دین: تفاوت میان نسخه‌ها

بشر در گذشته تاریخی خود، آئین‌های گوناگونی را به‌عنوان دین، تجربه کرده است. برخی از این آئین‌ها، که ادیان ابتدائی ناميده می‌شوند، به گذشته‌ای بسیار دور در بین‌النهرین، مصر، یونان و رومی باستان تعلق دارد و اکنون اثری از آن‌ها باقی نمانده است و گاهی آن‌ها را ادیان خاموش می‌گویند. اما بسیاری از ادیان نیز با وجود پیشینه کهن، همچنان زنده هستند و کم‌وبیش پیروان قابل توجهی در گستره جهانی دارند.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص24-28.</ref>  

«دائو» به‌معنای راه است. آئین دائو به «لائوتسه» منسوب است که 6 قرن پیش از میلاد مسیح، در سرزمین چین ظهور کرد. دائو در میان پیروان این آیین به‌معنای نیروی کیهانی است که به هستی، نظم می‌بخشد. این آیین با وجود بهره‌مندی از بن‌مايه‌های فلسفی و خردپذیر، به تدریج گرفتار اوهام، خرافات و جادو شد.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص117-123.</ref>

آیین کنفوسیوس در سرزمین چین و معاصر با آیین دائو، توسط شخصی به نام «کنفوسیوس» شکل گرفت و جامعه‌ای آرمانی را ترسیم کرده که اصول اخلاقی آئین دائو و همچنین انگاره یانگ و یین نیز در آن پذیرفته شده است. پس از کنفوسیوس، شخصیت او نزد پیروان این آئین، متعالی‌تر گردید و بر پیروان او افزوده شد.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص125-132.</ref>

متون مقدس این آیین، کتاب‌های منتسب به کنفوسیوس است. در متون این آئین بارها بر این نکته تأکید شده که «آنچه برای خود نمی‌پسندی، در حق دیگران انجام مده». در کتاب‌های کنفوسیوس، یک‌بار از خداوند یاد شده است.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص125-132.</ref>

«جَین»، یکی از ادیان آریایی است که در میانه هزاره اول قبل از میلاد با جنبشی اصلاحی از درون آیین هندو متولد شد. فردی به‌نام وَردهامانا، که بعدها به مَهاویره (قهرمان بزرگ) مشهور شد، از طبقه دوم اجتماعی یعنی کَشَتریه‌ها برعلیه طبقه اول که برهمنان بودند به‌پا خواست و با پذیرش برخی از اصول آیین هندو و رد کردن بخش عمده‌ای از آن، روش جدیدی برای رهایی از رنج ابدی ارائه داد. در این آیین دو فرقه اصلی وجود دارد: سفید جامگان و آسمان جامگان؛ فرقه اول لباس سفید می‌پوشند و به زنان اجازه راهبه شدن می‌دهند، اما فرقه دوم کاملا برهنه هستند و به زنان اجازه راهبه شدن نمی‌دهند.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص69-74.</ref>

شرق ایران، خاستگاه آیین زرتشت بوده است. بسیاری از پژوهشگران، دوران زندگی زرتشت را یک هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌دانند. زرتشت در سی‌سالگی از فرشته‌ای به نام وُهُومَنَه (اندیشه نیک) که بر او ظاهر شده، رسالت یافت تا پیام خداوند را به مردم برساند. گرویدن گشتاسب پادشاه ایران به این آئین، موجب گسترش دین زرتشت ‌شد. زرتشت در 77 سالگی به‌دست تورانیان کشته ‌شد.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص108 و 109.</ref>  «اَوِستا» به‌معنای علم و دانش، نام کتاب مقدس زرتشتیان است.

آیین سیک در هندوستان پدید آمد و آموزه‌های آن برگرفته از آیین هندو و دین اسلام است. بنیان‌گذار آیین سیک فردی به نام نانَک است. او خود را «گورو» (به‌معنای معلم) و شاگردانش را سیک (شاگرد) نامید. از گوروی دوم تا گوروی دهم، جانشینان نانک بودند. گوروی پنجم اشعار نانک و گوروهای قبل از خود و اشعار خود را در کتابی به نام گرَنت صاحب (کتاب خدا) گردآوری کرد. گوروی دهم برای خود جانشین تعیین نکرد و کتاب گرنت صاحب را رهبر اعلام کرد. پیروان این دید در شمال غربی هند زندگی می‌کنند.<ref>سلیمانی اردستانی، سیری در ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)، 1387ش، ص99-102.</ref>

«مسیحیت» از ادیان ابراهیمی است که عیسی بن مریم از سوی خدا به قوم بنی‌اسرائیل عرضه کرد. پیروان این آئین، عیسی را مسیح می‌نامند و بر این باور هستند که مادر او باکره بوده و فرزند خویش را به‌صورت غیرطبیعی به‌دنیا آورده است. مسیحیان معتقدند که عیسی بن مریم به‌همراه دو تن دیگر به صلیب کشیده شد و جان ‌باخت؛ اما پس از سه روز از مرقدش بیرون آمد و به آسمان‌ رفت و در آخرالزمان برای نجات بشر باز می‌گردد؛ <ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA «مسیحیت»، سایت ویکی فقه.] </ref> اما در قرآن چنین آمده است که عیسی بن مریم نه کشته شد و نه به دار آویخته شد بلکه امر بر آنان مشتبه شد و خداوند او را به‌سوی خود بالا برد.<ref>سوره نساء آیه 157 و 158.</ref>