امام علی بن الحسین: تفاوت میان نسخه‌ها
←ابزارهای مبارزه
(←امامت) |
|||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==ابزارهای مبارزه== | ==ابزارهای مبارزه== | ||
گرچه برای علی بن الحسین فرصتی شبیه حسین بن علی برای قیام و جعفر بن محمد برای گردآوری و ساماندهی دائره‌المعارف شیعه، فراهم نبود، اما فرصتی بی‌نظیر فراهم شد تا در قالب دعا آنچه را به عنوان رهبر معنوی جامعه بر عهده دارد، در زمینه‌های مختلف سیاسی، کلامی، تربیتی، اجتماعی و اخلاقی به بهترین شکل ممکن، به جامعه و مخاطبان عرضه بدارد. در این راستا، آن چنان ماهرانه و هوشمندانه عمل کرد که وی را ممتاز و انگشت‌نما نمود. نیایش‌های علی بن الحسین تصویرگر فقدان حاکم و حکومت عادل، تعطیلی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، إحیای باطل، فقدان امنیت در جامعه، عدم حراست از حق، و نیز، شامل هدایت گمراهان، رسیدگی به ناتوانان، یاد و یاری بی‌پناهان، مبارزه با اسراف، اخلاق نیکو و شیوۀ تربیت فرزند صالح، همچنین، بیزاری از کردار و گفتار زشت مردم، پناه بردن به خدا از آنچه می‌بیند و می‌شنود، روشن نمودن راه درست، در پرتو تربیت دین و قرآن و پاکیزه ساختن جانها از آلودگی‌ها، در زمانه و اجتماع دوران زندگانی او است. <br> | گرچه برای علی بن الحسین فرصتی شبیه حسین بن علی برای قیام<ref>عبدالحمید، سیره اهل بیت، ص331.</ref> و جعفر بن محمد برای گردآوری و ساماندهی دائره‌المعارف شیعه، فراهم نبود، اما فرصتی بی‌نظیر فراهم شد تا در قالب دعا آنچه را به عنوان رهبر معنوی جامعه بر عهده دارد، در زمینه‌های مختلف سیاسی، کلامی، تربیتی، اجتماعی و اخلاقی به بهترین شکل ممکن، به جامعه و مخاطبان عرضه بدارد.<ref>معروف حسنی، زندگی دوازده امام، 1389ش، ج2، ص171.</ref> در این راستا، آن چنان ماهرانه و هوشمندانه عمل کرد که وی را ممتاز و انگشت‌نما نمود.<ref>مطهری، سیری در سیره ائمه اطهار، 1383ش، ص102.</ref> نیایش‌های علی بن الحسین تصویرگر فقدان حاکم و حکومت عادل، تعطیلی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، إحیای باطل، فقدان امنیت در جامعه، عدم حراست از حق، و نیز، شامل هدایت گمراهان، رسیدگی به ناتوانان، یاد و یاری بی‌پناهان، مبارزه با اسراف، اخلاق نیکو و شیوۀ تربیت فرزند صالح،<ref>نصیری، تحلیلی از تاریخ تشیع و امامان، 1384ش، ص183-184.</ref> همچنین، بیزاری از کردار و گفتار زشت مردم، پناه بردن به خدا از آنچه می‌بیند و می‌شنود، روشن نمودن راه درست، در پرتو تربیت دین و قرآن و پاکیزه ساختن جانها از آلودگی‌ها، در زمانه و اجتماع دوران زندگانی او است.<ref>شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، 1377ش، ص105.</ref> <br> | ||
صحیفه سجادیه که امام پنجم آن را «الکامل»، و امام ششم آن را «الدعاء» گفته‌اند، و بعدها به الدعاء الکامل، دعاءالصحیفه، الصحیفة الکاملة، معروف گردید، مشتمل بر برخی دعاهای علی بن الحسین است، که پس از قرآن و نهج‌البلاغه، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین گنجینه گران‌بهای حقایق و معارف دینی به شمار می‌رود. از ویژگی‌های مهم دعاهای صحیفه سجادیه، صلوات بر محمد و آل او و تکرار آن در خلال ادعیه است. صحیفه، دارای مضامین عالی اخلاقی، تربیتی، اعتقادی و سیاسی در قلمرو فرد، خانواده و اجتماع است. <br> | صحیفه سجادیه که امام پنجم آن را «الکامل»، و امام ششم آن را «الدعاء» گفته‌اند، و بعدها به الدعاء الکامل، دعاءالصحیفه، الصحیفة الکاملة، معروف گردید،<ref>منتظرالقائم، تاریخ امامت، 1384ش، ص162.</ref> مشتمل بر برخی دعاهای علی بن الحسین است، که پس از قرآن و نهج‌البلاغه، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین گنجینه گران‌بهای حقایق و معارف دینی به شمار می‌رود.<ref>عبدالحمید، سیره اهل بیت، ص337.</ref> از ویژگی‌های مهم دعاهای صحیفه سجادیه، صلوات بر محمد و آل او و تکرار آن در خلال ادعیه است.<ref>جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، 1387ش، ص274.</ref> صحیفه، دارای مضامین عالی اخلاقی، تربیتی، اعتقادی و سیاسی در قلمرو فرد، خانواده و اجتماع است.<ref>منتظرالقائم، تاریخ امامت، 1384ش، ص162.</ref> <br> | ||
دعای مکارم الاخلاق (دعای بیستم)، شب‌های ماه مبارک رمضان، در حق ستمگران بر او، برای رزمندگان و مرزداران، دعای روز عرفه (دعای چهل و هفتم) و روز عید قربان (دعای چهل و هشتم)، از جمله ادعیه‌ای هستند که رنگ و بوی سیاسی داشته و در آنها به موضوع رهبری جامعه اسلامی، تعطیلی احکام خدا، متروک شدن قرآن و سنت پیامبر اشاره و پرداخته شده است. آنچه در این ادعیه نمود دارد، این است که علی بن الحسین در قالب دعا، در صدد گسترش مفهوم امامت با زاویۀ نگاه شیعی است، که می‌توان به فقره 54 از دعای 47 و فقره 9 و 10 از دعای 48 و دعای 34 اشاره کرد. | دعای مکارم الاخلاق (دعای بیستم)، شب‌های ماه مبارک رمضان، در حق ستمگران بر او، برای رزمندگان و مرزداران،<ref>معروف حسنی، زندگی دوازده امام، 1389ش، ج2، ص172-173 و 174-175 و 176-177 و 178-180.</ref> دعای روز عرفه (دعای چهل و هفتم) و روز عید قربان (دعای چهل و هشتم)، از جمله ادعیه‌ای هستند که رنگ و بوی سیاسی داشته و در آنها به موضوع رهبری جامعه اسلامی،<ref>عبدالحمید، سیره اهل بیت، ص337-338.</ref> تعطیلی احکام خدا، متروک شدن قرآن و سنت پیامبر<ref>منتظرالقائم، تاریخ امامت، 1384ش، ص162.</ref> اشاره و پرداخته شده است. آنچه در این ادعیه نمود دارد، این است که علی بن الحسین در قالب دعا، در صدد گسترش مفهوم امامت با زاویۀ نگاه شیعی است، که می‌توان به فقره 54 از دعای 47 و فقره 9 و 10 از دعای 48 و دعای 34 اشاره کرد.<ref>جعفریان، تاریخ سیاسی اسلام، 1383ش، ج2، ص624.</ref> | ||
==همراهی نکردن با شورشیان مدینه== | ==همراهی نکردن با شورشیان مدینه== | ||
در زمان امامت علی بن الحسین، شورشی از اهالی مدینه بر علیه حکومت شکل گرفت که او با این شورش، همراهی نکرد. درباره دلایل همراهی نکردن امام با این شورش، به موارد زیر اشاره شده است:<br> | در زمان امامت علی بن الحسین، شورشی از اهالی مدینه بر علیه حکومت شکل گرفت که او با این شورش، همراهی نکرد. درباره دلایل همراهی نکردن امام با این شورش، به موارد زیر اشاره شده است:<br> | ||