توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
علی بیرانوند (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
علی بیرانوند (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==پیشینۀ توبه== | ==پیشینۀ توبه== | ||
توبه و پشیمانی از کوتاهی در انجام تکالیف الهی، همزاد بشر است و قدمت آن به آفرینش حضرت آدم بازمی‌گردد که در ادیان توحیدی به آن اشاره شده است. در آیین یهود، سعادت انسان بسته به توبۀ او معرفی شده است. از جمله ارکان مهم توبه در آیین یهود شناخت خدای (یهوه) مهربان است و این‌که او چنین لطفی به بندگانش دارد. در مسیحیت توبه دارای چهار مرحله اساسی است: غسل تعمید، اعتراف به گناه نزد کشیش، رضایت الهی و اعلام آمرزش گناه به‌وسیلۀ کشیش. در این آیین فرد گنهکار می‌تواند مراسم اعتراف و توبه را در هر زمان انجام دهد. در تعالیم اسلام توبه از جایگاه خاصی برخودار است. در قرآن کریم بیش از هشتاد بار از توبه و مشتقات آن و پذیرش آن سخن به میان آمده است. در روایات پشیمانی از گناه نوعی توبه بیان شده است، چه گناه در حیطه گفتار و افعال باشد و یا پندار و افکار. در قرآن بر توبۀ نصوح تأکید شده است؛ امام صادق، توبۀ نصوح را توبۀ خالصی دانسته است که در آن، شخص تائب هیچگاه به گناه سابق بازنمی‌گردد. | توبه و پشیمانی از کوتاهی در انجام تکالیف الهی، همزاد بشر است و قدمت آن به آفرینش حضرت آدم بازمی‌گردد که در ادیان توحیدی به آن اشاره شده است. در آیین یهود، سعادت انسان بسته به توبۀ او معرفی شده است. از جمله ارکان مهم توبه در آیین یهود شناخت خدای (یهوه) مهربان است و این‌که او چنین لطفی به بندگانش دارد.<ref>سورۀ بقره، آیۀ 37.</ref> در مسیحیت توبه دارای چهار مرحله اساسی است: غسل تعمید، اعتراف به گناه نزد کشیش، رضایت الهی و اعلام آمرزش گناه به‌وسیلۀ کشیش. در این آیین فرد گنهکار می‌تواند مراسم اعتراف و توبه را در هر زمان انجام دهد.<ref>[https://www.shiaquest.net/ramazan/maqalat/9985-2017-05-13-08-48-05.html شریعتی، «توبه در ادیان ابراهیمی»، وب‌سایت شیعه کوئست.]</ref> در تعالیم اسلام توبه از جایگاه خاصی برخودار است. در قرآن کریم بیش از هشتاد بار از توبه و مشتقات آن و پذیرش آن سخن به میان آمده است.<ref>«[https://ahlolbait.com/content/3439/%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA استغفار و توبه در قرآن»، وب‌سایت مؤسسۀ تحقیقات و نشر معارف اهل‌البیت.]</ref> در روایات پشیمانی از گناه نوعی توبه بیان شده است،<ref> [https://lib.eshia.ir/11023/1/341/%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%91%D9%8E%D8%AF%D9%8E%D9%85%D9%8F_%D8%AA%D9%8E%D9%88%D9%92%D8%A8%D9%8E%D8%A9%D9%8C محمدی ری‌شهری، میزان‌الحکمه، 1362ش، ج1، ص1.]</ref> چه گناه در حیطه گفتار و افعال باشد و یا پندار و افکار.<ref>نراقی، جامع السعادات، بی‌تا، ج2، ص49. </ref> در قرآن بر توبۀ نصوح<ref>سورۀ تحریم، آیۀ 8.</ref> تأکید شده است؛ امام صادق، توبۀ نصوح را توبۀ خالصی دانسته است که در آن، شخص تائب هیچگاه به گناه سابق بازنمی‌گردد.<ref>[http://lib.eshia.ir/11005/2/432/%D8%B9%D9%86%D9%87%D8%A7 کلینی، الكافي، 1407ق، ج2، ص432.]</ref> | ||
==ویژگی‌های توبه در فرهنگ اسلامی== | ==ویژگی‌های توبه در فرهنگ اسلامی== | ||
برخی ویژگی‌های توبه در فرهنگ اسلامی عبارت‌اند از: | برخی ویژگی‌های توبه در فرهنگ اسلامی عبارت‌اند از: | ||
# فریضه‌ای الهی است که وجوب فوری داشته و به تأخیرانداختن آن نهی شده است؛ | # فریضه‌ای الهی است<ref>سورۀ نور، آیۀ 31.</ref> که وجوب فوری داشته و به تأخیرانداختن آن نهی شده است؛<ref>[https://lib.eshia.ir/15033/1/99/%D8%AE%D9%8E%D8%A7%D9%81%D9%8F%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%91%D9%8E%D9%87%D9%8E_%D9%81%D9%8E%D8%B9%D9%8E%D8%AC%D9%91%D9%8E%D9%84%D9%8F%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%91%D9%8E%D9%88%D9%92%D8%A8%D9%8E%D8%A9%D9%8E شیخ صدوق، أمالی، بی‌تا، ج1، ص99.]</ref> | ||
# فضیلتی اخلاقی است که انبیاء و اولیای الهی به آن تمسک می‌جسته‌اند؛ | # فضیلتی اخلاقی است که انبیاء و اولیای الهی به آن تمسک می‌جسته‌اند؛<ref> [https://lib.eshia.ir/27307/2/135/%D9%88%D9%8E_%D9%84%D9%8E%D8%A7_%D8%AA%D9%8F%D8%A4%D9%8E%D8%AE%D9%91%D9%90%D8%B1%D9%90_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%91%D9%8E%D9%88%D9%92%D8%A8%D9%8E%D8%A9%D9%8E_%D9%88%D9%8E_%D9%84%D9%8E%D9%83%D9%90%D9%86%D9%92_%D9%82%D9%8E%D8%AF محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، 1362ش، ج2، ص135.]</ref> | ||
# سبب محبوبیت نزد خداوند؛ | # سبب محبوبیت نزد خداوند؛<ref> [https://lib.eshia.ir/12015/2/377/%D9%8A%D9%8E%D8%AA%D9%8F%D9%88%D8%A8%D9%8F_%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%B9%D9%8E%D8%A8%D9%92%D8%AF%D9%8F_%D8%AB%D9%8F%D9%85%D9%91%D9%8E_%D9%84%D9%8E%D8%A7_%D9%8A%D9%8E%D8%B1%D9%92%D8%AC%D9%90%D8%B9%D9%8F_%D9%81%D9%90%D9%8A%D9%87% قمی، تفسیر قمی، 1404ق، ج2، ص377.]</ref> | ||
# سبب رحمت و مغفرت الهی؛ | # سبب رحمت و مغفرت الهی؛<ref> [https://lib.eshia.ir/11008/77/388/%D8%A5%D9%90%D9%86%D9%91%D9%8E_%D8%A3%D9%8E%D9%82%D9%92%D8%B1%D9%8E%D8%A8%D9%8E_%D9%85%D9%8E%D8%A7_%D9%8A%D9%8E%D9%83%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8F_%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%B9%D9%8E%D8%A8%D9%92%D8%AF%D9%8F_%D8%A5%D9%90%D9%84%D9%8E مجلسی، بحارالأنوار، 1403ق، ج77، ص388.]</ref> | ||
# زمینه‌ساز سعادت و خوشبختی انسان با قرارگرفتن در مسیر رضایت الهی؛ | # زمینه‌ساز سعادت و خوشبختی انسان با قرارگرفتن در مسیر رضایت الهی؛<ref>سورۀ اعراف، آیۀ 155-156.</ref> | ||
# زمینه‌ساز نجات از عذاب الهی؛ | # زمینه‌ساز نجات از عذاب الهی؛<ref>سورۀ فرقان، آیۀ 69. </ref> | ||
# شفیع انسان. | # شفیع انسان.<ref>[https://lib.eshia.ir/11021/3/574/%D9%88%D9%8E-_%D9%82%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%8E_%D8%A3%D9%8E%D9%85%D9%90%D9%8A%D8%B1%D9%8F_%D8%A7%D9%84%D9%92%D9%85%D9%8F%D8%A4%D9%92%D9%85%D9%90%D9%86%D9%90%D9%8A%D9%86%D9%8E_%D8%B9_%D9%84%D9%8E%D8%A7_%D8%B4%D9%8E%D9%81%D9%9 شیخ الصدوق، من لا یحضره الفقیه، 1413ق، ج3، ص574.]</ref> | ||
==فلسفۀ توبه== | ==فلسفۀ توبه== | ||