←1. فرهنگی=
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==فعالیت‌ها== | ==فعالیت‌ها== | ||
==1. فرهنگی | ==1. فرهنگی== | ||
# 1. جمع‌آوری کتاب و تأسیس کتابخانۀ «جوادیه» در سال 1355ش در زادگاه خود و تشویق مردم، به‌ویژه جوانان به مطالعه؛ | # 1. جمع‌آوری کتاب و تأسیس کتابخانۀ «جوادیه» در سال 1355ش در زادگاه خود و تشویق مردم، به‌ویژه جوانان به مطالعه؛ | ||
# 1. تأسیس کتاب‌فروشی از سرمایۀ شخصی در مزار شریف به‌منظور ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی؛ | # 1. تأسیس کتاب‌فروشی از سرمایۀ شخصی در مزار شریف به‌منظور ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی؛ | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
از مهم‌ترین فعالیت‌های سیاسی عبدالعلی مزاری، تلاش بی‌وقفه او برای تأسیس حزب وحدت اسلامی افغانستان، با هدف اتحاد احزاب مختلف شیعی، رسمیت پیداکردن مذهب جعفری و سهم‌گیری موثر در معادلات نظامی و سیاسی افغانستان بود. او که در ساختار سازمان نصر به‌تدریج قدرت پیدا کرده و به رهبر برجستۀ این سازمان بدل شده بود، در ۱۳۶۵ش به افغانستان بازگشت و تلاش خود برای متحدکردن گروه‌های شیعی را آغاز کرد. نخست، منشور اتحاد، توسط سازمان نصر و گروه رقیب او «پاسداران جهاد اسلامی»، در بهار ۱۳۶۷ش امضاء شد و سپس در 25 تیر ۱۳۶۸ش، مسئولان اکثر احزاب شیعۀ افغانستان، گروه‌های خود را منحل و مثیاق وحدت را امضاء کردند. این حزب، پس از آغاز رهبری مزاری، به قدرتمندترین حزب سیاسی در افغانستان تبدیل شد.<ref>[https://www.andisha.af/fa/martyrMazari/385/Mazari-biography آیتی، «زندگی‌نامۀ شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری»، وب‌سایت بنیاد اندیشه.]</ref> | از مهم‌ترین فعالیت‌های سیاسی عبدالعلی مزاری، تلاش بی‌وقفه او برای تأسیس حزب وحدت اسلامی افغانستان، با هدف اتحاد احزاب مختلف شیعی، رسمیت پیداکردن مذهب جعفری و سهم‌گیری موثر در معادلات نظامی و سیاسی افغانستان بود. او که در ساختار سازمان نصر به‌تدریج قدرت پیدا کرده و به رهبر برجستۀ این سازمان بدل شده بود، در ۱۳۶۵ش به افغانستان بازگشت و تلاش خود برای متحدکردن گروه‌های شیعی را آغاز کرد. نخست، منشور اتحاد، توسط سازمان نصر و گروه رقیب او «پاسداران جهاد اسلامی»، در بهار ۱۳۶۷ش امضاء شد و سپس در 25 تیر ۱۳۶۸ش، مسئولان اکثر احزاب شیعۀ افغانستان، گروه‌های خود را منحل و مثیاق وحدت را امضاء کردند. این حزب، پس از آغاز رهبری مزاری، به قدرتمندترین حزب سیاسی در افغانستان تبدیل شد.<ref>[https://www.andisha.af/fa/martyrMazari/385/Mazari-biography آیتی، «زندگی‌نامۀ شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری»، وب‌سایت بنیاد اندیشه.]</ref> | ||
====1،4. حضور در کابل==== | ====1،4. حضور در کابل==== | ||
بعد از شکست دولت کمونیستی نجیب‌الله در 1371ش و آمدن مجاهدان در کابل، نیروهای حزب وحدت نیز به پایتخت آمدند و در مناطق مختلف غرب کابل، مستقر شدند.<ref>[https://www.andisha.af/fa/martyrMazari/385/Mazari-biography آیتی، «زندگی‌نامۀ شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری»، وب‌سایت بنیاد اندیشه.]</ref> بعد از تشکیل دولت موقت مجاهدین، حزب وحدت در دولت عضو شد و با اعضای آن تعامل سازنده داشت؛ اما حزب جمعیت اسلامی افغانستان به‌رهبری «ربانی» و شورای نظار به‌ریاست «احمدشاه مسعود»، به توافقات قبلی خود عمل نکردند و جایگاه هزاره‌ها و شیعیان در دولت را نادیده گرفتند. به‌همین دلیل، حزب وحدت به‌رهبری عبدالعلی مزاری، از دولت موقت خارج شد. بعد از آن، مناطق هزاره‌نشین کابل مورد حملۀ نیروهای ربانی، مسعود و سیاف قرار گرفت.<ref>بهمنی قاجار، جایگاه سیاسی و اجتماعی شیعیان در افغانستان، ۱۳۹۲ش، ص ۴۱.</ref> | بعد از شکست دولت کمونیستی نجیب‌الله در 1371ش و آمدن مجاهدان در کابل، نیروهای حزب وحدت نیز به پایتخت آمدند و در مناطق مختلف غرب کابل، مستقر شدند.<ref>[https://www.andisha.af/fa/martyrMazari/385/Mazari-biography آیتی، «زندگی‌نامۀ شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری»، وب‌سایت بنیاد اندیشه.]</ref> بعد از تشکیل دولت موقت مجاهدین، حزب وحدت در دولت عضو شد و با اعضای آن تعامل سازنده داشت؛ اما حزب جمعیت اسلامی افغانستان به‌رهبری «ربانی» و شورای نظار به‌ریاست «احمدشاه مسعود»، به توافقات قبلی خود عمل نکردند و جایگاه هزاره‌ها و شیعیان در دولت را نادیده گرفتند. به‌همین دلیل، حزب وحدت به‌رهبری عبدالعلی مزاری، از دولت موقت خارج شد. بعد از آن، مناطق هزاره‌نشین کابل مورد حملۀ نیروهای ربانی، مسعود و سیاف قرار گرفت.<ref>بهمنی قاجار، جایگاه سیاسی و اجتماعی شیعیان در افغانستان، ۱۳۹۲ش، ص ۴۱.</ref> | ||
==دیدگاه‌ها== | ==دیدگاه‌ها== | ||
در اندیشۀ سیاسی عبدالعلی مزاری، تأمین عدالت اجتماعی و مشارکت عادلانۀ سیاسی همۀ اقوام در ساختار حکومت، یک اصل است. ضرورت وحدت ملی، فاجعه‌آمیز بودن دشمنی میان اقوام، تأکید بر حقوق شهروندی و انسانی زنان، لزوم تعدیل واحد‌های اداری، سرشماری، برگزاری انتخابات، مشارکت زنان و اقوام در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور، از دیگر اصول فکری عبدالعلی مزاری است.<ref>[https://www.mizan.news/283382/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7/ «عدالت اجتماعی و مشارکت عادلانه سیاسی از مولفه‌های اصلی اندیشه‌های شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری بود»، خبرگزاری میزان.]</ref> | در اندیشۀ سیاسی عبدالعلی مزاری، تأمین عدالت اجتماعی و مشارکت عادلانۀ سیاسی همۀ اقوام در ساختار حکومت، یک اصل است. ضرورت وحدت ملی، فاجعه‌آمیز بودن دشمنی میان اقوام، تأکید بر حقوق شهروندی و انسانی زنان، لزوم تعدیل واحد‌های اداری، سرشماری، برگزاری انتخابات، مشارکت زنان و اقوام در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور، از دیگر اصول فکری عبدالعلی مزاری است.<ref>[https://www.mizan.news/283382/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7/ «عدالت اجتماعی و مشارکت عادلانه سیاسی از مولفه‌های اصلی اندیشه‌های شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری بود»، خبرگزاری میزان.]</ref> | ||