←عیالواری در سبک زندگی ایرانی
خط ۶: | خط ۶: | ||
==عیالواری در سبک زندگی ایرانی== | ==عیالواری در سبک زندگی ایرانی== | ||
عیالواری در گذشته میان خانوادههای ایرانی امری پسندیده و مرسوم بوده و والدین از یکسو، مهمترین انگیزه و دغدغۀ زندگی مشترک را فرزندآوری و تربیت فرزندان میدانستند و از سوی دیگر به نگهداری از پدربزرگها و مادربزرگها متعهد بودند و یک خانوادۀ گسترده و بزرگ را تشکیل میدادند. حضور بزرگترها در خانواده به افزایش تعاملات خانوادگی، کسب تجربه، مشورت، انسجام و تحکیم بنیان خانواده اثرگذار است. این سبک زندگی امروزه نیز میان برخی خانوادههای ایرانی رواج دارد. فرزندان در سبک زندگی عیالواری سرمایۀ مادی و معنوی تلقی شده و زوجین با انگیزه افزایش نیروی کار و گسترش فعالیتهای مشارکتی در خانواده فرزندآوری میکردند. همچنین تولید نسل در خانوادۀ ایرانی، عاملی مؤثر در حفظ و احیای اعتقادات دینی و فرهنگی دانسته میشد. مردم اگرچه بهلحاظ اقتصادی و امکانات از سطح بالایی برخوردار نبودند، اما باور داشتند که روزی فرزندان را خدا میرساند و بچه، روزی را با خود میآورد. قوت روابط خویشاوندی و آداب و رسوم رایج میان اقوام نیز عامل مهم دیگر برای گرایش به سبک زندگی عیالواری بود. | عیالواری در گذشته میان خانوادههای ایرانی امری پسندیده و مرسوم بوده و والدین از یکسو، مهمترین انگیزه و دغدغۀ زندگی مشترک را فرزندآوری و تربیت فرزندان میدانستند <ref> [https://farsnews.ir/news/14020407000740/%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A8%7C-%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B3%DB%B2%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC . «خبر خوب| عیالواری ۳۲۰ هزار خانواده در طرح جوانی جمعیت»، خبرگزاری فارس.]</ref> و از سوی دیگر به نگهداری از پدربزرگها و مادربزرگها متعهد بودند و یک خانوادۀ گسترده و بزرگ را تشکیل میدادند. حضور بزرگترها در خانواده به افزایش تعاملات خانوادگی، کسب تجربه، مشورت، انسجام و تحکیم بنیان خانواده اثرگذار است.<ref [https://www.hamshahrionline.ir/news/804913/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D9%88-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%DA%86%D8%B7%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88% . «زندگی با مادربزرگ و پدربزرگ چطور است؟ | خانواده گسترده و تربیت فرزندان»، وبسایت همشهری آنلاین.]></ref> این سبک زندگی امروزه نیز میان برخی خانوادههای ایرانی رواج دارد. فرزندان در سبک زندگی عیالواری سرمایۀ مادی و معنوی تلقی شده و زوجین با انگیزه افزایش نیروی کار و گسترش فعالیتهای مشارکتی در خانواده فرزندآوری میکردند. همچنین تولید نسل در خانوادۀ ایرانی، عاملی مؤثر در حفظ و احیای اعتقادات دینی و فرهنگی دانسته میشد. مردم اگرچه بهلحاظ اقتصادی و امکانات از سطح بالایی برخوردار نبودند،<ref> [https://www.sid.ir/paper/136282/fa دهداری و همکاران، «بررسی دانش بومی زنان روستایی در تولید و مدیریت محصولات دامی»، 1396ش، ص306-307.]</ref> اما باور داشتند که روزی فرزندان را خدا میرساند و بچه، روزی را با خود میآورد. <ref>[https://farsnews.ir/news/14020407000740/%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A8%7C-%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B3%DB%B2%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC . «خبر خوب| عیالواری ۳۲۰ هزار خانواده در طرح جوانی جمعیت»، خبرگزاری فارس.]</ref> قوت روابط خویشاوندی و آداب و رسوم رایج میان اقوام نیز عامل مهم دیگر برای گرایش به سبک زندگی عیالواری بود. <ref>[https://www.sid.ir/paper/136282/fa دهداری و همکاران، «بررسی دانش بومی زنان روستایی در تولید و مدیریت محصولات دامی»، 1396ش، ص307.]</ref>در دهۀ 1370ش، برنامه کنترل جمعیت با شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر»، موجب وقفهای جدی در فرزندآوری ایرانیان شد، دیدگاه عمومی را دربارۀ سبک زندگی عیالواری دگرگون کرد و خانوادهها را بهسوی تک فرزندی سوق داد.<ref> [https://www.yjc.ir/fa/news/8707853/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%DA%A9%D9%85%D8%AA%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%DA%86%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D . مرندی، «ماجرای شعار فرزند کمتر، زندگی بهتر چه بود؟»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> در سالهای اخیر با هدف رشد و جوانی جمعیت کشور تدابیر جبرانی از سوی دولت در دستور کار قرار گرفته است.<ref>[https://farsnews.ir/news/14020407000740/%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A8%7C-%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B3%DB%B2%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC . «خبر خوب| عیالواری ۳۲۰ هزار خانواده در طرح جوانی جمعیت»، خبرگزاری فارس.]</ref> | ||
==عیالواری از دیدگاه فقهی== | ==عیالواری از دیدگاه فقهی== | ||
فقهای مسلمان، عیال را شامل افرادی میدانند که تحت تکفل سرپرست خانواده قرار داشته و نانخور او هستند، خواه نفقه و خرجی آنها بر وی واجب باشد مانند همسر و فرزندان و یا واجب نباشد. در احکام فقهی ملاک در عیال بودن، نانخور بودن است و سرپرست خانواده در صورتی که شرایط پرداخت فطریه را داشته باشد باید فطریۀ خود و کسانی که نانخور و عیال او هستند را بدهد. در پرداخت خمس نیز سرپرست خانوار هزینههای خود و عیال خود را از درآمد سالانه کم کرده و خمس مابقی درآمد را پرداخت میکند. | فقهای مسلمان، عیال را شامل افرادی میدانند که تحت تکفل سرپرست خانواده قرار داشته و نانخور او هستند، خواه نفقه و خرجی آنها بر وی واجب باشد مانند همسر و فرزندان و یا واجب نباشد. در احکام فقهی ملاک در عیال بودن، نانخور بودن است و سرپرست خانواده در صورتی که شرایط پرداخت فطریه را داشته باشد باید فطریۀ خود و کسانی که نانخور و عیال او هستند را بدهد. در پرداخت خمس نیز سرپرست خانوار هزینههای خود و عیال خود را از درآمد سالانه کم کرده و خمس مابقی درآمد را پرداخت میکند. |