بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
استفاده از نقوش مینیاتور ایرانی برای تزئین دیوارها، سقف‌ها و حتی پنجره‌ها، در معماری سنتی ایرانی، همواره رایج بوده است؛ مانند دیوارهای برخی کاخ‌ها در عالی‌قاپو و چهلستون در اصفهان. استفاده از این نقوش نه‌تنها زیبایی بصری ایجاد کرده بلکه فضایی روح‌نواز و آرامش‌بخش نیز برای ساکنان و امروزه، برای بازدیدکنندگانِ این آثار فراهم کرده است.<ref>[https://jfaup.ut.ac.ir/article_92951_1f2a954cd4bcafb7399f148c391fec7a.pdf انصاری و دیگران، «شیوه‌های بازنمایی معماری در نگارگری ایرانی»، 1401ش، ص32-33.]</ref> | استفاده از نقوش مینیاتور ایرانی برای تزئین دیوارها، سقف‌ها و حتی پنجره‌ها، در معماری سنتی ایرانی، همواره رایج بوده است؛ مانند دیوارهای برخی کاخ‌ها در عالی‌قاپو و چهلستون در اصفهان. استفاده از این نقوش نه‌تنها زیبایی بصری ایجاد کرده بلکه فضایی روح‌نواز و آرامش‌بخش نیز برای ساکنان و امروزه، برای بازدیدکنندگانِ این آثار فراهم کرده است.<ref>[https://jfaup.ut.ac.ir/article_92951_1f2a954cd4bcafb7399f148c391fec7a.pdf انصاری و دیگران، «شیوه‌های بازنمایی معماری در نگارگری ایرانی»، 1401ش، ص32-33.]</ref> | ||
===استفاده در هنرهای کاربردی=== | ===استفاده در هنرهای کاربردی=== | ||
[[پرونده:مینیاتوری۲.jpg|thumb|مینیاتوری گذشتن سیاوش از آتش؛ اثر مهین افشان‌پور]]مینیاتورهای ایرانی در هنرهای کاربردی مانند قالی‌بافی، کاشی‌کاری، [[منبت کاری|منبت‌کاری]] و نگارگری روی سفال نیز به‌کار گرفته می‌شوند؛ برای مثال، طرح‌هایی از مینیاتورهای مشهور مانند صحنه‌هایی از داستان‌های شاهنامه یا داستان‌های عاشقانه در فرش‌های ایرانی پرکاربرد بوده است. این هنرها، بخشی از زندگی روزمرۀ ایرانیان بوده و در [[خانه|خانه‌ها]]، مساجد و اماکن عمومی استفاده می‌شدند که اهمیت زیبایی‌شناسی و هنر در زندگی ایرانیان را نشان می‌دهند. | |||
مینیاتورهای ایرانی در هنرهای کاربردی مانند قالی‌بافی، کاشی‌کاری، [[منبت کاری|منبت‌کاری]] و نگارگری روی سفال نیز به‌کار گرفته می‌شوند؛ برای مثال، طرح‌هایی از مینیاتورهای مشهور مانند صحنه‌هایی از داستان‌های شاهنامه یا داستان‌های عاشقانه در فرش‌های ایرانی پرکاربرد بوده است. این هنرها، بخشی از زندگی روزمرۀ ایرانیان بوده و در [[خانه|خانه‌ها]]، مساجد و اماکن عمومی استفاده می‌شدند که اهمیت زیبایی‌شناسی و هنر در زندگی ایرانیان را نشان می‌دهند. | |||
===کتاب‌آرایی و فرهنگ مطالعه=== | ===کتاب‌آرایی و فرهنگ مطالعه=== | ||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۴: | ||
امروزه، از مینیاتورهای ایرانی در تولید محتواهای رسانه‌ای و فضای مجازی نیز استفاده می‌شود؛ مانند تصویرسازی‌هایی از مینیاتور ایرانی در پوسترهای تبلیغاتی، انیمیشن‌ها و بازی‌های رایانه‌ای که مفاهیم مقاومت و هویت ملی را تبلیغ می‌کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/80210124/%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A «مینیاتور، هنری برای اشاعۀ فرهنگ و آداب‌ورسوم ایرانی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | امروزه، از مینیاتورهای ایرانی در تولید محتواهای رسانه‌ای و فضای مجازی نیز استفاده می‌شود؛ مانند تصویرسازی‌هایی از مینیاتور ایرانی در پوسترهای تبلیغاتی، انیمیشن‌ها و بازی‌های رایانه‌ای که مفاهیم مقاومت و هویت ملی را تبلیغ می‌کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/80210124/%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A «مینیاتور، هنری برای اشاعۀ فرهنگ و آداب‌ورسوم ایرانی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | ||
==مینیاتورهای کهن ایرانی (نگارگری‌های ایرانی)== | ==مینیاتورهای کهن ایرانی (نگارگری‌های ایرانی)== | ||
[[پرونده:مینیاتوری۴.jpg|thumb|نگاره‌ای از نسخۀ دیوان خواجوی کرمانی اثر جُنید نقاش؛ محل نگهداری: کتابخانۀ بریتانیا]] | |||
[[پرونده:مینیاتوری۳.jpg|thumb|نگارۀ ساخت کاخ خَوَرنَق اثر کمال الدین بهزاد|راست]] | |||
===کتاب هزارویک شب اثر صنیع الدوله=== | ===کتاب هزارویک شب اثر صنیع الدوله=== | ||
این کتاب مصور به‌دستور ناصرالدین شاه قاجار به فرجام رسیده و از شاهکارهای کتاب‌آرایی و کتاب‌سازی در دورۀ قاجار به‌شمار می‌رود. مهم‌ترین ویژگی تصاویر این کتاب، پیوندِ میان اتفاقات داستان با فضای اجتماعی و فرهنگی دوران قاجاریان بوده و به‌همین دلیل، مرجع کاملی برای شناخت ویژگی‌های منحصربه‌فرد در جامعۀ قاجار به‌شمار می‌رود. | این کتاب مصور به‌دستور ناصرالدین شاه قاجار به فرجام رسیده و از شاهکارهای کتاب‌آرایی و کتاب‌سازی در دورۀ قاجار به‌شمار می‌رود. مهم‌ترین ویژگی تصاویر این کتاب، پیوندِ میان اتفاقات داستان با فضای اجتماعی و فرهنگی دوران قاجاریان بوده و به‌همین دلیل، مرجع کاملی برای شناخت ویژگی‌های منحصربه‌فرد در جامعۀ قاجار به‌شمار می‌رود. | ||
===نگاره‌ای از نسخۀ دیوان خواجوی کرمانی اثر جُنید نقاش=== | ===نگاره‌ای از نسخۀ دیوان خواجوی کرمانی اثر جُنید نقاش=== | ||
از نمونه‌های شاهکار نگارگری‌های ایرانی است که برمبنای استدلال محققین، جزء نخستین کتابَت‌هایی است که با خط نستعلیق به نگارش درآمده‌اند. کارشناسان، این نقاشی مینیاتوری را نمایندۀ تمام‌قد مینیاتورهای آذینی گران‌بها می‌خوانند که امروزه، در کتابخانۀ بریتانیا نگهداری می‌شود. | از نمونه‌های شاهکار نگارگری‌های ایرانی است که برمبنای استدلال محققین، جزء نخستین کتابَت‌هایی است که با خط نستعلیق به نگارش درآمده‌اند. کارشناسان، این نقاشی مینیاتوری را نمایندۀ تمام‌قد مینیاتورهای آذینی گران‌بها می‌خوانند که امروزه، در کتابخانۀ بریتانیا نگهداری می‌شود. | ||
| خط ۲۱۲: | خط ۲۱۱: | ||
==هنرمندان مشهور مینیاتور ایرانی== | ==هنرمندان مشهور مینیاتور ایرانی== | ||
از جمله هنرمندان مشهور این رشتۀ هنری می‌توان به هنرمندان زیر اشاره کرد: | |||
===کمال‌الدین بهزاد=== | ===کمال‌الدین بهزاد=== | ||
[[کمال‌الدین بهزاد]]، از بزرگ‌ترین مینیاتوریست‌های دورۀ تیموری و صفوی که سبک و تکنیک‌های او الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان معاصر بوده است. | [[پرونده:مینیاتوری۱.jpg|thumb|نگارهٔ یوسف و زلیخا اثر کمال‌الدین بهزاد]][[کمال‌الدین بهزاد]]، از بزرگ‌ترین مینیاتوریست‌های دورۀ تیموری و صفوی که سبک و تکنیک‌های او الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان معاصر بوده است. | ||
===رضا عباسی=== | ===رضا عباسی=== | ||
| خط ۲۳۰: | خط ۲۲۹: | ||
از مینیاتوریست‌های معاصر در استان [[اصفهان]] که انواع نقاشی‌های مینیاتور در اشکال مختلف را بر قاب‌های متنوعی، خاتم‌کاری کرده است.<ref> [https://www.irna.ir/news/80210124/%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A «مینیاتور، هنری برای اشاعۀ فرهنگ و آداب‌ورسوم ایرانی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | از مینیاتوریست‌های معاصر در استان [[اصفهان]] که انواع نقاشی‌های مینیاتور در اشکال مختلف را بر قاب‌های متنوعی، خاتم‌کاری کرده است.<ref> [https://www.irna.ir/news/80210124/%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A «مینیاتور، هنری برای اشاعۀ فرهنگ و آداب‌ورسوم ایرانی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | ||
===مهین افشان‌پور=== | ===مهین افشان‌پور=== | ||
از اساتید هنر نگارگری ایرانی که دارای نشان درجۀ یک هنری در نگارگری بوده و از طرف سازمان جهانی [[یونسکو]] «گنجینۀ زندۀ بشری نگارگری» لقب گرفته بود. او سبک‌های مختلف مینیاتور ایرانی همچون مکتب بغداد، مغول تیموری یا هرات و نیز مکتب اصفهان را تجربه کرده بود.<ref> [https://fiiau.iau.ir/fa/news/392/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%87%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-quot-%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C-quot-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA «استاد مهین افشارپور از گنجینه‌های زندۀ بشری نگارگری درگذشت»، وب‌سایت دانشگاه آزاد اسلامی، واحد هنرهای اسلامی- ایرانی استاد محمود فرشچیان.]</ref> | از اساتید هنر نگارگری ایرانی که دارای نشان درجۀ یک هنری در نگارگری بوده و از طرف سازمان جهانی [[یونسکو]] «گنجینۀ زندۀ بشری نگارگری» لقب گرفته بود. او سبک‌های مختلف مینیاتور ایرانی همچون مکتب بغداد، مغول تیموری یا هرات و نیز مکتب اصفهان را تجربه کرده بود.<ref> [https://fiiau.iau.ir/fa/news/392/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%87%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-quot-%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C-quot-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA «استاد مهین افشارپور از گنجینه‌های زندۀ بشری نگارگری درگذشت»، وب‌سایت دانشگاه آزاد اسلامی، واحد هنرهای اسلامی- ایرانی استاد محمود فرشچیان.]</ref> | ||