کاخ چهلستون: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''<big>کاخ چهلستون؛</big>''' قصری دیدنی در [[اصفهان]]. | '''<big>کاخ چهلستون؛</big>''' قصری دیدنی در [[اصفهان]]. | ||
چهلستون، کاخی زیبا در باغ سلطنتی جهان‌نما در اصفهان با مسیر‌های دسترسی به کاخ‌های [[عالی‌قاپو]] و [[هشت‌بهشت]] است. این تالار مجلل با مساحتی بالغ بر 67000 متر مربع برای پذیرایی از مهم‌ترین میهمانان و سفرای خارجی در دورۀ شاه‌عباس دوم صفوی ساخته شد. این بنا در سال 1310ش در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1390ش نیز در شمار میراث جهانی سازمان یونسکو قرار گرفت. | چهلستون، کاخی زیبا در باغ سلطنتی جهان‌نما در [[اصفهان]] با مسیر‌های دسترسی به کاخ‌های [[عالی‌قاپو]] و [[هشت‌بهشت]] است. این تالار مجلل با مساحتی بالغ بر 67000 متر مربع برای پذیرایی از مهم‌ترین میهمانان و سفرای خارجی در دورۀ شاه‌عباس دوم صفوی ساخته شد. این بنا در سال 1310ش در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1390ش نیز در شمار میراث جهانی سازمان یونسکو قرار گرفت. | ||
==نام‌گذاری== | ==نام‌گذاری== | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==معماری== | ==معماری== | ||
چهلستون نمادی از یک معماری برون‌گرا است و چشم‌انداز‌های بیرونی آن، نگاه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> این بنا شامل باغ‌موزه، استخر، ساختمان‌کاخ، تالارآیینه، شاه‌نشین، تالار اصلی کاخ، ایوان ستوندار جنوبی<ref>[https://www.alibaba.ir/mag/chehel-sotoon-isfahan/ هیرمند، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینه تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا.]</ref> و سبک معماری آن تلفیقی از معماری | چهلستون نمادی از یک معماری برون‌گرا است و چشم‌انداز‌های بیرونی آن، نگاه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجله گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> این بنا شامل باغ‌موزه، استخر، ساختمان‌کاخ، تالارآیینه، شاه‌نشین، تالار اصلی کاخ، ایوان ستوندار جنوبی<ref>[https://www.alibaba.ir/mag/chehel-sotoon-isfahan/ هیرمند، «کاخ چهلستون اصفهان؛ آیینه تمام‌قد تاریخ»، وب‌سایت علی‌بابا.]</ref> و سبک معماری آن تلفیقی از [[معماری چینی]]، [[معماری ایرانی|ایرانی]] و [[معماری اروپایی|اروپایی]] است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | ||
استفادۀ مستقیم از طبیعت در ساخت آن به‌شکل باغ‌های وسیع با پوشش گیاهی از درختان [[کاج ]]ایرانی، [[نارون]]، [[افرای سیاه]]، [[چنار]] و [[عرعر]] و گل‌های فصلی كاشته شده در باغچه‌ها<ref>[https://www.imna.ir/news/273660/%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%AE «کاخ چهلستون اصفهان، جلوه‌گاه مهارت ایرانیان در طراحی کاخ»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> و همچنین حوض‌ها و آب‌نماها، طاقچه‌ها، قطاربندی‌های مُقَرنَس و بالأخره استفادۀ وسیع از چوب در ساخت آن نشانۀ ریشه‌داشتن این عناصر در معماری بومی است. | استفادۀ مستقیم از طبیعت در ساخت آن به‌شکل باغ‌های وسیع با پوشش گیاهی از درختان [[کاج ]]ایرانی، [[نارون]]، [[افرای سیاه]]، [[چنار]] و [[عرعر]] و گل‌های فصلی كاشته شده در باغچه‌ها<ref>[https://www.imna.ir/news/273660/%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%AE «کاخ چهلستون اصفهان، جلوه‌گاه مهارت ایرانیان در طراحی کاخ»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> و همچنین حوض‌ها و آب‌نماها، طاقچه‌ها، قطاربندی‌های مُقَرنَس و بالأخره استفادۀ وسیع از چوب در ساخت آن نشانۀ ریشه‌داشتن این عناصر در معماری بومی است. | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==نقاشی‌های چهلستون== | ==نقاشی‌های چهلستون== | ||
چهلستون نه فقط یک بنای تاریخی بلکه موزه‌ای ارزشمند با آثاری از نقاشی‌های سرامیکی معروف است که روایت‌های بسیاری را به چشم گردشگران منتقل می‌کند؛ این نقاشی‌ها در واقع نمونه‌های كامل مكتب نقاشی اصفهان در قرن 17 و 18م هستند که توسط هنرمندان عصر صفوی و قاجار مانند «رضا عباسی»، «آقا صادق نقاش» کشیده شده<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از طرح‌ها نیز کار دست نقاشان ایتالیایی و اروپایی است.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجلۀ گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> | چهلستون نه فقط یک بنای تاریخی بلکه موزه‌ای ارزشمند با آثاری از نقاشی‌های سرامیکی معروف است که روایت‌های بسیاری را به چشم گردشگران منتقل می‌کند؛ این نقاشی‌ها در واقع نمونه‌های كامل مكتب نقاشی [[اصفهان]] در قرن 17 و 18م هستند که توسط هنرمندان عصر صفوی و قاجار مانند «رضا عباسی»، «آقا صادق نقاش» کشیده شده<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از طرح‌ها نیز کار دست نقاشان ایتالیایی و اروپایی است.<ref>[https://lidomatrip.com/blog/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مجلۀ گردشگری لیدوماتریپ.]</ref> | ||
به‌طور کلی، علاوه بر تزئینات گل و حیواناتی که روی دیوارها حکاکی شده است، در حدود هفتاد نقاشی دیگر با تکنیک‌هایی از جمله تمپر (Temper) و رنگ روغن در کاخ چهلستون دیده می‌شود. | به‌طور کلی، علاوه بر تزئینات گل و حیواناتی که روی دیوارها حکاکی شده است، در حدود هفتاد نقاشی دیگر با تکنیک‌هایی از جمله تمپر (Temper) و رنگ روغن در کاخ چهلستون دیده می‌شود. | ||
نقاشی‌های چهلستون اصفهان صحنه‌های خاصی از تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است؛ مانند پذیرایی ایرانیان از پادشاه ازبکستان در سال 1646م، نبرد [[چالدران]] در برابر سلطان‌سلیم دوم عثمانی در سال 1514م، پناهندگی پادشاه مغول در سال 1544م و پیروزی نادرشاه مقابل ارتش هند در کَرْنال در سال 1739م.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | نقاشی‌های چهلستون اصفهان صحنه‌های خاصی از تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است؛ مانند پذیرایی ایرانیان از پادشاه ازبکستان در سال 1646م، نبرد [[چالدران]] در برابر سلطان‌سلیم دوم عثمانی در سال 1514م، پناهندگی پادشاه مغول در سال 1544م و پیروزی نادرشاه مقابل ارتش هند در کَرْنال در سال 1739م.<ref>[https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/23328-%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86 «چهلستون»، وب‌سایت لحظۀ آخر.]</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
در زمان حکومت ظل‌السلطان پسر ناصرالدین‌شاه [[قاجار]]، در سال 1228-1297ش، کاخ چهلستون به‌طور کلی به یک مکان متروکه تبدیل و برخی از بخش‌های آن به‌طور کامل تخریب شد؛ بسیاری از نگاره‌های آن با ضربه‌های تیشه مخدوش و با لایه‌ای از گچ پوشانده شد؛ آیینه‌های ستون‌های ایوان‌ها و دیواره‌ها فرو ریخت و درها و پنجره‌های نفیس [[منبت‌کاری]] و [[خاتم‌کاری]] بنا، برای استفاده در کاخ شخصی حاکم به «عمارت مسعودیۀ» تهران منتقل شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از لوازم کاخ نیز به موزه‌های مختلف دنیا برده شد، از جمله یک جفت درب که به موزۀ ویکتوریا و آلبرتِ لندن منتقل شد.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامۀ جهان اسلام.] </ref> علاوه بر این، فرش‌های نفیس و دو رو، بافت کاخ نیز به‌طور کامل تخریب شده و از بین رفت و در مجموع از آن عمارت باشکوه و سلطنتی خرابه‌ای بیشتر باقی نماند.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | در زمان حکومت ظل‌السلطان پسر ناصرالدین‌شاه [[قاجار]]، در سال 1228-1297ش، کاخ چهلستون به‌طور کلی به یک مکان متروکه تبدیل و برخی از بخش‌های آن به‌طور کامل تخریب شد؛ بسیاری از نگاره‌های آن با ضربه‌های تیشه مخدوش و با لایه‌ای از گچ پوشانده شد؛ آیینه‌های ستون‌های ایوان‌ها و دیواره‌ها فرو ریخت و درها و پنجره‌های نفیس [[منبت‌کاری]] و [[خاتم‌کاری]] بنا، برای استفاده در کاخ شخصی حاکم به «عمارت مسعودیۀ» تهران منتقل شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224780/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 شاطری، «چهلستون اصفهان»، وب‌سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> و برخی از لوازم کاخ نیز به موزه‌های مختلف دنیا برده شد، از جمله یک جفت درب که به موزۀ ویکتوریا و آلبرتِ لندن منتقل شد.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامۀ جهان اسلام.] </ref> علاوه بر این، فرش‌های نفیس و دو رو، بافت کاخ نیز به‌طور کامل تخریب شده و از بین رفت و در مجموع از آن عمارت باشکوه و سلطنتی خرابه‌ای بیشتر باقی نماند.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | ||
در دورۀ پهلوی یک موسسۀ باستان‌شناسی ایتالیایی کاخ چهلستون را بر اساس عکس‌های موجود از نو مورد بازسازی قرار داد. در سال 1393ش نیز عملیات بازسازی پیشانی ایوان، استحکام‌بخشی دوپوش و نیز مرمت تزیینات سقف در دستور کار قرار گرفت؛ همچنین تلاش شد تا برخی داغ‌آب‌هایی که از یک‌صد سال قبل تا کنون بر روی سقف به‌دلیل نفوذ آب باران ایجاد شده بود با استفاده از موارد آزمایشگاهی برداشته شود.<ref>[https://www.imna.ir/news/366055/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 «اتمام مرحله چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> | در دورۀ [[پهلوی]] یک موسسۀ باستان‌شناسی ایتالیایی کاخ چهلستون را بر اساس عکس‌های موجود از نو مورد بازسازی قرار داد. در سال 1393ش نیز عملیات بازسازی پیشانی ایوان، استحکام‌بخشی دوپوش و نیز مرمت تزیینات سقف در دستور کار قرار گرفت؛ همچنین تلاش شد تا برخی داغ‌آب‌هایی که از یک‌صد سال قبل تا کنون بر روی سقف به‌دلیل نفوذ آب باران ایجاد شده بود با استفاده از موارد آزمایشگاهی برداشته شود.<ref>[https://www.imna.ir/news/366055/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 «اتمام مرحله چهارم عملیات مرمت سقف ایوان ستوندار کاخ چهلستون اصفهان»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> | ||
==کارکرد== | ==کارکرد== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
زمزمه‌های اولیۀ تبدیل کاخ چهلستون به موزه، در سال 1316ش شنیده شد. هدف از این‌کار جمع‌آوری و نگهداری از آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری و مهیا کردن ملزومات پژوهشی و تحقیقی دربارۀ آن‌ها و همین‌طور آشنایی مردم جهان با فرهنگ و هنر اسلامی بیان شد. سرانجام در سال 1327ش این موزه در مراسمی با حضور تعدادی از مقامات کشوری، اساتید و هنرمندان علاقه‌مند به فرهنگ و هنر افتتاح شد.<ref>[https://tehransuite.com/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان: تجلی معماری اسلامی»، وب‌سایت تهران سوئيت.]</ref> | زمزمه‌های اولیۀ تبدیل کاخ چهلستون به موزه، در سال 1316ش شنیده شد. هدف از این‌کار جمع‌آوری و نگهداری از آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری و مهیا کردن ملزومات پژوهشی و تحقیقی دربارۀ آن‌ها و همین‌طور آشنایی مردم جهان با فرهنگ و هنر اسلامی بیان شد. سرانجام در سال 1327ش این موزه در مراسمی با حضور تعدادی از مقامات کشوری، اساتید و هنرمندان علاقه‌مند به فرهنگ و هنر افتتاح شد.<ref>[https://tehransuite.com/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%86%D9%87%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86/ «کاخ چهلستون اصفهان: تجلی معماری اسلامی»، وب‌سایت تهران سوئيت.]</ref> | ||
مهم‌ترین آثار این موزه عبارت‌اند از: عهدنامه‌ای منسوب به [[امام علی]](ع)،<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 عطارزاده و محمدی «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.]</ref> نسخه‌های خطی | مهم‌ترین آثار این موزه عبارت‌اند از: عهدنامه‌ای منسوب به [[امام علی]](ع)،<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9261 عطارزاده و محمدی «چهلستون»، وب‌سایت دانشنامه جهان اسلام.]</ref> نسخه‌های خطی [[قرآن]]، سکه‌های به‌جای‌مانده از دوران باستان تا امروز، ظروف شیشه‌ای، فرش‌های دست‌بافت قدیمی، ظروف تزیینی، درهای [[خاتم‌کاری]] و [[منبت‌کاری]] شده و قالیچه‌های قدیمی با طرح محرابی.<ref>[https://mrbilit.com/mag/chehel-sotoon-palace/ «کاخ چهلستون اصفهان کجاست؟»، وب‌سایت مستر بلیط.]</ref> | ||
==ویژگی‌ها== | ==ویژگی‌ها== | ||