بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
<big>'''توغل،'''</big> رویداد ستارهشناختی در تقویم محلی هزارههای افغانستان. | <big>'''توغل،'''</big> رویداد ستارهشناختی در تقویم محلی هزارههای افغانستان. | ||
تُوغَل، پدیدۀ ستارهشناختی در میان | تُوغَل، پدیدۀ ستارهشناختی در میان هزارههای افغانستان است که تغییرات و رویدادهای جوی مثل سرما و گرمای شدید و برف و باران زیاد بر اساس آن پیش‌بینی و تبیین میشود. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
توغل، در گویش هزارگی به‌معنای سرکش، بی‌رحم و تُند است<ref>[http://www.dehpoor.blogfa.com/post/59 پژمان، «چله چیست؟ »، وبلاگ مسافر پاییز.]</ref> و در اصطلاح ستارهشناختی در فرهنگ هزارگی، به نزدیک شدن مِیچِید<ref>میچید، در گویش هزارگی هفت ستارۀ درخشان اند که صبح زود در افق ظاهر می‌شوند.</ref> (خوشۀ پروین) به ماه گفته میشود.<ref>[http://www.azraculture.com/postDetail.php?post_id=63 شهرستانی، «ستاره‌شناسی هزارگی و حساب تُغل»، وب‌سایت هزاره کالچر.]</ref> این رویداد، در باور عامیانه، نوعی دشمنی و جنگ میان ستارگان (میچید و ماه) است که سبب تغییرات جوی و حوادث زمینی میشود.<ref>فردبناند و سعیدی، «کلتور هزاره»، 1359ش، ص98-100.</ref> توغل همواره با گرما و سرمای شدید یا بارندگی زیاد همراه است که به آن «پِیچِیش» می‌گویند. این پدیده، هر ماه یک‌بار و بیشتر در اول، وسط و آخر ماه رخ می‌دهد.<ref>[http://jaghori1.com/2019/05/11/%d8%a7%d8%b2-%d8%b3%db%8c%d8%ae%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%a7-%d9%84%d9%88%d9%86%da%af%d8%b1%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%b3%db%8c%d8%ae%db%8c%d9%86%d9%87%d8%a8%d8%ae-5/ شریعتی، «از سیخینه تا لونگر، زندگی در سیخینه، خش بیست‌و‌نهم»، وب‌سایت اطلاع‌رسانی جاغوری.]</ref> | توغل، در گویش هزارگی به‌معنای سرکش، بی‌رحم و تُند است<ref>[http://www.dehpoor.blogfa.com/post/59 پژمان، «چله چیست؟ »، وبلاگ مسافر پاییز.]</ref> و در اصطلاح ستارهشناختی در فرهنگ هزارگی، به نزدیک شدن مِیچِید<ref>میچید، در گویش هزارگی هفت ستارۀ درخشان اند که صبح زود در افق ظاهر می‌شوند.</ref> (خوشۀ پروین) به ماه گفته میشود.<ref>[http://www.azraculture.com/postDetail.php?post_id=63 شهرستانی، «ستاره‌شناسی هزارگی و حساب تُغل»، وب‌سایت هزاره کالچر.]</ref> این رویداد، در باور عامیانه، نوعی دشمنی و جنگ میان ستارگان (میچید و ماه) است که سبب تغییرات جوی و حوادث زمینی میشود.<ref>فردبناند و سعیدی، «کلتور هزاره»، 1359ش، ص98-100.</ref> توغل همواره با گرما و سرمای شدید یا بارندگی زیاد همراه است که به آن «پِیچِیش» می‌گویند. این پدیده، هر ماه یک‌بار و بیشتر در اول، وسط و آخر ماه رخ می‌دهد.<ref>[http://jaghori1.com/2019/05/11/%d8%a7%d8%b2-%d8%b3%db%8c%d8%ae%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%a7-%d9%84%d9%88%d9%86%da%af%d8%b1%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%b3%db%8c%d8%ae%db%8c%d9%86%d9%87%d8%a8%d8%ae-5/ شریعتی، «از سیخینه تا لونگر، زندگی در سیخینه، خش بیست‌و‌نهم»، وب‌سایت اطلاع‌رسانی جاغوری.]</ref> | ||