←آداب و رسوم چاردهپال
(صفحهای تازه حاوی «<big>'''چاردهپال،'''</big> آیین فالگرفتن و پیشگویی در میان هزارهها. چاردهپال (چهارده فال)، از جملۀ آیین و رسوم محلی و میراث فرهنگی و نیز نوعی تفأل و پیشگویی در میان هزارههای افغانستان است که طی مراسمی توسط زنان، در شب چهاردهم ماه قمری در طول...» ایجاد کرد) |
|||
خط ۷: | خط ۷: | ||
چاردهپال، از رسمهای باستانی و میراث فرهنگی هزارهها است که از مواجهه با طبیعت گرفته شده و تحت تأثیر تجربۀ بشری، ادبیات و آداب و رسوم اجتماعی دیگر، تکامل پیدا کرده است.<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانهها درآیینهای نمایشی هزارهها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> این رسم فرهنگی، در سالهای اخیر با تغییر در سبک زندگی و باورهای مردم، کمرنگ شده و در حالت فراموشی قرار دارد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، «چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وبسایت رنگار.]</ref> | چاردهپال، از رسمهای باستانی و میراث فرهنگی هزارهها است که از مواجهه با طبیعت گرفته شده و تحت تأثیر تجربۀ بشری، ادبیات و آداب و رسوم اجتماعی دیگر، تکامل پیدا کرده است.<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانهها درآیینهای نمایشی هزارهها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> این رسم فرهنگی، در سالهای اخیر با تغییر در سبک زندگی و باورهای مردم، کمرنگ شده و در حالت فراموشی قرار دارد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، «چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وبسایت رنگار.]</ref> | ||
==آداب و رسوم چاردهپال== | ==آداب و رسوم چاردهپال== | ||
زنها در شب چهاردهم ماه قمری، در خانهای که مرد خانه یکبار ازدواج کرده باشد، جمع ميشوند.<ref>- [http://0797525627.blogfa.com/post/33 امید، «رسم و رواج های جاغوری»، وبلاگ اگر به یاد جاغوری افتادی.]</ref> سپس، دختر باکرهای را لباس تمیز ميپوشانند و مانند يك عروس روي تخت نشانده و یک ظرف آب را پیش روی دختر بهصورتی میگذارند که اشیاء داخل آن دیده نشود. زنان دیگر دور دختر حلقه زده و هر کدام نشانهای از خود مانند انگشتر، حلقه و سکه درون ظرف میاندازند. سپس زنان خوشصدا بهنوبت دوبیتیهایی از شاعران محلی، بابا طاهر و فائز دشتستانی را میخوانند<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، | زنها در شب چهاردهم ماه قمری، در خانهای که مرد خانه یکبار ازدواج کرده باشد، جمع ميشوند.<ref>- [http://0797525627.blogfa.com/post/33 امید، «رسم و رواج های جاغوری»، وبلاگ اگر به یاد جاغوری افتادی.]</ref> سپس، دختر باکرهای را لباس تمیز ميپوشانند و مانند يك عروس روي تخت نشانده و یک ظرف آب را پیش روی دختر بهصورتی میگذارند که اشیاء داخل آن دیده نشود. زنان دیگر دور دختر حلقه زده و هر کدام نشانهای از خود مانند انگشتر، حلقه و سکه درون ظرف میاندازند. سپس زنان خوشصدا بهنوبت دوبیتیهایی از شاعران محلی، بابا طاهر و فائز دشتستانی را میخوانند<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> و با هر بارخواندن دوبیتی، دختر جوان یکی از انگشترها و یا حلقههای ریختهشده داخل ظرف را بیرون میآورد. بعد از آن، تعبیرکنندگان بدون اینکه از نیتکننده خواهان توضیح نیت شوند، دوبیتی را معنا و با گفتن جملۀ «بد است» یا «خوب است»، تعبیر میکنند؛ اما صاحب نیت، خود دوبیتی را چندینبار زمزمه میکند و معنای آن را با نیت خود تطبیق میدهد.<ref>[http://mahdizartosht.blogspot.com/2012/09/blog-post_2643.html?m=1 مهدی زرتشت، « چارده پال؛ فرهنگ دیرپای هزارگی»، وبسایت رنگار.]</ref> | ||
برای مثال، دوبیتی زیر به بیوفایی، دوری و جدایی تعبیر میشود: <ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> | برای مثال، دوبیتی زیر به بیوفایی، دوری و جدایی تعبیر میشود: <ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> | ||
{{آغاز نستعلیق}} | {{آغاز نستعلیق}} | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
{{پایان نستعلیق}} | {{پایان نستعلیق}} | ||
==چاردهپال در ادبیات عامیانه== | ==چاردهپال در ادبیات عامیانه== | ||
رسم چارده پال در ادبیات عامیانه نیز حضور پررنگی دارد؛ برای مثال به این دوبیتی اشاره میشود:<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> | رسم چارده پال در ادبیات عامیانه نیز حضور پررنگی دارد؛ برای مثال به این دوبیتی اشاره میشود:<ref>[http://www.216sua.blogfa.com/ سمیع الله، «ترانه ها درآیین های نمایشی هزاره ها» وبلاگ رحیم بیگ.]</ref> |