پرش به محتوا

حقوق مالی زن در زندگی مشترک: تفاوت میان نسخه‌ها

حقوق مالی زن در زندگی مشترک (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۱

۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ دسامبر ۲۰۲۳
←‏نفقه: اصلاح نویسه
دیداریویکی‌متن
(←‏نفقه: اصلاح نویسه)
خط ۲۳: خط ۲۳:
نفقه از حقوق مالی مهم زوجه و ناظر به تمام نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، لباس، غذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم درصورت عادت یا احتیاج است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>  امروزه هزینه‌های آرایش و زیبایی نیز به‌عنوان بخشی از نیازمندی‌های زن، ذیل نفقه جای گرفته است که البته تردیدهایی را دربارۀ تعریف آن ذیل مصادیق نفقه به‌دنبال داشته است.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسه هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای ایسنا.]</ref>   
نفقه از حقوق مالی مهم زوجه و ناظر به تمام نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، لباس، غذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم درصورت عادت یا احتیاج است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>  امروزه هزینه‌های آرایش و زیبایی نیز به‌عنوان بخشی از نیازمندی‌های زن، ذیل نفقه جای گرفته است که البته تردیدهایی را دربارۀ تعریف آن ذیل مصادیق نفقه به‌دنبال داشته است.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسه هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای ایسنا.]</ref>   
'''الف) آرایش'''  
'''الف) آرایش'''  
آرایش و آراستگی اگرچه از بنیادهای اعتماد اجتماعی بوده<ref>[https://lib.eshia.ir/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C طباطبایی، المیزان، 1374ش، ج2، ص100.] </ref>  و نشاط، شادابی، امنیت روانی، پرهیز از تنفرآفرینی در جامعه، احترام به‌دیگران و حفظ حیا و عفاف را به دنبال دارد،<ref>[https://eshop.iki.ac.ir/shop/2/products/2/article/492 علی‌خانی، «بدن در سبک زندگی دینی و سکولار»، 1401ش، ص58.]</ref>  اما امروزه مصرف‌گرایی در آن غلبه یافته و ابزارها و شیوه‌های آرایش، هزینه‌های زیادی را بر خانواده‌ها تحمیل می‌کند.<ref>[https://eshop.iki.ac.ir/shop/2/products/2/article/492 علی‌خانی، «بدن در سبک زندگی دینی و سکولار»، معرفت فرهنگی اجتماعی، 1401ش، ص57.]</ref>  بر اساس گزارش‌های موجود، هزینه‌های سالانۀ آرایش در جامعۀ ایران بیش از دو میلیارد دلار است. هزینۀ آرایش زنان ایرانی سه برابر زنان اروپایی برآورد می‌شود.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسۀ هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای دانشجویان ایران.]</ref>  بر این اساس، از منظر فقه اسلامی، تهیۀ لوازم آرایش در حد متعارف، جزء نفقۀ زن است<ref>[https://hadana.ir/%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D8%AF-%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%8A%D8%B4-%D8%AC%D8%B2%D8%A1-%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/ «آيا خريد لوازم آرايش جزء نفقه است»، سایت هدانا.]</ref>  و از منظر قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران نیز هزینۀ آرایش از مصادیق امور بهداشتی و جزء نفقۀ زن به‌حساب آمده که شوهر ملزم به پرداخت آن است؛<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>  اما آرایش اگر از میزان معمول یا بهداشتی فراتر رود و هزینه‌های غیرمتعارفی را بر خانواده تحمیل کند، شوهر ملزم به پرداخت آن نیست.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.] </ref>   
آرایش و آراستگی اگرچه از بنیادهای اعتماد اجتماعی بوده<ref>[https://lib.eshia.ir/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C طباطبایی، المیزان، 1374ش، ج2، ص100.] </ref>  و [[شادی|نشاط]]، شادابی، امنیت روانی، پرهیز از تنفرآفرینی در جامعه، احترام به‌دیگران و حفظ [[حیا]] و [[عفاف]] را به دنبال دارد،<ref>[https://eshop.iki.ac.ir/shop/2/products/2/article/492 علی‌خانی، «بدن در سبک زندگی دینی و سکولار»، 1401ش، ص58.]</ref>  اما امروزه مصرف‌گرایی در آن غلبه یافته و ابزارها و شیوه‌های آرایش، هزینه‌های زیادی را بر خانواده‌ها تحمیل می‌کند.<ref>[https://eshop.iki.ac.ir/shop/2/products/2/article/492 علی‌خانی، «بدن در سبک زندگی دینی و سکولار»، معرفت فرهنگی اجتماعی، 1401ش، ص57.]</ref>  بر اساس گزارش‌های موجود، هزینه‌های سالانۀ آرایش در جامعۀ ایران بیش از دو میلیارد دلار است. هزینۀ آرایش زنان ایرانی سه برابر زنان اروپایی برآورد می‌شود.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسۀ هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای دانشجویان ایران.]</ref>  بر این اساس، از منظر فقه اسلامی، تهیۀ لوازم آرایش در حد متعارف، جزء نفقۀ زن است<ref>[https://hadana.ir/%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D8%AF-%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%8A%D8%B4-%D8%AC%D8%B2%D8%A1-%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/ «آيا خريد لوازم آرايش جزء نفقه است»، سایت هدانا.]</ref>  و از منظر قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران نیز هزینۀ آرایش از مصادیق امور بهداشتی و جزء نفقۀ زن به‌حساب آمده که شوهر ملزم به پرداخت آن است؛<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>  اما آرایش اگر از میزان معمول یا بهداشتی فراتر رود و هزینه‌های غیرمتعارفی را بر خانواده تحمیل کند، شوهر ملزم به پرداخت آن نیست.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.] </ref>   
'''ب) عمل زیبایی'''  
'''ب) عمل زیبایی'''  
امروزه در ایران انواع جراحی زیبایی اعم از جراحی صورت، سینه، شکم و باسن، انجام می‌شود.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسۀ هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای ایسنا.]</ref>  در این زمینه، هرگاه عمل جراحی زیبایی زن با اهداف درمانی یا ترمیمیِ ضروری مانند درمان سوختگی و آسیب‌های ناشی از ضرب و جرح صورت بگیرد، هزینۀ آن جزء نفقه و نیازهای مصرّح در قانون، به‌حساب آمده و شوهر مکلف به پرداخت آن است؛<ref>[https://ensani.ir/fa/article/382126/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B0%D9%86-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C% صالحی و باقری مطلق، «مطالعۀ فقهی ـ‌ حقوقی‌ اذن ‌زوج ‌در‌اعمال ‌جراحی‌ زیبایی»، 1396، ص51.] </ref>  اما عمل زیبایی غیرضروری و نامتعارف، جزء نفقه زن نبوده<ref>[https://aminedalat.com/calculate-amount-of-alimony/ «محاسبۀ میزان نفقه زن به چه صورت می‌باشد؟»، موسسۀ حقوقی و داوری امین عدالت کبریا.]</ref>  و شوهر مکلف به پرداخت هزینۀ آن نیست.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>   
امروزه در ایران انواع جراحی زیبایی اعم از جراحی صورت، سینه، شکم و باسن، انجام می‌شود.<ref>[https://www.isna.ir/news/95080805155/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 «مقایسۀ هزینۀ آرایش و زیبایی در ایران و جهان»، خبرگزای ایسنا.]</ref>  در این زمینه، هرگاه عمل جراحی زیبایی زن با اهداف درمانی یا ترمیمیِ ضروری مانند درمان سوختگی و آسیب‌های ناشی از ضرب و جرح صورت بگیرد، هزینۀ آن جزء نفقه و نیازهای مصرّح در قانون، به‌حساب آمده و شوهر مکلف به پرداخت آن است؛<ref>[https://ensani.ir/fa/article/382126/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B0%D9%86-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C% صالحی و باقری مطلق، «مطالعۀ فقهی ـ‌ حقوقی‌ اذن ‌زوج ‌در‌اعمال ‌جراحی‌ زیبایی»، 1396، ص51.] </ref>  اما عمل زیبایی غیرضروری و نامتعارف، جزء نفقه زن نبوده<ref>[https://aminedalat.com/calculate-amount-of-alimony/ «محاسبۀ میزان نفقه زن به چه صورت می‌باشد؟»، موسسۀ حقوقی و داوری امین عدالت کبریا.]</ref>  و شوهر مکلف به پرداخت هزینۀ آن نیست.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937 «قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران»، ماده 1107.]</ref>   
'''ج) هدیه'''  
'''ج) هدیه'''  
هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن از رسم‌های کهن و مورد علاقۀ ایرانیان بوده<ref>[https://ltr.atu.ac.ir/article%209155.html پشت‌دار و دهقان‌شیری،  «هدیه‌دادن و رسوم آن نزد ایرانیان با تکیه بر شاهنامه و تاریخ بیهقی»، 1399، ص170.]</ref>  و از ابزارهای همدلی، مهروزری و ابراز علاقه به هم‌نوع دانسته می‌شود.<ref>[https://hesehaftom.com/%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%87%D8%B1-%D9%88-%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C/ «آیین مهر و هدیه در فرهنگ ایرانی»، وب‌سایت حس هفتم،] </ref>  هدیه‌دادن در مناسبت‌هایی مانند نوروز، شب یلدا، عید قربان، عید فطر، تولد، عروسی، سالگرد ازدواج، خرید خانه، فارغ‌التحصیلی، روز مادر، روز پدر، روز دختر، سوغاتی و مناسبت‌های شغلی، صورت می‌گیرد.<ref>[http://avalkado.com/articles/post/2046/%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85- «در چه مناسبت‌هایی باید هدیه بدهیم؟»، وب‌سایت اول کادو.]</ref>  در نظام حقوقی ایران، تأمین هزینۀ هدیه‌هایی که از سوی زن به مناسبت‌های مختلف تهیه می‌شود از مصادیق نفقه نبوده و بر عهدۀ شوهر نیست.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87_(%D9%81%D9%82%D9%87) «نفقه»، ویکی فقه.]</ref>  
هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن از رسم‌های کهن و مورد علاقۀ ایرانیان بوده<ref>[https://ltr.atu.ac.ir/article%209155.html پشت‌دار و دهقان‌شیری،  «هدیه‌دادن و رسوم آن نزد ایرانیان با تکیه بر شاهنامه و تاریخ بیهقی»، 1399، ص170.]</ref>  و از ابزارهای همدلی، مهروزری و ابراز علاقه به هم‌نوع دانسته می‌شود.<ref>[https://hesehaftom.com/%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%87%D8%B1-%D9%88-%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C/ «آیین مهر و هدیه در فرهنگ ایرانی»، وب‌سایت حس هفتم،] </ref>  هدیه‌دادن در مناسبت‌هایی مانند نوروز، شب یلدا، عید قربان، عید فطر، تولد، عروسی، سالگرد ازدواج، خرید خانه، فارغ‌التحصیلی، روز مادر، روز پدر، روز دختر، سوغاتی و مناسبت‌های شغلی، صورت می‌گیرد.<ref>[http://avalkado.com/articles/post/2046/%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85- «در چه مناسبت‌هایی باید هدیه بدهیم؟»، وب‌سایت اول کادو.]</ref>  در نظام حقوقی ایران، تأمین هزینۀ هدیه‌هایی که از سوی زن به مناسبت‌های مختلف تهیه می‌شود از مصادیق نفقه نبوده و بر عهدۀ شوهر نیست.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87_(%D9%81%D9%82%D9%87) «نفقه»، ویکی فقه.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
علیرضا محمددوست
confirmed
۱٬۹۸۲

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikizendegi.com/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/20776»