بدون خلاصۀ ویرایش
بلقیس قائمی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''<big>کاخ چهلستون؛</big>''' قصری دیدنی در اصفهان. | '''<big>کاخ چهلستون؛</big>''' قصری دیدنی در اصفهان. | ||
چهلستون، کاخی زیبا در باغ سلطنتی جهان‌نما در اصفهان با مسیر‌های دسترسی به کاخ‌های عالی‌قاپو و هشت‌بهشت است. این تالار مجلل با مساحتی بالغ بر 67000 متر مربع برای پذیرایی از مهم‌ترین میهمانان و سفرای خارجی در دورۀ شاه‌عباس دوم صفوی ساخته شد. این بنا در سال 1310ش در فهرست میراث ملی | چهلستون، کاخی زیبا در باغ سلطنتی جهان‌نما در [[اصفهان]] با مسیر‌های دسترسی به کاخ‌های عالی‌قاپو و هشت‌بهشت است. این تالار مجلل با مساحتی بالغ بر 67000 متر مربع برای پذیرایی از مهم‌ترین میهمانان و سفرای خارجی در دورۀ شاه‌عباس دوم [[صفویه|صفوی]] ساخته شد. این بنا در سال 1310ش در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1390ش نیز در شمار [[میراث جهانی یونسکو در ایران|میراث جهانی سازمان یونسکو]] قرار گرفت. | ||
==نام‌گذاری== | ==نام‌گذاری== | ||
برخی علت نام‌گذاری این کاخ به چهلستون را وجود بیست ستون در ایوان شرقی کاخ و تصویر آن‌ها در آب حوض مقابل آن که در مجموع چهلستون به نظر می‌رسد، می‌دانند؛ برخی دیگر علت را جایگاه عدد چهل در اعتقادات مذهبی که عددی مقدس است می‌دانند و گروهی دیگر آن را نشانۀ شمار فراوان قلمداد کرده‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 | برخی علت نام‌گذاری این کاخ به چهلستون را وجود بیست ستون در ایوان شرقی کاخ و تصویر آن‌ها در [[آب]] [[حوض]] مقابل آن که در مجموع چهلستون به نظر می‌رسد، می‌دانند؛ برخی دیگر علت را جایگاه عدد چهل در اعتقادات مذهبی که عددی مقدس است می‌دانند و گروهی دیگر آن را نشانۀ شمار فراوان قلمداد کرده‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری«چهلستون اصفهان» وب‌سایت داِئرةالمارف اسلامی.]</ref> برخی از مورخان نیز معتقدند ساختمان اصلی شامل چهلستون بوده و از این تعداد، بیست ستون به همراه بخشی از عمارت، در حادثۀ آتش‌سوزی در زمان «شاه سلطان‌حسین» نابود شده است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظه آخر.]</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
در زمان شاه‌عباس اول و پس از انتخاب اصفهان به‌عنوان پایتخت، بنای اولیۀ کاخ چهلستون در میان باغ زیبای جهان‌نما به‌شکل کلاه‌فرنگی ساخته شد و برای پذیرایی از میهمانان در مراسم‌ها و جشن‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفت. در زمان سلطنت شاه‌عباس‌دوم کاخ گسترش یافت و بخش‌هایی به آن اضافه شد و در سال 1057ق بنای کاخ به اتمام رسید.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/11/18/2658453/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%86%D9%87-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 «کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> | در زمان شاه‌عباس اول و پس از انتخاب اصفهان به‌عنوان پایتخت، بنای اولیۀ کاخ چهلستون در میان باغ زیبای جهان‌نما به‌شکل کلاه‌فرنگی ساخته شد و برای پذیرایی از میهمانان در مراسم‌ها و [[جشن|جشن‌های]] مختلف مورد استفاده قرار گرفت. در زمان سلطنت شاه‌عباس‌دوم کاخ گسترش یافت و بخش‌هایی به آن اضافه شد و در سال 1057ق بنای کاخ به اتمام رسید.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/11/18/2658453/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%86%D9%87-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 «کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> | ||
==معماری== | ==معماری== | ||
چهلستون نمادی از یک معماری برون‌گرا است و چشم‌انداز‌های بیرونی آن، نگاه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> این بنا شامل باغ‌موزه، استخر، | چهلستون نمادی از یک معماری برون‌گرا است و چشم‌انداز‌های بیرونی آن، نگاه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> این بنا شامل باغ‌موزه، استخر، ساختمان کاخ، تالار آیینه، شاه‌نشین، تالار اصلی کاخ، ایوان ستوندار جنوبی<ref>[https://www.alibaba.ir/mag/chehel-sotoon-isfahan/ هیرمند، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینه تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا.]</ref> و سبک معماری آن تلفیقی از معماری چینی، معماری ایرانی و معماری اروپایی است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | ||
استفادۀ مستقیم از طبیعت در ساخت آن به‌شکل باغ‌های وسیع با پوشش گیاهی از درختان کاج | |||
استفادۀ مستقیم از طبیعت در ساخت آن به‌شکل باغ‌های وسیع با پوشش گیاهی از درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، [[چنار]] و عرعر و گل‌های فصلی كاشته شده در باغچه‌ها<ref>[https://www.imna.ir/news/273660/%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%AE «کاخ چهلستون اصفهان، جلوه‌گاه مهارت ایرانیان در طراحی کاخ»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> و همچنین حوض‌ها و آب‌نماها، طاقچه‌ها، قطاربندی‌های مُقَرنَس و بالأخره استفادۀ وسیع از چوب در ساخت آن نشانۀ ریشه‌داشتن این عناصر در معماری بومی است. | |||
این کاخ به گونه‌ای طراحی شد که با استفاده از تونل‌هایی به کاخ‌های عالی‌قاپو و هشت‌بهشت متصل می‌شد و همچنین باغ جهان‌نما نیز دارای راه ارتباطی با میدان | |||
کاخ چهلستون با نقشۀ مستطیل شکل شامل یک تالارمرکزی با سه گنبد، چهار ایوان در چهار سوی آن و چهار اتاق در دو طبقه در طرفین ایوان‌ها، و ایوانی بزرگ بر روی صُفِّه‌ای<ref>[https://www.vajehyab.com/amid/%D8%B5%D9%81%D9%87 صفه مترادف با: ایوان، سکو، شاه‌نشین؛ (معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه صفه، وب‌سایت واژه‌یاب)]</ref> به بلندای حدود یک‌متر از سطح زمین و در سه سطح متفاوت رو به مشرق بنا شده است که بالاترین سطح، نشیمن‌شاه در شاه‌نشین، سطح میانی، محل ایستادن امرا و وزرا، سطح پایین صُفِّه، جای ایستادن خوانین و سرهنگان، سطح زمین‌های اطراف، عرصۀ دولت‌خانه و دو طرف دریاچه، محل ایستادن نظام و صف‌بستن غلامان خاصّه و دیگران بوده است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> این ایوان دارای بیست ستون هشت‌ضلعی از جنس چوب کاج و چنار است که چهار ستون وسط آن بر روی پایه‌های سنگی با طرح شیر قرار دارند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/11/18/2658453/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%86%D9%87-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 «کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> | |||
این کاخ به گونه‌ای طراحی شد که با استفاده از تونل‌هایی به کاخ‌های عالی‌قاپو و هشت‌بهشت متصل می‌شد و همچنین باغ جهان‌نما نیز دارای راه ارتباطی با [[میدان امام اصفهان (نقش جهان)|میدان نقش جهان]] و باغ‌های اطراف خیابان چهار‌باغ بود.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست»، وب‌سایت مستر یلیط.]</ref> | |||
==نقاشی‌های چهلستون== | ==نقاشی‌های چهلستون== | ||
چهلستون نه فقط یک بنای تاریخی بلکه موزه‌ای ارزشمند با آثاری از نقاشی‌های سرامیکی معروف است که روایت‌های بسیاری را به چشم گردشگران منتقل می‌کند؛ این نقاشی‌ها در واقع نمونه‌های كامل مكتب نقاشی اصفهان در قرن 17 و 18م هستند که توسط هنرمندان عصر صفوی و قاجار مانند «رضا عباسی»، «آقا صادق نقاش» کشیده شده<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از طرح‌ها نیز کار دست نقاشان ایتالیایی و اروپایی است.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجلۀ گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> | چهلستون نه فقط یک بنای تاریخی بلکه [[موزه|موزه‌ای]] ارزشمند با آثاری از نقاشی‌های سرامیکی معروف است که روایت‌های بسیاری را به چشم گردشگران منتقل می‌کند؛ این نقاشی‌ها در واقع نمونه‌های كامل مكتب نقاشی اصفهان در قرن 17 و 18م هستند که توسط هنرمندان عصر صفوی و [[قاجاریه|قاجار]] مانند «رضا عباسی»، «آقا صادق نقاش» کشیده شده<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از طرح‌ها نیز کار دست نقاشان ایتالیایی و اروپایی است.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجلۀ گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> | ||
به‌طور کلی، علاوه بر تزئینات گل و حیواناتی که روی دیوارها حکاکی شده است، در حدود هفتاد نقاشی دیگر با تکنیک‌هایی از جمله تمپر (Temper) و رنگ روغن در کاخ چهلستون دیده می‌شود. | به‌طور کلی، علاوه بر تزئینات گل و حیواناتی که روی دیوارها حکاکی شده است، در حدود هفتاد نقاشی دیگر با تکنیک‌هایی از جمله تمپر (Temper) و رنگ روغن در کاخ چهلستون دیده می‌شود. | ||
نقاشی‌های چهلستون اصفهان صحنه‌های خاصی از تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است؛ مانند پذیرایی ایرانیان از پادشاه ازبکستان در سال 1646م، نبرد چالدران در برابر سلطان‌سلیم دوم عثمانی در سال 1514م، پناهندگی پادشاه مغول در سال 1544م و پیروزی نادرشاه مقابل ارتش هند در کَرْنال در سال 1739م.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | نقاشی‌های چهلستون اصفهان صحنه‌های خاصی از تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است؛ مانند پذیرایی ایرانیان از پادشاه ازبکستان در سال 1646م، نبرد [[چالدران]] در برابر سلطان‌سلیم دوم عثمانی در سال 1514م، پناهندگی پادشاه مغول در سال 1544م و پیروزی نادرشاه مقابل ارتش هند در کَرْنال در سال 1739م.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | ||
==مرمت و بازسازی== | ==مرمت و بازسازی== | ||
کاخ چهلستون در دورۀ صفویه و پس از آن بارها بازسازی شده است؛ اما بازسازی در زمان شاه سلطان‌حسین ویژگی خاصی دارد؛ زیرا طی برگزاری جشنی، عمارت دچار آتش‌سوزی شد و با وجود توان مهار آتش، به‌دلیل خرافه‌پرستی شاه سلطان‌حسین که آتش‌سوزی را خواست خداوند و مهار آتش را خلاف مشیت الهی می‌دانست آتش خاموش نشد؛ اما پس از این واقعه پادشاه به بازسازی بخش‌های تخریب شده فرمان داد.<ref>[https://www.imna.ir/news/366055/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 «اتمام مرحله چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> | کاخ چهلستون در دورۀ [[صفویه]] و پس از آن بارها بازسازی شده است؛ اما بازسازی در زمان شاه سلطان‌حسین ویژگی خاصی دارد؛ زیرا طی برگزاری جشنی، عمارت دچار آتش‌سوزی شد و با وجود توان مهار آتش، به‌دلیل خرافه‌پرستی شاه سلطان‌حسین که آتش‌سوزی را خواست خداوند و مهار آتش را خلاف مشیت الهی می‌دانست آتش خاموش نشد؛ اما پس از این واقعه پادشاه به بازسازی بخش‌های تخریب شده فرمان داد.<ref>[https://www.imna.ir/news/366055/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 «اتمام مرحله چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> | ||
در زمان حملۀ افغان‌ها در سال 1101ش قسمت‌هایی از تزیینات کاخ، از بین رفت اما بعد، محمود افغان آن را بازسازی کرده و در همین بنا بر تخت نشست.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.] </ref> | در زمان حملۀ افغان‌ها در سال 1101ش قسمت‌هایی از تزیینات کاخ، از بین رفت اما بعد، محمود افغان آن را بازسازی کرده و در همین بنا بر تخت نشست.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.] </ref> | ||
در زمان حکومت ظل‌السلطان پسر ناصرالدین‌شاه | در زمان حکومت ظل‌السلطان پسر ناصرالدین‌شاه [[قاجاریه]]، در سال 1228-1297ش، کاخ چهلستون به‌طور کلی به یک مکان متروکه تبدیل و برخی از بخش‌های آن به‌طور کامل تخریب شد؛ بسیاری از نگاره‌های آن با ضربه‌های تیشه مخدوش و با لایه‌ای از گچ پوشانده شد؛ آیینه‌های ستون‌های ایوان‌ها و دیواره‌ها فرو ریخت و درها و پنجره‌های نفیس [[منبت‌کاری]] و [[خاتم‌کاری]] بنا، برای استفاده در کاخ شخصی حاکم به «عمارت مسعودیۀ» [[تهران]] منتقل شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از لوازم کاخ نیز به موزه‌های مختلف دنیا برده شد، از جمله یک جفت درب که به موزۀ ویکتوریا و آلبرتِ لندن منتقل شد.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامۀ جهان اسلام.] </ref> علاوه بر این، فرش‌های نفیس و دو رو، بافت کاخ نیز به‌طور کامل تخریب شده و از بین رفت و در مجموع از آن عمارت باشکوه و سلطنتی خرابه‌ای بیشتر باقی نماند.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | ||
در دورۀ پهلوی یک موسسۀ باستان‌شناسی ایتالیایی کاخ چهلستون را بر اساس عکس‌های موجود از نو مورد بازسازی قرار داد. در سال 1393ش نیز عملیات بازسازی پیشانی ایوان، استحکام‌بخشی دوپوش و نیز مرمت | در دورۀ پهلوی یک موسسۀ باستان‌شناسی ایتالیایی کاخ چهلستون را بر اساس عکس‌های موجود از نو مورد بازسازی قرار داد. در سال 1393ش نیز عملیات بازسازی پیشانی ایوان، استحکام‌بخشی دوپوش و نیز مرمت تزئینات سقف در دستور کار قرار گرفت؛ همچنین تلاش شد تا برخی داغ‌آب‌هایی که از یک‌صد سال قبل تا کنون بر روی سقف به‌دلیل نفوذ آب باران ایجاد شده بود با استفاده از موارد آزمایشگاهی برداشته شود.<ref>[https://www.imna.ir/news/366055/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 «اتمام مرحله چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> | ||
==کارکرد== | ==کارکرد== | ||
شاه‌عباس اول دستور داد عمارت کوچکی در بخشی از باغ جهان‌نما برای استراحت او به‌دور از مشکلات سلطنت بسازند؛ اما پس از مدتی آن را به‌منظور برگزاری جشن‌ها و مهمانی‌های کوچک و بزرگ سلطنتی به‌کار گرفت و جشن بیست‌وسومین سال جلوس خود را در آن برگزار کرد. شاه‌عباس دوم نیز دستور داد که از این کاخ برای ملاقات‌های مردمی و نیز برگزاری جشن‌های نوروز استفاده شود.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> پس از شاه‌عباس دوم کاخ کاربری خود را حفظ کرد و به‌عنوان کاخ اصلی سلطنت شناخته می‌شد.<ref>[https://www.alibaba.ir/mag/chehel-sotoon-isfahan/ هیرمند، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینه تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا.]</ref> | شاه‌عباس اول دستور داد عمارت کوچکی در بخشی از باغ جهان‌نما برای استراحت او به‌دور از مشکلات سلطنت بسازند؛ اما پس از مدتی آن را به‌منظور برگزاری جشن‌ها و مهمانی‌های کوچک و بزرگ سلطنتی به‌کار گرفت و [[جشن]] بیست‌وسومین سال جلوس خود را در آن برگزار کرد. شاه‌عباس دوم نیز دستور داد که از این کاخ برای ملاقات‌های مردمی و نیز برگزاری جشن‌های [[نوروز]] استفاده شود.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> پس از شاه‌عباس دوم کاخ کاربری خود را حفظ کرد و به‌عنوان کاخ اصلی سلطنت شناخته می‌شد.<ref>[https://www.alibaba.ir/mag/chehel-sotoon-isfahan/ هیرمند، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینه تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا.]</ref> مراسم دومین تاج‌گذاری شاه‌سلیمان در این کاخ انجام پذیرفت و در اواخر سدۀ ۱۳ق ظل‌السلطان در آن‌جا به شکایات مردم رسیدگی می‌کرده است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> | ||
==موزۀ چهلستون اصفهان== | ==موزۀ چهلستون اصفهان== | ||
زمزمه‌های اولیۀ تبدیل کاخ چهلستون به موزه، در سال 1316ش شنیده شد. هدف از این‌کار جمع‌آوری و نگهداری از آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری و مهیا کردن ملزومات پژوهشی و تحقیقی دربارۀ آن‌ها و همین‌طور آشنایی مردم جهان با فرهنگ و هنر اسلامی بیان شد. سرانجام در سال 1327ش این موزه در مراسمی با حضور تعدادی از مقامات کشوری، اساتید و هنرمندان علاقه‌مند به فرهنگ و هنر افتتاح شد.<ref>[https://tehransuite.com/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان: تجلی معماری اسلامی»، وب‌سایت تهران سوئيت.]</ref> | زمزمه‌های اولیۀ تبدیل کاخ چهلستون به موزه، در سال 1316ش شنیده شد. هدف از این‌کار جمع‌آوری و نگهداری از آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری و مهیا کردن ملزومات پژوهشی و تحقیقی دربارۀ آن‌ها و همین‌طور آشنایی مردم جهان با فرهنگ و هنر اسلامی بیان شد. سرانجام در سال 1327ش این موزه در مراسمی با حضور تعدادی از مقامات کشوری، اساتید و هنرمندان علاقه‌مند به فرهنگ و هنر افتتاح شد.<ref>[https://tehransuite.com/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان: تجلی معماری اسلامی»، وب‌سایت تهران سوئيت.]</ref> | ||
مهم‌ترین آثار این موزه عبارت‌اند از: عهدنامه‌ای منسوب به امام علی(ع)،<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 عطارزاده و محمدی «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.]</ref> نسخه‌های خطی قرآن، سکه‌های به‌جای‌مانده از دوران باستان تا امروز، ظروف شیشه‌ای، فرش‌های دست‌بافت قدیمی، ظروف تزیینی، درهای خاتم‌کاری و منبت‌کاری شده و قالیچه‌های قدیمی با طرح محرابی.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | مهم‌ترین آثار این موزه عبارت‌اند از: عهدنامه‌ای منسوب به [[امام علی|امام علی(ع)]]،<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 عطارزاده و محمدی «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.]</ref> نسخه‌های خطی قرآن، سکه‌های به‌جای‌مانده از دوران باستان تا امروز، ظروف شیشه‌ای، فرش‌های دست‌بافت قدیمی، ظروف تزیینی، درهای [[خاتم‌کاری]] و [[منبت‌کاری]] شده و قالیچه‌های قدیمی با طرح [[محراب|محرابی]].<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | ||
==ویژگی‌ها== | ==ویژگی‌ها== | ||
1. سقف آیینه‌کاری تالار آیینه؛ | 1. سقف آیینه‌کاری تالار آیینه؛ | ||
2. | |||
2. ستون‌های عظیم تالار آیینه؛ | |||
3. شیرهای سنگی چهارگوشه حوض مرکزی تالار؛ | 3. شیرهای سنگی چهارگوشه حوض مرکزی تالار؛ | ||
4. تزیینات عالی طلاکاری سالن پادشاهی و تابلوهای بزرگ نقاشی تالار؛ | |||
5. | 4. تزیینات عالی طلاکاری سالن پادشاهی و تابلوهای بزرگ نقاشی تالار؛ | ||
6. | |||
5. تصویری از شاه‌عباس اول و [[مینیاتور|مینیاتورهای]] دیگری که در سال‌های 1334 و 1335ش از زیر گچ خارج شده است؛ | |||
6. آثار پراکندۀ دیگري مانند سردر «مسجد قُطبیه» و سردرهای «زاویۀ درب کوشک»، آثاری از «مسجد درب جوباره» یا «پیر پینه‌دوز» و «مسجد آقاسی» که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ نصب شده است.<ref>[https://seeiran.ir/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86/ «چهلستون»، وب‌سایت سیری در ایران.]</ref> | |||
==چهلستون در سفرنامه‌ها== | ==چهلستون در سفرنامه‌ها== | ||
برخی از سفرنامه‌نویسان این سازه را نمونۀ چشم‌گیری از آمیزش سلیقۀ چینی با تزیینات ایرانی می‌دانند و برخی معتقدند در خطوط و زیبایی همانند بناهای هخامنشی است و بعضی دیگر آن را نقطۀ برجستۀ اصفهان دانسته و گروهی به شاخص‌بودن آن در بین باغ‌های ایرانی معترف‌اند.<ref>[https://www.kojaro.com/2018/7/23/154034/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ اردو، «چهلستون اصفهان از نگاه سفرنامه نویسان خارجی»، وب‌سایت کجارو.]</ref> | برخی از سفرنامه‌نویسان این سازه را نمونۀ چشم‌گیری از آمیزش سلیقۀ چینی با تزیینات ایرانی می‌دانند و برخی معتقدند در خطوط و زیبایی همانند بناهای هخامنشی است و بعضی دیگر آن را نقطۀ برجستۀ اصفهان دانسته و گروهی به شاخص‌بودن آن در بین باغ‌های ایرانی معترف‌اند.<ref>[https://www.kojaro.com/2018/7/23/154034/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ اردو، «چهلستون اصفهان از نگاه سفرنامه نویسان خارجی»، وب‌سایت کجارو.]</ref> | ||
==مسیر دسترسی== | ==مسیر دسترسی== | ||
گردشگران می‌توانند با وسیلۀ نقلیۀ شخصی و یا وسایل نقلیۀ عمومی مانند اتوبوس، مترو و تاکسی به ایستگاه میدان | گردشگران می‌توانند با وسیلۀ نقلیۀ شخصی و یا وسایل نقلیۀ عمومی مانند اتوبوس، مترو و تاکسی به ایستگاه میدان [[امام حسین|امام حسین]] رفته و در خیابان استانداری از این کاخ زیبا دیدن کنند.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظه آخر.]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۵۶: | خط ۶۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* «اتمام مرحلۀ چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۹۷ش. | *«اتمام مرحلۀ چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۹۷ش. | ||
* اردو، رضا، «چهلستون اصفهان از نگاه سفرنامه نویسان خارجی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ درج مطلب: ۶ مرداد ۱۳۹۷ش. | *اردو، رضا، «چهلستون اصفهان از نگاه سفرنامه نویسان خارجی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ درج مطلب: ۶ مرداد ۱۳۹۷ش. | ||
* «چهلستون»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ درج مطلب: 12 خرداد 1401ش. | *«چهلستون»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ درج مطلب: 12 خرداد 1401ش. | ||
* «چهلستون»، وب‌سایت سیری در ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ش. | *«چهلستون»، وب‌سایت سیری در ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ش. | ||
* شاطری، میترا، «چهلستون اصفهان»، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1399ش. | *شاطری، میترا، «چهلستون اصفهان»، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1399ش. | ||
* عطارزاده عبدالکریم و محمدی مریم، «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام، تاریخ بازدید: 18 آبان 1401ش. | *عطارزاده عبدالکریم و محمدی مریم، «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام، تاریخ بازدید: 18 آبان 1401ش. | ||
* «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ، تاریخ درج مطلب: 21 شهریور 1400ش. | *«کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ، تاریخ درج مطلب: 21 شهریور 1400ش. | ||
* «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، مجله گردشگری لیدوماتریپف، تاریخ درج مطلب: 21 شهریور 1400ش. | *«کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، مجله گردشگری لیدوماتریپف، تاریخ درج مطلب: 21 شهریور 1400ش. | ||
* «کاخ چهلستون اصفهان، جلوه‌گاه مهارت ایرانیان در طراحی کاخ»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ش. | *«کاخ چهلستون اصفهان، جلوه‌گاه مهارت ایرانیان در طراحی کاخ»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ش. | ||
* «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستربلیط، تاریخ درج مطلب: 24 اردیبهشت 1401ش. | *«کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستربلیط، تاریخ درج مطلب: 24 اردیبهشت 1401ش. | ||
* «کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش. | *«کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش. | ||
* معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید:21 آذر 1401ش. | *معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید:21 آذر 1401ش. | ||
* هیرمند، بی‌تا، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینۀ تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا، تاریخ بازدید: 3 آبان 1401ش. | *هیرمند، بی‌تا، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینۀ تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا، تاریخ بازدید: 3 آبان 1401ش. | ||
[[رده: ویکی‌زندگی]] | [[رده: ویکی‌زندگی]] | ||
| خط ۷۷: | خط ۸۶: | ||
[[رده: مکان تاریخی]] | [[رده: مکان تاریخی]] | ||
[[رده: میراث جهانی در ایران]] | [[رده: میراث جهانی در ایران]] | ||
[[رده:میراث فرهنگی]] | |||
[[رده:آثار باستانی]] | |||
[[رده:جشن‌ها]] | |||