ادواردو آنیلی

ادواردو آنیلی

ادواردو آنیلی؛ فرزند یکی از سرمایه‌داران معروف ایتالیا که با اثرپذیری از قرآن به اسلام و تشیع گروید.

اِدواردو آنیِلّی، در جوانی تحت تأثیر قرآن، از مسیحیت به دین اسلام و مذهب تشیع درآمد. وی به‌خاطر مسلمان‌شدن فشارهای خانوادگی و تهدیدهای سیاسی بسیاری را تحمل کرد، اما بی‌توجه به تمام ثروت و نفوذ خانوادگی، بر حقیقتی که به آن دست یافته بود پایدار ماند و به‌دلیل دفاع از اسلام و تقابل با صهیونیزم، به شهادت رسید. او، شخصیتی قاطع داشت و برای دستیابی بشر به جهانی بهتر، تلاش می‌کرد.

خانواده

جیانی آنیلی، پدر ادواردو

ادواردو آنیلی متولد 19 خرداد 1333ش مصادف با 9 ژوئن 1954م در نیویورک بود. پدر ادواردو، جیانی آنیلی، از سرمایه‌داران معروف ایتالیایی و مالک کارخانه‌های اتومبیل‌سازی فیات، فراری، لامبورگینی، لانچیا، آلفارمو و ایویکو، صاحب چندین بانک خصوصی، شرکت‌های طراحی مد و لباس، روزنامه‌های پرتیراژ «لاستامپا» و «کوریره دلّاسرا»، تولید لوازم پزشکی و هلیکوپترسازی، باشگاه اتومبیل‌رانی فراری و باشگاه فوتبال یوونتوس بود. ثروت پدر ادورادو باعث شده بود تا روابط سیاسی گسترده‌ای داشته و در تصمیمات کشوری نیز اثرگذار باشد. مادر ادواردو نیز مارلا کاراچیلو، از اشراف یهودی بود.

تحصیلات

ادواردو دیپلم خود را در کالج آتلانتیک انگلستان گرفت. هرچند، پیشینۀ خانوادگی ادواردو اقتضا می‌کرد تا او در رشته‌هایی همچون اقتصاد یا مهندسی تحصیل کند، اما دغدغۀ ذهنی و تمایلات درونی ادواردو باعث شد که او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشتۀ فلسفه و ادیان شرق تا مقطع دکتری در دانشگاه پرینستون آمریکا ادامه دهد. ادواردو پس از فارغ‌التحصیلی، مدتی به هندوستان سفر کرد تا در زمینۀ ادیان شرق، مطالعات بیشتری انجام دهد.

مسلمان شدن ادواردو آنیلی

ادورادو آنیلی در نماز جمعه تهران

ادواردو در کتاب خاطرات خود به این موضوع اشاره کرده است که هنگام تحصیل در آمریکا، کتاب قرآن را در کتابخانۀ دانشگاه دیده و از روی کنجکاوی آن را مطالعه می‌کند. ادواردو، با خواندن آیاتی از قرآن به زبان انگلیسی احساس می‌کند که این کلمات، نورانی بوده و نمی‌توانند گفتۀ بشر باشند. به‌همین دلیل، بسیار تحت تأثیر قرار گرفته و با امانت گرفتن قرآن از کتابخانه، به بررسی بیشتر آن می‌پردازد. ادواردو آنیلی، پس از بررسی بیشتر قرآن، به مرکز اسلامی نیویورک مراجعه کرده و اعلام می‌کند که می‌خواهد مسلمان شود. او، در همان مکان، شهادتین را بر زبان جاری کرده و دوستان تازه‌اش نام «هشام عزیز» را برای ادواردو انتخاب می‌کنند.

شیعه شدن ادواردو آنیلی

ردیف اول از سمت راست نفر دوم ادواردو آنیلی، در نماز جمعه

دست خط ادواردو

ادواردو آنیلی، نخستین‌بار در فروردین 1359ش از طریق رایزن مطبوعاتی سفارت ایران در ایتالیا، با تشیع، انقلاب اسلامی و ایران آشنا می‌شود. یک سال پس از آن، ادواردو در فروردین 1360ش اولین سفر خود به ایران را انجام داده و با پذیرش مذهب تشیع، نام «مهدی» را برای او انتخاب می‌کنند. او در این سفر با امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، در حسینیه جماران دیدار کرد و در نماز جمعه به امامت آیت‌الله خامنه‌ای، حضور یافت و پس از آن به زیارت مرقد امام رضا، هشتمین امام شیعیان در شهر مشهد رفت. ادواردو علت گرایش خود به مذهب شیعه را بهره‌مندی آن از آموزه‌هایی مانند ولایت اهل‌بیت می‌دانست که در ادیان و مذاهب دیگر وجود ندارد. او علاقمندی خود به امام حسین را ابراز کرده و معتقد بود که قیام امام حسین در تاریخ بشر بی‌نظیر است. ادواردو مذهب تشیع را آیینی زنده و متمایز در این دنیا می‌دانست که از نعمت اهل‌بیت به‌مثابه پیشوایان الهی برخوردار است.

فعالیت‌های اجتماعی ـ سیاسی

ادواردو آنیلی در کنار نیمکت تیم فوتبال یوونتوس

ادواردو که فرزند ارشد و تنها پسر سناتور آنیلی و وارث اصلی ثروت و دارایی پدرش به‌شمار می‌آمد در سال 1986م، مدیریت باشگاه فوتبال یوونتوس و برای مدتی مدیریت شرکت خودروسازی فیات را به‌عهده داشت. با وجود این، ادورادو به‌عنوان یک مسلمان شیعه، توهین به مقدسات اسلام در روزگار خود را تحمل نمی‌کرد؛ وی اشغال سرزمین فلسطین توسط صهیونیست‌های غاصب را به‌شدت نکوهش می‌کرد و با استفاده از نفوذ سیاسی و اقتصادی خود از سران کشورهای مختلف می‌خواست که مانع اقدامات تجاوزکارانۀ اسرائیل شوند. در ماجرای چاپ کتاب سلمان رشدی که حاوی توهین به حضرت محمد (ص) بود، آشکارا اعتراض خود را اعلام کرد. ادواردو در مصاحبه‌ای، فتوای امام خمینی دربارۀ حکم اعدام سلمان رشدی را ستود و اذعان داشت برای دفاع از حق، لازم است که با گمراه‌کنندگان افکار عمومی برخورد شود تا هیچ‌کسی اجازۀ توهین به مقدسات را به خود ندهد. ادواردو با اعتقاد به حقانیت دین اسلام، می‌کوشید تا این آیین را به دوستان و نزدیکان خود و همچنین به جامعه مسیحی اروپا معرفی کند. در این راستا وی تهیۀ مستندی دربارۀ دین اسلام را برای کانال یک تلویزیون ایتالیا بر عهده گرفت. همچنین کنت لوکا گائتانی لاواتلی، پسر سلطان شراب ایتالیا، که از دوستان نزدیک ادواردو به‌شمار می‌آمد با راهنمایی او به دین اسلام، گروید.

دیدگاه ادواردو آنیلی دربارۀ نظام سرمایه‌داری

دکتر ادواردو آنیلی در مصاحبه‌ای با نشریۀ مانیفستو در سال 1998م، دوران معاصر را دوران افول ارزش‌ها دانست که تنها هدف و اسطورۀ آن، به‌دست آوردن پول است، در حالی که آثار مخرب گسترش فرهنگ پول‌پرستی میان جوانان به‌مراتب بیش از اعتیاد به مواد مخدر است. او معتقد بود که پول و ثروت را نه به‌عنوان هدف، بلکه باید به‌مثابه ابزار دید و البته فرهنگ پول‌پرستی نیز در جامعه معاصر، پایدار نمی‌ماند و از پس یک «شبه‌رنسانس»، بشر وارد عصری دیگر خواهد شد که بر پایۀ فلسفۀ دکارتی استوار نیست. کارشناسان بر این باورند که ادواردو آنیلی با تکیه بر ایمان اسلامی، پیام اسلام و انقلاب اسلامی را در جهان غرب تبیین کرد. او معتقد بود که دوران حاکمیت لیبرالیسم و سرمایه‌داری به‌زودی پایان یافته و عصر اسلام فرا خواهد رسید.

مخالفت خانواده با اندیشه‌های ادواردو آنیلی

خانوادۀ ثروتمند ادواردو، شیوۀ نگرش وی به نظام سرمایه‌داری و مقولۀ ثروت را مخالف رویکرد راهبردی خویش می‌دید و همین موضوع باعث شد تا پدر ادواردو، پسرعموی او را به‌عنوان وارث خود تعیین کند که اعتراض شدید ادواردو را در پی داشت. ادواردو اما بر اعتقاد خود پایدار ماند و همچنان با استفاده از نفوذ خانوادۀ خود، به جوامع اسلامی و مسلمانان کمک می‌کرد. خانوادۀ ادواردو، زمانی‌که از بازگشت پسر خود به آیین مسیحیت ناامید شدند، پرونده‌های قضایی متعددی برای او ساخته و با استفاده از رسانه‌ها، وی را فردی مریض، افسرده و معتاد معرفی کردند که صلاحیت مدیریت خاندان آنیلی و ثروت آنها را ندارد.

سبک زندگی ادواردو آنیلی

1. پرهیز از تجمل‌گرایی: ادواردو آنیلی از آن دست انسان‌هایی بود که تمامی نیازهای مادی او تأمین شده و می‌توانست با پذیرش خط فکری خاندان خود، لقب ثروتمندترین مرد روزگار خود را کسب کرده و سالیانه در حدود 60 میلیارد دلار درآمد داشته باشد. ادواردو، اما با وجود بهره‌مندی از ثروت پدری، در بسیاری از نقاط زندگی از محبت و همراهی او محروم بود؛ مادر ادواردو نیز بیشترین زمان خود را با ستارگان مد و سینما می‌گذراند. ادواردو در این شرایط، بی‌توجه به طبقه‌بندی‌های اجتماعی دوستان خود را از میان مردم عادی انتخاب می‌کرد.
2. ذهن پرسشگر: ادواردو در خانواده‌ای با پدر کاتولیک و مادر یهودی پرورش یافته بود؛ اما مطالعۀ کتاب مقدس، پاسخ‌گوی سؤال‌های بی‌شمارِ روح پرسش‌گر او نبود. به‌همین دلیل، زمانی‌که قرآن را در کتابخانۀ دانشگاه یافت، مجذوب آن شده و به‌تحقیق و بررسی بیشتر ادامه داد.
3. تبیین و تبلیغ حقیقت اسلام: ادواردو پس از مسلمان‌شدن، تلاش می‌کرد تا خانوادۀ خود را با اسلام آشنا کند، اما با مخالفت شدید و بی‌توجهی آنها روبرو شد. پس از آن، عمارت مجلل آنیلی به زندانی برای ادواردو تبدیل شد و سختگیری‌های اقتصادی، اعمال محدودیت رفت‌وآمد برای ادواردو و دوستان او و تهدید به محرومیت از ارث را برای ادورادو به‌دنبال داشت.
4. خط فکری متفاوت: ادواردو در مصاحبه با خبرنگار ایتالیایی گفته بود که نگاهی متفاوت به تمامی مسائل در مقایسه با نزدیکان خویش دارد. او از رنسانسی جدید سخن گفته و معتقد بود که سفر به ماه هیچ معنایی ندارد؛ زیرا مشکلات انسان‌های دیگر در اولویت بوده و باید مسیر حرکت دنیا تغییر کند.
5. تنفر از سلاح هسته‌ای و مواد مخدر: ادواردو در سخنان خود تأکید کرده بود که با سلاح هسته‌ای مخالف بوده و از مواد مخدر متنفر است.
6. تأکید بر معناگرایی در معماری شهر مشهد: ادواردو در سفر زیارتی به شهر مشهد، آن را با شهری مذهبی در ایتالیا مقایسه کرده و هشدار داده بود که مبادا برپایی تفریحگاه‌های بسیار پیرامون شهر، نام امام رضا را در شهر مشهد به حاشیه براند. ادواردو باور داشت که با حفظ سبک معماری اسلامی در این شهر، همزمان با رشد و تعالی آن می‌توان به معنویت مشهد کمک کرد تا همیشه به‌عنوان پناهگاهی برای تمامی انسان‌ها شناخته شود.
7. دوستی خانواده: ادواردو خانوادۀ خود را دوست داشت و در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که آنها را می‌ستاید. او پدر خود را بسیار دوست داشت و از این‌که گاهی موجب نگرانی او می‌شود، متأسف بود. ادواردو باور داشت تا زمانی‌که پدر او زنده است، مانع سوء‌قصد به جان ادواردو خواهد شد، اما دکتر ادواردو آنیلی را در زمان زندگی پدر به شهادت رساندند.

درگذشت ادواردو آنیلی

ادواردو آنیلی، در تاریخ 15 نوامبر سال 2000م، پس از سفارش غذای مورد علاقۀ خود به آشپز خانواده و تأکید بر استفاده از گوشت حلال در طبخ آن، از خانه خارج شد، اما ساعتی بعد، پیکر بی‌جان او را در پایین پلی در شهر محل سکونت ادواردو پیدا کردند در حالی‌که ماشین او بر بالای پل رها شده بود. خانوادۀ ادواردو، از کالبدشکافی و بررسی موضوع قتل پسر خود انصراف داده و جسد او را خیلی سریع و به‌عنوان یک مسیحی در مقبرۀ خانوادگی دفن کردند. پس از آن، تا مدتی طولانی، بسیاری از رسانه‌های ایتالیا و جهان، به بررسی و اعلام خودکشی ادواردو آنیلی پرداختند؛ اما انجمن فارغ‌التحصیلان ایتالیا اعلام کرد که ادواردو مسلمانی شیعه بوده و توسط عوامل صهیونیست به شهادت رسیده است. ادواردو در زمان حیات، هنگام دیدار با رایزن مطبوعاتی ایران در ایتالیا، به نگرانی خود دربارۀ سوء‌قصد صهیونیست‌ها اشاره کرده و گفته بود که آنها سرانجام من را به‌دلیل مسلمان شدن خواهند کشت و آن را به خودکشی، بیماری یا حادثه‌ای نابهنگام نسبت خواهند داد. چند سال پس از کشته شدن ادواردو آنیلی، کتاب‌های متعددی در ایتالیا به‌دست روزنامه‌نگاران مشهور منتشر شد که با ذکر دلایل گوناگون، قتل وی را با هدف تصاحب میراث خانوادگی تأیید کردند. تعدادی از دوستان ادورادو، مرگ او را شهادت در راه حفظ ایمان و عقیده خواندند.

یادمان و تصویرپردازی

سبک زندگی و شیوۀ شهادت دکتر ادواردو آنیلی به‌گونه‌ای بود که افراد بسیاری را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داد و به‌همین دلیل، آثار متعددی در قالب کتاب، مستند و انجمن، به یاد او شکل گرفت.

انجمن

در ایران انجمنی با نام «انجمن شهید ادواردو آنیلی» یا «انجمن رهیافتگان» در سال 1384ش، شکل گرفت که به تازه‌مسلمانان تعلق دارد. هدف اصلی تشکیل این انجمن، تبلیغ اسلام بوده و هرساله در سالگرد شهادت دکتر آنیلی، مراسمی را برای یادبود او برگزار می‌کنند. این مؤسسه، در برخی موارد نیز به رفع مشکلات تازه‌مسلمانان می‌پردازد.

فیلم

فیلم مستندی دربارۀ زندگی ادواردو، چگونگی مسلمان‌شدن و مرگ مشکوک او در ایتالیا در سال .... به سفارش شبکه جهانی سحر (زبان انگلیسی) و به تهیه‌کنندگی حبیب‌الله کاسه‌ساز و کارگردانی سیاوش سرمدی ساخته شد که علاوه بر پخش در برخی شبکه‌های تلویزیونی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در برخی دانشگاه‌های ایران نیز اکران شد.

کتاب

کتاب من ادواردو نیستم

رمان ادواردو

درباره ادواردو آنیلی و زندگی او، چند کتاب نیز به زبان فارسی نگارش شده است:

1. کتاب «هدیه مسیح: سیری در زندگی ادواردو آنیلی» توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده و به مسلمان‌شدن ادواردو،‌ شهادت او و رویدادهای پیرامون آن پرداخته است.
2. رمان «ادواردو» در جشنواره محصولات فرهنگی و پژوهشی در حوزه اسلام و مسیحیت (۱۳۹۴ش)، جشنواره قلم زرین (۱۳۹۵ش) و جشنواره دوسالانه جایزه کتاب اصفهان (۱۳۹۵ش) برگزیده شد.
3. «من ادواردو نیستم!: ۷۲ داستانک از زندگی ثروتمندترین شهید شیعه؛ مهدی (ادواردو) آنیلی» از انتشارات شهید ابراهیم هادی.

منابع

• «ادواردو»، وب‌سایت سازمان کتاب‌خانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، تاریخ انتشار: 20 اردیبهشت 1399ش.
• «ادواردو آنیلی بحران امروز غرب را پیش‌بینی کرده بود»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ بارگذاری: 1 آذر 1390ش.
• «ادواردو آنیلی پیام اسلام و انقلاب اسلامی را در جهان غرب تبیین کرد»، خبرگزاری آنا، تاریخ بارگذاری: 27 آذر 1398ش.
• «ادواردو آنیلی که بود و چگونه اسلام آورد»، مشرق نیوز، تاریخ بارگذاری: 28 تیر 1391ش.
• «ادواردو آنیلی که بود؟»، وب‌سایت تبیان، تاریخ بارگذاری: 29 تیر 1393ش.
• «ادواردو آنیلی و ثروتی که صهیونیست‌ها بالا کشیدند/ شهیدی که دوست نداشت مازراتی بابایش را سوار شود»، خبرگزاری فارس، تاریخ بارگذاری: 24 آبان 1400ش.
• «ادواردو آنیلی»، ویکی شیعه، تاریخ بازدید: 29 اردیبهشت 1403ش.
• «انجمنی برای پولدارترین شهید دنیا»، خبرگزاری مهر، تاریخ بارگذاری: 24 آبان 1396ش.
• «داستان زندگی شهید ادواردو آنیلی (2)»، وب‌سایت رهیافته‌ها، تاریخ بارگذاری: 26 بهمن 1397ش.
• «داستان زندگی شهید ادواردو آنیلی (مهدی)»، وب‌سایت رهیافته‌ها، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1403ش.
• «روایت شهادت ادواردو آنیلی؛ شاهزاده میلیاردر ایتالیا»،‌ خبرگزاری تسنیم،‌ تاریخ درج مطلب:‌ ۲۵ آبان ۱۳۹۷ش.
• زمانی، محمدحسن، آشنایی با استشراق و اسلام‌شناسی غربیان، قم، نشر المصطفی، چاپ دوم، ۱۳۹۴ش.
• «شهادت آقازادۀ ایتالیایی برای دفاع از اسلام/ ترس صهیونیزم جهانی از الگو شدن ادواردو آنیلی»، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ بارگذاری: 26 اردیبهشت 1403ش.
• «مستند ادواردو آنیلی»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 6 خرداد 1403ش.
• «من ادواردو نیستم» وب‌سایت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تاریخ بازدید: 6 خرداد 1403ش.
• «هدیه مسیح برای ششمین بار به کتابفروشی‌ها آمد»،‌ خبرگزاری تسنیم،‌ تاریخ درج مطلب:‌۱۴ مرداد ۱۳۹۲ش.
• «هشدار شهید ادواردو آنیلی در مورد مشهد مقدس»، وب‌سایت راسخون، تاریخ بازدید: 3 خرداد 1403ش.
• «یادداشت خبرنگار ایتالیایی از دیدارش با ادواردو در کنیا»، وب‌سایت رهیافته‌ها، تاریخ بارگذاری: 19 خرداد 1398ش.