←شیوۀ زندگی ایل بختیاری
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==شیوۀ زندگی ایل بختیاری== | ==شیوۀ زندگی ایل بختیاری== | ||
ایل بختیاری به چند شیوه زندگی می‌کنند که عبارت‌اند از: | ایل بختیاری به چند شیوه زندگی می‌کنند که عبارت‌اند از: | ||
1) عشایری یا کوچ‌نشین: این گروه از اقوام ایل بختیاری به‌صورت متناوب يا فصلي متناسب با شيوۀ معيشت و سبک زندگي، به‌صورت كوچ‌نشین و در سیاه‌چادر زندگی می‌کنند. آنها داراي وابستگي ايلي بوده به زندگي كوچ‌روي و متحرک با معيشت غالب شباني اشتغال دارند. در کوچ ييلاق سرپناه ثابتي برای عشایر وجود ندارد، وابستگي آنها به زمين زراعي بسيار اندك، كشت و كارشان ديم و قلمرو زيستي آنان در اراضي حاشيه‌اي يكجانشينان است. عشایر کوچ‌روی بختیاری، زمستان را در دشت‌های شرق خوزستان و تابستان را در بخش‌های غربی منطقۀ چهارمحال و بختیاری به سر می‌برند. آنها هر ساله از اواخر اردیبهشت از 5 مسیر مختلف با تمامی مشقت و سختی کوچ، ضمن عبور از رودخانه‌ها، دره‌ها و پشت سر گذاشتن بلندی‌های زردکوه در مناطق معینی از دامنه‌های زاگرس پراکنده می‌شوند و حدود 3 ماه در این منطقه ساکن می‌شوند. ییلاق و قشلاق عشایر امکان چرا و پروار شدن دام‌ها را برای تولید فرآورده‌های دامی و تأمین نیاز اقتصادی خانواده‌های عشایر فراهم می‌آورد. | 1) عشایری یا کوچ‌نشین: این گروه از اقوام ایل بختیاری به‌صورت متناوب يا فصلي متناسب با شيوۀ معيشت و سبک زندگي، به‌صورت كوچ‌نشین و در سیاه‌چادر زندگی می‌کنند. آنها داراي وابستگي ايلي بوده به زندگي كوچ‌روي و متحرک با معيشت غالب شباني اشتغال دارند.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/15327/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . اشرفی خیرآبادی، «ایل بختیاری»، 1388ش، ص101-102.]</ref> در کوچ ييلاق سرپناه ثابتي برای عشایر وجود ندارد، وابستگي آنها به زمين زراعي بسيار اندك، كشت و كارشان ديم و قلمرو زيستي آنان در اراضي حاشيه‌اي يكجانشينان است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/15327/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . اشرفی خیرآبادی، «ایل بختیاری»، 1388ش، ص102-103.]</ref> عشایر کوچ‌روی بختیاری، زمستان را در دشت‌های شرق خوزستان و تابستان را در بخش‌های غربی منطقۀ چهارمحال و بختیاری به سر می‌برند. آنها هر ساله از اواخر اردیبهشت از 5 مسیر مختلف با تمامی مشقت و سختی کوچ، ضمن عبور از رودخانه‌ها، دره‌ها و پشت سر گذاشتن بلندی‌های زردکوه در مناطق معینی از دامنه‌های زاگرس پراکنده می‌شوند و حدود 3 ماه در این منطقه ساکن می‌شوند. ییلاق و قشلاق عشایر امکان چرا و پروار شدن دام‌ها را برای تولید فرآورده‌های دامی و تأمین نیاز اقتصادی خانواده‌های عشایر فراهم می‌آورد.<ref> [https://www.tabiat.ir/page/9519/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . «شیوه زندگی ایل بختیاری»، وب‌سایت مؤسسه طبیعت.]</ref> | ||
2) نیمه کوچ‌نشین: گروهی دیگر از اقوام ایل بختیاری هستند كه عمدتاً قشلاق را در ساختمان و يا در آبادي‌هاي قشلاقي و ييلاق را در چادر به سر مي‌برند. اين گروه نسبت به كوچ‌نشينان وابستگي بيشتري به زمين دارند. در قلمرو قشلاقي این گروه از ایل بختیاری آب و زمين زراعي وجود دارد. آنها هنگام قشلاق در آبادي‌ها ساكن شده و علاوه بر دامپروری مانند روستاييان به زراعت و باغداری می‌پردازند. | 2) نیمه کوچ‌نشین: گروهی دیگر از اقوام ایل بختیاری هستند كه عمدتاً قشلاق را در ساختمان و يا در آبادي‌هاي قشلاقي و ييلاق را در چادر به سر مي‌برند. اين گروه نسبت به كوچ‌نشينان وابستگي بيشتري به زمين دارند. در قلمرو قشلاقي این گروه از ایل بختیاری آب و زمين زراعي وجود دارد. آنها هنگام قشلاق در آبادي‌ها ساكن شده و علاوه بر دامپروری مانند روستاييان به زراعت و باغداری می‌پردازند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/15327/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . اشرفی خیرآبادی، «ایل بختیاری»، 1388ش، ص102-103.]</ref> | ||
3) رمه‌گردانی: گروهی از ایل بختیاری هستند که از مراتع طبيعي ييلاق برای پرورش دام‌ها استفاده می‌کنند. آنها بدون همراهي اعضای خانواده به چوپانی و بردن رمه‌ها به مراتع اشتغال دارند. پس از پايان دورۀ بهره‌برداري از مراتع، دام‌های خود را به آبادي باز گردانده و در طويله نگهداری می‌کنند. | 3) رمه‌گردانی: گروهی از ایل بختیاری هستند که از مراتع طبيعي ييلاق برای پرورش دام‌ها استفاده می‌کنند. آنها بدون همراهي اعضای خانواده به چوپانی و بردن رمه‌ها به مراتع اشتغال دارند. پس از پايان دورۀ بهره‌برداري از مراتع، دام‌های خود را به آبادي باز گردانده و در طويله نگهداری می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/15327/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . اشرفی خیرآبادی، «ایل بختیاری»، 1388ش، ص102-103.]</ref> | ||
4) یکجانشینی: در دهه‌های اخیر به‌دلیل راحتی زندگی شهری و سختی‌های زندگی کوچ‌نشینی، گروه‌های کثیری از ایل بختیاری مانند سایر ایلات و عشایر ایران تخته قاپو (یکجانشین) شده‌اند. آنها از طریق دامداری و کشاورزی به امرار معاش می‌پردازند. بختیاری‌های یکجانشین به مشاغل دیگری مانند باغداری و سیفی‌کاری نیز مشغول هستند. | 4) یکجانشینی: در دهه‌های اخیر به‌دلیل راحتی زندگی شهری و سختی‌های زندگی کوچ‌نشینی، گروه‌های کثیری از ایل بختیاری مانند سایر ایلات و عشایر ایران تخته قاپو (یکجانشین) شده‌اند. آنها از طریق دامداری و کشاورزی به امرار معاش می‌پردازند.<ref> [https://www.kojaro.com/history-art-culture/192618-bakhtiari-history-features/ . آذرنیوش، «ایل بختیاری | تاریخچه + ویژگی‌ها و ریشه تقسیم به چهار و هفت لنگ»، وب‌سایت کجارو.]</ref> بختیاری‌های یکجانشین به مشاغل دیگری مانند باغداری و سیفی‌کاری نیز مشغول هستند.<ref> [https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C . «ایل بختیاری»، ویکی فقه.]</ref> | ||
==فرهنگ ایل بختیاری== | ==فرهنگ ایل بختیاری== | ||
<big>پوشش</big> | <big>پوشش</big> | ||