شهرستان تهران؛ پرجمعیت‌ترین شهرستان ایران، واقع در استان تهران.

شهرستان تهران، از جمله شهرستان‌های استان تهران، به مرکزیت شهر تهران، پایتخت ایران، است. براساس آمار اعلام‌شده در 1395ش، جمعیت این شهر در حدود 8,737,510 نفر بوده که از این میان 8,693,706 تن در شهر تهران زندگی می‌کنند.

تقسیمات کشوری

شهرستان تهران، بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، دارای 3 بخش (مرکزی، کن و آفتاب)، 1 شهر (شهر تهران) و 4 دهستان (سیاهرود، سولقان، آفتاب و خلازیر) است.[۱]

همسایگان

شهرستان تهران، از سمت شمال به شهرستان شمیرانات، از سمت غرب به شهرستان کرج، از سمت شرق به شهرستان دماوند و از سمت جنوب به شهرستان‌های پاکدشت، ری، اسلامشهر و شهریار می‌رسد.[۲]

جغرافیا

تهران، از جمله شهرستان‌های واقع در کوهپایه‌های البرز مرکزی است. این شهرستان، دشتی هموار است که با حرکت از سمت شمال به جنوب آن، شاهد کاهش ارتفاعات و افزایش دما در آن خواهیم بود.

بخش کن، در شمال غربی این شهرستان، ناحیه‌ای کوهستانی است که رود «سولقان» نیز در آن جریان دارد.[۳] از جمله کوه‌های بلند موجود در این بخش می‌توان به «پهن حصار»، «رَندان»، «گندم چال»، «بندعیش» و «بندحصار» اشاره کرد. این کوه‌ها، بلندترین قله‌های شهرستان تهران محسوب می‌شوند. همچنین، کوه‌های «توچال»، «سوهانک»، «کلک‌چال» و «دارآباد» در شهرستان شمیرانات نیز در مناطق شمالی این شهرستان واقع شده‌اند.[۴]

منابع آبی

رودهای جاری در این شهرستان، همگی از ارتفاعات جنوبی رشته‌کوه البرز سرچشمه می‌گیرند. رودخانه «دارآباد» با درازای 15 کیلومتر، از رودخانه‌های مستقل دریاچه نمک محسوب می‌شود که از کوه‌های «سیاه‌آب» و «دارآباد» سرچشمه گرفته و تا بخش‌های جنوبی تهران جریان دارد. این رودخانه، در نهایت، به دشت‌های جنوبی شهرستان تهران فرو می‌ریزد.[۵] رودخانه «جعفرآباد (اوسون)» نیز از زیرشاخه‌های رودخانه جاجرود است که از کوه‌های توچال و کلک‌چال نشأت گرفته و به سمت شهر ری جریان یافته است. این رودخانه در حوالی دهکده تخته‌چنگی به رودخانه جاجرود ختم می‌شود.[۶] رودخانه‌های «درکه» و «کن» نیز از دیگر رودخانه‌های فصلی این شهرستان محسوب می‌شوند.

آب‌وهوا

شهرستان تهران، دارای ویژگی‌های آب‌و‌هوایی متنوعی است. در قسمت جنوبی این شهرستان، آب‌و‌هوایی گرم و خشک، در نواحی مرکزی آب‌و‌هوایی معتدل و در نواحی شمالی نیز آب‌و‌هوایی متمایل به سرد وجود دارد.[۷]

پانویس

  1. درگاه ملی آمار ایران.
  2. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، 1383ش، ج1، ص95.
  3. جعفری، دایره‌المعارف جغرافیایی ایران، 1379ش، ج1، ص316-317.
  4. فرهنگ جغرافیایی کوه‌های کشور، 1379ش، ج4.
  5. فرهنگ جغرافیایی رودهای کشور، 1383ش، ج3، ص19.
  6. افشین، رودخانه‌های ایران، تهران، 1373ش، ج2، ص492.
  7. فرهنگ جغرافیایی آبادی‌های کشور، 1370ش، ج38، ص71.

منابع

  • افشین، یدالله، رودخانه‌های ایران، تهران، 1373ش.
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، به‌تحقیق سعید بختیاری، تهران، 1383ش.
  • جعفری، عباس، دایره‌المعارف جغرافیایی ایران، تهران، 1379ش.
  • درگاه ملی آمار ایران.
  • فرهنگ جغرافیایی آبادی‌های کشور، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 1370ش.
  • فرهنگ جغرافیایی رودهای کشور، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 1383ش.
  • فرهنگ جغرافیایی کوه‌های کشور، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 1379ش.