حسینعلی ابوذر
حسینعلی ابوذر؛ چهرۀ سیاسی، فرهنگی و جهادی هزاره.
حسینعلی ابوذر، چهرۀ مشهور سیاسی، فرهنگی و جهادی هزاره است که نام و یاد او به‌دلیل اندیشه و مبارزات عدالت‌خواهانه، در میان مردم ماندگار شده است. او همیشه از عدالت سخن می‌گفت و برای تأمین عدالت اجتماعی، مبارزه کرد و جان داد.
کودکی و نوجوانی
حسینعلی ابوذر معروف به «ابوذر غزنوی» در 1336ش، در قریۀ سبزسنگ پاتو ولسوالی (شهرستان) جاغوری از ولایت غزنی، چشم به‌جهان گشود.[۱] وی در کودکی همراه با خانواده بر اثر اختلافات منطقه‌ای، از زادگاه خود آواره شد و مدت شش سال در منطقۀ پشتون‌نشین زابل زندگی کرد. ابوذر پس از مراجعت به زادگاه خود، علوم ابتدایی دینی را نزد ملای محل، فرا گرفت.[۲]
دوران جوانی
ابوذر از 1351ش، تحصیل علوم دینی را آغاز کرد.[۳] وی در کنار فراگیری ادبیات عرب و علوم دینی، به مطالعۀ تاریخ، ادبیات، شعر و سیاست علاقه داشت. همین مطالعات از ابوذر یک شخصیت دردمند و مبارز ساخت.[۴]
زمینه‌ها و بستر اجتماعی
1- تربیت در جامعۀ انقلابی
ابوذر از دوران کودکی تا جوانی، جامعه‌ای را تجربه کرد که در اثر محرومیت و بی‌عدالتی شاهد سربرآوردن جنبش‌های ضد استبداد بود. در دوران جوانی او سازمان‌ها و جنبش‌های ضد استعمار در حال شکل‌گیری بود.[۵]
2- گذشتۀ تاریخی مردم هزاره
ابوذرآثار علی شریعتی، سیدقطب، حسن البنا، اقبال لاهوری، فردوسی و بیرونی را مطالعه می‌کرد و با تکیه بر آنها، گذشتۀ تاریخی مردم هزاره را بررسی می‌کرد.[۶]
3- آشنایی با شخصیت‌های مبارز
ابوذر، در دوران جوانی با شخصیت‌ها و سازمان‌های انقلابی داخلی و خارجی، از جمله عبدالعلی مزاری آشنا شد و این آشنایی، زمینۀ تحول اندیشه، شخصیت و عمل او را فراهم کرد.[۷]
ویژگی‌های شخصیتی
زهد و تقوا،[۸] صداقت و تعهد به آرمان‌های جامعه، دلیری، اهتمام به مطالعه و اندیش‌ورزی، توان سخنوری،[۹] وطن‌دوستی، عدالت‌خواهی،[۱۰] صراحت و جدیت، احترام به دانش و فرهنگ[۱۱] و سرودن اشعار حماسی[۱۲] از خصوصیات شخصیتی ابوذر ذکر شده است.
فعالیت‌ها
الف. سیاسی
[http://d-bedary.blogfa.com/post/380 ابوذر با فعالیت در حزب اسلامی «گلبدین حکمتیار»، سفرهای متعددی در هزاره‌جات و دیگر نقاط کشور داشت.[۱۳] پس از کودتای 1357ش و به قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق و آغاز دوران اختناق، ابوذر به ایران مهاجرت کرد.[۱۴] وی در سال 1362ش، به افغانستان برگشت و با پیوستن به سازمان نصر (از احزاب شیعه) فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی خود را در مدارس دینی غزنی آغاز کرد و به مبارزه مسلحانۀ علیه تجاوز شوروی، وارد شد.[۱۵] پس از تشکیل حزب وحدت اسلامی در 1368ش، ابوذر به‌عنوان عضو شورای مرکزی انتخاب و به بامیان منتقل شد.[۱۶]
ب. نظامی
ابوذر، بعد از کودتای 1357ش، جهاد مسلحانه علیه حکومت کمونیستی را آغاز و در جنگ‌های چریکی شهری شرکت کرد.[۱۷] او هنگام عضویت در سازمان نصر، فعالیت نظامی خود را در ولسوالی قره‌باغ از ولایت غزنی، متمرکز ساخت[۱۸] و صدها عملیات ضد روسی را در نقاط مختلف ولایت غزنی و شاه‌راه کابل- قندهار، از همین پایگاه طراحی و مدیریت کرد.[۱۹] ابوذر پس از تشکیل حزب وحدت اسلامی، معاونت فرماندهی کل نیروهای نظامی این حزب را به‌عهده گرفت.[۲۰] او در ولایت بامیان، بیش از دو هزار نفر را به‌شکل منظم در برنامۀ آموزش نظامی دعوت کرد و وضعیت نظامی حزب وحدت را بهبود بخشید.[۲۱] ابوذر، به‌دستور شورای مرکزی، در پائیز1370ش، به‌منظور خاموش کردن اغتشاشات داخلی، به غزنی رفت. در 1371ش، به کابل رفت و در مقاومت مردم غرب کابل، مشارکت داشت.[۲۲] ابوذر، در روز‌های قبل از سقوط کابل به‌دست طالبان، ادارۀ مرکز فرماندهی نیروهای نظامی حزب وحدت را بر عهده داشت.[۲۳]
آثار
ابوذر در کنار جهاد نظامی از جهاد فرهنگی نیز غافل نماند و 25 هزار صفحه دست‌نوشته از خود به-یادگار گذاشت.[۲۴] کتاب «نامه‌ها و سندها» از مجموعه آثار ابوذر، با همت مؤسسۀ نشر تاریخ شفاهی افغانستان، در سال 1397ش به‌چاپ رسیده است.[۲۵]
دیدگاه‌ها دربارۀ ابوذر
به‌باور مردم، ابوذر قهرمانی است که در راه دفاع از حقوق آنان مبارزه کرد و در نهایت در همین راستا جان خود را فدا کرد.[۲۶] همچنین به‌نظر بسیاری از محققان، ابوذر یک چهرۀ فرهنگی بود که تا آخر عمر مبارزات فرهنگی خود را به‌موازات مبارزات سیاسی و نظامی ادامه داد.[۲۷]
درگذشت
ابوذر، پس از چندین سال جهاد و مبارزه، در زمستان 1373ش، توسط گروه طالبان دستگیر و در 22 اسفند 1373ش، همراه با عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی، کشته شد. پیکر او پس از تشییع باشکوه توسط مردم، در جوار بازار سنگماشۀ جاغوری روی تپه‌ای به‌خاک سپرده شد.[۲۸]
پانویس
- ↑ مظفری، «یادی از سردار نام‌آور شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ اندیشۀ نور پایگاه تبادل اندیشه‌های نورانی.
- ↑ «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص378.
- ↑ مظفری، «یادی از سردار نام‌آور شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ اندیشۀ نور پایگاه تبادل اندیشه‌های نورانی.
- ↑ مظفری، «یادی از سردار نام‌آور شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ اندیشۀ نور پایگاه تبادل اندیشه‌های نورانی.
- ↑ اخلاصی، «رهبر شهید و یاران؛ (شهید ابوذر غزنوی)»، وب‌سایت سروش صبا.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص380.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص382.
- ↑ مظفری، «یادی از سردار نام‌آور شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ اندیشۀ نور پایگاه تبادل اندیشه‌های نورانی.
- ↑ «متن نامۀ شهید ابوذر به سیاف»، وبلاگ پیام.
- ↑ اخلاصی، «سردار نام‌آور شهید ابوذر»، وب‌سایت خانۀ طرح نو وطن.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص380.
- ↑ «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت.]
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص389-380.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان،1390ش، ج2، ص380- 381.
- ↑ «حزب وحدت اسلامی افغانستان»، وب‌سایت خبرگزاری پیام آفتاب.
- ↑ «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص381.
- ↑ «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص383.
- ↑ «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت.
- ↑ موسوی، هزاره‌های افغانستان، 1379ش، ص256-261.
- ↑ رضایی، «زندگی‌نامۀ حجت الاسلام ابوذر غزنوی- قسمت دوم»، وبلاگ اقتدار قرآنی.
- ↑ اخلاصی، «سردار نام‌آور شهید ابوذر»، وب‌سایت خانۀ طرح‌نو وطن.
- ↑ الطاف، «نامه‌ها و سندها راوی یک دوران تاریخی»، وب‌سایت روزنامۀ افغانستان ما.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص383.
- ↑ الطاف، «نامه‌ها و سندها راوی یک دوران تاریخی»، وب‌سایت روزنامۀ افغانستان ما.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1390ش، ج2، ص383.
منابع
- اخلاصی، احمد‌بخش، «رهبر شهید و یاران؛ (شهید ابوذر غزنوی)»، وب‌سایت سروش صبا، تاریخ مراجعه: 7 اردیبهشت 1402ش.
- اخلاصی، احمد‌بخش، «سردار نام‌آور شهید ابوذر»، وب‌سایت خانۀ طرح‌نو وطن، تاریخ بارگذاری: 23 اسفند 1392ش.
- الطاف، عصمت، «نامه‌ها و سندها؛ راوی روح یک دوران تاریخی»، وب‌سایت روزنامۀ افغانستان ما، تاریخ بارگذاری: 29 دی 1397ش.
- «حزب وحدت اسلامی افغانستان»، وب‌سایت خبرگزاری پیام آفتاب، تاریخ بارگذاری: 14 آذر 1386ش.
- رضایی، زمان‌علی، «زندگی‌نامۀ حجت‌الاسلام ابوذر غزنوی (قسمت دوم)»، وبلاگ اقتدار قرآنی، تاریخ بارگذاری: 7 خرداد 1388ش.
- «زندگی‌نامۀ سردار قهرمان شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ در آرزوی عدالت، تاریخ بارگذاری: 26 آبان 1390ش.
- مظفری، علی‌رضا، «یادی از سردار نام‌آور شهید ابوذر غزنوی»، وبلاگ اندیشۀ نور پایگاه تبادل اندیشه‌های نورانی، تاریخ بارگذاری: 21 اسفند 1389ش.
- موسوی، عسکر، هزاره‌های افغانستان، ترجمۀ اسدالله شفایی، تهران، مؤسسۀ فرهنگی هنری نقش سیمرغ، 1379ش.
- ناصری داوودی، عبدالمجید، مشاهیر تشیع در افغانستان، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، 1390ش.
- ورسجی، محمد‌ابراهیم، جهاد افغانستان و جنگ سرد قدرت‌های بزرگ، پشاور، مرکز نشرات اسلامی صبور، فروردین 1381ش.
- «متن نامۀ شهید ابوذر به سیاف» وبلاگ پیام، تاریخ بارگذاری: 1 اسفند 1391ش.