روز پرستار

روز پرستار، روز بزرگ‌داشت پرستاران در سال‌روز میلاد حضرت زینب.

روز پرستار در ایران، هم‌زمان با میلاد حضرت زینب در 5 جمادی الاول گرامی داشته می‌شود. در این روز از پرستاران قدردانی و تجلیل به عمل می‌آید و بر اهمیت کار و تلاش آنها تأکید می‌شود. انتخاب روز میلاد حضرت زینب به‌عنوان روز پرستار به‌منظور ترویج سیرۀ زینبی در جامعۀ مسلمان ایران است.

مفهوم‌شناسی

واژۀ پرستار در لغت به‌معنای خدمتکار است؛ اما در اصطلاح، پرستار به کسی می‌گویند که مراقبت از افراد بیمار یا ناتوان را بر عهده دارد. امروزه فردی که تحصیلات دانشگاهی در رشتۀ مراقبت و بهداشت را طی کرده باشد و صاحب مهارت‌ حرفه‌ای مورد نیاز در این زمینه باشد پرستار نامیده می‌شود.

روز جهانی پرستار

روز جهانی پرستار مصادف با ۱۲ ماه مه میلادی، روز تولد فلورانس نایتینگل، پایه‌گذار حرفۀ پرستاری به‌شکل امروزی است. اکثر کشورهای جهان این روز را به‌عنوان روز پرستار گرامی می‌دارند.

تاریخچۀ روز پرستار در ایران

برای اولین‌بار در سال 1336ش مقرر شد که هفتۀ پرستاری در ایران از ۱۵ تا ۲۲ اردیبهشت نامیده شود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، روز ولادت حضرت زینب به‌عنوان روز پرستار در تقویم رسمی ایران ثبت شد.

دلیل نام‌گذاری روز پرستار

از آن‌جا که حضرت زینب پس از حادثۀ کربلا، وظیفۀ پرستاری از امام سجاد و سایر بیماران و داغ‌دیدگان اهل‌بیت را به عهده گرفت، زادروز این بانو را در ایران به نام روز پرستار نامیده‌اند. در فرهنگ تشیع، الگوی رفتاری زینب کبری منحصر به زمان و مکان خاص نیست و او با مراقبت از بازماندگان شهیدان کربلا، بهترین نماد پرستاری و ایثار است. پرستاران در جمهوری اسلامی ایران علاوه‌ بر تلاش ستودنی در دوران دفاع مقدس و پس از آن در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، اهمیت نقش و جایگاه اجتماعی خود را اثبات کردند. انتخاب زادروز حضرت زینب به‌عنوان روز پرستار، یادآور همسویی فداکاری‌های این قشر از کادر درمان با سیرۀ زینب کبری است.

پرستاری در سبک زندگی اسلامی

رسیدگی و مراقبت از بیمار در سبک زندگی انبیاء و اولیاء الهی دیده می‌شود. پرستاری از بیماران، سالمندان و مجروحان، در سیرۀ امامان و عالمان دین نیز مورد توجه بسیار قرار گرفته است، به‌طوری‌که گویی پرستاری، وظیفۀ هر انسان است و نباید آن را نادیده گرفت. این حرفه چنان‌چه در جهت کسب رضای الهی و به‌عنوان وظیفۀ دینی انجام شود، اجر و پاداش بسیار در پی خواهد داشت.

ر==وز پرستار و فرهنگ‌سازی== نفوذ فرهنگ غربی در ایران باعث الگوگیری غلط از سبک زندگی غرب شده است به‌شکلی که موضوع سلامت و بهداشت فردی و اجتماعی در معرض تهدید و آسیب قرار گرفته است. از این‌رو، پرستار و نقش وی در فرهنگ‌سازی سبک سالم زندگی مورد توجه است. برای مثال، امروزه اکثر مردم تمایل به استفاده از غذاهای آماده یا فست‌فود پیدا کرده‌اند. با مشاركت پرستاران کشور می‌توان این فرهنگ غلط را با رژیم غذایی مطلوب جایگزین کرد و فرهنگ ورزش و پیاده‌ روی را رواج داد. نقش پرستار در این موضوع مهم است؛ زیرا بسیاری افراد هنگامی‌که موضوعی را از زبان پرستار می‌شنوند به‌خصوص در دورۀ درمان بیماری، آن را قبول می‌کنند.

تجلیل روز پرستار

بزرگ‌داشت روز پرستار فرصتی برای تقدیر از زحمات شبانه‌روزی این قشر زحمت‌کش و نیز تأکید بر اهمیت جایگاه پرستاری در جامعه است. اغلب نهادها و مراکز دولتی و به‌خصوص مراکز درمانی و بیمارستان‌ها در جهت تجلیل از پرستاران و گرامی‌داشت مقام پرستار، روز تولد حضرت زینب را جشن می‌گیرند. در این روز با تقدیم لوح تقدیر و هدایای ویژه از کادر پرستاری و به‌خصوص پرستاران نمونه تقدیر می‌ شود. انتخاب پرستار نمونۀ استانی و کشوری از آیین‌های روز پرستار است.

منابع

• «پرستاران در فرهنگ‌سازی سبک زندگی سالم پیش‌قدم شوند»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1397ش.
• «تاریخ روز پرستار و به‌ورز در تقویم سال 1402 با تاریخچۀ آن»، وب‌سایت رویداد ایران، تاریخ درج مطلب: 29 اسفند 1402ش.
• «تکریم ارباب‌رجوع از مهم‌ترین معیارهای انتخاب پرستار نمونه است»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 20 فروردین 1390ش.
• دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 15 مهر 1402ش.
• «روز پرستار 1401 چه روزی است+ تاریخ ولادت حضرت زینب و زندگی‌نامه»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 5 آبان 1401ش.
• «روز پرستار در تقویم ایران چه روزی است»، وب‌سایت دلگرم، تاریخ بازدید: 27 شهریور 1402ش.
• «روز پرستار»، وب‌سایت تابناک، تاریخ بازدید: 27 شهریور 1402ش.
• «سنت پرستاری در سبک زندگی انبیا و ائمه اطهار(ع)/ چرا اولیای خدا(ع) به پرستاری از بیماران اهتمام فراوان داشتند؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 23 فروردین 1399ش.
• «علت نام‌گذاری روز میلاد حضرت زینب به نام روز پرستار»، پایگاه حج و زیارت، تاریخ درک مطلب: 30 آذر 1399ش.
• «فلسفۀ نام‌گذاری ولادت حضرت زینب به‌عنوان روز پرستار»، مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 29 اذر 1399ش.