پرش به محتوا

خانه داری: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ ژوئن ۲۰۲۲
(صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''خانه‌داری'''</big>؛ مجموعه‌ای از فعاليت‌ها برای اداره کردن خانه و خانواده...» ایجاد کرد)
 
خط ۱۱: خط ۱۱:
===معنای لغوی===
===معنای لغوی===
«خانه‌داری» در لغت به معنای میانه‌روی، درست خرجی، تدبیر منزل و مواظبت زن در کارهای خانه است. «خانه‌داری» به مجموعه‌ی نقش‌های متنوع در خانه اطلاق می‌شود<ref>[https://journals.atu.ac.ir/article_7204.html صادقی فسایی، و میرحسینی، «فهم خانه‌داری در بستر نقش‌های جنسیتی: مطالعه کیفی در شهر تهران»، تاریخ دیدار: 28 دی 1400ش.]</ref>  که عبارت است از مادری، همسری، مدیریت امور منزل و هنر اداره‌ی خانه یا مجموعه‌ی آگاهی‌های مربوط به آن؛ مانند آشپزی، خیاطی و...<ref>[https://abadis.ir/fatofa/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خانه‌داری؛ معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه خانه‌داری، تاریخ دیدار: 23 دی 1400ش.]</ref>  
«خانه‌داری» در لغت به معنای میانه‌روی، درست خرجی، تدبیر منزل و مواظبت زن در کارهای خانه است. «خانه‌داری» به مجموعه‌ی نقش‌های متنوع در خانه اطلاق می‌شود<ref>[https://journals.atu.ac.ir/article_7204.html صادقی فسایی، و میرحسینی، «فهم خانه‌داری در بستر نقش‌های جنسیتی: مطالعه کیفی در شهر تهران»، تاریخ دیدار: 28 دی 1400ش.]</ref>  که عبارت است از مادری، همسری، مدیریت امور منزل و هنر اداره‌ی خانه یا مجموعه‌ی آگاهی‌های مربوط به آن؛ مانند آشپزی، خیاطی و...<ref>[https://abadis.ir/fatofa/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه خانه‌داری؛ معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه خانه‌داری، تاریخ دیدار: 23 دی 1400ش.]</ref>  
===خانه‎داری یا بیگاری؟===
===خانه‌‎داری یا بیگاری؟===
هر شغل دارای ارزش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و پیامدهای آن به فرد شاغل و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند باز می‌گردد.<ref>باقری، «ارزش افزوده‌ی کار خانه‌داری زنان و عوامل مؤثر بر آن»، پاییز 1390ش، ص93.</ref> بر این اساس بسیاری از صاحب‌نظران خانه‌داری را نوعی شغل می‌دانند. خانه‌داری علاوه بر جنبه‌های تربیتی، فرهنگی و اجتماعی، یک فعالیت خدماتی است و از این نظر دارای ارزش اقتصادی مهم است و مانند هر کار تعریف‌شده‌ی دیگر، باعث رشد شاخص‌های توسعه‌ی انسانی در جامعه می‌شود.<ref>ندری ابیانه، «خانه‌داری، اشتغال و زنان ایرانی»، 1385، ص92-94.</ref> این در حالی است کـه در کـشور ایران، خانـه‌داری فقط به دلیل درآمدزا نبودن، در دسته‌بندی مشاغل جایی ندارد و شخص خانه‌دار با وجود ارائـه‌ی انـواع خـدمات مهـم، ضـروری و کارآمد به جامعه، بی‌کار محسوب می‌شود. همین نگاه باعث شده خانه‏‌داری در نظر بسیاری از افراد جامعه کاری بی‌‏اجر، بی‌ارج، بی‌فایده و نوعی بیگاری جلوه کند و بی‌رغبتی برخی زنان – به‌ویژه زنان جوان - نسبت به آن را در پی داشته باشد.
هر شغل دارای ارزش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و پیامدهای آن به فرد شاغل و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند باز می‌گردد.<ref>باقری، «ارزش افزوده‌ی کار خانه‌داری زنان و عوامل مؤثر بر آن»، پاییز 1390ش، ص93.</ref> بر این اساس بسیاری از صاحب‌نظران خانه‌داری را نوعی شغل می‌دانند. خانه‌داری علاوه بر جنبه‌های تربیتی، فرهنگی و اجتماعی، یک فعالیت خدماتی است و از این نظر دارای ارزش اقتصادی مهم است و مانند هر کار تعریف‌شده‌ی دیگر، باعث رشد شاخص‌های توسعه‌ی انسانی در جامعه می‌شود.<ref>ندری ابیانه، «خانه‌داری، اشتغال و زنان ایرانی»، 1385، ص92-94.</ref> این در حالی است کـه در کـشور ایران، خانـه‌داری فقط به دلیل درآمدزا نبودن، در دسته‌بندی مشاغل جایی ندارد و شخص خانه‌دار با وجود ارائـه‌ی انـواع خـدمات مهـم، ضـروری و کارآمد به جامعه، بی‌کار محسوب می‌شود. همین نگاه باعث شده خانه‏‌داری در نظر بسیاری از افراد جامعه کاری بی‌‏اجر، بی‌ارج، بی‌فایده و نوعی بیگاری جلوه کند و بی‌رغبتی برخی زنان – به‌ویژه زنان جوان - نسبت به آن را در پی داشته باشد.
===خانه‌داری در عصر نوین===
===خانه‌داری در عصر نوین===
در گذشته زنان افزون بر کار خانه، در فعالیت‌هایی مانند کشاورزی و دام‌پروری نیز همراهی داشتند، اما نقش‌ اصلی‌شان در قالب خانه‌داری، همسری و مادری تعریف می‌شد. با این که تقسیم کار بر اساس جنسیت همچنان در برخی جوامع و بسیاری از روستاها وجود دارد، اما ساختار کلی آن از انقلاب صنعتی به این سو تغییر کرده است. تحولات نقش خانه‌داری پس از انقلاب صنعتی را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد:<br>
در گذشته زنان افزون بر کار خانه، در فعالیت‌هایی مانند کشاورزی و دام‌پروری نیز همراهی داشتند، اما نقش‌ اصلی‌شان در قالب خانه‌داری، همسری و مادری تعریف می‌شد. با این که تقسیم کار بر اساس جنسیت همچنان در برخی جوامع و بسیاری از روستاها وجود دارد، اما ساختار کلی آن از انقلاب صنعتی به این سو تغییر کرده است. تحولات نقش خانه‌داری پس از انقلاب صنعتی را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد:<br>