بحث کاربر:محمدعلی ابراهیمی
زرین‌درخت؛ گونهای نادر از گیاهان جنگلی در ایران و عراق. زَرّیندرخت؛ درختی شبیه زیتون است که در ایران و عراق می‌روید. این درخت در ادبیات فارسی و فرهنگ عامه بازتاب پیدا کرده و دارای اهمیت فرهنگی، گردشگری، زیست‌محیطی و خواص درمانی است. نامگذاری زرین‌درخت را به نام درخت اترج، ترنج، نارنج، درخت طلایی یا زرین و «گل عاشقان» نیز میشناسند. زرین‌درخت در اواخر زمستان تا پایان بهار، شکوفههای زرد قشنگ و بزرگی دارد. برگ‌های زرین‌درخت شبیه برگ‌های درخت زیتون و گل آن مانند آفتاب است. گسترة جغرافیایی ابوریحان بیرونی، محل رویش زرین‌درخت را کشورهای عراق و ایران گفته است. برخی آن را گیاه بومی كازرون در استان فارس دانسته‌اند؛ اما بر اساس بررسی‌های تازه، زرین‌درخت از گیاهان کهن اندیمشک از توابع استان خوزستان است. امروزه کمتر از ۱۰ اصله زرین‌درخت در این منطقه باقی مانده است. اهمیت فرهنگی و گردشگری پیشینۀ تاریخی زرین‌درخت، ارزش زیست‌محیطی این گونۀ نادر در طبیعت و نیز جلوه و شکوه آن در فصل گل‌دهی، این درخت را به میراثی طبیعی د رمنطقه تبدیل کرده که دارای جاذبة گردشگری برای اندیمشک است. برخی رسانه‌ها و طرفداران محیطزیست نیز اقداماتی را برای حفظ این گونه زیبای گیاهی آغاز کرده‌اند. زرین‌درخت در ادبیات فارسی زرین‌درخت، در ادبیات فارسی، الهام‌بخش نظامی گنجوی بوده است؛ او در اشعار خود از زیبایی این درختها سروده و آورده است: بهدست آری چنان شاهانه تختی ** که باشد راست چون زریندرختی سر تاجداران برآمد به تخت ** چو سیمرغ بر شاخ زرین‌درخت غلامان زرین‌کمر گرد تخت ** چو سیمین ستون گرد زرین‌درخت زرین‌درخت در باور عامیانه مردم اندیمشک «زرین‌درختان» را مقدس دانسته و شکستن و بریدن شاخ و برگ آن را گناهی بزرگ میپندارند. حتی اعتقاد عامة مردم بر این است که اگر کسی شاخة آن را بشکند «جوان‌مرگ» میشود. اهالی اندیمشک به تنه و شاخة آنها تریش (پارچه) سبز میبندند و در زیر این درختها دعا خوانده و معتقد به اجابت آن بهعنوان مکانی مقدس هستند. تا چند دهه پیش مردم بومی و کشاورزان در زیر سایة زرین‌درختان غذای نذری میپختند و بین کشاورزان و مستمندان توزیع کرده و ضمن سپاس از خدا، درخواست باران و برکت در محصولات کشاورزی و دامداری و استجابت دعا می‌کردند. در طب سنتی برای زرین‌درخت، برخی خواص درمانی ذکر شده است. منابع ابنسينا، حسين بن عبدالله، القانون في الطب، بیروت، دار إحياء التراث العربي، 1426ق. ابوريحان بيرونى، محمد بن احمد، الصيدنة في الطب، ترجمة باقر مظفرزاده، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسى، 1383ش. رازى، محمد بن زكريا، الأبدال المستعملة في الطب و العلاج، تهران، دانشگاه علوم پزشكى ايران، 1383ش. رازى، محمد بن زكريا، الحاوي في الطب، بيروت، دار احياء التراث العربي، 1422ق. راغب اصفهانى، حسين بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، 1412ق. «زرین‌درخت اندیمشک میراثی فراموش‌شده»، وبسایت شبکة اطلاع‌رسانی راه دانا، تاریخ درج مطلب: 1 اردیبهشت 1395ش. «صدای نجات زرین‌درختان در اندیمشک»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 17 خرداد 1397ش. عارفیان، امیرهوشنگ، «زرین‌درخت اندیمشک را دریابید»، روزنامة جام‌جم، شماره ۵۰۸۱، ۲۳ فروردین ۱۳۹۷ش. عطار اسرائيلى، داود، منهاج الدكان و دستور الأعيان في أعمال و تراكيب الأدوية النافعة للأبدان، تهران، دانشگاه علوم پزشكى ايران، 1383ش. عقيلى علوى شيرازى، سيدمحمدحسين، مخزن الأدويه: دائرة المعارف خوردنيها و داروهاى پزشكى سنتى ايران، كلكته، هندوستان، چاپ سوم، 1260ق. ناظمجهان، محمداعظم، اكسير اعظم، تهران، دانشگاه علوم پزشكى ايران، 1387ش. نظامیگنجوی، خسرو و شیرین، بهکوشش سعید حمیدیان، تهران، قطره، 1387ش. نظامی گنجوی، شرفنامه، به کوشش سعید حمیدیان، تهران، قطره، 1387ش. محمدعلی ابراهیمی