برنج: تفاوت میان نسخه‌ها

<big>'''برنج'''</big>؛ دانه‎‌ای ‌سفید از خانواده غلات و سرشار از نشاسته<br>

    

===برنج در نظام غذایی ایرانیان===  

وجود انواع مختلف پلو و چلو همراه با خورش‌های متنوع در سفره ایرانیان، جایگاه ویژه برنج را از دیرباز نشان می‌دهد. مرغ‌پلو، آلبالو پلو، کلم‌پلو، ته‌چین مرغ، ته‌چین مجلسی، سبزی‌پلو، قیمه‌پلو، استانبولی پلو، لقمه‌پلو، باقلاپلو، لوبیاپلو و عدس‌پلو از معروف‌ترین پلاوهای مرسوم در نقاط مختلف ایران است.<ref>شهری، طهران قدیم، ج5، ۱۳۸۳ش، ص33. </ref>  در ایران، هر غذایی را که با برنج پخته و به آن سبزی، لوبیا و انواع گوشت را اضافه کنند «پلو» گفته و درصورتی‌که برنج را آبکش کرده و خورش و مخلفاتی را در کنار آن قرار دهند «چلو» می‌نامند. گاهی نیز، برنج آبکش‌نکرده را که به آن چیزی اضافه نشود و کمی له باشد «کته» نامیده و درصورتی‌که به آن لوبیا و سبزی و سایر مخلفات اضافه کنند به «دمپخت» معروف می‌شود.<ref>شهری، طهران قدیم، ج5، ۱۳۸۳ش، ص33.</ref>  غذاهای محلی و شیرینی‌جات محلی بسیاری را نیز از برنج و [[آرد]] آن تهیه می‌کنند. برای مثال، پاچه‌پلو در [[شیراز]] و شوروابه کاشک در ابیانه از غذاهای محلی تهیه‌شده از برنج است.

===آیین شالی‌کاری===

از دیگر رسوم برنج‌کاری، آوازخوانی دسته‌جمعی یا تک‌به‌تک زنان شالی‌کار است که ترانه‌هایی بسیار عاشقانه را بر زبان می‌آورند. برخی از این ترانه‌ها نیز نشان از اهمیت برنج در باور و اعتقادات مردم منطقه دارد.  

===برنج در آیین و باور ایرانیان===

مصرف برنج در ایران، به مختصات جغرافیایی محل زندگی افراد نیز وابسته است. برای مثال، در گیلان، رژیم غذایی مردم چنان با برنج گره خورده که مصرف [[نان]] گندم را نشانه فقر و تنگدستی افراد می‌دانستند. دشنام قدیمی «برو نان بخور و بمیر» از همین باور، نشئت گرفته است. همچین در گیلان، روستاییان به همسران خود «پلاپچ (پلوپز)» و به اهل و عیال خود «پلاخور» می‌گویند.<ref>کتابی، «برنج و برنج‌کاری در فرهنگ عامه»، ۱۳۶۸ش، ص۱۱۱-۱۲۱.</ref><br>