انتخابات ریاست جمهوری 1403

مسعود پزشکیان
نهمین رئیس‌جمهور ایران

انتخابات ریاست جمهوری 1403؛ برگزاری چهاردهمین دورۀ انتخابات ریاست‌جمهوری به‌صورت فوق‌العاده در تیرماه 1403ش.

انتخابات 1403، چهاردهمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری، در جمهوری اسلامی ایران است که جمعه 8 تیر 1403ش، به‌صورت فوق‌العاده برگزار شد؛ در 30 اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ش سیدابراهیم رئیسی، هشتمین رییس‌جمهور ایران بر اثر سانحۀ سقوط بالگرد حامل وی، درگذشت. در 31 اردیبهشت، آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران، «محمد مخبر» معاون اول رییس‌جمهوری را به‌عنوان مدیر قوۀ مجریه منصوب کرد تا بر اساس قانون به مدت 50 روز دولت را اداره کند. در دور نخست از انتخابات، هیچ یک از 6 نامزد ریاست‌جمهوری، به اکثریت آرا دست نیافتند. در دور دوم از انتخابات که در روز جمعه 15 تیر 1403ش برگزار شد، مسعود پزشکیان با کسب ۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳ رأی، معادل ۵۴٫۷۶ درصد آرا از سعید جلیلی پیشی گرفت و به‌عنوان نهمین رئیس‌جمهور ایران برگزیده شد.

پشتوانه‌ها

1. حقوقی

در نظام مردم‌سالاری دینی برای تمام موارد اضطراری، راه‌های قانونی و حقوقی پیش‌بینی شده است تا شهروندان در چنین مواقعی احساس خلأ نکنند و کشور دچار هرج‌ومرج و آسیب‌های امنیتی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نشود. انتخابات 1403ش نیز از نظر حقوقی، مبتنی بر اصل 131 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بوده که در آن شرایط انتخابات فوق‌العاده را به این صورت توضیح داده است: در صورت فوت، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست‌جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورای متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود.

2. ساختاری

کارشناسان معتقدند که ساختار‌ نظام جمهوری اسلامی ایران از ثبات و قدرت‌مندی بالایی برخودار است‌؛ زیرا این نظام با‌ تکیه بر ظرفیت‌ها و قدرت‌‌ درون‌زای خود،‌ توانست در ظرف مدت کوتاه و بدون این که مردم احساس خلأ کنند، اوضاع پیش‌آمده را به‌خوبی مدیریت و مقدمات انتخابات 1403ش را فراهم کند. در راستای مدیریت بحران، آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی ایران، بعد از وقوع حادثه به ملت ایران توصیه کرد که نگران و دلواپس نباشند؛ هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید و همه کارهای مربوط به قوۀ مجریه به‌صورت مرتب و منظم انجام خواهد شد.

دیدگاه‌ها درباره کاندیدای تراز ریاست‌جمهوری

• آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی: انتخاب رئیس‌جمهور شایسته، ایران قوی را به‌دنبال دارد. ریاست‌جمهوری در ایران، مهمترین، مؤثرترین، پُرمشغله‌ترین و پُرمسئولیت‌ترین مدیریت است. کسانی که داوطلب انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شوند، متوجه سنگینی کار و مسئولیت رئیس‌جمهور باشند. داوطلب جایگاه ریاست‌جمهوری باید مشکلات اصلی ایران را بشناسد و برای آنها برنامه و راه‌حلِ داشته باشد. اولین مسئله، اقتصاد کشور و مسائل مهم آن مانند رشد تولید ملی، رشد سرمایه‌گذاری، تقویت پول ملی و مسئله تورم است. همچنین امنیت، آسیب‌های اجتماعی، چگونگی مواجهه با سیاست‌های پیچیده جهانی و فرهنگ، از مسائل مهم هستند. رئیس‌جمهور مطلوب، کسی است که باکفایت، باایمان، عدالت‌خواه، ضد فساد، دارای عملکرد انقلابی و جهادی، معتقد به توانمندی‌های داخلی، امیدوار به آینده و معتقد به جوانان به‌عنوان پیشران حرکت عمومی کشور باشد. مردم باید فردی با این خصوصیات را پیدا کنند و البته انتخابات باید به حفظ وحدت و انسجام اجتماعی یاری برساند نه آن‌که نماد دودستگی و تفرقه و دوقطبی‌گری باشد. اختلاف در سلیقه و بینش سیاسی نباید برهم‌زننده وحدت ملی باشد.
• آیت‌الله محمدمهدی میرباقری: کاندیدای تَراز جمهوری اسلامی، باید قدرت اسلام را پذیرفته و مرعوب دشمنان اسلام نباشد. او باید ظرفیت ملّت ایران و جبهۀ مقاومت را در ایجاد تحولات بزرگ قبول داشته باشد. رئیس‌جمهور در تَرازِ ملّت ایران، کسی است که خود را وقف حل مشکلات زندگی مردم می‌کند، اما این هدف را در دست برداشتن از آرمان‌ها نمی‌جوید و گفتمان ساختن ایران و ایجاد امت اسلامی را در مسیر آرمان عصر ظهور دنبال می‌کند.
  

زمان‌بندی انتخابات 1403ش

بعد از قطعی‌شدن درگذشت رئیس‌جمهوری در سانحۀ سقوط بالگرد، مطابق تصویب سران قوا و با هماهنگی شورای نگهبان، جدول زمان‌بندی انتخابات نهایی شده و ۱۰ تا ۱۴ خردادماه 1403ش به‌مدت ۵ روز موعد ثبت‌نام از داوطلبان خواهد بود. سپس شورای نگهبان از ۱۵ تا ۲۱ خرداد صلاحیت‌های ثبت‌نام‌کنندگان را بررسی می‌کند و روز ۲۲ خرداد اسامی نامزدهای انتخابات دولت چهاردهم منتشر خواهد شد. به‌گفتۀ سخنگوی ستاد انتخابات کشور، مهلت تبلیغات کاندیداها از ۲۳ خرداد تا ۶ تیرماه است و رأی‌گیری برای انتخابِ نهمین رئیس‌جمهور ایران در روز ۸ تیر ۱۴۰۳ش انجام خواهد گرفت. دولت چهاردهم کار خود را از تیرماه ۱۴۰۳ش آغاز و تا سال ۱۴۰۷ش ادامه خواهد داد.
ستاد انتخابات کشور، کلیات جدول زمان بندی انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری را به شرح زیر، اعلام کرد:

جدول زمان‌بندی انتخابات 1403

ردیف	شرح برنامه	مدت اجرا	تاریخ اجرا
1	صدور دستور شروع انتخابات توسط وزیر کشور به فرمانداران	1 روز	10 خرداد
2	تشکیل هیات‌های اجرایی مرکزی و شهرستانی	1 روز	10 خرداد
3	ثبت نام از داوطلبان	5 روز	10 تا 14 خرداد
4	رسیدگی به صلاحیت داوطلبان توسط شورای نگهبان	7 روز	15 تا 21 خرداد
5	انتشار اسامی نامزدها توسط وزارت کشور	1 روز	22 خرداد
6	تبلیغات انتخاباتی نامزدها	15 روز	23 خرداد تا 6 تیر
7	ممنوعیت تبلیغات انتخاباتی نامزدها	1 روز	7 تیر
8	اخذ رای	یک روز	8 تیر
9	اخذ رای دور دوم	یک روز	15 تیر

گمانه‌زنی‌ها درباره نامزدهای احتمالی

پس از درگذشت سید ابراهیم رئیسی، هشتمین رئیس‌جمهور اسلامی ایران، بر اساس قانون اساسی، آیت‌الله خامنه‌ای در 31 اردیبهشت 1403ش، معاون‌اول رئیس‌جمهور را به سرپرستی قوه مجریه منصوب کرد تا ضمن ادارۀ دولت، زمینه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری را به‌سرعت فراهم کند. در پی این فرمان قانونی، احزاب، جناح‌ها و شخصیت‌های سیاسی تلاش‌های گسترده‌ای را در راستای شناسایی و معرفی افراد مناسب برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز کردند تا هم سلایق و جناح‌های مختلف سیاسی در ایران، نمایندگان شایسته‌ای در این انتخابات داشته باشند و هم مشارکت گسترده ایرانیان در چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، شکل بگیرد. این تلاش‌ها در رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی با عناوین گوناگون مانند «نامزد‌های احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳»، «تأیید و تکذیب‌های کاندیداتوری افراد»، «بررسی گزینه‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳» و عبارت‌های مشابه، بازنمایی شده است. بر این اساس تا روز هفتم خرداد 1403ش، از افراد زیر به‌عنوان کسانی نام برده شد که گروه‌هایی برای حضور آنها در انتخابات ریاست‌جمهوری 1403ش به رایزنی پرداخته‌اند: سعید جلیلی؛ علی لاریجانی؛ مسعود پزشکیان؛ سعید محمد؛ محمود احمدی‌نژاد؛ علی شمخانی؛ محسن هاشمی رفسنجانی؛ محمدرضا عارف؛ عبدالناصر همتی؛ اسحاق جهانگیری.

سید یاسر جبرائیلی عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رئیس مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، که از تدوین‌کنندگان برنامه اقتصادی سید ابراهیم رئیسی در دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌آید، روز هفتم خرداد 1403 در نامه‌ای سرگشاده از آیت‌الله علیرضا اعرافی، آیت‌الله محمدمهدی میرباقری و آیت‌الله محسن اراکی، که هر کدام دارای جایگاه‌های مهمی در جمهوری اسلامی ایران هستند، دعوت کرده است که در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان داوطلب، حضور یابند. وی در این دعوت‌نامه اشاره کرده است که: مقام ریاست‌جمهوری، مقام طراحی و تشخیص و تصمیم بوده و فردی با این توان‌مندی‌ها می‌بایست در راس قوه مجریه جای گیرد تا ضمن شناخت دقیق نسخه‌های سرمایه‌داری، به نسخه‌های برآمده از انقلاب اسلامی اشراف و باور داشته باشد و با شجاعت و درایت، آن را اجرا کند.

نامزدهای تأیید صلاحیت شده

سخنگوی ستاد انتخابات کشور اسامی 6 نامزد تایید صلاحیت شده چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را به شرح زیر اعلام کرد:

اسامی و تصویر نامزهای تأیید صلاحیت شده

ردیف	اسامی نامزدها	تصویر نامزدها	شناسه انتخاباتی	رنگ انتخاباتی	میزان رای در دور اول	میزان رای در دور دوم	وضعیت
1	مسعود پزشکیان		22		۱۰٬۴۱۵٬۹۹۱	۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳	پیروز انتخابات چهاردهم
2	مصطفی پورمحمدی		33		۲۰۶٬۳۹۷		شکست در دور اول
3	سعید جلیلی		44		۹٬۴۷۳٬۲۹۸	۱۳٬۵۳۸٬۱۷۹	شکست در دور دوم
4	علیرضا زاکانی		55				در 7 تیر 1403ش انصراف داد
6	سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی		66				در 6 تیر 1403ش انصراف داد
5	محمدباقر قالیباف		77		۳٬۳۸۳٬۳۴۰		شکست در دور اول

معیارها برای نامزدی

بر اساس معیارهای اعلام شده توسط شورای نگهبان، داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری برای ثبت‌نام باید دارای حداقل سن ۴۰ سال تمام شمسی و حداکثر سن ۷۵ سال تمام شمسی و مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل آن مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه باشند.

شیوۀ رأی‌گیری در انتخابات ریاست‌جمهوری 1403ش

طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان، در نشست خبری شنبه ۱۲ خرداد 1403ش اعلام کرد که شورای نگهبان، طرح اصلاح مواد ۱۹ و ۲۲ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری را تأیید کرده است و بر این اساس، در انتخابات ریاست‌جمهوری 1403ش، مردم علاوه بر شناسنامه، از طریق کارت ملی نیز می‌توانند احراز هویت شده و رأی خود را به صندوق بیندازند. ستاد انتخابات کشور اعلام کرده است که در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری، زیرساخت‌های لازم برای برگزاری رأی‌گیری الکترونیک در تهران و چند کلان‌شهر دیگر را دارد. به‌صورت قانونی، بهره‌گیری از این امکان، منوط به تأیید شورای نگهبان است.

اعلام حضور در عرصه انتخابات

از روز دهم تا چهاردهم خرداد 1403ش، 80 نفر با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور، به‌عنوان داوطلب ریاست‌جمهوری، نام‌نویسی کردند.

بررسی سوابق ۸۰ نامزد انتخابات ریاست جمهوری نشان می‌دهد:

• از دولت سیزدهم: ۵ نفر (۱_محمدمهدی اسماعیلی ۲_مهرداد بذرپاش ۳_سیدصولت مرتضوی ۴_قاضی‌زاده هاشمی ۵_داوود منظور)
• از دولت روحانی: ۴ نفر (۱_ عبدالناصر همتی ۲_اسحاق جهانگیری ۳_ عباس آخوندی ۴_ محمد شریعتمداری)
• از نمایندگان مجلس فعلی: ۹ نفر (۱۲ درصد)
• از نمایندگان ادوار مجلس: ۴۳ نفر (۵۴ درصد)
• و از مستقلین و سایر نهادها: ۱۹ نفر ( جلیلی، زاکانی و ... )

پا به عرصه رقابت انتخابات ۱۴۰۳ گذاشته‌اند.

روز نخست

5 داوطلب، شامل:

• سعید جلیلی: عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام ، عضو شورای راهبردی روابط خارجی و یکی از دو نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی؛ سعید جلیلی متولد ۱۳۴۴ش پیش از این دو مرتبه کاندیدای ریاست‌جمهوری شده بود. در انتخابات 1392ش، نفر سوم شد و از حسن روحانی شکست خورد. در سال ۱۴۰۰ش هم با شعار «دولت جهش و جهاد: جهاد بزرگ برای جهش ایران» کاندیدای انتخابات شد که در نهایت به نفع سید ابراهیم رئیسی کناره‌گیری کرد.
• مصطفی کواکبیان: دبیرکل حزب مردم‌سالاری و نماینده سابق مجلس؛ مصطفی کواکبیان متولد 1341ش، چهره‌ای اصلاح‌طلب به‌شمار می‌رود که پیش از این، چند مرتبه برای انتخابات ریاست‌جمهوری (1384ش؛ 1392ش؛ 1396ش؛ 1400ش) ثبت‌نام کرده بود، اما هیچ‌گاه کاندیداتوری‌اش تایید نشد. او سابقه نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی را در دوره‌های هشتم و دهم، در کارنامه سیاسی خود دارد.
• قدرتعلی حشمتیان: دبیرکل جمعیت مستقل ایران اسلامی و نماینده سابق مجلس؛ قدرتعلی حشمتیان متولد ۱۳۳۲ش، نماینده مردم سنقر در دورۀ پنجم مجلس شورای اسلامی بوده‌ است. حشمتیان در سال 1396ش، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شد، اما پس از گذشت چند روز از نامزدی انصراف داد.
• محمدرضا صباغیان بافقی: نماینده سابق مجلس؛ محمدرضا صباغیان متولد 1347ش نماینده مردم مهریز، بافق، بهاباد، ابرکوه و خاتم در دوره دهم، یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی بوده است.
• عباس مقتدایی خوراسگانی: نماینده سابق مجلس؛ عباس مقتدایی متولد 1346ش، سابقه نمایندگی مردم اصفهان و ورزنه در دوره‌های نهم، یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی را در کارنامه سیاسی خود دارد.

روز دوم

4 داوطلب، شامل:

• علی لاریجانی: مشاور رهبر انقلاب اسلامی و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس سه دوره مجلس شورای اسلامی؛ علی اردشیر لاریجانی متولد 1336ش که سابقه ۳ دوره نمایندگی و ریاست مجلس شورای اسلامی در دوره‌های هشتم، نهم و دهم، دو دوره ریاست سازمان صداوسیما از ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۳ و سرپرستی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در کارنامه سوابق خود دارد، در رقابت‌های انتخاباتی دوره نهم ریاست‌جمهوری در سال ۱۳۸۴ش، نفر ششم شد. لاریجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره سیزدهم در سال ۱۴۰۰ش نیز ثبت‌نام کرد، اما صلاحیت وی مورد تایید شورای نگهبان قرار نگرفت.
• محمود احمدی بی‌غش: نماینده مردم شازند در مجلس شورای اسلامی در دوره‌های هشتم و یازدهم و همچنین استاندار خراسان شمالی در دولت دهم؛ محمود احمدی بی‌غش زاده 1341ش است.
• محمد خوش‌چهره: زادۀ ۱۳۳۲ش و نماینده مردم تهران در دور هفتم مجلس شورای اسلامی.
• عبدالناصر همتی: رئیس بانک مرکزی در دولت دوازدهم و نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در سال 1400ش. عبدالناصر همتی زادۀ 1336ش است.

روز سوم

8 نفر، شامل:

• مسعود پزشکیان: زادۀ ۱۳۳۳ش، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در ادوار‌ هشتم، نهم، دهم، يازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی، نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی در دوره دهم و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت هشتم.
• سید احمد رسولی‌نژاد: زادۀ 1342ش، نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در ادوار چهارم، پنجم، هفتم و یازدهم مجلس شورای اسلامی.
• سید وحید حقانیان: معاون امور ویژه دفتر رهبر انقلاب اسلامی.
• علیرضا زاکانی: زادهٔ ۱۳۴۴ش، شهردار تهران و نماینده مردم نمایندهٔ قم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تهران در ادوار هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی بود. وی سابقه ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس، ریاست سازمان بسیج دانشجویی و دستیاری رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم را در کارنامه خود دارد. زاکانی مالک وب‌سایت خبری جهان‌نیوز و هفته‌نامه پنجره است. صلاحیت زاکانی برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری در سال‌های 1392 و 1396ش توسط شورای نگهبان رد شد. او بار دیگر در سال 1400 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شد که این بار، شورای نگهبان، صلاحیت او را تأیید کرد، اما او در نهایت به نفع سید ابراهیم رئیسی کناره گرفت.
• حبیب‌الله دَهمَرده: زادۀ 1331ش، نماینده مردم زابل، زهک، نیمروز، هامون و هیرمند در دوره دهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی و استاندار لرستان، سیستان و بلوچستان و کرمان.
• سید محمدرضا میرتاج‌الدینی: زادۀ 1341ش، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در ادوار هفتم، هشتم و یازدهم مجلس شورای اسلامی.
• فداحسین مالکی: زادۀ 1333ش، نماینده مردم زاهدان در دوره‌های یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی و رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز.

روز چهارم

20 نفر، شامل:

• محمدمهدی اسماعیلی: زاده 1354ش، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، معاون سیاسی استاندار اصفهان در دولت دهم.
• مسعود زریبافان: زادۀ 1336ش، معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در دولت دهم.
• حسین افشارزاده: با سابقۀ فرماندهی قرارگاه پشتیبانی ستادکل نیروهای مسلح و ریاست دژبان کل ارتش جمهوری اسلامی ایران.
• محمود احمدی‌نژاد: زادۀ 1335ش، ششمین رئیس‌جمهور اسلامی ایران در دوره‌های نهم و دهم ریاست‌جمهوری، اولین استاندار اردبیل؛ احمدی‌نژاد سابقه شهرداری تهران وعضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را در کارنامه سیاسی خود دارد. وی در ششمین دوره مجلس شورای اسلامی، نامزد نمایندگی از تهران بود که پیروز نشد و به مجلس راه نیافت. او همچنین نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ و ۱۴۰۰ش شد، اما شورای نگهبان، صلاحیت او را تأیید نکرد.
• محمود صادقی: زادۀ 1341ش، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در دوره دهم مجلس شورای اسلامی.
• حسینعلی قاسم‌زاده: زادۀ 1338ش، نماینده مردم بابل در ادوار پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی.
• صادق خلیلیان: زادۀ 1338ش، وزیر جهاد کشاورزی در دولت دهم؛ وی در دولت سیزدهم به‌مدت یک‌سال استاندار خوزستان بوده است.
• سید محمد مقیمی: زادۀ 1350ش، با سابقه ریاست دانشگاه تهران.
• ایرج سفلی شاهوردی: سرتیپ و فرمانده سابق حفاظت اطلاعات نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران. سرتیپ شاهوردی در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400ش نیز داوطلب شده بود که صلاحیت او از سوی شورای نگهبان، تأیید نشد.
• محمدحسین قدیری ابیانه: زادۀ 1332ش، سفیر ایران در کشورهای استرالیا و مکزیک.
• حسن محمدیاری: زادۀ 1347ش، نماینده مردم طوالش، رضوانشهر و ماسال در دورۀ یازدهم مجلس شورای اسلامی.
• سید مجتبی محفوظی: نمایندۀ مردم آبادان در دورۀ یازدهم مجلس شورای اسلامی.
• شهریار حیدری: نماینده مردم قصرشیرین و سرپل ذهاب در مجلس یازدهم.
• علی صوفی: زاده 1328ش، دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات است و استاندار بوشهر در دولت چهارم، استاندار کهگیلویه و بویر احمد در دولت پنجم، استاندار گیلان در دولت هفتم و وزیر تعاون در دولت هشتم بوده است.
• محمدرضا پورابراهیمی: زادۀ 1349ش، نمایندۀ مردم کرمان و راور در ادوار نهم، دهم و یازدهم در مجلس شورای اسلامی و همچنین رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بود. وی در انتخابات اسفند 1402 شکست خورد و از راهیابی به مجلس دوازدهم باز ماند. او در انتخابات ریاست‌جمهوری 1403ش از سوی حزب مؤتلفه اسلامی، حمایت شده است.
• حسین میرزایی: زادۀ 1353ش، نماینده مردم اصفهان و ورزنه در یازدهمین دورۀ مجلس شورای اسلامی.
• محمد شریعتمداری: زادۀ 1339ش، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت دوازدهم، وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت یازدهم، وزیر بازرگانی در دولت‌های هفتم و هشتم و عضو شورای راهبردی روابط خارجی ایران در سال‌های 1385 تا 1393ش با حکم آیت‌الله خامنه‌ای.
• غلامحسین رضوانی: نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس یازدهم.
• سید غنی نظری: نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس یازدهم.
• جلیل جعفری بنه‌خلخال: نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس نهم.

روز پنجم

43 نفر، شامل:

• داوطلبان دارای سابقه نمایندگی در مجلس شورای اسلامی: الیاس نادران، حسن سبحانی، حسن کامران دستجردی، سید قاسم جاسمی، سیده حمیده زرآبادی، علیرضا ورناصری، حمید کریمی، علی آذری، اردشیر مطهری، وحید جلال‌زاده، محمد وحدتی، حسن نوروزی، حسین گروسی، مهدی شیخ، محمدعلی وکیلی، محسن کوهکن، محمدمهدی زاهدی، اصغر سلیمی، هاجر چنارانی، عبدالرحیم بهاروند، سید احمد موسوی، علی وقف‌چی، ابراهیم عزیزی، رفعت بیات.
• احمد اکبری: نماینده ادوار مجلس خبرگان رهبری.
• محمد ناظمی اردکانی: وزیر تعاون در دولت نهم؛ وی سابقه ریاست سازمان ملی استاندارد ایران، ریاست سازمان ثبت احوال و استانداری قم را در کارنامه خود دارد.
• محمدرضا اسکندری: وزیر جهاد کشاورزی در دولت نهم.
• اسحاق جهانگیری: معاون اول رئیس‌جمهور ایران در دولت‌های یازدهم و دوازدهم؛ وی سابقه وزارت صنایع و معادن، نمایندگی مجلس و استانداری اصفهان را در کارنامه خود دارد. او نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری 1396ش بود، اما در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400ش، صلاحیت او توسط شورای نگهبان تأیید نشد.
• محمد رویانیان: نظامی بازنشسته و دارای سابقه ریاست مرکز فوریت‌های پلیسی کشور، ریاست پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا، ریاست ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت کشور و مدیرعامل باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس.
• محمدحسن نامی: رئیس سازمان مدیریت بحران در دولت سیزدهم با سابقۀ تصدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت دهم.
• علی‌رضا افشار: سرتیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با سابقۀ ریاست اندیشکده جنگ نرم در دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، ریاست ستاد کل سپاه پاسداران، فرماندهی نیروی مقاومت بسیج، فرماندهی دانشگاه جامع امام حسین، ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و معاونت سیاسی وزیر کشور در دولت‌های نهم و دهم.
• مصطفی پورمحمدی: دبیرکل جامعه روحانیت مبارز با سابقۀ تصدی وزارت کشور در دولت نهم، وزارت دادگستری در دولت یازدهم و ریاست سازمان بازرسی کل کشور در قوه قضائیه.
• سید شمس‌الدین حسینی: وزیر امور اقتصاد و دارایی در دولت دهم؛ وی سابقه نمایندگی مجلس را نیز در کارنامه خود دارد.
• محمدباقر قالیباف: رئیس مجلس شورای اسلامی در دوره‌های یازدهم و دوازدهم؛ قالیباف در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ش شهردار تهران و از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ش عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. وی سابقۀ فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی را نیز در کارنامه خود دارد. او همچنین در دوران فرماندهی نیروی انتظامی، رئیس و نماینده ویژه رئیس‌جمهور در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بود. قالیباف در پایان جنگ تحمیلی، فرمانده لشکر ۵ نصر خراسان بود. او از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در سال‌های ۱۳۸۴ش و ۱۳۹۲ش بود که در کسب جایگاه ریاست‌جمهوری ناکام ماند. او در سال 1396ش نیز از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری بود که به نفع سید ابراهیم رئیسی از نامزدی انصراف داد.
• اکبر نیک‌زاد: دارای سابقه ریاست بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و استانداری استان‌های اردبیل و کهگیلویه و بویراحمد.
• عباس آخوندی: وزیر راه و شهرسازی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم.
• داوود منظور: رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت سیزدهم.
• مهرداد بذرپاش: وزیر راه و شهرسازی در دولت سیزدهم؛ او سابقۀ ریاست سازمان ملی جوانان و ریاست دیوان محاسبات کشور را در کارنامه خود دارد.
• امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی: معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران را در دولت سیزدهم؛ وی سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دوره‌های هشتم، نهم، دهم و یازدهم را در کارنامه دارد. قاضی‌زاده هاشمی کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400ش بود.
• سید صولت مرتضوی: معاون اجرایی رئیس‌جمهور، سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت سیزدهم.
• علی نیکزاد: نماینده دوره‌های یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی با سابقه تصدی وزارت‌های راه و شهرسازی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، مسکن و شهرسازی، راه و ترابری و استانداری اردبیل.

کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری

زهره الهیان که نمایندگی مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس را در دورۀ هشتم و یازدهم مجلس شورای اسلامی در کارنامۀ خود دارد، در روز سوم به ستاد انتخابات وزارت کشور آمد و ثبت‌نام کرد. در روز پنجم نیز سیده حمیده زرآبادی، نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز، در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی؛ هاجر چنارانی نماینده مردم نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه در دورهٔ دهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی و رفعت بیات نماینده مردم زنجان و طارم در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان داوطلب در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کردند. زنان دیگری نیز برای کاندیداتوری به وزارت کشور آمده‌اند که ثبت‌نام‌شان قطعی نشد.

تاریخ	نام	نگاره	سوابق	وضعیت	منبع
۱۰ خرداد	زهره الهیان		نمایندۀ مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در دورۀ هشتم و یازدهم مجلس	عدم احراز صلاحیت
۱۴ خرداد	سیده حمیده زرآبادی		نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز، در دوره دهم مجلس	عدم احراز صلاحیت
۱۴ خرداد	هاجر چنارانی		نماینده مردم نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه در دورهٔ دهم و یازدهم مجلس	عدم احراز صلاحیت
۱۴ خرداد	رفعت بیات		نماینده مردم زنجان و طارم در دوره هفتم مجلس	عدم احراز صلاحیت

این در حالی است که برخی از شبکه‌های معاند مانند شبکه تلویزیونی ایران‌اینترنشنال که در لندن مستقر است مدعی شده بود ستاد انتخابات وزارت کشور ایران از ثبت‌نام زنان برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری، جلوگیری می‌کند. طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که مسئلۀ جنسیت در قانون وجود ندارد و بر اساس مصوبۀ مربوط به اصل 115 قانون اساسی، ثبت‌نام زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری، منعی ندارد.

نامزدهای تایید صلاحیت شده ادوار مختلف انتخابات ریاست‌جمهوری

بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هر چهار سال یک بار انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود و رئیس‌جمهور با آرای مستقیم مردم انتخاب می‌شود. از سال ۱۳۵۷ تا 1403ش، 14 دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران برگزار شده است. اولین دوره در ۵ بهمن ۱۳۵۸ش و انتخابات دوره چهاردهم در ۸ تیر ۱۴۰3 به انجام رسید. نامزدهای تأیید صلاحیت شده در هر دوره عبارت‌اند از:

دوره نخست (1358ش)

در اولین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری که هنوز شورای نگهبان شکل نگرفته بود، از میان 124 داوطلب، پس از انصراف یا استعفای برخی، ۹۶ نامزد به رقابت پرداختند که از میان آنها ابوالحسن بنی‌صدر بیش از 76 درصد آرا را به‌دست آورد و نخستین رئیس‌جمهور اسلامی ایران شد. این دوره از انتخابات در شرایطی برگزار شد که در پی تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان انقلابی، دولت موقت به نخست‌وزیری مهندس بازرگان، استعفا داده بود و امور اجرایی کشور با هدایت شورای انقلاب پی‌گیری می‌شد.

دوره دوم (1360ش)

در دوره دوم انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، شورای نگهبان از میان ۷۱ داوطلب، صلاحیت ۴ نفر شامل سید علی‌اکبر پرورش، عباس شیبانی، حبیب‌الله عسگراولادی و محمدعلی رجایی را تأیید کرد. در این دوره، محمدعلی رجایی با کسب ۹۰ درصد آرا دومین رئیس‌جمهور ایران شد. دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری، یک سال پس از آغاز جنگ تحمیلی برگزار شد، اما محمدعلی رجایی تنها یک ماه پس از آغاز ریاست‌جمهوری، در اثر بمب‌گذاری به شهادت رسید.

دوره سوم (1360ش)

در دوره سوم انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، 46 نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان از میان آنها صلاحیت 4 نفر شامل سید علی خامنه‌ای، سید علی‌اکبر پرورش، حسن غفوری‌فرد و سید رضا زواره‌ای را تأیید کرد. در این دوره، آیت‌الله خامنه‌ای با کسب 94 درصد آرا سومین رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره چهارم (1364ش)

در چهارمین دوره ریاست‌جمهوری، ۵۰ نفر داوطلب شدند که شورای نگهبان صلاحیت حبیب‌الله عسگراولادی، سید محمود کاشانی و سید علی خامنه‌ای را تأیید کرد. در این دوره آیت‌الله خامنه‌ای با ۸۵ درصد آرا، برای بار دوم به ریاست‌جمهوری ایران انتخاب شد. پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل در تیر ۱۳۶۷ش، پایان جنگ تحمیلی و رحلت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در خرداد ۱۳۶۸ش، از ویژگی‌های این دوره است. در پی این رویداد، آیت‌الله خامنه‌ای توسط مجلس خبرگان رهبری، جانشین امام خمینی شد.

دوره پنجم (1368ش)

انتخابات پنجمین دوره ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، اولین انتخابات در زمان رهبری آیت‌الله خامنه‌ای بود. در این دوره از میان 79 داوطلب، صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی و عباس شیبانی توسط شورای نگهبان تأیید شد. در این دوره، هاشمی رفسنجانی با کسب 94 درصد آرا، رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره ششم (1372ش)

ششمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری با ثبت‌نام 128 داوطلب، همراه بود که شورای نگهبان، صلاحیت عبدالله جاسبی، رجبعلی طاهری، احمد توکلی و اکبر هاشمی رفسنجانی را تأیید کرد. هاشمی رفسنجانی با کسب 63 درصد آرا، بار دیگر رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره هفتم (1376ش)

برای دور هفتم ریاست‌جمهوری ایران، 238 نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان صلاحیت سید محمد خاتمی، محمد محمدی ری‌شهری، سید رضا زواره‌ای و علی‌اکبر ناطق نوری را تأیید کرد. در این دوره، سید محمد خاتمی با کسب 69 درصد آرا پنجمین رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره هشتم (1380ش)

در دوره هشتم از میان 817 داوطلب، صلاحیت 10 نفر تأیید شد: سید محمد خاتمی، احمد توکلی، علی شمخانی، عبدالله جاسبی، حسن غفوری فرد، منصور رضوی، شهاب‌الدین صدر، علی فلاحیان، مصطفی هاشمی‌طبا و محمود کاشانی. از میان آنها سید محمد خاتمی با کسب 77 درصد آرا برای بار دوم، رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره نهم (1384ش)

در دورۀ نهم ریاست‌جمهوری، شورای نگهبان از میان 1014 داوطلب ثبت‌نام کرده، صلاحیت 6 نفر شامل محمود احمدی‌نژاد، اکبر هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، محمدباقر قالیباف و علی لاریجانی را تأیید کرد. پس از نامه‌نگاری و حکم حکومتی آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، صلاحیت مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده نیز توسط شورای نگهبان تأیید شد. پس از راهیابی محمود احمدی‌نژاد و اکبر هاشمی رفسنجانی به دور دوم انتخابات، سرانجام محمود احمدی‌نژاد با کسب 61 درصد آرا، ششمین رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره دهم (1388ش)

دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران با ثبت‌نام 475 داوطلب، همراه بود که شورای نگهبان صلاحیت محمود احمدی‌نژاد، مهدی کروبی، میرحسین موسوی و محسن رضایی را تأیید کرد. محمود احمدی‌نژاد با 62 درصد آرا، بار دیگر رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره یازدهم (1392ش)

در دوره یازدهم ریاست‌جمهوری، از میان 686 داوطلب، شورای نگهبان صلاحیت حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی، محسن رضایی، علی‌اکبر ولایتی و سیدمحمد غرضی را تأیید کرد. در این دوره، حسن روحانی با کسب 51 درصد آرا، هفتمین رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره دوازدهم (1396ش)

برای دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری ایران، 1636 داوطلب و از جمله 136 زن، ثبت‌نام کردند. شورای نگهبان در این دوره، صلاحیت سید مصطفی آقا میرسلیم، اسحاق جهانگیری، حسن روحانی، سید ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف و سید مصطفی هاشمی‌طبا را تأیید کرد. در دوره دوازدهم، حسن روحانی با کسب 57 درصد آرا بار دیگر رئیس‌جمهور ایران شد.

دوره سیزدهم (1400ش)

در دوره سیزدهم انتخابات ریاست‌جمهوری، 592 داوطلب ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان، صلاحیت سید ابراهیم رئیسی، سعید جلیلی، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، علیرضا زاکانی، محسن رضایی، عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده، را تأیید کرد. در این دوره، مهرعلیزاده، زاکانی و جلیلی به‌نفع کاندیدا‌های مورد نظر خود از میدان رقابت‌ کناره‌گیری کردند. سید ابراهیم رئیسی با کسب 62 درصد آرا، هشتمین رئیس‌جمهور اسلامی ایران شد. در اردیبهشت ۱۴۰۳ش، سید ابراهیم رئیسی، بر اثر سقوط بالگرد حین خدمت به شهادت رسید و این دوره ریاست‌جمهوری پیش از موعد به پایان رسید.

دوره چهاردهم (1403ش)

در ۲۰ خرداد ۱۴۰۳ش شورای نگهبان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام شش نفر نامزد تأیید صلاحیت‌شدۀ ذیل را از میان 80 نفر نامزد ریاست‌جمهوری 1403ش اعلام کرد.

1. مسعود پزشکیان

مسعود پزشکیان زادۀ 1333ش در مهاباد، نمایندۀ مردم آذرشهر، اسکو و تبریز در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است. وی در ادوار هشتم و نهم مجلس نیز نمایندگی مردم تبریز در قوه مقننه را برعهده داشت. او در دولت هشتم وزیر بهداشت بود.

2. مصطفی پورمحمدی

مصطفی پورمحمدی زادۀ 1338ش در قم، دبیرکل جامعۀ روحانیت مبارز، سابقۀ تصدی وزارت کشور و دادگستری را در پروندۀ خود دارد. وی دو بار برای انتخابات خبرگان رهبری ثبت‌نام کرده بود. رئیس اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی (1369 تا 1378ش) و معاون و جانشین وزیر اطلاعات (1366 تا 1378ش)، از دیگر مسئولیت‌های پور محمدی بوده است.

3. سعید جلیلی

سعید جلیلی، متولد 1344ش در شهر مشهد است. وی عضو شورای راهبردی روابط خارجی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نمایندۀ رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. وی از 1386 تا 1392ش دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس گروه مذاکره‌کنندۀ هسته‌ای ایران با کشور‌های غربی بود. جلیلی در انتخابات سال 1392ش نامزد شد و با کسب بیش از چهار میلیون رأی سوم شد. وی هم‌چنین در انتخابات 1400 نامزد شده بود. 4. علی‌رضا زاکانی علی‌رضا زاکانی متولد 1344ش در تهران شهردار فعلی تهران است. او نماینده سابق مردم تهران در مجالس هفتم، هشتم و نهم بوده و ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام را برعهده داشته‌ است. وی در انتخابات سال‌های 1392، 1396 و 1400ش هم در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده بود. مسئولیت بسیج دانشجویی نیز ازدیگر مسئولیت‌های وی است.

5. سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی

سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، متولد 1350ش ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان را برعهده داشته است. او در مجلس یازدهم شورای اسلامی نائب رئیس اول مجلس بود. قاضی‌زادۀ هاشمی در مجلس هشتم، نهم و دهم نیز به‌عنوان نمایندۀ مردم مشهد و کلات حاضر بود، در دورۀ نهم و دهم به‌عنوان دبیر در هیئت رئیسه مجلس حضور داشت. وی در انتخابات سال 1400ش نامزد شد و هم‌اکنون رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران است.

6. محمدباقر قالیباف

محمدباقر قالیباف زادۀ 1340ش و رئیس مجالس شورای اسلامی دوره یازدهم و دوازدهم است. دوره‌های مسئولیتی وی به دو بخش نظامی و غیرنظامی تقسیم می‌شود. قالیباف در جنگ فرمانده لشکر نصر بود و بعد از آن جانشین نیروی مقاومت بسیج، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و فرمانده نیروی هوایی سپاه شد. از سال 1379 تا 1384ش نیز فرمانده نیروی انتظامی بود. وی سپس از حوزه نظامی و انتظامی خارج و به مدت 12 سال شهردار تهران شد. قالیباف سه دوره انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کرد. از سال 1396ش به عضویت مجمع تشخیص مصحلت نظام درآمد. قالیباف از سال 1398ش تاکنون نماینده‌ی مردم تهران در مجلس است.

اطلاعیه‌های ستاد انتخابات کشور

ستاد انتخابات کشور

اطلاعیه شماره یک

ستاد انتخابات کشور در هشتم خرداد 1403ش در اطلاعیه شماره یک خود، شرایط داوطلبین ثبت‌نام را به استناد ماده ۳۵ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری، به شرح زیر اعلام کرد:

• رجل مذهبی - سیاسی بودن
• ایرانی‌الاصل بودن
• تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران
• مدیر و مدبر بودن
• دارای حسن سابقه و امانت و تقوی
• مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.

در بخش دیگری از این اطلاعیه، بر اساس مصوبه 20 دی 1396ش شورای نگهبان و اصلاحیه آن در تاریخ 8 اردیبهشت 1400ش، شرایط افزوده‌ای برای داوطلبین ذکر شده است:

• سابقه تصدی حداقل چهار سال در مناصب اجرایی سیاسی کشور
• سلامت و توانایی لازم جهت ایفای مسئولیت‌های ریاست جمهوری
• داشتن حداقل سن ۴۰ سال تمام شمسی و حداکثر سن ۷۵ سال تمام شمسی هنگام ثبت‌نام
• ارائه برنامه‌ها و خط‌مشی‌های اجرایی در چارچوب صلاحیت و اختیارات قوه مجریه مبتنی بر اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام
• وابسته نبودن به گروه‌های غیر قانونی و فقدان سوابق سوء امنیتی از جمله در فتنه سال ۱۳۸۸ش.
• عدم وابستگی به رژیم گذشته و مؤثر نبودن در تحکیم آن.

دیدگاه‌ها درباره انتخابات ریاست‌جمهوری 1403

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران: اینکه مردم بعد از حادثۀ تلخ سقوط بالگرد رئیس‌جمهور، جمع شوند و با آرای بالا مسئول بعدی را انتخاب کنند، در دنیا انعکاس فوق العاده‌ای دارد. لذا این انتخابات بسیار مهم است و حماسۀ انتخابات، کامل‌کنندۀ حماسۀ «بدرقه شهیدان» است. انتخابات، همیشه یک آزمون است و می‌تواند موجب سرافرازی ملت شود. سرافرازی، در درجه‌ اوّل به «مشارکت حدّاکثری» و در درجه‌ بعد به «انتخاب اصلح» است. وقتی میزان مشارکت در انتخابات بالا باشد، جمهوری اسلامی ایران دشمن‌شاد نمی‌شود. همچنین توان و نشاط کار همراه با اعتقاد راسخ به مبانی انقلاب، موجب صلاحیّت است.

عزت‌الله ضرغامی: اگر شورای نگهبان سختگیری نکند حتما یکی از پرشورترین و رقابتی‌ترین انتخابات ریاست‌جمهوری را شاهد خواهیم بود.
رسول جعفریان: با توجه به همه شرایط موجود، منصفانه است که جلیلی و لاریجانی رقبای اصلی یکدیگر در این انتخابات باشند. دو طرز تفکر، دو دکترین متفاوت و دو پاسخ به دشواری‌های موجود در عرصه‌های مختلف.

نظرسنجی و پیش‌بینی دربارۀ انتخابات ریاست‌جمهوری 1403

• به گفته میراحمدی رئیس کمیته امنیت انتخابات کشور، بر اساس آخرین نظرسنجی وزارت ارشاد تا 7 خرداد 1403ش، میزان مشارکت مردم در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری بالای ۷۰ درصد خواهد بود.
• موسسه افکارسنجی ملت در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، از افراد بالای ۱۸ سال در کشور و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده متناسب با جمعیت و به شیوه تلفنی، از تاریخ ۶ تا ۹ خرداد ۱۴۰۳ش، میزان مشارکت مردم در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را سنجش کرده است. در این نظرسنجی، دوسوم از پاسخگویان (۶۴/۲ درصد)، شرکت در این انتخابات را برای بهبود شرایط کشور موثر دانسته‌اند و به‌ترتیب ۳۳/۸ درصد از پاسخگویان «‌عدالت‌خواهی و مبارزه با فساد»، ۲۶/۱ درصد «‌رفع تحریم‌های خارجی»، ۲۶ درصد «بهبود مدیریت و افزایش کارآمدی مسئولان» و ۴/۴ درصد «‌آزادی‌های سیاسی و اجتماعی» را اولویت اصلی رئیس‌جمهور آینده اعلام کرده‌اند. دربارۀ مشارکت در چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری، ۵۳/۴ درصد بیان کرده‌اند قطعا شرکت می‌کنند و در مقابل ۱۷/۷ درصد اصلاً شرکت نمی‌کنند. همچنین، ۲۸/۹ درصد هنوز تصمیم نگرفته‌اند. از منظر این موسسه افکارسنجی، با حضور چهره‌های مختلف که سلایق سیاسی گوناگون را درچهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، پوشش دهد انتظار می‌رود میزان مشارکت افزایش پیدا کند.
• نتایج موج چهارم (4 تیر 1403ش) از نظرسنجی موسسه افکارسنجی ملت مرکز پژوهش‌های مجلس دربارۀ مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نشان می‌دهد که با حداکثر خطای ۳ درصد و اطمینان ۹۵ درصد، در فاصله سه روز مانده تا انتخابات، ۴۵/۷ درصد از مردم گفته‌اند قطعاً در این انتخابات شرکت خواهند کرد، ۳۱/۶ درصد در این خصوص مردد بوده و ۲۲/۶ درصد قطعاً در انتخابات شرکت نمی‌کنند. احتمال داده شده که با نزدیک‌شدن به روز برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، میزان مشارکت مردم افزایش پیدا کند. میان افرادی که قطعاً یا احتمالاً در انتخابات پیش‌ رو شرکت می‌کنند «مسعود پزشکیان» با داشتن ۲۳/۵ درصد از آراء پیشتاز است. پس از وی، به‌ترتیب انتخاب ۱۶/۹ درصد «محمدباقر قالیباف» و انتخاب ۱۶/۳ درصد «سعید جلیلی» است. همچنین «مسعود پزشکیان» با ۳۰/۴ درصد از آراء در صدر انتخابِ کسانی است که برای شرکت در انتخابات پیش‌ رو تردید دارند. «محمدباقر قالیباف» توسط ۱۲/۱ درصد و «سعید جلیلی» توسط ۸/۶ درصد از این افراد انتخاب شده‌اند.

رقابت‌های انتخاباتی

مسعود پزشکیان با شعار «برای ایران» به کارزار انتخاباتی وارد شد. او در تبلیغات انتخاباتی خود اعلام کرد که خواهان انسجام داخلی، تکیه بر نخبگان و کارشناسان، بهبود روابط با دنیا و کاهش فیلترینگ در چارچوب سیاست‌های ابلاغی از سوی رهبر جمهوری اسلامی است. پزشکیان از حمایت سید محمد خاتمی، حسن روحانی، مهدی کروبی، علی‌اکبر ناطق‌ نوری، محمدجواد ظریف، محسن هاشمی رفسنجانی و محمدجواد آذری جهرمی، برخوردار شد.
سعید جلیلی با شعار «یک جهان فرصت، یک ایران جهش؛ هر ایرانی یک نقش باشکوه» به میدان رقابت انتخاباتی وارد شد.او با حمایت رسمی جبهه پایداری، کمپین تبلیغاتی خود را پیش برد و هدف دولتش را مقاومت در برابر آمریکا اعلام کرد.
محمدباقر قالیباف با شعار «خدمت و پیشرفت»، مصطفی پورمحمدی با شعار «دولت قرار»، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی با شعار «دولت مردم و خانواده» و علیرضا زاکانی با شعار «پاک باش و خدمتگزار»، به کارزار انتخابات پیوستند.
برای دور اول انتخابات با حضور شش کاندیدا، پنج مناظره تلویزیونی برگزار شد که پرسش‌های هر مناظره پیش از برگزاری به ستادهای نامزدان اعلام می‌شد. هدف از این مناظره‌ها آن بود که نامزدها در رقبای انتخاباتی به تشریح برنامه‌های خود بپردازند تا مخاطب بتواند آن‌ها را مقایسه کند. پس از راهیابی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به دور دوم انتخابات، دو مناظره دیگر میان آنها برگزار شد. بر اساس نظرسنجی ایسپا، بیش از 46 درصد از مردم، دست‌کم یکی از مناظره‌های دور دوم را تماشا کرده‌اند.

نتایج انتخابات

چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در روز جمعه 8 تیر 1403ش از ساعت 8، آغاز شد. بر اساس اعلام ستاد انتخابات وزارت کشور، در این مرحله هیج یک از چهار کاندیدا، اکثریت مطلق آرا را به دست نیاوردند. در این دوره از میان ۶۱٬۴۵۲٬۳۲۱ واجد شرایط رأی‌دهی، ۲۴٬۵۳۵٬۱۸۵ معادل ۳۹٫۹۲ درصد در انتخابات مشارکت کردند.

نتیجه دور نخست انتخابات ریاست‌جمهوری 1403

ردیف	نامزد	رأی	درصد
1	مسعود پزشکیان	۱۰٬۴۱۵٬۹۹۱	۴۲٫۴۵
2	سعید جلیلی	۹٬۴۷۳٬۲۹۸	۳۸٫۶۱
3	محمدباقر قالیباف	۳٬۳۸۳٬۳۴۰	۱۳٫۷۹
4	مصطفی پورمحمدی	۲۰۶٬۳۹۷	۰٫۸۴
5	آرای سفید و باطله	۱٬۰۵۶٬۱۵۹	۴٫۳۱

در روز جمعه 15 تیر 1403ش دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری میان مسعود پزشکیان و سعید جلیلی برگزار شد. در این دوره، تعداد ۳۰٬۵۳۰٬۱۵۷ نفر معادل ۴۹٫۸ درصد از واجدان شرایط در رأی‌گیری شرکت کردند. در این دوره، مسعود پزشکیان با کسب اکثریت آرا، به‌عنوان نهمین رئیس‌جمهور ایران، برگزیده شد.

نتیجه دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری 1403

ردیف	نامزد	رأی	درصد
1	مسعود پزشکیان	۱۶٬۳۸۴٬۴۰۳	۵۳٫۶۷
2	سعید جلیلی	۱۳٬۵۳۸٬۱۷۹	۴۴٫۳۴
3	آرای سفید و باطله	۶۰۷٬۵۷۵	۱٫۹۹

جستارهای وابسته

• سید ابراهیم رئیسی
• مردم‌سالاری دینی
• مشارکت در انتخابات
• رأی‌گیری
• رأی اولی
• رأی سفید
• تبلیغات انتخاباتی
• تنفیذ حکم

منابع

• «آخرین اخبار انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳/ نامزدهای احتمالی چه افرادی هستند؟»، خبرگزاری میزان، تاریخ انتشار: 7 خرداد 1403ش.
• «آخرین نظرسنجی‌ها تا ۳ روز قبل مشارکت بالای ۷۰ درصدی را نشان می‌دهد»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 10 خرداد ۱۴۰۳ش.
• «آغاز دومین روز ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1403ش.
• «اعلام جزئیاتی مهم از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳»، وب‌سایت روزنامۀ دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۷ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «اطلاعیه شماره یک ستاد انتخابات کشور در مورد ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری»، وب‌سایت وزارت کشور، تاریخ درج مطلب: 8 خرداد ۱۴۰۳ش.
• «انتخابات برای تعیین رئیس‌جمهور جدید ۸ تیر برگزار می‌شود»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
• «انتخابات ریاست‌جمهوری دوره‌ چهاردهم چه مراحلی دارد؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۵ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «اولین کاندیدای زن انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۱۲ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «پوشش کامل اخبار و حواشی سومین روز ثبت‌نام کاندیداها»، خبرگزاری میزان، تاریخ انتشار: 12 خرداد 1403ش.
• «بیانات در دیدار مردمی در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در سالروز عید غدیر»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 5 تیر 1403ش.
• «پیش‌بینی رسول جعفریان از رقابت لاریجانی و جلیلی در انتخابات ۱۴۰۳»، وب‌سایت آخرین خبر، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1403ش.
• «پیش‌بینی مشارکت بالای 53 درصدی در انتخابات ریاست‌جمهوری»، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 13 خرداد 1403ش.
• «تأکید رهبر انقلاب بر اخلاق در رقابت‌های انتخاباتی»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 14 خرداد 1403ش.
• جبرائیلی، سید یاسر، «نامه‌ای به محضر حضرات آیات اعرافی، اراکی و میرباقری»، صفحه شخصی در ایتا، تاریخ انتشار: 7 خرداد 1403ش.
• «جزئیات طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری»، وب‌سایت فرارو، تاریخ انتشار: 12 خرداد 1403ش.
• «چهارمین روز ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 13 خرداد 1403ش.
• «در دومین روز از ثبت‌نام نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ چه گذشت؟»، وب‌سایت جوان‌آنلاین، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1403ش.
• «دعای رهبر انقلاب برای سلامتی رئیس‌جمهور در دیدار جمعی از خانواده‌های سپاهیان پاسدار»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: 30 اردیبهشت 1403ش.
• «روز اول ثبت‌نام»، وب‌سایت خبری تحلیلی عصر ایران، تاریخ انتشار: 10 خرداد 1403ش.

«زاکانی از ادامه رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری انصراف داد»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: 7 تیر 1403ش.

• «زمان‌بندی انتخابات ریاست‌جمهوری منتشر شده در فضای مجازی اعتبار ندارد»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
• «ساز و کار نهایی برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری ۱۴۰۳»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۶ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «سخنان مهم آیت‌الله میرباقری دربارۀ ویژگی‌های کاندیدای تَراز ریاست‌جمهوری»، وب‌سایت خبری تحلیلی بولتن‌نیوز، تاریخ انتشار: 8 خرداد 1403ش.
• «سخنرانی نوروزی رهبر انقلاب خطاب به ملت ایران»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 1 فروردین 1400ش.
• «سخنگوی شورای نگهبان: «ثبت‌نام» بانوان در انتخابات ریاست‌جمهوری بلامانع است»، وب‌سایت انتخاب، تاریخ انتشار: 13 خرداد 1403ش.
• «سید محرومان شهید راه خدمت شد»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
• «شبکه اینترنشنال: وزارت کشور از ثبت‌نام زنان برای ریاست‌جمهوری خودداری می‌کند»، وب‌سایت تحلیلی خبری عصر ایران، تاریخ انتشار: 13 خرداد 1403ش.
• «شلوغ ترین روز ستاد انتخابات/ قالیباف آمد /شمار کاندیدهای زن به چهار نفر رسید/ثبت داوطلبانی از وزیران فعلی و سابق تا نمایندگان ادوار/ ثبت‌نام۸۰ نفر قطعی شد +عکس و فیلم»، وب‌سایت روزنامۀ مشرق، تاریخ درج مطلب:۱۴ خرداد ۱۴۰۳ش.
• ضرغامی، سید عزت‌الله، «خبالتان راحت»، وب‌سایت انتخاب، تاریخ انتشار: 9 خرداد 1403ش.
• «قاضی‌زاده هاشمی از نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری انصراف داد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار: 6 تیر 1403ش.
• «کلیات جدول زمان‌بندی انتخابات ریاست جمهوری»، وب‌سایت وزارت کشور، تاریخ درج مطلب: ۱ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «مروری بر تاریخچه ادوار انتخابات ریاست‌جمهوری»، وب‌سایت تابناک، تاریخ انتشار: 7 خرداد 1403ش.
• «نتایج موج چهارم نظرسنجی درخصوص مشارکت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری»، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 6 تیر 1403ش.
• «نگاهی به سوابق نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۰ خرداد ۱۴۰۳ش.
• «نهضت‌ ادامه‌ دارد»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: 4 خرداد 1403ش.
• «۸۰ نفر داوطلب نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری شدند»، خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 14 خرداد 1403ش.
• «۶ نامزد تایید صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری معرفی شدند»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار: 20 خرداد 1403.