بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:پرچم ایران.png| | [[پرونده:پرچم ایران.png|150px|thumb|left]] | ||
[[پرونده:پزشکیان.jpg|150px|thumb|left|مسعود پزشکیان<br> | |||
نهمین رئیسجمهور ایران]] | |||
<big>'''انتخابات ریاست جمهوری 1403؛'''</big> برگزاری چهاردهمین دورۀ انتخابات ریاستجمهوری بهصورت فوقالعاده در تیرماه 1403ش. | <big>'''انتخابات ریاست جمهوری 1403؛'''</big> برگزاری چهاردهمین دورۀ انتخابات ریاستجمهوری بهصورت فوقالعاده در تیرماه 1403ش. | ||
انتخابات 1403، چهاردهمین دور انتخابات ریاستجمهوری، در جمهوری اسلامی ایران است که جمعه 8 تیر 1403ش، بهصورت فوقالعاده برگزار | انتخابات 1403، چهاردهمین دور انتخابات ریاستجمهوری، در جمهوری اسلامی ایران است که جمعه 8 تیر 1403ش، بهصورت فوقالعاده برگزار شد؛<ref>[https://www.moi.ir/news/231513/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C «کلیات جدول زمانبندی انتخابات ریاست جمهوری»، وبسایت وزارت کشور.] </ref> در 30 اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ش [[سید ابراهیم رئیسی|سیدابراهیم رئیسی]]، هشتمین رییسجمهور ایران بر اثر سانحۀ سقوط بالگرد حامل وی، درگذشت.<ref>[https://www.irna.ir/news/85482425/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%AF%DA%86%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AD%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B3%D8%AE%D8%AA-%D8 «سید محرومان شهید راه خدمت شد»، خبرگزاری ایرنا.] </ref> در 31 اردیبهشت، آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی ایران، «محمد مخبر» معاون اول رییسجمهوری را بهعنوان مدیر قوۀ مجریه منصوب کرد تا بر اساس قانون به مدت 50 روز دولت را اداره کند.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-62/4072492-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A «اعلام جزئیاتی مهم از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳»، وبسایت روزنامۀ دنیا اقتصاد؛] [https://www.irna.ir/news/85484154/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8% «زمانبندی انتخابات ریاستجمهوری منتشر شده در فضای مجازی اعتبار ندارد»، خبرگزاری ایرنا.] </ref> در دور نخست از انتخابات، هیچ یک از 6 نامزد ریاستجمهوری، به اکثریت آرا دست نیافتند. در دور دوم از انتخابات که در روز جمعه 15 تیر 1403ش برگزار شد، مسعود پزشکیان با کسب ۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳ رأی، معادل ۵۴٫۷۶ درصد آرا از سعید جلیلی پیشی گرفت و بهعنوان نهمین رئیسجمهور ایران برگزیده شد. | ||
==پشتوانهها== | ==پشتوانهها== | ||
===1. حقوقی=== | ===1. حقوقی=== | ||
خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
|- | |- | ||
|8||'''[[رأیگیری|اخذ رای]]'''||یک روز||8 تیر | |8||'''[[رأیگیری|اخذ رای]]'''||یک روز||8 تیر | ||
|- | |||
|9||'''[[رأیگیری|اخذ رای دور دوم]]'''||یک روز||15 تیر | |||
|} | |} | ||
==گمانهزنیها درباره نامزدهای احتمالی== | ==گمانهزنیها درباره نامزدهای احتمالی== | ||
خط ۴۷: | خط ۵۱: | ||
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:22px;" | {| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:22px;" | ||
|+اسامی و تصویر نامزهای تأیید صلاحیت شده | |+اسامی و تصویر نامزهای تأیید صلاحیت شده | ||
!ردیف!!اسامی نامزدها!!تصویر نامزدها!!شناسه انتخاباتی!!رنگ انتخاباتی!! | !ردیف!!اسامی نامزدها!!تصویر نامزدها!!شناسه انتخاباتی!!رنگ انتخاباتی!!میزان رای در دور اول!!میزان رای در دور دوم!!وضعیت | ||
|- | |- | ||
|1||مسعود پزشکیان|| | |1||مسعود پزشکیان|| | ||
خط ۵۳: | خط ۵۷: | ||
|22 | |22 | ||
|[[پرونده:پزشکیان2.jpg|80px|بیقاب]] | |[[پرونده:پزشکیان2.jpg|80px|بیقاب]] | ||
| | |۱۰٬۴۱۵٬۹۹۱ | ||
| | |۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳ | ||
|پیروز انتخابات چهاردهم | |||
|- | |- | ||
|2||مصطفی پورمحمدی|| | |2||مصطفی پورمحمدی|| | ||
خط ۶۰: | خط ۶۵: | ||
|33 | |33 | ||
| | | | ||
|۲۰۶٬۳۹۷ | |||
| | | | ||
| | |شکست در دور اول | ||
|- | |- | ||
|3||سعید جلیلی|| | |3||سعید جلیلی|| | ||
خط ۶۷: | خط ۷۳: | ||
|44 | |44 | ||
| | | | ||
| | |۹٬۴۷۳٬۲۹۸ | ||
| | |۱۳٬۵۳۸٬۱۷۹ | ||
|شکست در دور دوم | |||
|- | |- | ||
|4||علیرضا زاکانی|| | |4||علیرضا زاکانی|| | ||
[[پرونده:زاکانی.jpg|80px|بیقاب]] | [[پرونده:زاکانی.jpg|80px|بیقاب]] | ||
|55 | |55 | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|در 7 تیر 1403ش انصراف داد<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8765146/%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E «زاکانی از ادامه رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری انصراف داد»، باشگاه خبرنگاران جوان].</ref> | |در 7 تیر 1403ش انصراف داد<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8765146/%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E «زاکانی از ادامه رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری انصراف داد»، باشگاه خبرنگاران جوان].</ref> | ||
|- | |- | ||
|6||سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی|| | |6||سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی|| | ||
[[پرونده:قاضی-زاده-هاشمی.jpg|80px|بیقاب]] | [[پرونده:قاضی-زاده-هاشمی.jpg|80px|بیقاب]] | ||
|66 | |66 | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|در 6 تیر 1403ش انصراف داد<ref>[https://www.irna.ir/news/85521223/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9% «قاضیزاده هاشمی از نامزدی انتخابات ریاستجمهوری انصراف داد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی].</ref> | |در 6 تیر 1403ش انصراف داد<ref>[https://www.irna.ir/news/85521223/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9% «قاضیزاده هاشمی از نامزدی انتخابات ریاستجمهوری انصراف داد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی].</ref> | ||
|- | |- | ||
|5||محمدباقر قالیباف|| | |5||محمدباقر قالیباف|| | ||
خط ۸۸: | خط ۹۷: | ||
|77 | |77 | ||
| | | | ||
|۳٬۳۸۳٬۳۴۰ | |||
| | | | ||
| | |شکست در دور اول | ||
|} | |} | ||
خط ۱۱۰: | خط ۱۲۰: | ||
*و از مستقلین و سایر نهادها: ۱۹ نفر ( جلیلی، زاکانی و ... ) | *و از مستقلین و سایر نهادها: ۱۹ نفر ( جلیلی، زاکانی و ... ) | ||
پا به عرصه رقابت انتخابات ۱۴۰۳ | پا به عرصه رقابت انتخابات ۱۴۰۳ گذاشتهاند. | ||
===روز نخست=== | ===روز نخست=== | ||
خط ۲۹۷: | خط ۳۰۷: | ||
*موسسه افکارسنجی ملت در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، از افراد بالای ۱۸ سال در کشور و با روش نمونهگیری تصادفی ساده متناسب با جمعیت و به شیوه تلفنی، از تاریخ ۶ تا ۹ خرداد ۱۴۰۳ش، میزان مشارکت مردم در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را سنجش کرده است. در این نظرسنجی، دوسوم از پاسخگویان (۶۴/۲ درصد)، شرکت در این انتخابات را برای بهبود شرایط کشور موثر دانستهاند و بهترتیب ۳۳/۸ درصد از پاسخگویان «عدالتخواهی و مبارزه با فساد»، ۲۶/۱ درصد «رفع تحریمهای خارجی»، ۲۶ درصد «بهبود مدیریت و افزایش کارآمدی مسئولان» و ۴/۴ درصد «آزادیهای سیاسی و اجتماعی» را اولویت اصلی رئیسجمهور آینده اعلام کردهاند. دربارۀ مشارکت در چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری، ۵۳/۴ درصد بیان کردهاند قطعا شرکت میکنند و در مقابل ۱۷/۷ درصد اصلاً شرکت نمیکنند. همچنین، ۲۸/۹ درصد هنوز تصمیم نگرفتهاند. از منظر این موسسه افکارسنجی، با حضور چهرههای مختلف که سلایق سیاسی گوناگون را درچهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، پوشش دهد انتظار میرود میزان مشارکت افزایش پیدا کند.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/news/show/1804976 «پیشبینی مشارکت بالای 53 درصدی در انتخابات ریاستجمهوری»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی].</ref> | *موسسه افکارسنجی ملت در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، از افراد بالای ۱۸ سال در کشور و با روش نمونهگیری تصادفی ساده متناسب با جمعیت و به شیوه تلفنی، از تاریخ ۶ تا ۹ خرداد ۱۴۰۳ش، میزان مشارکت مردم در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را سنجش کرده است. در این نظرسنجی، دوسوم از پاسخگویان (۶۴/۲ درصد)، شرکت در این انتخابات را برای بهبود شرایط کشور موثر دانستهاند و بهترتیب ۳۳/۸ درصد از پاسخگویان «عدالتخواهی و مبارزه با فساد»، ۲۶/۱ درصد «رفع تحریمهای خارجی»، ۲۶ درصد «بهبود مدیریت و افزایش کارآمدی مسئولان» و ۴/۴ درصد «آزادیهای سیاسی و اجتماعی» را اولویت اصلی رئیسجمهور آینده اعلام کردهاند. دربارۀ مشارکت در چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری، ۵۳/۴ درصد بیان کردهاند قطعا شرکت میکنند و در مقابل ۱۷/۷ درصد اصلاً شرکت نمیکنند. همچنین، ۲۸/۹ درصد هنوز تصمیم نگرفتهاند. از منظر این موسسه افکارسنجی، با حضور چهرههای مختلف که سلایق سیاسی گوناگون را درچهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، پوشش دهد انتظار میرود میزان مشارکت افزایش پیدا کند.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/news/show/1804976 «پیشبینی مشارکت بالای 53 درصدی در انتخابات ریاستجمهوری»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی].</ref> | ||
*نتایج موج چهارم (4 تیر 1403ش) از نظرسنجی موسسه افکارسنجی ملت مرکز پژوهشهای مجلس دربارۀ مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری نشان میدهد که با حداکثر خطای ۳ درصد و اطمینان ۹۵ درصد، در فاصله سه روز مانده تا انتخابات، ۴۵/۷ درصد از مردم گفتهاند قطعاً در این انتخابات شرکت خواهند کرد، ۳۱/۶ درصد در این خصوص مردد بوده و ۲۲/۶ درصد قطعاً در انتخابات شرکت نمیکنند. احتمال داده شده که با نزدیکشدن به روز برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، میزان مشارکت مردم افزایش پیدا کند. میان افرادی که قطعاً یا احتمالاً در انتخابات پیش رو شرکت میکنند «مسعود پزشکیان» با داشتن ۲۳/۵ درصد از آراء پیشتاز است. پس از وی، بهترتیب انتخاب ۱۶/۹ درصد «محمدباقر قالیباف» و انتخاب ۱۶/۳ درصد «سعید جلیلی» است. همچنین «مسعود پزشکیان» با ۳۰/۴ درصد از آراء در صدر انتخابِ کسانی است که برای شرکت در انتخابات پیش رو تردید دارند. «محمدباقر قالیباف» توسط ۱۲/۱ درصد و «سعید جلیلی» توسط ۸/۶ درصد از این افراد انتخاب شدهاند.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/news/show/1806818 «نتایج موج چهارم نظرسنجی درخصوص مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی].</ref> | *نتایج موج چهارم (4 تیر 1403ش) از نظرسنجی موسسه افکارسنجی ملت مرکز پژوهشهای مجلس دربارۀ مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری نشان میدهد که با حداکثر خطای ۳ درصد و اطمینان ۹۵ درصد، در فاصله سه روز مانده تا انتخابات، ۴۵/۷ درصد از مردم گفتهاند قطعاً در این انتخابات شرکت خواهند کرد، ۳۱/۶ درصد در این خصوص مردد بوده و ۲۲/۶ درصد قطعاً در انتخابات شرکت نمیکنند. احتمال داده شده که با نزدیکشدن به روز برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، میزان مشارکت مردم افزایش پیدا کند. میان افرادی که قطعاً یا احتمالاً در انتخابات پیش رو شرکت میکنند «مسعود پزشکیان» با داشتن ۲۳/۵ درصد از آراء پیشتاز است. پس از وی، بهترتیب انتخاب ۱۶/۹ درصد «محمدباقر قالیباف» و انتخاب ۱۶/۳ درصد «سعید جلیلی» است. همچنین «مسعود پزشکیان» با ۳۰/۴ درصد از آراء در صدر انتخابِ کسانی است که برای شرکت در انتخابات پیش رو تردید دارند. «محمدباقر قالیباف» توسط ۱۲/۱ درصد و «سعید جلیلی» توسط ۸/۶ درصد از این افراد انتخاب شدهاند.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/news/show/1806818 «نتایج موج چهارم نظرسنجی درخصوص مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی].</ref> | ||
==رقابتهای انتخاباتی== | |||
مسعود پزشکیان با شعار «برای ایران» به کارزار انتخاباتی وارد شد. او در تبلیغات انتخاباتی خود اعلام کرد که خواهان انسجام داخلی، تکیه بر نخبگان و کارشناسان، بهبود روابط با دنیا و کاهش فیلترینگ در چارچوب سیاستهای ابلاغی از سوی رهبر جمهوری اسلامی است. پزشکیان از حمایت سید محمد خاتمی، حسن روحانی، مهدی کروبی، علیاکبر ناطق نوری، محمدجواد ظریف، محسن هاشمی رفسنجانی و محمدجواد آذری جهرمی، برخوردار شد.<br> | |||
سعید جلیلی با شعار «یک جهان فرصت، یک ایران جهش؛ هر ایرانی یک نقش باشکوه» به میدان رقابت انتخاباتی وارد شد.او با حمایت رسمی جبهه پایداری، کمپین تبلیغاتی خود را پیش برد و هدف دولتش را مقاومت در برابر آمریکا اعلام کرد.<br> | |||
محمدباقر قالیباف با شعار «خدمت و پیشرفت»، مصطفی پورمحمدی با شعار «دولت قرار»، امیرحسین قاضیزاده هاشمی با شعار «دولت مردم و خانواده» و علیرضا زاکانی با شعار «پاک باش و خدمتگزار»، به کارزار انتخابات پیوستند.<br> | |||
برای دور اول انتخابات با حضور شش کاندیدا، پنج مناظره تلویزیونی برگزار شد که پرسشهای هر مناظره پیش از برگزاری به ستادهای نامزدان اعلام میشد. هدف از این مناظرهها آن بود که نامزدها در رقبای انتخاباتی به تشریح برنامههای خود بپردازند تا مخاطب بتواند آنها را مقایسه کند. پس از راهیابی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به دور دوم انتخابات، دو مناظره دیگر میان آنها برگزار شد. بر اساس نظرسنجی ایسپا، بیش از 46 درصد از مردم، دستکم یکی از مناظرههای دور دوم را تماشا کردهاند. | |||
==نتایج انتخابات== | |||
چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری ایران در روز جمعه 8 تیر 1403ش از ساعت 8، آغاز شد. بر اساس اعلام ستاد انتخابات وزارت کشور، در این مرحله هیج یک از چهار کاندیدا، اکثریت مطلق آرا را به دست نیاوردند. در این دوره از میان ۶۱٬۴۵۲٬۳۲۱ واجد شرایط رأیدهی، ۲۴٬۵۳۵٬۱۸۵ معادل ۳۹٫۹۲ درصد در انتخابات مشارکت کردند. | |||
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:22px;" | |||
|+ نتیجه دور نخست انتخابات ریاستجمهوری 1403 | |||
|- | |||
! ردیف !! نامزد !! رأی !! درصد | |||
|- | |||
| 1 || مسعود پزشکیان || ۱۰٬۴۱۵٬۹۹۱ || ۴۲٫۴۵ | |||
|- | |||
| 2 || سعید جلیلی || ۹٬۴۷۳٬۲۹۸ || ۳۸٫۶۱ | |||
|- | |||
| 3 || محمدباقر قالیباف || ۳٬۳۸۳٬۳۴۰ || ۱۳٫۷۹ | |||
|- | |||
| 4 || مصطفی پورمحمدی || ۲۰۶٬۳۹۷ || ۰٫۸۴ | |||
|- | |||
| 5 || آرای سفید و باطله || ۱٬۰۵۶٬۱۵۹ || ۴٫۳۱ | |||
|} | |||
در روز جمعه 15 تیر 1403ش دور دوم انتخابات ریاستجمهوری میان مسعود پزشکیان و سعید جلیلی برگزار شد. در این دوره، تعداد ۳۰٬۵۳۰٬۱۵۷ نفر معادل ۴۹٫۸ درصد از واجدان شرایط در رأیگیری شرکت کردند. در این دوره، مسعود پزشکیان با کسب اکثریت آرا، بهعنوان نهمین رئیسجمهور ایران، برگزیده شد. | |||
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:22px;" | |||
|+ نتیجه دور دوم انتخابات ریاستجمهوری 1403 | |||
|- | |||
! ردیف !! نامزد !! رأی !! درصد | |||
|- | |||
| 1 || مسعود پزشکیان || ۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳ || ۵۳٫۶۷ | |||
|- | |||
| 2 || سعید جلیلی || ۱۳٬۵۳۸٬۱۷۹ || ۴۴٫۳۴ | |||
|- | |||
| 3 || آرای سفید و باطله || ۶۰۷٬۵۷۵ || ۱٫۹۹ | |||
|} | |||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||