استرس: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ اکتبر ۲۰۲۱
خط ۲: خط ۲:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
بقراط اولین کسی بود که ناراحتیِ از بیماری را از رنجِ ناشی از مقاومت و پیکار با آن بیماری، جدا کرد. همچنین اﺑﻦﺳﻴﻨﺎ معتقد است واﻛﻨﺶﻫﺎي رواﻧﻲ ﺑﺮ ﻗﻠﺐ ﺗﺄﺛﻴﺮ می‌گذارند ﺗـﺎ ﺟﺎیی ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ فرد شوند. امروزه با پیشرفت و گسترش صنعت و فناوری و پیچیده‌تر شدن ارتباطات انسانی و سازمانی، با پدیده‌ها و چالش‌های جدیدی روبرو هستیم که انواع استرس از نمونه‌های بارز آن‌ها است.  
بقراط<ref>Hippocrates </ref> اولین کسی بود که ناراحتیِ از بیماری را از رنجِ ناشی از مقاومت و پیکار با آن بیماری، جدا کرد. همچنین اﺑﻦﺳﻴﻨﺎ معتقد است واﻛﻨﺶﻫﺎي رواﻧﻲ ﺑﺮ ﻗﻠﺐ ﺗﺄﺛﻴﺮ می‌گذارند ﺗـﺎ ﺟﺎیی ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ فرد شوند.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120329142127-5022-1.pdf خنیفر، «استرس شغلی از افسانه تا واقعیت»، 1387ش، ص11.]</ref> امروزه با پیشرفت و گسترش صنعت و فناوری و پیچیده‌تر شدن ارتباطات انسانی و سازمانی، با پدیده‌ها و چالش‌های جدیدی روبرو هستیم که انواع استرس از نمونه‌های بارز آن‌ها است.  
ﻟﻐﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ دﻳﺴﺘﺮس ﺑﺮ اﺛﺮ ﺣﺬف ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﺘﺪاول و روزﻣﺮه اﺳﺘﺮس ﻣﺒـﺪل ﺷـﺪه اﺳﺖ . این واژه نخستین بار در قرن پانزدهم میلادی به معنای فشار بدنی به کار رفت. در اواخر قرن نوزدهم معانی استرس یا فشار گسترش یافت و تنش جسمی و ذهنی را نیز در برگرفت و در نهایت در قرن بیستم تحت عنوان فشار عصبی مطرح شد که به‌نوعی تمامی فشارهایی را که انسان در طول زندگی تحمل می‌کرد را شامل می‌شد. هانس سلیه ، درباره استرس تحقیقات بسیاری (از 1930م تا موقعی كه در 1982م درگذشت) انجام داد.  
ﻟﻐﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ دﻳﺴﺘﺮس<ref>Destress</ref> ﺑﺮ اﺛﺮ ﺣﺬف ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﺘﺪاول و روزﻣﺮه اﺳﺘﺮس<ref>stress</ref> ﻣﺒـﺪل ﺷـﺪه اﺳﺖ.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120329142127-5022-1.pdf خنیفر، «استرس شغلی از افسانه تا واقعیت»، 1387ش، ص12.]</ref> این واژه نخستین بار در قرن پانزدهم میلادی به معنای فشار بدنی به کار رفت. در اواخر قرن نوزدهم معانی استرس یا فشار گسترش یافت و تنش جسمی و ذهنی را نیز در برگرفت و در نهایت در قرن بیستم تحت عنوان فشار عصبی مطرح شد که به‌نوعی تمامی فشارهایی را که انسان در طول زندگی تحمل می‌کرد را شامل می‌شد.<ref>کینگ، راه‌های شناخت و مقابله با استرس شغلی، تهران، 1393ش، ، ص15.</ref> هانس سلیه،<ref>Selye</ref> درباره استرس تحقیقات بسیاری (از 1930م تا موقعی كه در 1982م درگذشت) انجام داد.  
استرس یا فشار روانی در طب و زیست‌شناسی به اشکال گوناگون بکار گرفته‌شده است. این اصطلاح گاهی به معنی یک رویداد یا موقعیتی که تأثیر مُضِر بر ارگانیسم دارد و گاهی به معنی تنش روان‌شناختی ناشی از این رویدادها و موقعیت‌ها به کار برده شده است. هر چیزی که در تمامیت زیست‌شناختی ارگانیسم اختلال به‌وجود آورده و شرایطی ایجاد کند که ارگانیسم طبیعتاً از آن پرهیز می‌کند، استرس شمرده می‌شود. در واقع استرس واکنش هیجانی ناخوشایندی است که فرد وقتی رویدادی را تهدیدکننده ارزیابی می‌کند به آن دچار می‌شود.
استرس یا فشار روانی در طب و زیست‌شناسی به اشکال گوناگون بکار گرفته‌شده است. این اصطلاح گاهی به معنی یک رویداد یا موقعیتی که تأثیر مُضِر بر ارگانیسم دارد و گاهی به معنی تنش روان‌شناختی ناشی از این رویدادها و موقعیت‌ها به کار برده شده است. هر چیزی که در تمامیت زیست‌شناختی ارگانیسم اختلال به‌وجود آورده و شرایطی ایجاد کند که ارگانیسم طبیعتاً از آن پرهیز می‌کند، استرس شمرده می‌شود.<ref>پورافکاری، فرهنگ جامع روانشناسی روان‌پزشکی، 1386ش، ج2، ص1449.</ref> در واقع استرس واکنش هیجانی ناخوشایندی است که فرد وقتی رویدادی را تهدیدکننده ارزیابی می‌کند به آن دچار می‌شود.<ref>هالجین و همکاران، آسیب‌شناسی روانی، 1393ش، ج1، ص301.</ref>
 
==تفاوت استرس و اضطراب==
==تفاوت استرس و اضطراب==
اضطراب به‌عنوان معمول‌ترین پاسخ به محرک تنش‌زا یکی از آثار آنی و شایع استرس به‌شمار می‌آید. منظور از اضطراب، هیجانی ناخوشایند است که همه ما درجاتی از آن را در قالب کلمه‌هایی هم چون دلشوره، نگرانی، تنش و ترس تجربه کرده‌ایم. بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی استرس و اضطراب از جمله ضربان قلب، نفس‌های تند و کوتاه، و تنش عضلانی مشابه یکدیگر است؛ اما تفاوت استرس و اضطراب آن است که در استرس، ما از آنچه نگران‌مان کرده آگاهی داریم ولی در اضطراب از دلیل اضطراب خود (در آن لحظه) کمتر آگاهیم. نکته دیگر در تفاوت استرس و اضطراب آن است که ما خود را در قبال استرس ناتوان نمی‌یابیم و می‌توانیم راه‌هایی برای غلبه بر آن پیدا کنیم، اما در برابر اضطراب تفکر ما آن است که کاری از دست ما بر نمی‌آید و با ادارک درماندگی احساس می‌کنیم که امور بر ما غلبه دارند.   
اضطراب به‌عنوان معمول‌ترین پاسخ به محرک تنش‌زا یکی از آثار آنی و شایع استرس به‌شمار می‌آید. منظور از اضطراب، هیجانی ناخوشایند است که همه ما درجاتی از آن را در قالب کلمه‌هایی هم چون دلشوره، نگرانی، تنش و ترس تجربه کرده‌ایم. بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی استرس و اضطراب از جمله ضربان قلب، نفس‌های تند و کوتاه، و تنش عضلانی مشابه یکدیگر است؛ اما تفاوت استرس و اضطراب آن است که در استرس، ما از آنچه نگران‌مان کرده آگاهی داریم ولی در اضطراب از دلیل اضطراب خود (در آن لحظه) کمتر آگاهیم. نکته دیگر در تفاوت استرس و اضطراب آن است که ما خود را در قبال استرس ناتوان نمی‌یابیم و می‌توانیم راه‌هایی برای غلبه بر آن پیدا کنیم، اما در برابر اضطراب تفکر ما آن است که کاری از دست ما بر نمی‌آید و با ادارک درماندگی احساس می‌کنیم که امور بر ما غلبه دارند.   
۳۹۷

ویرایش