افسردگی دوران قاعدگی
افسردگی دوران قاعدگی، پریشان‌حالی زن در چرخه عادت ماهیانه.
افسردگی قاعدگی،از بیماری‌های شایع بانوان است. در این دوران بعضی از بانوان به خاطر از دست دادن خون، دچار ضعف جسمی، پریشانی روان، و نابسامانی‌های رفتاری می‌شوند؛ زودرنجی، عدم اعتماد به نفس و گریه‌های طولانی از خصوصیات این گونه زنان است. با دلداری و فراهم آوردن اسباب آرامش در خانه می‌توان تا حدی از رنج آنان کاست.
مفهوم‌شناسی
افسردگی قاعدگی، نوعی ناهنجاری و اضطراب ناشی از اختلال فیزیولوژیکی است که با نشانه‌هایی مانند بد خلقی، ناتوانی در کارهای روزمره، درد عضلانی و انزواطلبی همراه است.[۱] افسردگی قاعدگی یکی از نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی یا پی ام اس بوده و ترکیبی از آثار فیزیکی و احساسی است که در قبل و هنگام قاعدگی آشکار می‌شود.[۲] دیدگاه روانشناسان درباره افسردگی قاعدگی افسردگی قاعدگی اتفاق رایجی بین بانوان است که با جابه‌جا شدن هورمون‌ها باعث بروز حالت تهوع و بی‌حالی در قاعدگی می‌شود.[۳] بسیاری از زنان از بهداشت قاعدگی اطلاع دقیقی ندارند که ضمن افزایش عزت نفس باعث رهایی از هرگونه سردرگمی و شرم گردد. به همین دلیل، قاعدگی برای آنها، تجربه‌ای آسیب‌زا است.[۴] مسائل اقتصادی نظیر ترس از دست دادن شغل و ناتوانی در انجام وظایف روزمره از دیگر مشکلات دوران قاعدگی به‌شمار می‌رود.[۵]
فرق بین افسردگی قاعدگی و پیش از قاعدگی
افسردگی قاعدگی با تغییرات عاطفی که نتیجه نوسانات هورمونی است، رخ می‌دهد و فرق آن با سندروم پیش از قاعدگی در پرخاشگری و تحریک‌پذیری شدیدی است که بانوان در این دوران تجربه می‌کنند.[۶]
نقش تابوها در افسردگی قاعدگی
روانشناسان معتقدند وجود برخی محدودیت‌ها درباره قاعدگی بانوان باعث افزایش فشارهای روانی می‌شود، برخی از این تابوها عبارت‌اند از: 1. پنهان کردن نشانه‌های بلوغ و قاعدگی، 2. ناخوشایند بودن دوران قاعدگی، 3. نسبت دادن خشم بانوان به قاعدگی، 4. ایجاد رابطه بین صراحت بیان و قاعدگی، 5. عدم توانایی در برطرف کردن بوی نامطبوع جریان خون.[۷]
نگاه آموزه‌های اسلامی به افسردگی قاعدگی بانوان
قرآن، قاعدگی را رنج برای زنان شمرده است.[۸] برخی مفسران قرآن، تعبیر «رنج» را به آن دلیل دانسته‌اند که قاعدگی دوره‌ای طاقت‌فرسا است و کنترل و نظافت بدن رنج‌آور می‌شود. به علت کاهش استروژنیک میل جنسی در زنان کاهش یافته و نیز عدم توانایی در آراستگی، بانوان را در افسردگی و حالت ناخوشایندی قرار می‌دهد.[۹]
دلیل افسردگی قاعدگی
کاهش استروژن و پروژسترون که پس از تخمک گذاری رخ می‌دهد عامل اثرگذار تغییرات احساسی در دوران پی ام اس و پریود است. این هورمون‌ها تولید سروتونین که مادهای شادیآور است را کاهش می‌دهند.[۱۰] در نتیجه اضطراب، دل‌خوری، تحریک‌پذیری اعصاب، کاهش میل جنسی، بی‌رغبتی به نوع پوشش و نداشتن تعادل رفتاری مقدمات افسردگی قاعدگی را فراهم می‌کند.[۱۱]
مدیریت دوران افسردگی قاعدگی
آگاهی بانوان، برای کاهش دردهای ایام عادت ضروری است. تغییر عادت‌ها و توجه به سبک زندگی سالم نیز مورد توجه متخصصان است: 1. غذای سالم؛ مانند غذاهای دارای اسیدچرب و امگا3 و نیز خوردن کربوهیدرات مثل غلات سبوس‌دار؛ 2. انواع دمنوش؛ مانند چای بابونه، دمنوش رازیانه، دمنوش دارچین، چای زنجبیل، پیکنوژل و چای ونبات؛ 3. حفظ آرامش؛ مانند فراهم ساختن خانه‌ای آرام، توجه به افکار مثبت و کنترل کودکان و تهیه غذا برای آنان؛ 4. خواب کافی؛ روانشناسان خوابیدن در ساعات اولیه شب را برای تجدید قوا و آسودگی خیال بانوان، توصیه می‌کنند.[۱۲]
نقش ورزش در کاهش افسردگی قاعدگی
ورزش دردهای قاعدگی را تسکین می‌دهد؛ با ترشح هورمون اندورفین در بدن، استرس و افسردگی کاهش یافته و علائم قاعدگی مانند نفخ و کج‌خلقی مهار می‌شود. استقامت بدنی، آرامش روحی و تنظیم قاعدگی از فواید ورزش است.[۱۳]
نقش همسر در کاهش افسردگی قاعدگی زن
روانشناسان برای کاهش درد و رنج زن در دوران قاعدگی، وظایف زیر را برای مردان مورد توجه قرار داده‌اند: 1. درک شرایط پیش آمده برای همسر؛ 2. ایجاد آرامش و سکوت در منزل؛ 3. همکاری در کارهای منزل مانند آشپزی و نظافت؛ 4. خوش‌اخلاقی و تحمل تندخویی احتمالی؛ 5. خوش‌صحبتی و نوازش‌های زبانی؛ 6. تقویت جسم و کمک به آرام‌شدن اعصاب بانوان.[۱۴]
پانویس
- ↑ .عباسی، «افسردگی قاعدگی؛ تأثیر دردهای قاعدگی بر سلامت روان، مجله اینترنتی دکتر دکتر.
- ↑ «افسردگی قاعدگی چیست و چطور ان را مدیریت کنیم»، مجله اینترنتی لونا، 9 شهریور 1401ش.
- ↑ . شاهمرادی، «تبعیض مثبت به نفع زنان با تاکید بر حقوق شهروندی»، 1393ش، ص130.
- ↑ . زارع و دیگران، «تغییر نگرش نسبت به تابوی قاعدگی از جوامع بدوی تا عصر رسانه»، 1399ش، ص42
- ↑ «افسردگی در دوران قاعدگی»، وب‌سایت دوروا.
- ↑ . رضایی و دیگران، «پرخاشگری در دختران نوجوان، تعیین نقش خلق افسرده، اختلال دیسفوریک و سندروم پیش از قاعدگی»، 1395ش، ص21
- ↑ زارع و دیگران، «تغییر نگرش نسبت به تابوی قاعدگی از جوامع بدوی تا عصر رسانه»، 1399ش، ص40.
- ↑ . سوره بقره، آیه 222.
- ↑ . ایزدی، «تفسیر طبی آیه 222 سوره بقره در مورد قاعدگی زنان»، 1396ش، ص8.
- ↑ . عباسی، «افسردگی قاعدگی، تاثیر دردهای قاعدگی بر سلامت روان»،مجله اینترنتی دکتر دکتر.
- ↑ . نیکنام، «افسردگی قاعدگی چیست و چطور آن را مدیریت کنیم»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
- ↑ . احمدوند و دیگران، «علل و درمان بیماری‌های دوران قاعدگی زنان از منظر اطبای مسلمان (قرن سوم تا نهم هجری قمری)»، 1400ش، ص60.
- ↑ . «ورزش در دوران قاعدگی هر آنچه که باید از فواید و ضررهای آن بدانند»، مجله اینترنتی لونا
- ↑ «نکاتی که مردان باید راجع به قاعدگی بانوان بدانند»، وب‌سایت بوعلی، بی‌تا.
منابع
- قرآن
- احمدوند، زینب و دیگران، «علل و درمان بیماری‌های دوران قاعدگی زنان از منظر اطبای مسلمان (قرن سوم تا نهم هجری قمری)»، مجله دین و سلامت، شماره 1، 1400ش.
- «افسردگی در دوران قاعدگی»، وب‌سایت دوروا، تاریخ انتشار: 25 تیر 1399ش.
- ایزدی، مهدی، «تفسیر طبی آیه 222 سوره بقره در مورد قاعدگی زنان»، فصلنامه قرآن و طب، شماره 1، زمستان 1396ش.
- رضایی، سجاد و دیگران، «پرخاشگری در دختران نوجوان، تعیین نقش خلق افسرده، اختلال دیسفوریک و سندروم پیش از قاعدگی»، مجله افلاک، شماره 32- 33، 1395ش.
- زارع، زهرا و دیگران، «تغییر نگرش به تابوی قاعدگی از جوامع بدوی تا عصر رسانه»، مجله خانواده سلامت، شماره 1، 1399ش.
- شاهمرادی، عصمت، «تبعیض مثبت به نفع زنان با تاکید بر حقوق شهروندی»، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، شماره 66، 1393ش.
- عباسی، آزاده، «افسردگی قاعدگی؛ تأثیر دردهای قاعدگی بر سلامت روان»، مجله اینترنتی دکتر دکتر. تاریخ به‌روزرسانی: 20 آذر 1401ش.
- «نکاتی که مردان باید راجع به قاعدگی بانوان بدانند»، وب‌سایت بوعلی. تاریخ بازدید: 12 اسفند 1401ش.
- نیکنام، معصومه، «افسردگی قاعدگی چیست و چطور آن را مدیریت کنیم»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار: 26 تیر 1401ش.
- «ورزش در دوران قاعدگی، هرآنچه که باید از فواید و ضررهای آن بدانند»، مجله اینترنتی لونا، تاریخ انتشار: 15 خرداد 1401ش.