←مادر علی بن الحسین
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==مادر علی بن الحسین== | ==مادر علی بن الحسین== | ||
اکثر قریب به اتفاق مورخان متقدم در قرن سوم و چهارم هجری، مادر علی بن الحسین را شهربانو یا شاه زنان یا جهان‌شاه، دختر یزدگرد سوم ساسانی دانسته‌اند. اما برخی پژوهندگان معاصر، این مطلب را برنتافته و با مُداقّۀ علمی، رو به انکار و استنکار آورده و داستان شهربانو را یک برساخت تاریخی دانسته‌اند. در سند روایت آن در کتاب «الکافی» نیز، راویانی نظیر «ابراهیم بن اسحاق احمری نهاوندی» و «عمرو بن شمر» وجود دارند که مورد طعن رجال‌شناسان بوده و موجب گردیده‌اند تا روایتِ موصوف، از وثاقت و اعتماد خارج شود. <br> | اکثر قریب به اتفاق مورخان متقدم در قرن سوم و چهارم هجری،<ref>منقری، وقعه صفین، 1382ق، ص12؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج2، ص335؛ صفار قمی، بصائرالدرجات، 1404ق، ص96؛ قمی، تاریخ قم، 1361ش، ص196؛ کلینی، الکافی، 1388ق، ج2، ص369؛ قاضی نعمان، شرح الدخبار، 1409ق، ج3، ص266.</ref> مادر علی بن الحسین را شهربانو یا شاه زنان<ref>مفید، الإرشاد، 1399ق، ص253؛ مطهری، مجموعه آثار14 (خدمات متقابل اسلام و ایران)، 1384ش، ص114 و 122.</ref> یا جهان‌شاه،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، 1362ش، ص317.</ref> دختر یزدگرد<ref>مفید، الإرشاد، 1399ق، ص253.</ref> سوم ساسانی دانسته‌اند. اما برخی پژوهندگان معاصر، این مطلب را برنتافته و با مُداقّۀ علمی، رو به انکار و استنکار آورده<ref>شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، 1377ش، ص9.</ref> و داستان شهربانو را یک برساخت تاریخی دانسته‌اند.<ref>شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، 1377ش، ص9.</ref> در سند روایت آن در کتاب «الکافی» نیز، راویانی نظیر «ابراهیم بن اسحاق احمری نهاوندی» و «عمرو بن شمر» وجود دارند که مورد طعن رجال‌شناسان بوده و موجب گردیده‌اند تا روایتِ موصوف، از وثاقت و اعتماد خارج شود.<ref>مطهری، مجموعه آثار14 (خدمات متقابل اسلام و ایران)، 1384ش، ص123.</ref> <br> | ||
دربارۀ وفات شهربانو نیز اختلاف اقوال فراوانی وجود دارد. اما آنچه مسلّم است، وفات مادر علی بن الحسین بلافاصله پس از به دنیا آوردن | دربارۀ وفات شهربانو نیز اختلاف اقوال فراوانی وجود دارد. اما آنچه مسلّم است، وفات مادر علی بن الحسین بلافاصله پس از به دنیا آوردن او است.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا (ع)، 1378ش، ج۲، ص128.</ref> بنابراین، حکایات بی‌اساسی که راجع به شهربانو در کتاب‌ها آمده، همچون حضور شهربانو در کربلا،<ref>کاشقی، روضه الشهداء، 1358ش، ص260، 272، 340، 342 -344، 349 و 369-371.</ref> خودکشی و غرق شدن شهربانو در رودخانه فرات، سوار شدن وی بر ذوالجناح یا اسبی دیگر<ref>کاشفی، روضه الشهداء، 1358ش، ص349.</ref> و آمدنش به ایران و سرانجام غائب و پنهان گشتن او در کوه (کوه بی‌بی شهربانو شهر ری)، در شمار افسانه‌های تاریخی و فاقد ارزش علمی است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||