چارده‌پال: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۶ دسامبر ۲۰۲۲
(صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''چارده‌پال،'''</big> آیین فال‌گرفتن و پیشگویی در میان هزاره‌ها. چارده‌پال (چهارده فال)، از جملۀ آیین‌ و رسوم محلی و میراث فرهنگی و نیز نوعی تفأل و پیشگویی در میان هزاره‌های افغانستان است که طی مراسمی توسط زنان، در شب چهاردهم ماه قمری در طول...» ایجاد کرد)
 
خط ۷: خط ۷:
چارده‌پال، از رسم‌های باستانی و میراث فرهنگی هزاره‌ها است که از مواجهه با طبیعت گرفته شده و تحت تأثیر تجربۀ بشری، ادبیات و آداب و رسوم اجتماعی دیگر، تکامل پیدا کرده است.<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه‌ها درآیین‌های نمایشی هزاره‌ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>  این رسم فرهنگی، در سال‌های اخیر با تغییر در سبک زندگی و باورهای مردم، کمرنگ شده و در حالت فراموشی قرار دارد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، «چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وب‌سایت رنگار.]</ref>  
چارده‌پال، از رسم‌های باستانی و میراث فرهنگی هزاره‌ها است که از مواجهه با طبیعت گرفته شده و تحت تأثیر تجربۀ بشری، ادبیات و آداب و رسوم اجتماعی دیگر، تکامل پیدا کرده است.<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه‌ها درآیین‌های نمایشی هزاره‌ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>  این رسم فرهنگی، در سال‌های اخیر با تغییر در سبک زندگی و باورهای مردم، کمرنگ شده و در حالت فراموشی قرار دارد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، «چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وب‌سایت رنگار.]</ref>  
==آداب و رسوم چارده‌پال==
==آداب و رسوم چارده‌پال==
زن‌ها در شب چهاردهم ماه قمری، در خانه‌ای که مرد خانه یک‌بار ازدواج کرده باشد، جمع مي‌شوند.<ref>- [http://0797525627.blogfa.com/post/33 امید، «رسم و رواج های جاغوری»، وبلاگ اگر به یاد جاغوری افتادی.]</ref>  سپس، دختر باکره‌ای را لباس تمیز مي‌پوشانند و مانند يك عروس روي تخت نشانده و یک ظرف آب را پیش روی دختر به‌صورتی می‌گذارند که اشیاء داخل آن دیده نشود. زنان دیگر دور دختر حلقه ‌زده و هر کدام نشانه‌ای از خود مانند انگشتر، حلقه و سکه درون ظرف می‌اندازند. سپس زنان خوش‌صدا به‌نوبت دوبیتی‌هایی از شاعران محلی، بابا طاهر و فائز دشتستانی را می‌خوانند<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «<ref></ref>ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> و با هر بارخواندن دوبیتی، دختر جوان یکی از انگشترها و یا حلقه‌های ریخته‌شده داخل ظرف را بیرون می‌آورد. بعد از آن، تعبیرکنندگان بدون اینکه از نیت‌کننده خواهان توضیح نیت شوند، دوبیتی را معنا و با گفتن جملۀ «بد است» یا «خوب است»، تعبیر می‌کنند؛ اما صاحب نیت، خود دوبیتی را چندینبار زمزمه می‌کند و معنای آن را با نیت خود تطبیق می‌دهد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، « چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وب‌سایت رنگار.]</ref>  
زن‌ها در شب چهاردهم ماه قمری، در خانه‌ای که مرد خانه یک‌بار ازدواج کرده باشد، جمع مي‌شوند.<ref>- [http://0797525627.blogfa.com/post/33 امید، «رسم و رواج های جاغوری»، وبلاگ اگر به یاد جاغوری افتادی.]</ref>  سپس، دختر باکره‌ای را لباس تمیز مي‌پوشانند و مانند يك عروس روي تخت نشانده و یک ظرف آب را پیش روی دختر به‌صورتی می‌گذارند که اشیاء داخل آن دیده نشود. زنان دیگر دور دختر حلقه ‌زده و هر کدام نشانه‌ای از خود مانند انگشتر، حلقه و سکه درون ظرف می‌اندازند. سپس زنان خوش‌صدا به‌نوبت دوبیتی‌هایی از شاعران محلی، بابا طاهر و فائز دشتستانی را می‌خوانند<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> و با هر بارخواندن دوبیتی، دختر جوان یکی از انگشترها و یا حلقه‌های ریخته‌شده داخل ظرف را بیرون می‌آورد. بعد از آن، تعبیرکنندگان بدون اینکه از نیت‌کننده خواهان توضیح نیت شوند، دوبیتی را معنا و با گفتن جملۀ «بد است» یا «خوب است»، تعبیر می‌کنند؛ اما صاحب نیت، خود دوبیتی را چندینبار زمزمه می‌کند و معنای آن را با نیت خود تطبیق می‌دهد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، « چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وب‌سایت رنگار.]</ref>  
برای مثال، دوبیتی زیر به بی‌وفایی، دوری و جدایی تعبیر می‌شود: <ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>
برای مثال، دوبیتی زیر به بی‌وفایی، دوری و جدایی تعبیر می‌شود: <ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>
{{آغاز نستعلیق}}
{{آغاز نستعلیق}}
خط ۱۵: خط ۱۵:
  {{پایان شعر}}
  {{پایان شعر}}
{{پایان نستعلیق}}
{{پایان نستعلیق}}
==چارده‌پال در ادبیات عامیانه==
==چارده‌پال در ادبیات عامیانه==
رسم چارده پال در ادبیات عامیانه نیز حضور پررنگی دارد؛ برای مثال به این دوبیتی اشاره می‌شود:<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>
رسم چارده پال در ادبیات عامیانه نیز حضور پررنگی دارد؛ برای مثال به این دوبیتی اشاره می‌شود:<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref>
۱٬۶۴۱

ویرایش