←تقابل ساده‌زیستی و مصرف‌گرایی
(صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''ساده‌زیستی؛'''</big> زندگی بی‌پیرایه و دور از مصرفزدگی. ساده‌زیستی و دوری از تجمل‌گرایی و مصرفزدگی از ویژگی‌های اساسی در سبک زندگی بوده و تقویت‌کننده عزت نفس و زمینه‌ساز آسود‌گی و آرامش است. در آموزه‌های اسلام بر ساده‌زیستی زما...» ایجاد کرد) |
محمد میرزایی (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
دل‌نبستن به جذابیت‌های دنیایی، رهایی از تجملات و تشریفات زاید، بی‌پیرایگی،<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C «ساده‌زیستی»، ویکی فقه.]</ref> و بسندگی به حد کفاف در زندگی، از معانی ساده‌زیستی است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/223223/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA یوسفیان، «ساده‌زیستی روحانیت»، 1386ش، ص29] </ref> ساده‌زیستی بر اساس جایگاه افراد و نیز وضعیت رفاهی جامعه، سنجیده می‌شود و با ارتقای سطح عمومی جامعه، گاهی زندگی‌های اشرافی گذشته در دوره‌های پسینی، ساده و به‌دور از تجمل دانسته می‌شود. ساده‌زیستی در فرهنگ اسلامی با مفاهیم زهد و پارسایی، قناعت و دوری از تجمل، ستایش شده<ref>[https://ensani.ir/fa/article/342119/%D8%B2%D9%87%D8%AF-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B4%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8% زاهدی و کریمی درچه، «زهد و ساده‌زیستی و نقش آن در رشد فردی و اجتماعی از منظر آیات و رویات»، 1392ش، ص24-25.]</ref> و از ارزش‌های معنوی و از مشخصه‌های اصلی پیامبران الهی شمرده شده<ref>[https://lib.eshia.ir/10336/1/346 مکارم شیرازی، ترجمۀ نهج البلاغه، 1374ش، ج1، ص346.]</ref> که پیشوایان دین اسلام نیز آن را تکریم کرده‌اند.<ref>[https://lib.eshia.ir/11008/67/362/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D9%88%D9%86%D9%87 مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج67، ص362.]</ref> | دل‌نبستن به جذابیت‌های دنیایی، رهایی از تجملات و تشریفات زاید، بی‌پیرایگی،<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C «ساده‌زیستی»، ویکی فقه.]</ref> و بسندگی به حد کفاف در زندگی، از معانی ساده‌زیستی است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/223223/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA یوسفیان، «ساده‌زیستی روحانیت»، 1386ش، ص29] </ref> ساده‌زیستی بر اساس جایگاه افراد و نیز وضعیت رفاهی جامعه، سنجیده می‌شود و با ارتقای سطح عمومی جامعه، گاهی زندگی‌های اشرافی گذشته در دوره‌های پسینی، ساده و به‌دور از تجمل دانسته می‌شود. ساده‌زیستی در فرهنگ اسلامی با مفاهیم زهد و پارسایی، قناعت و دوری از تجمل، ستایش شده<ref>[https://ensani.ir/fa/article/342119/%D8%B2%D9%87%D8%AF-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B4%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8% زاهدی و کریمی درچه، «زهد و ساده‌زیستی و نقش آن در رشد فردی و اجتماعی از منظر آیات و رویات»، 1392ش، ص24-25.]</ref> و از ارزش‌های معنوی و از مشخصه‌های اصلی پیامبران الهی شمرده شده<ref>[https://lib.eshia.ir/10336/1/346 مکارم شیرازی، ترجمۀ نهج البلاغه، 1374ش، ج1، ص346.]</ref> که پیشوایان دین اسلام نیز آن را تکریم کرده‌اند.<ref>[https://lib.eshia.ir/11008/67/362/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D9%88%D9%86%D9%87 مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج67، ص362.]</ref> | ||
==تقابل ساده‌زیستی و مصرف‌گرایی== | ==تقابل ساده‌زیستی و مصرف‌گرایی== | ||
از نظر | از نظر محققان، مصرف‌گرایی نقطۀ مرکزی تقابل با ساده‌زیستی است. مصرف‌گرایی به‌مثابه تکیه‌گاه نظری مصرف، تجمل و لذت‌جویی، کسب تشخص و تمایز، فرهنگ ساده‌زیستی مولدانه را به حاشیه رانده و مصرف را به‌عنوان پدیدۀ شایع در جوامع معاصر تبدیل کرده است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/369946/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D9%84%D8%B0%D8%AA-%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4 ربیعی و رفیعی، «مصرفگرايي: از اجبار تا لذت؛ مطالعه‌ا‌ي جامعه شناختي پيرامون مصرفگرايي در ميان ساكنان شهر تهران»، 1395ش، ص145.]</ref> تبديل ثروت و مصرف به ارزش، نمايش ثروت، نيازآفريني، شكاف طبقـاتي، احـساس محروميت، فشار هنجاري، جبران كسري درآمد از راه‌هاي نابهنجار و مدگرايي، از پی‌آمدهای مصرف‌گرایی در جوامع امروزی است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/217989/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D9%88-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3 سیدی‌نیا، «مصرف و مصرفگرايي از منظر اسلام و جامعه‌شناسي اقتصادي»، 1388ش، ص173.]</ref> مصرفزدگی در فرهنگ اسلامی با مفاهیم اسراف،<ref>سورۀ اعراف، آیۀ 31.</ref> تبذیر<ref>سورۀ اسراء، آیۀ 27.</ref> و اتراف،<ref>سورۀ سبا، آیۀ 34.</ref> نکوهش شده است. از این منظر، ساده‌زیستی محصول فقر نیست؛ بلکه ثمرۀ دوری عزت‌مندانه از تجملات در دسترس است. به همین دلیل، ساده‌زیستی در فرهنگ اسلامی، توصیه شده، اما فقر مورد نکوهش قرار گرفته و ابزار کاستی دین، تحیٌر عقل و مایۀ دشمنی خداوند معرفی شده است.<ref>[https://lib.eshia.ir/10336/1/816/%D9%81%D9%82%D8%B1_%D9%86%D9%82%D8%B5_%D8%AF%DB%8C%D9%86 مکارم شیرازی، ترجمۀ نهج البلاغه، 1374ش، ج1، ص816] </ref> | ||
==تمایز ساده‌زیستی و دنیاگریزی== | ==تمایز ساده‌زیستی و دنیاگریزی== | ||
ساده‌زیستی از منظر اندیشمندان مسلمان، به‌مفهوم ترک دنیا و کناره‌گیری از مردم نبوده، بلکه به‌معنای بهره‌گیری به‌اندازه از مواهب طبیعی و پاسخ‌دهی متناسب به نیازهای غریزی و گرایش‌های فطری است. برخی گرایش‌ها که بهره‌مندی از نعمت‌های الهی را مذموم دانسته‌اند، با نکوهش پیشوایان دین روبرو شده‌اند.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C «ساده‌زیستی»، ویکی فقه.]</ref> | ساده‌زیستی از منظر اندیشمندان مسلمان، به‌مفهوم ترک دنیا و کناره‌گیری از مردم نبوده، بلکه به‌معنای بهره‌گیری به‌اندازه از مواهب طبیعی و پاسخ‌دهی متناسب به نیازهای غریزی و گرایش‌های فطری است. برخی گرایش‌ها که بهره‌مندی از نعمت‌های الهی را مذموم دانسته‌اند، با نکوهش پیشوایان دین روبرو شده‌اند.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C «ساده‌زیستی»، ویکی فقه.]</ref> | ||