موسیقی مردم هزاره: تفاوت میان نسخه‌ها
←گونه‌های مختلف موسیقی مردم هزاره
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) |
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
1. [[لالایی]]، ترانه‌ای که زنان هزاره در هنگام خواباندن کودک بدون ساز می‌خوانند. از نظر کارشناسان چیزی که ترانۀ لالایی مادر هزاره را از لالایی دیگر مادران جدا می‌کند، محتوای آن است. لالایی مادر هزاره بیشتر حکایت جنگ‌هایی است که در آینده قرار است اتفاق بیفتد و از درد و رنجی که متوجه او و کودک است شکوه می‌کند.<ref>[https://daikondi.blogsky.com/1392/09/27/post-127/%d8%aa%d8%a3%d9%85%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%b4%d8%b9%d8%b1-%d8%b9%d8%a7%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d9%87-%da%af%db%8c «تأملی بر شعر عامیانۀ هزارگی»، وبلاگ پیام دایکندی.]</ref> گاهی مادر آروزهای آینده را برای فرزند خود در قالب ترانه ترسیم می‌کند.<ref>قاسمی، موسیقی اصیل هزاره، 1396ش، ص24.</ref> | 1. [[لالایی]]، ترانه‌ای که زنان هزاره در هنگام خواباندن کودک بدون ساز می‌خوانند. از نظر کارشناسان چیزی که ترانۀ لالایی مادر هزاره را از لالایی دیگر مادران جدا می‌کند، محتوای آن است. لالایی مادر هزاره بیشتر حکایت جنگ‌هایی است که در آینده قرار است اتفاق بیفتد و از درد و رنجی که متوجه او و کودک است شکوه می‌کند.<ref>[https://daikondi.blogsky.com/1392/09/27/post-127/%d8%aa%d8%a3%d9%85%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%b4%d8%b9%d8%b1-%d8%b9%d8%a7%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d9%87-%da%af%db%8c «تأملی بر شعر عامیانۀ هزارگی»، وبلاگ پیام دایکندی.]</ref> گاهی مادر آروزهای آینده را برای فرزند خود در قالب ترانه ترسیم می‌کند.<ref>قاسمی، موسیقی اصیل هزاره، 1396ش، ص24.</ref> | ||
2. [[ | 2. [[مخته]](مویه)، ترانه‌ای که در سوگواری‌های مردم هزاره خوانده می‌شود. مخته علاوه‌بر اندوه عمیقی که بازتاب می‌دهد، از ویژگی‌های روحی و جسمانی قهرمان حکایت می‌کند. اشعار مخته بیشتر به‌صورت بداهه است.<ref>[http://www.dailyafghanistan.com/national_detail.php?post_id=140488 رجا، «موسیقی فولکور هزارگی در حال نابود شدن است»، وبسایت روزنامۀ افغانستان ما.]</ref>مخته به‌طور معمول با نام یکی از افراد است مانند مخته‌های فیض محمد (فیضو)، غلام‌حسن و گل‌محمد (گل‌مامد). مخته در گذشته توسط زنان و بدون ساز خوانده می‌شد؛<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، 1379ش، ص121-122.</ref> اما امروزه برخی از آوازخوانان مرد آن را همراه با دمبوره و ساز می‌خوانند.<ref> [https://www.google.com/search?q=%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%87+%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C&client=firefox-b-e&sca_esv=fba0bcd70528a2c8&sxsrf=ACQVn0-lWpNXwapbM1KvY5orZ9XhO6Pcfw%3A1711109714835&ei=Unb9ZeC9MsL97_UPx6eyoAY&ved=0ahUKEwjgruW17IeFAxXC_rsIHceT «مختۀ هزارگی از علی ساقی در تظاهرات جهانی بر علیه کشتار سیستماتیک هزاره»، چینل علی ساقی.]</ref> | ||
3. آخوچی، این ترانه بدون ساز در مراسم خواستگاری مردم هزاره توسط دو خانم به‌طور معمول مادر داماد و عروس، به‌صورت پرسش و پاسخ و خواسته‌های دوطرف اجرا می‌شود. آخوچی به نوعی رقص نیز گفته می‌شود که در مراسم عروسی توسط دختران جوان از نزدیکان داماد و عروس اجرا می‌شود. ترانۀ «آغَی نگار» یکی از نمونه‌های این ترانه است. در این رقص آوازاخوانان زن با همراهی «دیره» واژه‌های موزون اما بی‌مفهوم مانند «آخوتو، آخوچی، آخوا، آخوچی – یک خانه، دو درگه، تو در مه، مه در تو» را می‌سرایند. از نظر کارشناسان این واژه‌ها بیشتر به‌خاطر قافیه‌سازی، انتخاب می‌شود؛ | 3. آخوچی، این ترانه بدون ساز در مراسم خواستگاری مردم هزاره توسط دو خانم به‌طور معمول مادر داماد و عروس، به‌صورت پرسش و پاسخ و خواسته‌های دوطرف اجرا می‌شود. آخوچی به نوعی رقص نیز گفته می‌شود که در مراسم عروسی توسط دختران جوان از نزدیکان داماد و عروس اجرا می‌شود. ترانۀ «آغَی نگار» یکی از نمونه‌های این ترانه است. در این رقص آوازاخوانان زن با همراهی «دیره» واژه‌های موزون اما بی‌مفهوم مانند «آخوتو، آخوچی، آخوا، آخوچی – یک خانه، دو درگه، تو در مه، مه در تو» را می‌سرایند. از نظر کارشناسان این واژه‌ها بیشتر به‌خاطر قافیه‌سازی، انتخاب می‌شود؛ | ||