تکیه‌خانه: تفاوت میان نسخه‌ها
←عناصر نمادین در تکیه‌خانه
(←معماری) |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==عناصر نمادین در تکیه‌خانه== | ==عناصر نمادین در تکیه‌خانه== | ||
تکیه‌خانه دارای علایم و نمادهایی است که آن را از دیگر محل‌ها متمایز می‌کند؛ همانند نصب پارچه‌های سیاه، تصاویر مربوط به مرقد امامان و پرچم‌نوشته‌های سیاه، سرخ و سبز. علم و منبر، عناصر نمادین اصلی در تکیه‌خانه است. | تکیه‌خانه دارای علایم و نمادهایی است که آن را از دیگر محل‌ها متمایز می‌کند؛ همانند نصب پارچه‌های سیاه، تصاویر مربوط به مرقد امامان و پرچم‌نوشته‌های سیاه، سرخ و سبز.<ref>جوادی، «مراسم عاشورا در کابل»، 1393ش، ص111.</ref> علم و منبر، عناصر نمادین اصلی در تکیه‌خانه است. | ||
===عَلَم=== | ===عَلَم=== | ||
علَم به‌نشانۀ علم حضرت عباس، چوب بلندی است که در بالای آن به یاد دستان بریدة آن حضرت، پنجه‌ای قرار دارد. در طول دهة محرم، مردم پارچه‌هایی که گاهی مقداری پول در آن است، به علم می‌بندند. | علَم به‌نشانۀ علم حضرت عباس، چوب بلندی است که در بالای آن به یاد دستان بریدة آن حضرت، پنجه‌ای قرار دارد. در طول دهة محرم، مردم پارچه‌هایی که گاهی مقداری پول در آن است، به علم می‌بندند.<ref>جوادی، «مراسم عاشورا در کابل»، 1393ش، ص119؛ انوری، «معرفی مراسم تکایای شهر کابل1390ش، ص147.</ref> | ||
===منبر=== | ===منبر=== | ||
منبر محل قرار گرفتن سخنرانان و دارای احترام و تقدس ویژه‌ای است. پله‌های منبر بیانگر منزلت سخنرانان و نوحه‌خوان‌ها هستند، برای مثال ذاکران باتجربه و یا طلاب مبتدی روی پلۀ اول منبر می‌نشینند. بالاترین پلۀ منبر جایگاه ختم‌کنندۀ مجلس است. | منبر محل قرار گرفتن سخنرانان و دارای احترام و تقدس ویژه‌ای است. پله‌های منبر بیانگر منزلت سخنرانان و نوحه‌خوان‌ها هستند، برای مثال ذاکران باتجربه و یا طلاب مبتدی روی پلۀ اول منبر می‌نشینند. بالاترین پلۀ منبر جایگاه ختم‌کنندۀ مجلس است.<ref>فرهنگ، جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی شیعیان افغانستان، 1380ش، ص278؛ جوادی، «مراسم عاشورا در کابل»، 1393ش، ص122؛ «محرم در افغانستان»، پایگاه تخصصی تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل.</ref> | ||
==کاربردها== | ==کاربردها== | ||
تکیه‌خانه جدا از محل عزاداری، در گذشته کاربرد مدرسه و مکتب را نیز داشته است. برگزاری مراسم دعا و سخنرانی در روزهای پنج‌شنبه و جمعه، برپایی کلاس قرآن، مجالس ختم و برنامه‌های متفرقه از دیگر کارکردهای تکیه‌خانه در طول سال است. | تکیه‌خانه جدا از محل عزاداری، در گذشته کاربرد مدرسه و مکتب را نیز داشته است. برگزاری مراسم دعا و سخنرانی در روزهای پنج‌شنبه و جمعه، برپایی کلاس قرآن، مجالس ختم و برنامه‌های متفرقه از دیگر کارکردهای تکیه‌خانه در طول سال است. | ||