کنترل ذهن: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>کنترل ذهن؛</big>''' توانایی مدیریت افکار و مراقبت از خیال‌پردازی و‌اندیشه‌های منفی. کنترل ذهن به معنای تسلط بر افکاری که در ذهن می‌گذرد از عوامل مهم در موفقیت و رسیدن به اهداف مادی و معنوی است. کنترل ذهن موجب متمرکز شدن نیروهای مادی و معن...» ایجاد کرد) |
|||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
بزرگان فرهنگ و‌اندیشۀ ایرانی، توجه خاصی به جایگاه ذهن و‌اندیشه داشته‌اند: | بزرگان فرهنگ و‌اندیشۀ ایرانی، توجه خاصی به جایگاه ذهن و‌اندیشه داشته‌اند: | ||
{{شعر جدید | |||
مابقی تو استخوان و ریشه‌ای | | شاعر = مولوی | ||
| متن = | |||
گر گُلَست‌اندیشۀ تو، گلشنی | ای برادر تو همان‌اندیشه‌ای\\مابقی تو استخوان و ریشه‌ای | ||
وَر بُوَد خاری، تو هیمۀ گُلخَنی<ref>مولوی، مثنوی معنوی، «گمان بردن کاروانیان که بهیمه صوفی رنجورست»، وب‌سایت گنجور.</ref> | گر گُلَست‌اندیشۀ تو، گلشنی \\وَر بُوَد خاری، تو هیمۀ گُلخَنی<ref>مولوی، مثنوی معنوی، «گمان بردن کاروانیان که بهیمه صوفی رنجورست»، وب‌سایت گنجور.</ref> | ||
}} | |||
در فرهنگ دینی ایرانیان موارد زیادی مانند خداوند، قیامت، امام حسین، بهشت و جهنم برای کنترل ذهن وجود دارد که افراد با توجه‌کردن به آن، ذهن، افکار و رفتار خود را کنترل می‌کنند.<ref>پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.</ref> برای مثال روضۀ امام حسین از مواردی است که هنگام ازدست دادن عزیزان و یا حتی در گرفتاری‌ها و مشکلات جایگاه ویژه‌ای در کنترل ذهنی افراد دارد.<ref>پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.</ref> همچنین شکر نعمت و ذکر در فرهنگ دینی ایرانیان نیز مورد توجه بوده و برای مثال در سفرۀ غذا قبل از غذا بسم الله و بعد از آن الحمدلله گفته و با یادآوری نعمت الهی، شکر نعمت می‌کنند.<ref> «با عادات و فرهنگ‌های غذایی ایرانی‌ها بیشتر آشنا شویم»، وب‌سایت ثانی.</ref> | در فرهنگ دینی ایرانیان موارد زیادی مانند خداوند، قیامت، امام حسین، بهشت و جهنم برای کنترل ذهن وجود دارد که افراد با توجه‌کردن به آن، ذهن، افکار و رفتار خود را کنترل می‌کنند.<ref>پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.</ref> برای مثال روضۀ امام حسین از مواردی است که هنگام ازدست دادن عزیزان و یا حتی در گرفتاری‌ها و مشکلات جایگاه ویژه‌ای در کنترل ذهنی افراد دارد.<ref>پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.</ref> همچنین شکر نعمت و ذکر در فرهنگ دینی ایرانیان نیز مورد توجه بوده و برای مثال در سفرۀ غذا قبل از غذا بسم الله و بعد از آن الحمدلله گفته و با یادآوری نعمت الهی، شکر نعمت می‌کنند.<ref> «با عادات و فرهنگ‌های غذایی ایرانی‌ها بیشتر آشنا شویم»، وب‌سایت ثانی.</ref> | ||
اشتغال به تحصیل و مطالعه از دیگر مواردی است که در فرهنگ ایرانی مورد اهتمام بوده و علاوه‌بر تقویت قوای ذهنی مانع از حرکت ذهن به این‌سو و آن‌سو می‌شود.<ref>ترکمان و پورسینا، «راه‌های مهار و تربیت قوّه خیال بر مبنای حکمت اسلامی»، 1396ش، ص55.</ref> از آنجا که کنترل ذهن ارتباط تنگاتنگی با اخلاق دارد، <ref>قنبریان، علی، نه روش کاربردی در آرامش ذهن، 1395ش، ص7.</ref> مراقبت از هرزگی چشم، زبان و گوش و پرهیز از گناهان از توصیه‌های بزرگان فرهنگ ایرانی برای کنترل ذهن و جلوگیری از حواس‌پرتی بوده است.<ref>مصباح یزدی، «درمان ناراحتی جسم و روح»، وب‌سایت مصباح یزدی.</ref> همچنین خانواده‌های ایرانی با ایجاد محیط امن، پاسخ همدلانه، همراهی در احساسات فرزند خود و همچنین بیان تجربه‌های مشابه، کودک و نوجوان خود را نسبت‌به چگونگی مدیریت و کنترل ذهن و هیجانات ذهنی راهنمایی می‌کنند.<ref>بخشی، «مهارت کنترل هیجان و احساسات در نوجوانان»، وب‌سایت روان‌شناسی آگاه.</ref> | اشتغال به تحصیل و مطالعه از دیگر مواردی است که در فرهنگ ایرانی مورد اهتمام بوده و علاوه‌بر تقویت قوای ذهنی مانع از حرکت ذهن به این‌سو و آن‌سو می‌شود.<ref>ترکمان و پورسینا، «راه‌های مهار و تربیت قوّه خیال بر مبنای حکمت اسلامی»، 1396ش، ص55.</ref> از آنجا که کنترل ذهن ارتباط تنگاتنگی با اخلاق دارد، <ref>قنبریان، علی، نه روش کاربردی در آرامش ذهن، 1395ش، ص7.</ref> مراقبت از هرزگی چشم، زبان و گوش و پرهیز از گناهان از توصیه‌های بزرگان فرهنگ ایرانی برای کنترل ذهن و جلوگیری از حواس‌پرتی بوده است.<ref>مصباح یزدی، «درمان ناراحتی جسم و روح»، وب‌سایت مصباح یزدی.</ref> همچنین خانواده‌های ایرانی با ایجاد محیط امن، پاسخ همدلانه، همراهی در احساسات فرزند خود و همچنین بیان تجربه‌های مشابه، کودک و نوجوان خود را نسبت‌به چگونگی مدیریت و کنترل ذهن و هیجانات ذهنی راهنمایی می‌کنند.<ref>بخشی، «مهارت کنترل هیجان و احساسات در نوجوانان»، وب‌سایت روان‌شناسی آگاه.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۴
کنترل ذهن؛ توانایی مدیریت افکار و مراقبت از خیال‌پردازی و‌اندیشه‌های منفی.
کنترل ذهن به معنای تسلط بر افکاری که در ذهن می‌گذرد از عوامل مهم در موفقیت و رسیدن به اهداف مادی و معنوی است. کنترل ذهن موجب متمرکز شدن نیروهای مادی و معنوی افراد و جهت‌دهی آن به سمت اهداف می‌شود. گرچه کنترل ذهن ممکن است در اول کار برای بعضی افراد سخت باشد اما با سبک زندگی مناسب، مراقبت‌های ذهنی و تمرین، آسان می‌شود.
مفهوم‌شناسی
کنترل ذهن یعنی فرد با در اختیار گرفتن مدیریت ذهن خود، [۱] توانایی تمرکز[۲] و توجه عمیق و یا انصراف ذهن[۳] از هر موضوعی را که می‌خواهد داشته باشد و همچنین بتواند افکار منفی و مزاحم را از ذهن خود دور کند.[۴]
فواید کنترل ذهن
انگیزه‌بخشی برای اهداف: ذهن انسان به هرچه مشغول شود چه خوب باشد[۵] یا بد به سمت آن کشیده می‌شود.[۶] از این‌رو بعضی دانشمندان شرطِ انگیزه‌بخشی آیات بهشت و جهنم را این دانسته‌اند که ذهن بر آن آیات تمرکز کند.[۷][۸] کنترل ذهن موجب می‌شود افراد بتوانند بر اهداف مورد نظر متمرکز شده و به سمت آن حرکت کنند.[۹]
موفقیت در اهداف: موفقیت در امور دنیوی یا اخروی نیاز به تمرکز دارد تا همت و خواسته‌های فرد یکی شده و به مقصود برسد.[۱۰] کنترل ذهن با مانع‌شدن از پراکندگی و تشتت در ذهن، افراد را با قدرت بیشتری به سمت اهداف حرکت می‌دهد.[۱۱]
افزایش بهره‌وری: یکی از کارکردهای کنترل ذهن، افزایش بهره‌وری از کار است. همچنان‌که ذره‌بین موجب تمرکز نور خورشید و سوزاندن کاغذ است، [۱۲][۱۳] ذهن انسان نیز اگر کنترل شود و بر کاری تمرکز کند بازدهی آن بسیار بیشتر می‌شود.[۱۴]
لذت بیشتر از لحظات زندگی: یکی از آثار کنترل ذهن لذت‌بردن از اوقات زندگی است.[۱۵] یکی از آسیب‌های سبک زندگی در دوران معاصر این است که افراد بر کاری که انجام می‌دهند تمرکز نمی‌کنند. برای مثال هنگام غذا‌خوردن با گوشی خود مشغول می‌شوند و یا تفریح خود را بدون توجه کامل به آن انجام می‌دهند.[۱۶] کنترل ذهن با جلوگیری از ورود افکار منفی[۱۷] و تمرکز بیشتر بر کار موجب لذت بیشتر از آن می‌شود.[۱۸]
جلوگیری از اختلالات روانی: پراکندگی ذهنی و افکار منفی موجب اختلال شخصیتی، روانی[۱۹] و بسیاری از بیماری‌ها می‌شود. [۲۰] کسی که قدرت کنترل ذهن نداشته باشد ذهن او به‌طور خودکار به سمت افکار منفی می‌رود[۲۱] که یکی از پیامدهای آن، اختلالات روانی است.[۲۲] با کنترل ذهن می‌توان از ورود افکار منفی و پیامدهای آن جلوگیری کرد. برای مثال امام علی درمان ذهنی محرومیت و نرسیدن به خواسته‌ها را این دانسته که با کنترل ذهن، آن خواسته را به‌منزلۀ چیزی قرار دهند که گویی اصلا به ذهن خطور نکرده است.[۲۳]
حضور قلب در نماز: [۲۴] از آنجا که در نماز به فعالیت ذهنی خاصی نیاز نیست، ذهن افراد ممکن است به هرجایی برود. از این‌رو برای حضور قلب در نماز لازم است افراد بتوانند ذهن خود را کنترل کنند.[۲۵]
عوامل موثر بر کنترل ذهن
تسلط بر ذهن و کنترل آن گرچه در اول کار مشکل است اما قابل دستیابی است.[۲۶] راهکارهای زیر از جمله مواردی بوده که برای کنترل ذهن پیشنهاد شده است.
نظم در رفتار: از نظر بعضی دانشمندان، نظم در رفتار موجب نظم در ذهن و فکر است.[۲۷]
کنترل حواس ظاهری: از آنجا که بسیاری از ادراکات انسان از طریق حواس ظاهری است، مراقبت از حواس ظاهری (باصره، سامعه، شامه، ذائقه و لامسه) موجب کنترل آن ادراک و در نتیجه موجب کنترل ذهن است.[۲۸]
نماز همراه با توجه: ابوعلی سینا، نماز همراه با توجه و تفکر و حضور قلب را موجب قوی‌شدن تمرکز انسان و کنترل ذهن دانسته که موجب می‌شود در سایر مواقع نیز بر ذهن و خیال خود مسلط شود.[۲۹]
صدای زیبا: ابوعلی سینا، صوت و نغمۀ زیبا و دلنشین را موجب کنترل ذهن دانسته است. [۳۰] برای مثال خواندن قرآن و یا مداحی با صدای زیبا موجب توجه بیشتر افراد بوده و از حواس‌پرتی جلوگیری می‌کند. همچنین در نماز جماعت نیز توصیه شده امام جماعت با صدای زیبا نماز را بخواند که یکی از آثار آن، جلوگیری از حواس‌پرتی نمازگزاران است.[۳۱]
تفکر: یکی از راه‌های کنترل ذهن تفکر است. ذهن با تفکر تقویت می‌شود.[۳۲]
ذکر، دعا و قرآن: در روایات به خواندن قرآن، دعا و بعضی اذکار، برای کنترل ذهن توصیه شده است تا ذهن انسان آرامش یافته و از آشفتگی خارج شود.[۳۳]
تمرین‌کردن: انسان با تمرین می‌تواند بر ذهن خود مسلط شود.[۳۴] برای تمرین پیشنهاد شده هر روز به نقطۀ خاصی برای مدت سه تا پنج دقیقه چشم دوخته و تلاش کند فقط به آن نقطه متمرکز باشد و به چیز دیگری فکر نکند و روزی یکی دو دقیقه بر آن افزوده تا به 15 دقیقه برسد.[۳۵] بعضی به‌جای نقطه، پیشنهاد داده‌اند یکی از نام‌های خداوند را به صورت تابلو درآورده و در مقابل خود گذاشته و تمرکز کند. همچنین می‌توان با چشمان بسته چیزی را در خیال خود تجسم و بر آن تمرکز کرد.[۳۶] گرچه برای کسانی که تمرکز ضعیف‌تری دارند بهتر است با توجه به یک چیز محسوس تمرین کنند.[۳۷]
موانع کنترل ذهن
امروزه ابزارها و عوامل تضعیف کنترل ذهن بیش از گذشته است، مانند موبایل، شبکه‌های مجازی[۳۸] و وب‌گردی‌هایی که به‌دنبال کنجکاوی‌های غیرلازم در زندگی است.[۳۹] از سوی دیگر رسانه‌ها[۴۰][۴۱] و صنعت سینما و فیلم‌سازی در غرب به‌گونه‌ای عمل می‌کند که اختیار کنترل ذهن افراد را از آنها گرفته و ذهن آنها را به سمت اهداف مورد نظر خود هدایت می‌کند.[۴۲] همچنین هر چیزی که به فعالیت ذهنی کمتری نیاز داشته باشد موجب تنبلی ذهنی می‌شود که پیامد آن سخت‌تر شدن مدیریت و کنترل ذهن است.[۴۳] برای مثال مطالعات نشان داده تماشای زیاد تلویزیون تاثیر منفی بر مغز و عملکرد شناختی افراد به‌ویژه در سنین بزرگسالی دارد.[۴۴]
کنترل ذهن در آموزه‌های دینی
در آموزه‌های دینی به رفتارهایی که موجب کنترل ذهن می‌شود توجه شده است. کنترل ذهن در آموزه‌های دینی نه به‌عنوان هدف اصلی بلکه به‌عنوان ابزاری برای اهداف والاتر و در خدمت آن قرار گرفته است.[۴۵] برای مثال توجه کردن به نعمت‌های الهی از راه‌های کنترل ذهن است که در آموزه‌های دینی به آن اشاره شده[۴۶] و از افراد خواسته است نعمت‌های الهی را بر زبان جاری کرده و به یکدیگر یادآوری کنند[۴۷] و یا هنگامی‌که نعمت الهی را یاد کردند سجدۀ شکر کنند. این روش باعث تقویتِ توجهِ ذهن انسان به نعمت می‌شود[۴۸] و به افراد کمک می‌کند در شرایط سختی و غلبۀ هیجان که کنترل ذهن سخت است و یا هنگامی هجوم افکار منفی، ذهن خود را کنترل کنند.[۴۹] همچنین دعا و تکرار بعضی کلمات و یاد مرگ و درگذشتگان از دیگر راه‌های کنترل ذهن است که در آموزه‌های دینی توجه زیادی به آن شده[۵۰] و به ذهن انسان تمرکز می‌بخشد.[۵۱] همچنین در بعضی روایات برای هنگامی که بعضی هیجانات مانند خشم مانع از کنترل ذهن است، [۵۲] توصیه شده با تغییر دادن حالت خود از ایستاده به نشسته و با توجه دادن ذهن خود به قدرت پروردگار، خشم خود را کنترل کند.[۵۳]
کنترل ذهن در فرهنگ و ادب ایرانی
بزرگان فرهنگ و‌اندیشۀ ایرانی، توجه خاصی به جایگاه ذهن و‌اندیشه داشته‌اند:
در فرهنگ دینی ایرانیان موارد زیادی مانند خداوند، قیامت، امام حسین، بهشت و جهنم برای کنترل ذهن وجود دارد که افراد با توجه‌کردن به آن، ذهن، افکار و رفتار خود را کنترل می‌کنند.[۵۵] برای مثال روضۀ امام حسین از مواردی است که هنگام ازدست دادن عزیزان و یا حتی در گرفتاری‌ها و مشکلات جایگاه ویژه‌ای در کنترل ذهنی افراد دارد.[۵۶] همچنین شکر نعمت و ذکر در فرهنگ دینی ایرانیان نیز مورد توجه بوده و برای مثال در سفرۀ غذا قبل از غذا بسم الله و بعد از آن الحمدلله گفته و با یادآوری نعمت الهی، شکر نعمت می‌کنند.[۵۷]
اشتغال به تحصیل و مطالعه از دیگر مواردی است که در فرهنگ ایرانی مورد اهتمام بوده و علاوه‌بر تقویت قوای ذهنی مانع از حرکت ذهن به این‌سو و آن‌سو می‌شود.[۵۸] از آنجا که کنترل ذهن ارتباط تنگاتنگی با اخلاق دارد، [۵۹] مراقبت از هرزگی چشم، زبان و گوش و پرهیز از گناهان از توصیه‌های بزرگان فرهنگ ایرانی برای کنترل ذهن و جلوگیری از حواس‌پرتی بوده است.[۶۰] همچنین خانواده‌های ایرانی با ایجاد محیط امن، پاسخ همدلانه، همراهی در احساسات فرزند خود و همچنین بیان تجربه‌های مشابه، کودک و نوجوان خود را نسبت‌به چگونگی مدیریت و کنترل ذهن و هیجانات ذهنی راهنمایی می‌کنند.[۶۱]
پانویس
- ↑ کریمی‌نیا و دیگران، «تحلیلی بر کنترل ذهن و تاثیر آن بر حصول حیات طیبه»، 1400ش، ص11.
- ↑ پناهیان، «کنترل ذهن در مسیر تقرّب»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «دو مهارت کلیدی برای کنترل ذهن: ذکر و فکر»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «کنترل ذهن در مسیر تقرّب»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ تمیمی آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، 1366ش، ص٥٦.
- ↑ تمیمی آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، 1366ش، ص١٨٦.
- ↑ مصباح یزدی، «جلسه بیست و سوم.
- ↑ سیمای شیعیان»، وب‌سایت مصباح یزدی.
- ↑ پناهیان، «دو مهارت کلیدی برای کنترل ذهن: ذکر و فکر»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص76.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص75.
- ↑ مصباح یزدی، «جلسه بیست و سوم.
- ↑ سیمای شیعیان»، وب‌سایت مصباح یزدی.
- ↑ مصباح یزدی، «معرفت، شرط همت بلند»، وب‌سایت مصباح یزدی.
- ↑ پناهیان، «استرس‌های ما ناشی از این است که ذهنمان سراغ «سوءظن به خدا» می‌رود»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ لشکر بلوکی، خلاصه خوشبختی، 15 تکنیک از 12 کتاب، 1400ش، ص78، 79.
- ↑ پناهیان، «استرس‌های ما ناشی از این است که ذهنمان سراغ «سوءظن به خدا» می‌رود»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ لشکر بلوکی، خلاصه خوشبختی، 15 تکنیک از 12 کتاب، 1400ش، ص78، 79.
- ↑ تاثیر دعا در مدیریت و کنترل ذهن (با نگاهی به مسئله استجابت دعا)، 1401ش، ص179.
- ↑ پناهیان، «استرس‌های ما ناشی از این است که ذهنمان سراغ «سوءظن به خدا» می‌رود»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «قدرت ذهنیِ انسان، در اثر تعلیم و تربیت دینی افزایش می‌یابد»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «دو مهارت کلیدی برای کنترل ذهن: ذکر و فکر»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، 1403ق، ج75، ص111.
- ↑ قنبریان، کنترل ذهن از منظر عقل، وحی، عرفان، 1394ش، ص24.
- ↑ پناهیان، «تقوای ذهنی یعنی مراقبت کنی که ذهنت هرجایی نرود»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ خمینی، آداب الصلاه، 1378ش، ص424.
- ↑ مطهری، «ویژگی‌های فردی حضرت امام خمینی»، وب‌سایت امام خمینی.
- ↑ قنبریان، کنترل ذهن از منظر عقل، وحی، عرفان، 1394ش، ص50.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص115.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص116.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص117.
- ↑ پناهیان، «چگونه قدرت «توجهِ طولانی به خدا» را پیدا کنیم؟»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ تاثیر دعا در مدیریت و کنترل ذهن (با نگاهی به مسئله استجابت دعا)، 1401ش، ص182.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص78.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص79.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص80.
- ↑ رمضانی، ریاضت در عرف عرفان، 1388ش، ص81.
- ↑ پناهیان، «کنترل ذهن» مهم‌ترین تمرین برای افزایش قدرت روحی است»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ کریمی‌نیا و دیگران، «تحلیلی بر کنترل ذهن و تثیر آن بر حصول حیات طیبه»، 1400ش، ص13.
- ↑ رسانه، جامعه و دولت زمینه ساز.
- ↑ راهبردها و راهکارهای فرهنگی، ١٣٩٠ش، ص١٠٨.
- ↑ ریاحی، مهندسی افکار، ١٣٩٨ش، ص١٠٥.
- ↑ پناهیان، «دین می‌گوید: کنترل ذهنت را خودت به‌دست بگیر»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ «تماشای زیاد تلویزیون در دوران میانسالی و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ سوره فاطر، آیه 3.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، 1403ق، ج91، ص318.
- ↑ پناهیان، «شکر نعمت یک نوع تمرین کنترل ذهن و مثبت‌اندیشی است»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ اکبری، «راه‌های درمان غم و‌اندوه»، وب‌سایت اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ پناهیان، «چگونه قدرت «توجهِ طولانی به خدا» را پیدا کنیم؟»، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ کریمی‌نیا و دیگران، «تحلیلی بر کنترل ذهن و تثیر آن بر حصول حیات طیبه»، 1400ش، ص16.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، 1403ق، ج74، ص67.
- ↑ مولوی، مثنوی معنوی، «گمان بردن کاروانیان که بهیمه صوفی رنجورست»، وب‌سایت گنجور.
- ↑ پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ پناهیان، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است» ً، وب‌سایت پناهیان.
- ↑ «با عادات و فرهنگ‌های غذایی ایرانی‌ها بیشتر آشنا شویم»، وب‌سایت ثانی.
- ↑ ترکمان و پورسینا، «راه‌های مهار و تربیت قوّه خیال بر مبنای حکمت اسلامی»، 1396ش، ص55.
- ↑ قنبریان، علی، نه روش کاربردی در آرامش ذهن، 1395ش، ص7.
- ↑ مصباح یزدی، «درمان ناراحتی جسم و روح»، وب‌سایت مصباح یزدی.
- ↑ بخشی، «مهارت کنترل هیجان و احساسات در نوجوانان»، وب‌سایت روان‌شناسی آگاه.
منابع
- قرآن کریم.
- اکبری، محمود، «راه‌های درمان غم و‌اندوه»، وب‌سایت اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 29 فروردین 1397ش.
- «با عادات و فرهنگ‌های غذایی ایرانی‌ها بیشتر آشنا شویم»، وب‌سایت ثانی، تاریخ درج مطلب: 31 شهریور 1399ش.
- بخشی، سما، «مهارت کنترل هیجان و احساسات در نوجوانان»، وب‌سایت روان‌شناسی آگاه، تاریخ درج مطلب: 30 آبان 1401ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «دو مهارت کلیدی برای کنترل ذهن: ذکر و فکر»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 28 آذر 1397ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «کنترل ذهن در مسیر تقرّب»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 22 آبان 1402ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «کنترل ذهن مهم‌ترین تمرین برای افزایش قدرت روحی است»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 21 شهریور 1397ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 17 بهمن 1397ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «شکر نعمت، یک‌نوع تمرین کنترل ذهن و مثبت‌اندیشی است»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 24 بهمن 1397ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «چگونه قدرت «توجهِ طولانی به خدا» را پیدا کنیم؟»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 23 بهمن 1397ش.
- پناهیان، علی‌رضا، «تقوای ذهنی یعنی مراقبت کنی که ذهنت هرجایی نرود»، وب‌سایت پناهیان، تاریخ درج مطلب: 19 دی 1397ش.
- ترکمان، محسن و پورسینا، میترا، «راه‌های مهار و تربیت قوّه خیال بر مبنای حکمت اسلامی»، پژوهش‌های فلسفی – کلامی، سال نوزدهم، شمارۀ 3، 1396ش.
- «تماشای زیاد تلویزیون در دوران میانسالی و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 1 خرداد 1400ش.
- تمیمی آمدی، عبدالواحد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1366ش.
- خمینی، سیدروح الله، آداب الصلاه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ7، 1378ش.
- رسانه، جامعه و دولت زمینه ساز؛ راهبردها و راهکارهای فرهنگی (مجموعه مقالات هفتمین همایش بین المللی دکترین مهدویت)، قم، مؤسسه آینده روشن، 1390ش.
- ریاحی، محمدرضا، مهندسی افکار، قم، دین و رسانه، چ1، ١٣٩٨ش.
- قنبریان، علی، کنترل ذهن از منظر عقل، وحی، عرفان، تهران، درخت زندگی، چ1، 1394ش.
- قنبریان، علی، نه روش کاربردی در آرامش ذهن، تهران، درخت زندگی، چ1، 1395ش.
- کریمی‌نیا، محمدمهدی و دیگران، «تحلیلی بر کنترل ذهن و تثیر آن بر حصول حیات طیبه»، مجله پیشرفت‌های نوین در روان‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، سال چهارم، شماره 44، 1400ش.
- مطهری، مرضیه، «ویژگی‌های فردی حضرت امام خمینی»، وب‌سایت امام خمینی، تاریخ درج مطلب: 6 شهریور 1397ش.
- رمضانی، حسن، ریاضت در عرف عرفان، قم، آیت اشراق، 1388ش.
- «تاثیر دعا در مدیریت و کنترل ذهن (با نگاهی به مسئله استجابت دعا)»، دوفصلنامه علمی دعاپژوهی، سال2، شماره2، 1401ش.
- لشکر بلوکی، مجتبی، خلاصه خوشبختی، 15 تکنیک از 12 کتاب، تهران، پناه، 1400ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث، چ3، 1403ق.
- مصباح یزدی، محمدتقی، «جلسه بیست و سوم؛ سیمای شیعیان»، وب‌سایت مصباح یزدی، تاریخ درج مطلب: 3 شهریور 1388ش.
- مصباح یزدی، محمدتقی، «معرفت، شرط همت بلند»، وب‌سایت مصباح یزدی، تاریخ درج مطلب: 14 اردیبهشت 1389ش.
- مصباح یزدی، محمدتقی، «درمان ناراحتی جسم و روح»، وب‌سایت مصباح یزدی، تاریخ درج مطلب: 24 مرداد 1390ش.
- مولوی، جلال‌الدین محمد بلخی، مثنوی معنوی، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 10 شهریور 1403ش.