دانشگاه فردوسی

دانشگاه فردوسی؛ دانشگاهی دولتی و بین‌المللی در شهر مشهد.

دانشگاه فردوسی مشهد، از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های ایران و سومین دانشگاه تأسیس‌شده در ایران است که به یاد حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر و حماسه‌سرای ایرانی، به‌نام دانشگاه فردوسی نام‌گذاری شده است.

تاریخچه

دانشگاه فردوسی مشهد، به‌عنوان سومین دانشگاه در ایران، در 1328ش بنا شد. با تبدیل آموزشگاه عالی بهداری به دانشکده پزشکی، نخستین گام‌های تأسیس این دانشگاه در راستای شکوفایی در شهر مشهد برداشته شد. در ابتدا، در 1334ش، مجوز تأسیس دانشکده ادبیات در این دانشگاه با پنج رشته صادر شد. پس از آن، با گسترش روزافزون دانشگاه، دانشکده‌های دیگری از جمله معقول و منقول (که بعدها به دانشکده الهیات تغییر نام داد)، دانشکدۀ علوم، دانشکدۀ دندان‌پزشکی، دوره‌های شبانه، دانشکدۀ علوم دارویی و تغذیه، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشکدۀ مهندسی، مؤسسۀ بینایی‌سنجی، دبیرستان دانشگاه و مرکز تعلیمات به مجموعۀ این دانشگاه اضافه شد. این دانشگاه، در 1353ش، به دانشگاه فردوسی مشهد تغییر نام داد.

در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، آموزشکده‌ها و دانشکده‌های دیگری به این دانشگاه اضافه شد که از آن جمله می‌توان به دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی، دانشکدۀ دامپزشکی، دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشکدۀ علوم ریاضی، کالج دانشگاه، مرکز تحقیقات زمین‌لرزه شناسی، دانشکدۀ منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی اشاره کرد. این دانشگاه، امروزه، بزرگ‌ترین دانشگاه در شرق ایران محسوب می‌شود که بیش از 24 هزار دانشجو در مقاطع تحصیلی مختلف (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) در آن تحصیل می‌کنند. همچنین، بر اساس آمارهای منتشر شده در 1398ش، بیش از 2200 دانشجو از 29 کشور جهان در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند.

دانشکده‌ها و پژوهشکده‌ها

امروزه، دانشگاه فردوسی مشهد دارای 13 دانشکده، 7 پژوهشکده و چندین مؤسسۀ وابستۀ علمی، پژوهشی و فرهنگی است.

1. دانشکده‌ها: ادبیات و علوم انسانی، دامپزشکی، علوم تربیتی و روان‌شناسی، مهندسی، الهیات و معارف اسلامی، علوم اداری و اقتصادی، علوم ریاضی، معماری و شهرسازی، علوم ورزشی، علوم، کشاورزی، حقوق و علوم سیاسی و منابع طبیعی و محیط زیست.
2. پژوهشکده‌ها: پژوهشکدۀ مطالعات اسلامی در علوم انسانی، پژوهشکدۀ فناوری زیستی، پژوهشکدۀ زیارت و گردشگری، پژوهشکدۀ هوا خورشید، پژوهشکدۀ نفت و گاز، پژوهشکدۀ علوم گیاهی و پژوهشکدۀ فناوری هوایی.

تشکیلات دانشکده‌ها و واحدهای تحت پوشش دانشگاه

از جمله ارکان هر دانشکده در دانشگاه فردوسی مشهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. شورای دانشکده (هماهنگی گروه‌های آموزشی و اجرای ضوابط و مقررات آموزشی و پژوهشی)،
2. ریاست دانشکده،
3. ادارۀ امور عمومی دانشکده (برای انجام امور و برنامه‌های تنظیمی و مصوب دانشکده)،
4. کتابخانه،
5. ادارۀ خدمات آموزشی و دانشجویی (برای انجام کلیۀ امور مربوط به موضوعات آموزشی و خدمات دانشجویی).

رشته‌های تحصیلی

دانشکده ادبیات و علوم انسانی (علی شریعتی)

در این دانشکده که در 1334ش با رشتۀ زبان و ادبیات فارسی بنا نهاده شد، گروه‌های آموزشی مختلف به نام‌های «زبان و ادبیات فارسی»، «تاریخ»، «جغرافیا»، «زبان فرانسه»، «زبان شناسی»، «زبان انگلیسی»، «علوم اجتماعی»، «زبان عربی» و «زبان روسی» وجود دارد.

دانشکده الهیات و معارف اسلامی (شهید مطهری)

در این دانشکده که در 1337ش و با نام «دانشکدۀ علوم معقول و منقول» تأسیس شد، 6 گروه آموزشی مختلف شامل «فلسفه و حکمت اسلامی»، «فقه و مبانی حقوق اسلامی»، «علوم قرآن و حدیث»، «تاریخ و تمدن اسلامی»، «ادیان و عرفان تطبیقی»، و «معارف اسلامی» وجود دارد.

دانشکده دامپزشکی

این دانشکده که در 1370ش بنا نهاده شد، امروزه، دارای 4 گروه آموزشی در مقاطع مختلف شامل «پاتوبیولوژی»، «بهداشت مواد غذایی و آبزیان»، «علوم درمانگاهی»، «بهداشت و پیشگیری از بیماری‌های دامی» است. این دانشکده همچنین دارای یک بیمارستان تخصصی و نیز آزمایشگاه‌های متعددی است.

دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناختی

این دانشکده، هفتمین دانشکده دانشگاه فردوسی مشهد است که در مهرماه 1352ش مشغول به فعالیت کرد و امروزه، شامل 6 گروه آموزشی از جمله گروه‌های «روان‌شناسی»، «روان‌شناسی مشاوره و تربیتی»، «علم اطلاعات و دانش‌شناسی»، «مبانی تعلیم و تربیت»، «مدیریت آموزشی و توسعۀ منابع انسانی» و «مطالعات برنامه درسی و آموزش» است.

دانشکدۀ مهندسی

این دانشکده در مهرماه 1354ش افتتاح شده و امروزه دارای 8 گروه آموزشی با حدود 70 گرایش است. از جمله گروه‌های آموزشی این دانشکده می‌توان به «مهندسی برق»، «مهندسی شیمی»، «مهندسی صنایع»، «مهندسی عمران»، «مهندسی کامپیوتر»، «مهندسی مکانیک»، «مهندسی متالوژی مواد» و «مهندسی نساجی» اشاره کرد.

دانشکده علوم اداری و اقتصادی

این دانشکده در سال 1366ش تأسیس و در حال حاضر دارای گروه‌های آموزشی «اقتصاد»، «مدیریت»، «حسابداری»، «حقوق» و «علوم سیاسی» است.

دانشکده ریاضی

این دانشکده نیز امروزه با سه گروه آموزشی «آمار»، «ریاضی کاربردی» و «ریاضی محض» مشغول به فعالیت هستند.

دانشکده معماری و شهرسازی

این دانشکده در 1384ش تأسیس و دارای دو رشتۀ تحصیلی «مهندسی شهرسازی» و «مهندسی معماری» هستند.

دانشکده علوم ورزشی

این دانشکده در 1372ش با هدف تربیت و تأمین نیروی انسانی متعهد و متخصص در عرصه‌های ورزشی و تربیت‌بدنی کشور تأسیس شد. در حال حاضر این دانشکده دارای مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشتۀ «تربیت بدنی و علوم ورزشی» است. علاوه بر آن، هر ساله، بیش از 6000 دانشجو از سایر رشته‌ها نیز در این دانشکده، واحد آموزشی تربیت بدنی عمومی 1 و 2 خود را می‌گذرانند.

دانشکده علوم

این دانشکده در 1340ش افتتاح و دارای 4 گروه آموزشی «زمین‌شناسی»، «زیست‌شناسی»، «شیمی» و «فیزیک» است.

دانشکده کشاورزی

این دانشکده در 1352ش آغاز به کار کرده و امروزه دارای گروه‌های آموزشی «اقتصاد کشاورزی»، «بیوتکنولوژی »و «به‌نژادی گیاهی»، «علوم خاک»، «مکانیک بیوسیستم»، «اگروتکنولوژی»، «علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز»، «علوم دام»، «علوم و صنایع غذایی»، «گیاه پزشکی» و «علوم مهندسی آب» است.

دانشکده حقوق و علوم سیاسی

این دانشکده در 1372ش افتتاح و در حال حاضر دارای گروه‌های آموزشی «علوم سیاسی»، «حقوق خصوصی» و «حقوق جزا و جرم‌شناسی» است.

دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست

این دانشکده امروزه دارای گروه‌های آموزشی «محیط زیست»، «مرتع و آبخیزداری»، «مدیریت مناطق خشک و بیابانی»، «مهندسی طبیعت» و «علوم و مهندسی شیلات» است.

آمار پژوهشی

آمار منتشر‌شده از این مرکز، از انتشار 34,585 مقالۀ علمی در نشریات و همایش‌های داخلی این دانشگاه گزارش داده‌اند. همچنین، دانشگاه فردوسی مشهد، صاحب امتیاز و ناشر 50 مجلۀ تخصصی بوده و تا کنون بیش از 106 همایش را در شهر مشهد برگزار کرده است. علاوه بر آن، بیش از 21 هزار مقالۀ معتبر بین‌المللی از این دانشگاه استخراج شده است.

امکانات دانشگاه

دانشگاه فردوسی مشهد، از جمله دانشگاه‌های مطرح در سطح کشور است که دارای امکانات آموزشی، پژوهشی، کتابخانه‌ای، ورزشی، فرهنگی، اجتماعی و رفاهی متعددی است.

1. امکانات آموزشی: کتابخانه‌های تخصصی و عمومی، آزمایشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های متعدد در سطح دانشکده‌ها، مرکز محاسبات سنگین و شبکۀ آزمایشگاهی فن‌آوری نانو.
2. امکانات رفاهی و تفریحی: خوابگاه‌های تمیز و مجهز، زمین‌های ورزش و بازی روباز، مجموعه روباز تنیس خاکی، سالن ورزشی امام رضا، سالن‌های ورزشی و مجتمع‌های ورزشی متعدد، سالن کوثر، سالن علوم تربیتی، مجتمع آبی پردیس و باشگاه سوارکاری.

مشاهیر

از جمله اساتید و دانشجویان شناخته‌شده در این دانشگاه می‌توان به علی شریعتی (استاد تاریخ، اسلام‌شناس و جامعه‌شناس)، کاظم مدیر شانه‌چی (نویسنده و اندیشمند ایرانی)، محمد واعظ‌زاده خراسانی (استاد دانشگاه و مؤسس دانشگاه مذاهب اسلامی)، محمدمهدی رکنی یزدی (استاد زبان و ادبیات فارسی و قرآن‌پژوه) اشاره کرد.

مسیر دسترسی

دانشگاه فردوسی مشهد دارای وسعت بسیار و چهار درب ورودی است که درب اصلی آن در بلوار وکیل‌آباد، روبروی پارک ملت قرار گرفته است. برای دسترسی به این درب، می‌توان از مترو، اتوبوس و تاکسی استفاده کرد. خیابان‌های باهنر و بلوار کلانتری نیز به درب‌های ورودی دیگرِ این دانشگاه دسترسی دارند.

منابع

• «آشنایی با دانشگاه فردوسی مشهد»، وب‌سایت خان سفر، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «تاریخچه دانشکده»، وب‌سایت دانشکده علوم ورزشی، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «تاریخچۀ دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه فردوسی مشهد»، وب‌سایت دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «تحصیل بیش از 2200 دانشجوی خارجی در دانشگاه فردوسی مشهد»، خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ بارگذاری: 14 آذر 1398ش.
• «جشن هفتادسالگی دانشگاه فردوسی مشهد آغاز شد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: 13 آذر 1398ش.
• «دانشگاه فردوسی مشهد در یک نگاه»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بارگذاری: 17 تیر 1398ش.
• «دانشگاه فردوسی مشهد»، وب‌سایت مرجع دانشگاه‌های ایران، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «دربارۀ دانشکده»، وب‌سایت دانشکده علوم اداری و اقتصادی، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «دربارۀ دانشکده»، وب‌سایت دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «معرفی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی»، وب‌سایت دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «معرفی دانشکده حقوق و علوم سیاسی»، وب‌سایت دانشکده حقوق و علوم سیاسی ، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «معرفی دانشکده جدید»، وب‌سایت دانشکده مهندسی، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «معرفی دانشکده»، وب‌سایت دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• «معرفی و تاریخچه»، وب‌سایت دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• وب‌سایت دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• وب‌سایت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• وب‌سایت دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.
• وب‌سایت دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: 19 مهر 1401ش.