جلفا: تفاوت میان نسخه‌ها

در گذشته، جلفا دارای مزارع پنبهٔ فراوانی بوده است و پیشهٔ غالب مردم شهر بافندگی بود؛ به همین دلیل به آن جولاء به‌معنی بافنده می‌گفتند. در زمان صفویان، گروهی از صنعتگران ارامنه به این شهر مهاجرت کردند. پس از سکونت آنها، جولاء به جوغاء و سپس به جلفا تغییر نام یافت.   

مورخین معتقدند که قدمت برپایی شهر جلفا به پنج قرن قبل از میلاد باز می‌گردد.   

جمعیت شهرستان جلفا بر اساس سرشماری عمومی سال ۱۳۹۵ش، ۸۵۳۵۰ نفر بوده است. جمعیت شهر جلفا نیز ۸۸۱۰ نفر بوده است.  مردم جلفا به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند  و غالباً مسلمان و شیعه‌مذهب هستند.  

موقعیت جغرافیایی؛ شهرستان جلفا با مساحت حدود ۱۶۷۰ کیلومتر مربع  از شمال به جمهوری‌های ارمنستان و آذربایجان، از شرق به شهرستان‌های کلیبر و ورزقان، از جنوب به شهرستان مرند و از غرب به شهرستان‌های خوی و ماکو محدود است.   

آب‌وهوا؛ قرارگرفتن جلفا در میان کوه‌های بلند، سبب شده تا بادهای باران‌آور مدیترانه‌ای نتوانند به این منطقه نفوذ کنند؛ به این دلیل جلفا یکی از کم‌باران‌ترین نقاط آذربایجان شرقی است. این خطه تابستان‌های گرم و زمستان‌های معتدل دارد.   

منابع آبی (رودها)؛ زمین‌های جلفا از رود ارس، آق‌چای، قازان‌چای، آیری‌چای و حاجیلرچای و چند رود کوچک دیگر آبیاری می‌شوند.  

دشت‌ها؛ شهر جلفا در دشت وسیع جلفا جای دارد.  

حیات‌وحش؛ جانورانی که ساکن کوهستان، آب و جنگل هستند، همه در جلفا یافت می‌شوند. شوکا، گراز، خرس قهوه‌ای، سیاهگوش، گربه جنگلی، سمور سنگی، خرگوش، شغال، روباه، قوچ، گرگ، مار قیطانی و سیاه‌خروس قفقازی از جانورانی هستند که در این خطه زیست می‌کنند.  

پوشش گیاهی؛ جنگل‌های ارسباران، پوشش گیاهی جلفا را متنوع و کمیاب کرده است. انار، زرشک، زالزالک، گردو، گیلاس، آلبالو، آلوچه و انواع گیاهان دارویی از پوشش گیاهی این خطه محسوب می‌شوند.  

اقتصاد این شهرستان به‌سبب هم‌جواری با کشورهای آذربایجان و ارمنستان بر فعالیت‌های بازرگانی، کشاورزی و صنایع‌دستی استوار است. بارش کم باران در این منطقه موجب رونق کم کشاورزی شده است و عمدهٔ زمین‌های کشاورزی در حوالی هادی‌شهر قرار دارند.  فعالیت اقتصادی غالب مردم شهر جلفا خدمت در امور اداری، گمرکی و راه‌آهن است.

در آیین بایرام‌پایی، مادر عروس غذاهای متنوع پخته و همراه با هدایایی آنها را برای نوعروس می‌فرستد.  

مشاهیر؛ از مشاهیر این خطه می‌توان به ابوالقاسم نباتی (شاعر)، طاهر خوشنویس (از نسخ‌نویسان صاحب‌نام)، کلنل محمدتقی پسیان (از نظامیان دورهٔ قاجار)، یدالله فرزانه علمداری (از مبارزان سیاسی)، علی اهتزازی (از خیران معروف)، میرزا قاسم گرگری (از عرفای گمنام آذربایجان)، سجاد ساجدی (از پزشکان برجسته) و حمزه گنجی (روانشناس برجسته) اشاره کرد.  

غذاهای محلی؛ بانوان هنرمند این خطه به پخت غذاهای لذیذی همچون قورود‌قیله، قورودکوفته و اوماج‌حلواسی می‌پردازند.  

سوغات؛ در جلفا به‌دلیل موقعیت مرزی، انواع خوراکی‌های لذیذ ایرانی و خارجی وجود دارد. از لذیذترین سوغاتی‌های این منطقه می‌توان به باقلوای‌ترکی، مربای گردو، شیرینی قرابیه و نوقا اشاره کرد.  

صنایع‌دستی؛ قالی‌بافی و گلیم‌بافی از مهم‌ترین صنایع‌دستی جلفا به شمار می‌روند.  

در این شهرستان دانشگاه‌های آزاد،  پردیس بین‌الملل ارس دانشگاه تهران، پردیس بین‌الملل ارس دانشگاه تبریز، پردیس بین‌الملل ارس دانشگاه علوم پزشکی تبریز، پیام‌نور و علمی – کاربردی وجود دارند.  

شهرستان جلفا دارای دو بخش مرکزی و سیه‌رود، سه شهر با نام‌های جلفا، سیه‌رود و هادی‌شهر (علمدار و گَرگَر) و پنج دهستان است.