چمخاله

چمخاله؛ روستایی تفریحی – گردشگری در نزدیکی لنگرود استان گیلان. چَمخاله، روستایی در نزدیکی شهر لنگرود، یکی از زیباترین مناطق ساحلی در استان گیلان است. سواحل ماسه‌ای چمخاله، مناسب شنا‌کردن و قایق‌سواری در فصل تابستان بوده و بعد از انزلی، دومین قطب توریستی در استان گیلان به‌شمار می‌رود. این روستا تلفیقی از زیبایی‌های دریا، طبیعت شگفت‌انگیز مزارع، سواحل و نمای کوهستان را دارد. بخش اعظم اراضی چمخاله در کناره ساحل ماسه‌ای دریاست که به آن جلوه‌ای خاص و بدیع داده است. مردم چمخاله یک طایفه بزرگ و خویشاوند هستند. معروف‌ترین محصول کشاورزی چمخاله برنج و هندوانه‌ است. شغل بومیان این منطقه کشاورزی و صیادی است.

نام‌گذاری

«چمخاله» از ترکیب واژۀ کردی «چم» (رودخانه) و واژۀ گیلکی «خاله» (انشعاب) به وجود آمده است.^[۱] واژۀ «چمخاله»؛ به ‌معنی منشعب شده از رودخانه‌های مختلف است.^[۲]

تاریخچه

قدمت چمخاله به دوران حکومت نادرشاه بر‌می‌گردد.^[۳] در آن زمان تعدادی از بومیان شهر کرمانشاه برای دور‌ماندن از جنگ به منطقه خوش آب‌و‌هوا و باتلاقی شمال کشور، یعنی چمخاله امروزی مهاجرت کرده‌اند.^[۴] این منطقه در گذشته به‌عنوان بخشی از شهرستان لنگرود به شمار رفته و امروزه به‌عنوان یک شهرستان محسوب می‌شود. روستای چمخاله از سال ۱۳۸۸ هجری‌شمسی با چند روستای دیگر ادغام شده و به نام شهر چاف و چمخاله به رسمیت شناخته شده است.^[۵]

جمعیت‌شناسی

جمعیت روستای چمخاله در بخش مرکزی شهرستان لنگرود،^[۶] بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳9۵ش، 8840 نفر و3137 خانوار بوده است.^[۷] بیشتر ساکنان این روستا کُرد هستند و به زبان کردی صحبت می‌کنند.^[۸] همچنین برخی از بومیان این منطقه به زبان لکی سخن می‌گویند.^[۹] مردم چمخاله چون یک طایفه بودند، همگی باهم نسبت خویشاوندی دارند. از طایفه‌های بزرگ چمخاله می‌توان به «رستم‌پور» (رستمی)، «پاشاپور»، «فرضی‌پور»، «زاغی»، «میرزاجانی یا مهراب‌پور»، «سلیمی‌نژاد»، «نجفی»، «بهزادی»، «فغانی»، «مسلمی»، «رحیمی» و «اسفندیاری» اشاره کرد که پسوندهایی چون «جلالوند»، «دهکاییم و «چمخاله» دارند.^[۱۰]

جغرافیا

روستای چمخاله در 10 کیلومتری شرق شهر لنگرود در استان گیلان،^[۱۱] این روستا بر روی جلگه‌ای سرسبز در 20 کیلومتری شرق شهر لاهیجان و در کنار دریای خزر قرار دارد.^[۱۲] این روستا از شمال به دریای خزر، از جنوب به شهرستان سیاهکال، از غرب به شهرستان لاهیجان و از شرق به شهرستان رودسر محدود می‌شود.^[۱۳] روستای چمخاله دارای تابستان‌هایی گرم و مرطوب با شرجی است. در فصل پاییز رطوبت هوا و گرمای آن کمتر شده و دارای آب‌و‌هوایی معتدل و مرطوب است.^[۱۴] همچنین این روستا دارای زمستان‌هایی پر از بارش‌های جوی و هوایی نسبتاً سرد دارد.^[۱۵] در اطراف روستای چمخاله چشمه‌ها و رودخانه‌های متعددی از جمله «رودخانه چمخاله» وجود دارد که یکی از پر‌آب‌ترین رودخانه‌‌های کشور است.^[۱۶] این روستا با درختان جنگلی متنوعی احاطه شده است.^[۱۷]

اقتصاد

شغل بومیان روستای چمخاله کشاورزی، باغداری و صیادی است.^[۱۸] کشاورزان این روستا بیشتر به کِشت «برنج»،^[۱۹] «کدو» و «هندوانه» می‌پردازند.^[۲۰] همچنین صید ‌ماهی و سایر آبزیان نیز در این روستا رونق زیادی دارد.^[۲۱] برخی از بومیان این روستا به طور محدود همچنان مشغول دامپروی‌اند و با تولید محصولات لبنی امرار‌معاش می‌کنند.^[۲۲] تجارت بومیان چمخاله بیشتر بر پایة فروش محصولات کشاورزی و صید ‌ماهی استوار است.^[۲۳] همچنین فروش صنایع‌دستی نیز از جمله منابع در‌آمدی اهالی چمخاله است. ^[۲۴]

فرهنگ و هنر

آداب‌و‌رسوم: چمخاله روستایی با مردمان مهمان‌نواز است. علاوه بر «آیین‌های نوروز» و «شب‌چله» که در میان مردم گیلک رواج دارد.^[۲۵] یکی دیگر از رسوم رایج در میان ساکنان چمخاله، مراسم «گيشه‌بري» است. در این مراسم نهالي را از خانه پدر عروس كنده‌ و آن را همراه عروس و داماد به خانۀ داماد می‌فرستند تا در حیاط خانه کاشته شود.^[۲۶]
غذاهای محلی: از جمله غذاهای محلی روستای چمخاله، «ترشی‌تره»، «کال‌کباب»،^[۲۷] «نان‌خلفه یا خلبه گیلان»، «باقلا‌قاتق گیلانی»، «ماهی مالاتا یا مالابیج »،«میرزا‌قاسمى»^[۲۸] و «کباب ترش» که توسط کدبانوهای گیلکی پخته می‌شود. ^[۲۹]
صنایع‌دستی و سوغات: از هنرهای سنتی بانوان روستای چمخاله «گلیم‌بافی»،^[۳۰] «جاجیم»، «ظروف چوبی» و «لوازم حصیری» است^[۳۱] که علاوه بر اشتغال‌زایی و ایجاد درآمد، به‌‌نوعی هنرمندی و خود‌کفایی آنها را نیز نشان می‌دهد. ^[۳۲]

جاذبه‌های گردشگری

مکان‌های دیدنی: از جمله جاذبه‌های گردشگری چمخاله، «ساحل چمخاله» است^[۳۳] که در فصل بهار و تابستان شرایط مناسبی را برای علاقه‌مندان به قایق‌رانی و شنا‌کردن فراهم آورده است.^[۳۴] ساحل چمخاله از کم‌خطر‌ترین، زیبا‌ترین و مجهزترین سواحل کشور به‌شمار می‌رود.^[۳۵] یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری این روستا «تالاب چمخاله» است.^[۳۶] در این منطقه امکان جت‌اسکی، قایق‌سواری و تماشای پرندگان را فراهم می‌کند.^[۳۷] روستای «سلیم‌چاف»، «لیلاکوه»،^[۳۸] «پل چوبی»، «پل‌خشتی لنگرود»،^[۳۹] «منطقۀ جنگلی خرما» و «اطاقور» از دیگر جاذبه‌های دیدنی چمخاله به شمار می‌روند.^[۴۰]
امکانات رفاهی: از جمله امکانات رفاهی روستای چمخاله به‌منظور اقامت گردشگران، مسافر‌خانه^[۴۱] و سوئیت‌های روستایی اجاره‌ای است.^[۴۲] همچنین علاقه‌مندان به اقامت و اتراق در مناطق مجاز ساحل چمخاله می‌توانند از چادر مسافرتی و امکانات کمپینگ استفاده کنند.^[۴۳] رستوران‌ها، پلاژ شنا، سرویس بهداشتی ^[۴۴] و آلاچیق نیز برای استفادة گردشگران وجود دارد. ^[۴۵] همچنین پلاژ ساحلی، سوار‌کاری و قایق‌سواری نیز از دیگر امکانات رفاهی روستای چمخاله است.^[۴۶]
مسیر دسترسی: برای سفر به چمخاله لازم است ابتدا در استان گیلان به شهر لنگرود رفته و پس از طی‌کردن 10 کیلومتر مسافت به روستای چمخاله رسید.^[۴۷]

مشکلات زیست محیطی

امروزه با افزایش ساخت‌و‌ساز ویلاهای ساحلی در این روستا پوشش‌گیاهی و چراگاه‌های طبیعی و زیستگاه جانوری اطراف آن به‌شدت در معرض خطر و انهدام است.^[۴۸] همچنین رها‌سازی زباله‌ها توسط مردم بومی و بازدید‌کنندگان در مناطق بکر و طبیعی این روستا، سبب آلودگی این منطقه شده است. ^[۴۹] یکی دیگر از مشکلات انسانی که طبیعت این روستا را به خطر انداخته صید بی‌رویه ماهی و مشکلات مربوط به زمین‌های شالی این منطقه در اثر استفادۀ بی‌رویه است.^[۵۰] همچنین توسعۀ گردشگری در این روستا سبب تغییر کاربری اراضی زراعی، گسترش خدمات گردشگری و کاهش تولیدات زراعی و دامی در این روستا شده است. ^[۵۱]

زیرساخت

این روستا به دلیل جمعیت چشم‌گیر و زیر ساخت های مطلوب سرمایه گذاران زیادی را از بخش خصوصی به منظور ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی به خود جذب کرده است.^[۵۲] همچنین مسیر این روستا برای حمل نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی مناسب است.^[۵۳]

پانویس

منابع

«اخبار و دانستنی‌های منطقه سر‌سبز و ساحلی چــــاف و چمخــالــه»، وب‌سایت همگردی، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.
پور‌رمضان، عیسی و قاسمی وسمه‌جانی، ابوطالب، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، شماره 8، 1388ش.
«جاذبه‌های توریستی و گردشگری چمخاله _گیلان»، وب‌سایت بلاگسازان، تاریخ بازدید: 10 شهریور 1401ش.
«چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.
«چمخاله گیلان دیدنی ها و جاذبه های گردشگری ساحل چمخاله»، وب‌سایت نم نمک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«دیدنی‌های چمخاله در گیلان»، وب‌سایت سفر مارکت، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.
«ساحل چمخاله»، وب‌سایت علی بابا، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«ساحل چمخاله»، وب‌سایت سفر در ایران، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«ساحل چمخاله»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«ساحل چمخاله»، وب‌سایت سفر در ایران، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«سوغات و صنایع‌دستی چاف و چمخاله»، وب‌سایت کوچیتا، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.
صاحبی، نغمه و همکاران، «آسیب‌شناسی اقتصادی توسعه گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود»، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، شماره 3، 1397ش.
«گیشه بری مراسم سنتی در گیلان»، وب‌سایت کارکان، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.
«نگاهي به آيين‌ها، آداب و رسوم و جشن‌هاي شب يلدا»، وب‌سایت شلما نیوز، تاریخ بازدید: 222 شهریور 1401ش.

[1] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[2] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[3] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[4] . «دیدنی‌های چمخاله در گیلان»، وب‌سایت سفر مارکت، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[5] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[6] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[7] . «معرفی و اطلاعات کامل شهر چاف و چمخاله»، وب‌سایت چهار گوشه ایران زیبا، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[8] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[9] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[10] . «جاذبه‌های توریستی و گردشگری چمخاله _گیلان»، وب‌سایت بلاگسازان، تاریخ بازدید: 10 شهریور 1401ش.

[11] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[12] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[13] . صاحبی و همکاران، «آسیب‌شناسی اقتصادی توسعه گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود»، 1397ش، ص232.

[14] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[15] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[16] .«ساحل چمخاله»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[17] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[18] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص27.

[19] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص27.

[20] . «چمخاله گیلان دیدنی ها و جاذبه های گردشگری ساحل چمخاله»، وب‌سایت نم نمک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[21] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص27.

[22] . «چمخاله گیلان دیدنی ها و جاذبه های گردشگری ساحل چمخاله»، وب‌سایت نم نمک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[23] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص27.

[24] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[25] . «نگاهي به آيين‌ها، آداب و رسوم و جشن‌هاي شب يلدا»، وب‌سایت شلما نیوز، تاریخ بازدید: 222 شهریور 1401ش.

[26] [https://www.karkan.ir/post-3439 . «گیشه بری مراسم سنتی در گیلان»، وب‌سایت کارکان، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[27] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت سفر در ایران، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[28] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[29] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[30] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[31] . «معرفی چمخاله؛ از جزیره فلامینگو تا لیلاکوه»، وب‌سایت اتاقک، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[32] . «سوغات و صنایع‌دستی چاف و چمخاله»، وب‌سایت کوچیتا، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[33] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[34] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[35] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[36] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[37] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[38] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[39] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[40] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[41] .«ساحل چمخاله»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[42] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[43] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[44] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[45] . «چمخاله؛ محبوب‌ترین شهر گیلان برای دریادوست‌ها»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[46] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[47] . «دیدنی‌های چمخاله در گیلان»، وب‌سایت سفر مارکت، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1401ش.

[48] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[49] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[50] . پور‌رمضان و قاسمی وسمه‌جانی، «گونه‌شناسي گردشگري روستايي (مطالعه موردي: شهرستان لنگرود)»، 1388ش، ص37.

[51] [[ https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=527448%7C. صاحبی و همکاران، «آسیب‌شناسی اقتصادی توسعه گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود»، 1397ش، ص240.]]

[52] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت علی بابا، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[53] . «ساحل چمخاله»، وب‌سایت علی بابا، تاریخ بازدید: 22 شهریور 1401ش.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]

[۲۷]

[۲۸]

[۲۹]

[۳۰]

[۳۱]

[۳۲]

[۳۳]

[۳۴]

[۳۵]

[۳۶]

[۳۷]

[۳۸]

[۳۹]

[۴۰]

[۴۱]

[۴۲]

[۴۳]

[۴۴]

[۴۵]

[۴۶]

[۴۷]

[۴۸]

[۴۹]

[۵۰]

[۵۱]

[۵۲]

[۵۳]