پرش به محتوا

سبک پوشش زنان افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
==تاریخچه==
==تاریخچه==
میراث تاریخی افغانستان گویای پوشیدگی کامل زنان در عهد باستان است. لباس زنان در نشانه‌های به‌جا مانده از آثار باستانی، شامل پیراهن، شلوار، کفش و کمربند است. رنگ لباس مورد علاقه و استفادۀ زنان آن‌ روز، سرخ (قرمز) و ارغوانی بوده است. در سبک پوشش زنان افغانستان از گذشته تا حال از لحاظ شکلی و طراحی تغیرات عمده ایجاد شده است.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  
میراث تاریخی افغانستان گویای پوشیدگی کامل زنان در عهد باستان است. لباس زنان در نشانه‌های به‌جا مانده از آثار باستانی، شامل پیراهن، شلوار، کفش و کمربند است. رنگ لباس مورد علاقه و استفادۀ زنان آن‌ روز، سرخ (قرمز) و ارغوانی بوده است. در سبک پوشش زنان افغانستان از گذشته تا حال از لحاظ شکلی و طراحی تغیرات عمده ایجاد شده است.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  
زنان از بدو ورود اسلام در افغانستان تا زمان عبدالرحمن‌خان پوشش مناسبی داشتند که پوشش سر با پارچۀ بزرگ کتان هم شامل آن است. پس از عهد عبدالرحمن، دولاق و کمی بعد چادری به‌نام چهل دری یا چهل درزی رواج یافت.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  زنان تا40 سال قبل با همان چادر بزرگ به‌کمک مردان خود در مزرعه کار می‌کردند.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  
 
زنان از بدو ورود اسلام در افغانستان تا زمان عبدالرحمن‌خان پوشش مناسبی داشتند که پوشش سر با پارچۀ بزرگ کتان هم شامل آن است. پس از عهد عبدالرحمن، دولاق و کمی بعد چادری به‌نام چهل دری یا چهل درزی رواج یافت.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  زنان تا40 سال قبل با همان [[چادر]] بزرگ به‌کمک مردان خود در مزرعه کار می‌کردند.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>  
==انواع پوشش==
==انواع پوشش==
در افغانستان، لباس از تنوع زیادی برخوردار است. یکی از عوامل مهم تنوع پوشش و لباس، تنوع  قومیت و به دنبال آن گوناگونی فرهنگ پوشش است.<ref>[https://www.modiseh.com/blog/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C/ قادری، «همه‌چیز در بارة انواع مدل لباس افغانی و انواع آن»، وب‌سایت مدیسه.]</ref>  در کل لباس زنانه از فراق پرتوک (پیراهن دامن‌دار و شلوار) تشکیل شده است و چادر نیز از ضروریات پوشش در جامعة افغانستانی به‌حساب می‌آید.<ref>[https://mag.sarak-co.com/afghan-clothing/ وهاب‌زاده، «مسیر پر فراز و نشیب پوشاک افغانستانی»، وب‌‌سایت کمد‌سارک.]</ref>  متمایزترین شکل شلوار زنانه از پارچه‌ای لطیف درست می‌شود و پاچۀ آن دارای چین‌‌های بیضوی است که روی قوزک پا قرار می‌گیرد. این نوع شلوار تا هنوز هم در برخی نقاط افغانستان به‌خصوص بین برخی هزاره‌ها، کوچی‌ها و مردم ساکن ولایت وردک و پکتیا رایج است.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>   
در افغانستان، لباس از تنوع زیادی برخوردار است. یکی از عوامل مهم تنوع پوشش و لباس، تنوع  قومیت و به دنبال آن گوناگونی فرهنگ پوشش است.<ref>[https://www.modiseh.com/blog/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C/ قادری، «همه‌چیز در بارة انواع مدل لباس افغانی و انواع آن»، وب‌سایت مدیسه.]</ref>  در کل لباس زنانه از فراق پرتوک (پیراهن دامن‌دار و شلوار) تشکیل شده است و چادر نیز از ضروریات پوشش در جامعة افغانستانی به‌حساب می‌آید.<ref>[https://mag.sarak-co.com/afghan-clothing/ وهاب‌زاده، «مسیر پر فراز و نشیب پوشاک افغانستانی»، وب‌‌سایت کمد‌سارک.]</ref>  متمایزترین شکل شلوار زنانه از پارچه‌ای لطیف درست می‌شود و پاچۀ آن دارای چین‌‌های بیضوی است که روی قوزک پا قرار می‌گیرد. این نوع شلوار تا هنوز هم در برخی نقاط افغانستان به‌خصوص بین برخی هزاره‌ها، کوچی‌ها و مردم ساکن ولایت وردک و پکتیا رایج است.<ref>[http://afghanistanefarda.blogfa.com/post/109 محمود، «پوشش و لباس ما در درازنای تاریخ»، وبلاگ افغانستان فردا.]</ref>   
خط ۲۰: خط ۲۱:
=== گندافغانی===
=== گندافغانی===
این لباس زنانه شامل پیراهن دامن‌دار، شلوار و چادر است. لبه‌های آستین، دامن، یقه و پاچه‌های شلوار به دوصورت دستی و ماشینی، مهره‌دوزی و سوزن‌دوزی می‌شود. به‌طور معمول دوختن این لباس به‌روش سنتی یک ماه زمان می‌برد و در ولایات مختلف کشور توسط زنان دوخته می‌شود اما زنان ولایت غزنی برای دوخت گندافغانی فعالیت بیشتری دارند. با توجه به‌شرایط جغرافیایی و آب و هوای سرد افغانستان، برای این نوع لباس از پارچه‌های ضخیم مانند مخمل، قناویز و کتان استفاده می‌شود. گند‌افغانی یک لباس گشاد است طوری که گاهی طول دامن آن به دوازده متر می‌رسد.<ref>[https://khamakshop.com/Products-cat/afghan-clothes/afghan-women-dress/afghan-gand/ «لباس گندافغانی، محبوب‌ترین لباس در میان زنان افغانستان»، وب‌سایت خامک.]</ref>   
این لباس زنانه شامل پیراهن دامن‌دار، شلوار و چادر است. لبه‌های آستین، دامن، یقه و پاچه‌های شلوار به دوصورت دستی و ماشینی، مهره‌دوزی و سوزن‌دوزی می‌شود. به‌طور معمول دوختن این لباس به‌روش سنتی یک ماه زمان می‌برد و در ولایات مختلف کشور توسط زنان دوخته می‌شود اما زنان ولایت غزنی برای دوخت گندافغانی فعالیت بیشتری دارند. با توجه به‌شرایط جغرافیایی و آب و هوای سرد افغانستان، برای این نوع لباس از پارچه‌های ضخیم مانند مخمل، قناویز و کتان استفاده می‌شود. گند‌افغانی یک لباس گشاد است طوری که گاهی طول دامن آن به دوازده متر می‌رسد.<ref>[https://khamakshop.com/Products-cat/afghan-clothes/afghan-women-dress/afghan-gand/ «لباس گندافغانی، محبوب‌ترین لباس در میان زنان افغانستان»، وب‌سایت خامک.]</ref>   
در تولید لباس گند، از هنرهای دوخت مانند خنجر‌دوزی و گراف‌دوزی استفاده می‌شود و تزیینات هنری بخش‌های لباس با یکدیگر هماهنگ و یک‌دست است. چادر مورد استفاده در این لباس به‌شکل روسری مربع یا شال است که در یک ‌لبة آن تزیینات هنری به‌کار گرفته می‌شود.<ref>[https://khamakshop.com/Products-cat/afghan-clothes/afghan-women-dress/afghan-gand/ «لباس گندافغانی، محبوب‌ترین لباس در میان زنان افغانستان»، وب‌سایت خامک.]</ref>  
در تولید لباس گند، از هنرهای دوخت مانند خنجر‌دوزی و گراف‌دوزی استفاده می‌شود و تزیینات هنری بخش‌های لباس با یکدیگر هماهنگ و یک‌دست است. چادر مورد استفاده در این لباس به‌شکل روسری مربع یا شال است که در یک ‌لبة آن تزیینات هنری به‌کار گرفته می‌شود.<ref>[https://khamakshop.com/Products-cat/afghan-clothes/afghan-women-dress/afghan-gand/ «لباس گندافغانی، محبوب‌ترین لباس در میان زنان افغانستان»، وب‌سایت خامک.]</ref>  
در سال‌های اخیر فروش لباس‌های سنتی از جمله گندافغانی بیشتر شده است به گونه‌ای که سالانه تعدادی از افغانستانی‌های خارج از کشور برای خرید آن به افغانستان می‌آیند.<ref>[https://www.trt.net.tr/persian/lmy-frhngy-w-hnry/2018/12/21/mrsm-shb-yld-dr-dnshgh-stnbwl-trkhyh-1110918 «لباس‌های محلی؛ هویت فرهنگی جامعۀ افغانستان»، وب‌سایت تی آر تی.]</ref>
در سال‌های اخیر فروش لباس‌های سنتی از جمله گندافغانی بیشتر شده است به گونه‌ای که سالانه تعدادی از افغانستانی‌های خارج از کشور برای خرید آن به افغانستان می‌آیند.<ref>[https://www.trt.net.tr/persian/lmy-frhngy-w-hnry/2018/12/21/mrsm-shb-yld-dr-dnshgh-stnbwl-trkhyh-1110918 «لباس‌های محلی؛ هویت فرهنگی جامعۀ افغانستان»، وب‌سایت تی آر تی.]</ref>
===خامک===
===خامک===
خط ۲۷: خط ۳۰:
==تولید لباس زنانه در خارج از افغانستان==
==تولید لباس زنانه در خارج از افغانستان==
به‌دلیل استقبال افغانستانی‌ها از لباس‌های سنتی، این لباس‌ها با تنوع زیاد در دیگر کشورها مثل ایران و پاکستان به‌خصوص در سال‌های اخیر تولید می‌شود.<ref>[https://khamakshop.com/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ حسن ‌زاده، «فروش لباس افغانستانی در ایران»، وب‌سایت خامک.]</ref>   
به‌دلیل استقبال افغانستانی‌ها از لباس‌های سنتی، این لباس‌ها با تنوع زیاد در دیگر کشورها مثل ایران و پاکستان به‌خصوص در سال‌های اخیر تولید می‌شود.<ref>[https://khamakshop.com/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ حسن ‌زاده، «فروش لباس افغانستانی در ایران»، وب‌سایت خامک.]</ref>   
تلاش در جهت خودکفایی
==تلاش در جهت خودکفایی==
تعدادی از تولیدکنندگان لباس افغانستانی برای دوخت لباس از پارچه‌های تولیدی افغانستان استفاده می‌کنند تا وابستگی به واردات پارچه کمتر شود.<ref>[https://tolonews.com/fa/arts-culture/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86 «کارگیری از پارچه‌های داخلی در ساخت لباس‌های افغانی با طراحی مدرن»، وب‌سایت طلوع‌نیوز.]</ref>  
تعدادی از تولیدکنندگان لباس افغانستانی برای دوخت لباس از پارچه‌های تولیدی افغانستان استفاده می‌کنند تا وابستگی به واردات پارچه کمتر شود.<ref>[https://tolonews.com/fa/arts-culture/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86 «کارگیری از پارچه‌های داخلی در ساخت لباس‌های افغانی با طراحی مدرن»، وب‌سایت طلوع‌نیوز.]</ref>  
==غنای طراحی پوشش==
==غنای طراحی پوشش==
۲٬۰۹۲

ویرایش