←فعالیت‌های علمی و فرهنگی
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==فعالیت‌های علمی و فرهنگی== | ==فعالیت‌های علمی و فرهنگی== | ||
انعطاف‌پذیری ملکشاه در برابر رویکرد خاص همسرش ترکان خاتون دربارۀ شیعیان موجب شد شیعیان به دربار ملکشاه ورود پیدا کنند. ترکان خاتون، که درصدد جانشینی پسرش محمود بود، چون با مخالفت نظام‌الملک روبهرو شده بود، برای رسیدن به مقصود، به شیعیان نزدیک شد و آ‌ن‌ها فرصت یافتند تا به دربار، نفوذ کنند؛ ورود شیعیان به دربار سلجوقی، باعث ضعف موقعیت مذهبی و سیاسی نظام‌الملک شد و در مقابل، به شیعیان کمک کرد تا فعالیت‌های فرهنگی خود را از سر گیرند. در این دوره، مدارس و مساجد شیعیان در خراسان، مازندران، قم، آبه، کاشان و ری بنا شدند. | انعطاف‌پذیری ملکشاه در برابر رویکرد خاص همسرش ترکان خاتون دربارۀ شیعیان موجب شد شیعیان به دربار ملکشاه ورود پیدا کنند. ترکان خاتون، که درصدد جانشینی پسرش محمود بود، چون با مخالفت نظام‌الملک روبهرو شده بود، برای رسیدن به مقصود، به شیعیان نزدیک شد و آ‌ن‌ها فرصت یافتند تا به دربار، نفوذ کنند؛ ورود شیعیان به دربار سلجوقی، باعث ضعف موقعیت مذهبی و سیاسی نظام‌الملک شد و در مقابل، به شیعیان کمک کرد تا فعالیت‌های فرهنگی خود را از سر گیرند.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/148870/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%AA% . ترکمنی آذر، «حاکمان زن شیعه مذهب در تاریخ ایران (سیده خاتون، ترکان خاتون، جانبیگم خاتون)»، 1384 و 1385ش، ص1.] </ref> در این دوره، مدارس و مساجد شیعیان در خراسان، مازندران، قم، آبه، کاشان و ری بنا شدند. | ||
==فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی== | ==فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی== | ||
ترکان خاتون در زندگی سیاسی همسرش ملکشاه سلجوقی و نظام‌الملک، وزیر ملکشاه و انتخاب جانشین ملکشاه و همچنین در دربار خلیفه، نقش مؤثری داشته است. وی علاوه بر اقداماتی علیه نظام‌الملک، بر دربار و شیوۀ خلافت عباسی نیز تسلط داشت و وزرای خلیفه را عزل و نصب میکرد. نتیجه اقدامات سیاسی ترکان خاتون، به نفع شیعیان بود. از دیگر اقدامات سیاسی ترکان خاتون پس از ملکشاه دخالت در سیستم سیاسی سلجوقیان و خلافت عبّاسی بود و برخی معامله‌های سیاسی را با خلیفه المقتدی انجام داد. | ترکان خاتون در زندگی سیاسی همسرش ملکشاه سلجوقی و نظام‌الملک، وزیر ملکشاه و انتخاب جانشین ملکشاه و همچنین در دربار خلیفه، نقش مؤثری داشته است. وی علاوه بر اقداماتی علیه نظام‌الملک، بر دربار و شیوۀ خلافت عباسی نیز تسلط داشت و وزرای خلیفه را عزل و نصب میکرد. نتیجه اقدامات سیاسی ترکان خاتون، به نفع شیعیان بود. از دیگر اقدامات سیاسی ترکان خاتون پس از ملکشاه دخالت در سیستم سیاسی سلجوقیان و خلافت عبّاسی بود و برخی معامله‌های سیاسی را با خلیفه المقتدی انجام داد. | ||