب‌سایت آپارات.]</ref> | ||
وی، آیتالله خامنه‌ای را مسلط به مبانی اسلام دانسته و خود را ملتزم به حمایت از او می‌دانست.<ref>[https://www.aparat.com/v/yQrGl . «آیتالله بهجت چه تعهدی به آیتالله خامنه‌ای داده بودند؟»، وب‌سایت آپارات.]</ref> او رهبر انقلاب را با جمله «بهتر از ایشان نداریم» توصیف کرده است.<ref>[https://shakibai.kowsarblog.ir/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87 . رجبی صدیقی، «امام خامنه‌ای در گفتار آیتالله بهجت» وبلاگ ساقی کوثر، کوثر بلاگ.]</ref> جایگاه آیتالله بهجت نزد رهبر انقلاب نیز به‌اندازه‌ای بود که بیان داشته است: «ایشان هرچه بفرمایند، من چشم‌بسته قبول می‌کنم».<ref>[https://www.aparat.com/v/yQrGl . «آیتالله بهجت چه تعهدی به آیتالله خامنه‌ای داده بود؟»، وب‌سایت آپارات.]</ref> | وی، آیتالله خامنه‌ای را مسلط به مبانی اسلام دانسته و خود را ملتزم به حمایت از او می‌دانست.<ref>[https://www.aparat.com/v/yQrGl . «آیتالله بهجت چه تعهدی به آیتالله خامنه‌ای داده بودند؟»، وب‌سایت آپارات.]</ref> او رهبر انقلاب را با جمله «بهتر از ایشان نداریم» توصیف کرده است.<ref>[https://shakibai.kowsarblog.ir/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87 . رجبی صدیقی، «امام خامنه‌ای در گفتار آیتالله بهجت» وبلاگ ساقی کوثر، کوثر بلاگ.]</ref> جایگاه آیتالله بهجت نزد رهبر انقلاب نیز به‌اندازه‌ای بود که بیان داشته است: «ایشان هرچه بفرمایند، من چشم‌بسته قبول می‌کنم».<ref>[https://www.aparat.com/v/yQrGl . «آیتالله بهجت چه تعهدی به آیتالله خامنه‌ای داده بود؟»، وب‌سایت آپارات.]</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
===زیارت حرم فاطمه معصومه=== | ===زیارت حرم فاطمه معصومه=== | ||
یکی از برنامه‌های روزانۀ آیتالله بهجت [[زیارت در فرهنگ شیعه|زیارت]] حرم فاطمه معصومه بود. او هر روز پس از نماز صبح به زیارت حضرت معصومه می‌رفت و در حرم به | یکی از برنامه‌های روزانۀ آیتالله بهجت [[زیارت در فرهنگ شیعه|زیارت]] حرم فاطمه معصومه بود. او هر روز پس از نماز صبح به زیارت حضرت معصومه می‌رفت و در حرم به نماز، [[دعا]] و [[مناجات‌نویسی|مناجات]] می‌پرداخت.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
===پرهیز از شهرت=== | ===پرهیز از شهرت=== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
==دستورات اخلاقی آیتالله بهجت== | ==دستورات اخلاقی آیتالله بهجت== | ||
دستورات اخلاقی بسیاری از آیتالله بهجت، بین اهل سلوک معنوی و شاگردان او معروف و رایج است. از جملۀ آنها توصیه به مجالست با قرآن، اعمال و اذکاری برای گرفتن حاجات و شفای بیماران، نماز جعفر طیار برای حاجات مهم و ازدواج، استغفار جهت صیقل روح و گشایش در امور، ختم سوره واقعه جهت افزایش | دستورات اخلاقی بسیاری از آیتالله بهجت، بین اهل سلوک معنوی و شاگردان او معروف و رایج است. از جملۀ آنها توصیه به مجالست با قرآن، اعمال و [[ذکر|اذکاری]] برای گرفتن حاجات و شفای بیماران، نماز جعفر طیار برای حاجات مهم و ازدواج، استغفار و [[توبه]] جهت صیقل روح و گشایش در امور، ختم سوره واقعه جهت افزایش [[روزی]]، نماز والدین برای فرزندان، دعای حفظ و سلامتی، دعای درمان چشم و نور چشم و مجموعه‌ای از اعمال و اذکار جهت [[برکت]] در منزل، ابطال طلسم و سِحر و رفع اثر [[چشم‌زخم]] است.<ref>[https://bahjat.ir/fa/aksnevesht . «چندرسانه‌ای»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
===احترام به والدین=== | ===احترام به والدین=== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۲: | ||
==درگذشت آیتالله بهجت== | ==درگذشت آیتالله بهجت== | ||
در غروب یکشنبه، ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸ش، خبر رحلت آیتالله محمدتقی بهجت، ایران را در بهت و اندوه فرو برد. جمعیت عظیم مشتاقان از تمام طبقات و سطح کشور جهت شرکت در | در غروب یکشنبه، ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸ش، خبر رحلت آیتالله محمدتقی بهجت، ایران را در بهت و اندوه فرو برد. جمعیت عظیم مشتاقان از تمام طبقات و سطح کشور جهت شرکت در [[آیین تدفین]] او خود را به قم رساندند. پیکر آیتالله بهجت در حرم حضرت معصومه، در مسجد بالاسر، به خاک سپرده شد.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/1010 . «درنگی کوتاه در زندگی شخصی، علمی و معنوی آیتالله بهجت»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
==آیتالله بهجت از نگاه دیگران== | ==آیتالله بهجت از نگاه دیگران== | ||
===امام خمینی=== | ===امام خمینی=== | ||
[[امام خمینی]]، آقای بهجت را فردی می‌دانست که قدرش نامعلوم است.<ref>. ایرانشاهی، به شیوه باران، 1399ش، ص44.</ref> او معتقد بود که آیتالله بهجت در | [[امام خمینی]]، آقای بهجت را فردی می‌دانست که قدرش نامعلوم است.<ref>. ایرانشاهی، به شیوه باران، 1399ش، ص44.</ref> او معتقد بود که آیتالله بهجت در معنویت به مرتبه‌ای دست یافته که دارای مرگ اختیاری است.<ref>. باقی‌زاده، برگی از دفتر آفتاب: شرح حال شیخ السالکین حضرت آیتالله بهجت، 1395ش، ص111.</ref> وی همچنین علاقمندان به مسائل اخلاقی را به بهره‌گیری از محضر آیتالله بهجت، سفارش می‌کرد.<ref>. ایرانشاهی، ردپای سپید، 1397ش، ص35.</ref> | ||
===محمدتقی مصباح یزدی=== | ===محمدتقی مصباح یزدی=== | ||
آیتالله مصباح یزدی، زندگی ساده و زاهدانۀ آیتالله بهجت و خودداری او از بیان [[کرامت|کرامات]] را شایستۀ الگوگیری می‌داند. توصیه و تشویق طلاب به مشارکت در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی از دیگر خصلت‌های آیتالله بهجت در بیان مصباح یزدی است. وی تاکید می‌کند که نظام فکری آیتالله بهجت بر محور تقرب به خدا و عمل به دستورات شریعت استوار بود و آن را راه اصلی رسیدن به کمال انسانی می‌دانست.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/682 . مصباح یزدی، «مصاحبه با آیتالله مصباح یزدی»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | آیتالله مصباح یزدی، [[ساده‌زیستی|زندگی ساده]] و زاهدانۀ آیتالله بهجت و خودداری او از بیان [[کرامت|کرامات]] را شایستۀ الگوگیری می‌داند. توصیه و تشویق طلاب به دوری از [[انزوای اجتماعی]] و مشارکت در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی از دیگر خصلت‌های آیتالله بهجت در بیان مصباح یزدی است. وی تاکید می‌کند که نظام فکری آیتالله بهجت بر محور تقرب به خدا و عمل به دستورات شریعت استوار بود و آن را راه اصلی رسیدن به کمال انسانی می‌دانست.<ref>[https://bahjat.ir/fa/content/682 . مصباح یزدی، «مصاحبه با آیتالله مصباح یزدی»، وب‌سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت.]</ref> | ||
===علی‌اکبر مسعودی خمینی=== | ===علی‌اکبر مسعودی خمینی=== | ||