گنبد سلطانیه: تفاوت میان نسخهها
←معماری
(←معماری) |
|||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==معماری== | ==معماری== | ||
گنبد سلطانیه یکی از عظیمترین بناهای تاریخی به شیوه آذری در ایران است. سبک آذری در آرایهها و تزئینات بناها، دوره شکوفایی معماری ایرانی محسوب میشود. استفاده از سفالینههای زرینفام و استفاده از حجم زیاد سفال با رنگ فیروزهای و لاجوردی از ویژگیهای سبک آذری است. گنبد سلطانیه سه طبقه دارد و سبک نمای آن از معماری دوران سلجوقی پیروی کرده است. این سازة تاریخی در طبقه اول و فضاهای اطراف گنبد، مستطیل شکل بوده و در طبقه دوم و سوم به شکل هشت ضلعی است. طول هر یک از اضلاع این هشت ضلعی ۱۷ متر است و روی هر ضلع آن یک مناره قرار دارد. همچنین گنبد سلطانیه دارای هشت ایوان و نزدیک به 50 اتاق است. مصالح مورد استفاده در ساخت بدنه اصلی گنبد، آجر است و در قسمت گنبد، روکشی از کاشیهای فیروزهای و لاجوردی مشاهده میشود که به شیوه معرقکاری بهکار رفتهاند. ملاط مورد استفاده در بنا نیز مخلوطی از گچ و اندکی آهک است. بنا در قسمت درونی خود از بخشهای مختلفی مانند تربتخانه، سردابه و گنبدخانه تشکیل شده که هرکدام با استفاده از کتیبههای نقشبسته به طرحهای جذاب و آیات قرآن طراحی شده است. | گنبد سلطانیه یکی از عظیمترین بناهای تاریخی به شیوه آذری در ایران است. سبک آذری در آرایهها و تزئینات بناها، دوره شکوفایی معماری ایرانی محسوب میشود. استفاده از سفالینههای زرینفام و استفاده از حجم زیاد سفال با رنگ فیروزهای و لاجوردی از ویژگیهای سبک آذری است.<ref> [https://www.mehrnews.com/photo/4960714/%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87 . «کتیبهها و کاشیکاریهای گنبد سلطانیه»، وبسایت خبرگزاری مهر، تاریخ بازدید: 6 مرداد 1401ش.]</ref> گنبد سلطانیه سه طبقه دارد و سبک نمای آن از معماری دوران سلجوقی پیروی کرده است.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/01/03/688740/%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%A2%D8%AC%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 . «گنبد سلطانیه، شاهکار معماری اسلامی و بزرگترین گنبد آجری جهان»، وبسایت خبرگزاری تسنیم، تاریخ بازدید: 6 مزداد 1401ش.]</ref> این سازة تاریخی در طبقه اول و فضاهای اطراف گنبد، مستطیل شکل بوده و در طبقه دوم و سوم به شکل هشت ضلعی است. طول هر یک از اضلاع این هشت ضلعی ۱۷ متر است<ref> [https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86/ . «گنبد سلطانیه در زنجان، بزرگترین گنبد آجری جهان»، وبسایت مجله گردشگری الیگشت، تاریخ بازدید: 18 مرداد 1401ش.] </ref> و روی هر ضلع آن یک مناره قرار دارد.<ref></ref> همچنین گنبد سلطانیه دارای هشت ایوان و نزدیک به 50 اتاق است.<ref> [https://www.otaghak.com/blog/gonbad-soltanieh-in-iran/ . «گنبد سلطانیه بزرگترین گنبد خشتی ایران»، وبسایت اتاقک، تاریخ بازدید: 18 مرداد 1401ش. تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1400ش.] </ref> مصالح مورد استفاده در ساخت بدنه اصلی گنبد، آجر است و در قسمت گنبد، روکشی از کاشیهای فیروزهای و لاجوردی مشاهده میشود که به شیوه معرقکاری بهکار رفتهاند. ملاط مورد استفاده در بنا نیز مخلوطی از گچ و اندکی آهک است.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/01/03/688740/%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%A2%D8%AC%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 . «گنبد سلطانیه، شاهکار معماری اسلامی و بزرگترین گنبد آجری جهان»، وبسایت خبرگزاری تسنیم، تاریخ بازدید: 6 مرداد 1401ش.]</ref> بنا در قسمت درونی خود از بخشهای مختلفی مانند تربتخانه، سردابه و گنبدخانه تشکیل شده که هرکدام با استفاده از کتیبههای نقشبسته به طرحهای جذاب و آیات قرآن طراحی شده است.<ref> [https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86/ . «گنبد سلطانیه در زنجان، بزرگترین گنبد آجری جهان»، وبسایت مجله گردشگری الیگشت، تاریخ بازدید: 6 مرداد 1401ش.]</ref> این بنای تاریخی، کهنترین گنبد آبیرنگ دوپوسته در ایران است. سقف داخلی اتاقها با آجرهای رنگی و گچبری، مقرنسكاری و كاشیكاری آراسته شده است. در تمام این بنا، آیات قرآن و نامهای خداوند به خط کوفی و ثلث بر دیوارها و کتیبهها دیده میشود.<ref> [https://safarmarket.com/blog/attractions/iran/zanjan/dome-of-soltaniyeh-zanjan . «گنبد سلطانیه زنجان»، وبسایت سفرمارکت، تاریخ بازدید: 6 مرداد 1401ش.]</ref> | ||
==خطرات== | ==خطرات== | ||
این بنای تاریخی در اثر مرمتهای غیر اصولی روند فرسایشی را در پیش گرفته و نیازمند برنامهریزی منظم و دقیقی برای نگهداری و حفاظت است. | این بنای تاریخی در اثر مرمتهای غیر اصولی روند فرسایشی را در پیش گرفته و نیازمند برنامهریزی منظم و دقیقی برای نگهداری و حفاظت است. |