کسب و کار خانگی

کسب و کار خانگی؛ فعالیتی درآمدزا در محیط خانه و خانواده.

کسب و کار خانگی فعالیتی است که توسط عضو یا اعضای یک خانواده در منزل به‌عنوان کار درآمدزا یا تولید کالای قابل عرضه به بازار انجام می‌شود. از این نوع فعالیت اغلب به تجارت‌های کوچک یاد می‌شود. علاوه بر آن معمولا مالک شغل در محل قرارگرفتن کسب‌وکار، ساکن است.

مفهوم‌شناسی

کسب وکار خانگی فعالیتی است که در محیط‌ خانه در قالب یک شغل، بدون ایجاد مزاحمت برای همسایگان شکل گرفته و منجر به تولیدکالای قابل عرضه به بازار می‌‍شود.

اهمیت کسب وکار خانگی

مشاغل خانگی و بنگاه‌های کوچک اشتغال قسمت مهمی از تولید و اقتصاد کشور هستند که با گردش مالی و نیروی انسانی محدود قسمتی از بار تولید کشور را به‌دوش می‌کشند. اگر چه این نوع مشاغل جزء پیشه‌های غیررسمی کشور هستند اما نقش قابل توجهی در رشد اقتصادی یک کشور ایفا می‌کنند.

با داشتن کسب‌وکار خانگی افراد می‌توانند در محیط آرام و امن خانه مشغول کار باشند و کار خود را با امکانات و سرمایه اندک شروع کنند. این نوع کار آزادی، استقلال‌عمل و انعطاف‌پذیری زیادی دارد. همچنین امکان آزمون و خطا بین علایق و توانمندی‌ها وجود داشته و قابل اجرا برای تمام اقشار مختلف در هر رده سنی است.

از دیگر مزایای کسب‌وکار خانگی استفاده از تسهیلات دولتی و معافیت از مالیات است.

از آنجایی که این نوع کسب‌وکار در منازل مسکونی انجام می‌گیرد در صورت ایجاد رکود اقتصادی، پایدارتر و شانس موفقیت بالاتری دارند. برای راه اندازی مشاغل خانگی اغلب نیازی به مجوز نیست.

کسب‌وکار خانگی از دیرباز وجود داشته و پدیده جدیدی نیست و در نتیجۀ تحولات و تغییراتی که در اقتصاد و اجتماع امروزه در جامعه به وجود آمده به آن توجه بیشتری شده است و روز به روز در حال گسترش است.

این نوع از کسب‌وکار برای بانوان از مزایای زیادی برخوردار است از جمله اینکه در کنار یک کار درآمدزا می‌توانند به تربیت کودکان خود بپردازند و در محیط ایمن منزل خود به دور از خطرات رفت‌و¬آمد، به کار مشغول باشند.

تاریخچه کسب‌وکار خانگی در ایران

کسب‌وکار خانگی در ایران سابقه دیرینه دارد. از زمان یکجانشینی بشر این نوع کسب‌وکار شروع شد و امروزه بسیاری از صنایع دستی و سنتی در محل سکونت افراد تولید و روانه بازار می‌شود.

بخش بزرگی از فعالیت‌های اقتصادی مردم، پیش از عصر صنعتی در منزل انجام می‌شد و این نوع از کسب‌وکار در اقتصاد کشاورزی و سنتی رایج بود. اما بعد از انقلاب صنعتی از اهمیت این نوع مشاغل کاسته شد.

با انقلاب صنعتی و نظام کارخانه‌ای شکاف گسترده‌ای میان محل ‌کار و خانه ایجاد شد، اما بعد‌ها در اثر بحران انرژی، به‌ویژه بحران سال 1973م که منتج به یک شوک اقتصادی شد توجه‌ها دوباره به کسب‌وکار خانگی بازگشت.

اینک مشاغل خانگی در ایران با هماهنگی سازمان‌های حمایت از گروه‌های آسیب‌دیده در حال اجرا است. بنابر گزارش مشترک سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی، روش معمول برای حمایت از مشاغل خانگی عبارت است از:

1. حمایت از زنان بی‌سرپرست، معلولین و دیگر گروه‌های آسیب‌دیده اجتماعی که در قالب راه‌اندازی کارگاه‌های کوچک خانگی در زمینه فروش محصولات کشاورزی، صنایع دستی و خدمات فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند. هم اکنون بیش از 83 درصد اشتغال‌یافتگان خانگی به این شیوه حمایت می‌شوند.
2. حمایت از انجمن‌های خودیار، تعاونی‌ها و کسب‌وکار خانگی به‌صورت شبکه‌ای؛ در این حالت اغلب هر یک از تعاونی‌ها در حوزه کارآفرینی برای شناسایی، آموزش و تأمین ابزار کار و مواد اولیه دارای صلاحیت هستند و خود می‌توانند بر فرایند تولید محصول، نظارت کرده و برای استاندارد‌سازی و بازاریابی فروش محصولات خود اقدام کنند.

فرآیند راه‌اندازی کسب وکار خانگی

فرآیند راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی در ایران، شامل مراحل زیر است:

1. ثبت شرکت در سامانه مشاغل خانگی؛
2. ارائه درخواست مجوز؛
3. تحویل مدارک و تکمیل تمامی فرم‌های مربوطه؛
4. ارائه طرح پیشنهادی و مهارت‌های متقاضی .

شرایط عمومی دریافت مجوز

1. داشتن تابعیت جمهوری اسلامی؛
2. حداقل سن20 سال برای افراد پشتیبان؛
3. نداشتن سابقه کیفری؛
4. داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت از سربازی برای آقایان؛
5. اقامت در محل اجرای طرح.

معرفی چند شغل پر درآمد خانگی

1. خشک‌کردن میوه: میوه خشک‌شده یا چیپس‌میوه از مفیدترین و خوشمزه‌ترین تنقلات است. این فرایند روش مناسبی برای محافظت از طعم میوه و جلوگیری از خرابی آن است. به روش‌های مختلف مانند نور آفتاب، فر یا دستگاه خشک‌کن می‌توان میوه‌ها را خشک ودر بسته‌بندی‌های زیبا و بهداشتی برای فروش به بازار عرضه کرد.
2. فروش سبزی خردشده: امروزه مردم محصولات خانگی را به محصولات صنعتی ترجیح می‌دهند. با خرید یک دستگاه خردکن و یک یخچال صندوقی می‌توان یک شغل خانگی پر در‌آمد و پربازده داشت.
3. قالی‌بافی: فرش‌بافی جزء قدیمی‌ترین مشاغل خانگی است و تبحر در این حرفه می‌تواند برای متقاضی آن سودآور باشد.
4. بازاریابی تلفنی: افراد می‌توانند با مراکزی که نیاز به بازاریابی برای محصولات‌شان دارند قرارداد ببندند و فعالیت خود را برای جذب مشتری در منزل به‌صورت دورکار انجام دهند.
5. عروسک‌سازی: ایده عروسک‌سازی بسیار سودآور و خلاقانه بوده و برای کسانی که به دنبال کار در منزل هستند مناسب است.
6. شیرینی‌پزی: یکی از مشاغل لذت‌بخش خانگی، شیرینی‌پزی است. درآمد حاصل از این حرفه به‌مرور با کسب تجربه و مهارت، افزایش می‌یابد.
7. خیاطی: صنعت مد و لباس از محبوب‌ترین و پردرآمدترین شغل‌های دنیا است. برای وارد شدن به این حوزه علاوه بر علاقه، به آموزش و مهارت کافی نیاز است و برای رشد و پیشرفت بهتر باید علم بازاریابی را به‌خوبی آموخت.
8. صنایع دستی: ایران قطب هنرهای دستی جهان است و محصولات دستی و هنری نه‌تنها در ایران بلکه در کل دنیا محبوبیت زیادی دارد. به همین دلیل با کمی ذوق و سلیقه می‌توان به درآمد مطلوبی در این زمینه رسید.
9. پرورش گیاهان خانگی: امروزه زندگی شهری و صنعتی انسان‌ها را از طبیعت وفضاهای سرسبز دور کرده است. علاقمندان می‌توانند در محیط خانه گیاهان کوچک تزئینی پرورش دهند و با استفاده از کمترین فضا و سرمایه به سود مطلوبی برسند.
10. ترجمه متون انگلیسی به فارسی: با تسلط بر زبان‌های خارجی می‌توان متون مختلف را از منابع خارجی ترجمه و در وب‌سایت‌های ایرانی انتشار داد و یا مقالات وکتاب‌های انگلیسی را ترجمه و با چاپ و انتشار آنها کسب درآمد کرد.

نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که مشاغل خانگی بخش مهم فعالیت‌های اقتصادی یک کشور است، زیرا علاوه بر ایجاد شغل و نوآوری در زمینه محصولات و دگرگونی در اقتصاد کشور نقش مهمی در تولید ناخالص ملی دارد. مشاغل خانگی از طریق ایجاد زمینه‌ها و فرصت‌های شغلی، اشتغال را در سطح جامعه افزایش می‌دهد و تقویت تولید ملی را به‌همراه دارد.

منابع

• «آمادگی کمیته امداد برای ایجاد 500 هزار شغل خانگی و روستایی»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ انتشار: 10 خرداد 1400ش.
• انگوری، محمدرضا، «مالیات بر درآمد مشاغل خانگی»، وب‌سایت مؤسسه مشاوران، تاریخ انتشار: 8 مهر 1400ش.
• ابراهیمی سالاری، تقی و سیدحسینی، سیدمحمد، «بررسی نقش کسب وکارهای خانگی در توسعه اشتغال و حمایت از تولید ملی برمبتنی بر توصیه‌های اسلام»، تاریخ انتشار: 23 آبان 1391ش.
• «توسعه مشاغل خرد و خانگی؛ نسخه‌ای سریع برای حل مشکل بیکاری/ خلأهای قانونی در زمینه استارآپ‌ها برطرف شود»، وب‌سایت شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا، تاریخ انتشار: 30 اذر 1400ش.
• حیدری، میلاد، «هنر قالیبافی چیست و درآمد آن چگونه است؟»، وب‌سایت هنرفردی، تاریخ انتشار: 7 تیر 1397ش.
• خنیفر، حسین ودیگران، «کارآفرینی خانگی: انگیزه‌ها و نقش عوامل جمعیت شناختی بر آن»، فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، دوره 3، سال سوم، آذر 1389ش.
• دانشنامه عمومی، وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1402ش.
• «دریافت مجوزمشاغل خانگی»، وب‌سایت ثبت شرکت، تاریخ انتشار: 25ژانویه 2020م.
• «راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی باسرمایه کم» وب‌سایت کارمنتو، تاریخ انتشار: 21 دی 1401ش.
• ««سبزی خرد کنی» کسب درآمد با کمترین سرمایه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: 8 آبان 1398ش.
• صدری، یاسمن، «روش‌های کسب درآمد از طریق زبان انگلیسی»، وب‌سایت آقای مترجم، تاریخ انتشار: 3 اسفند 1398ش.
• عزتی‌نیا، ارژنگ، «سابقه کسب‌وکارهای خانگی ایران»، وب‌سایت صدای میانه، تاریخ انتشار: 8 مرداد 1392ش.
• علوی‌نسب، الهام، «10 ایده‌های شگفت‌انگیز کارآفرینی در منزل برای خانم‌ها»، وب‌سایت کانتنتاپ، تاریخ انتشار: 29 اردیبهشت 1401ش.
• فیض‌آبادی، محمد، «50 شغل پر درآمد و رویایی در منزل در سال 2020»، وب‌سایت مجله چاپ‌خونه، تاریخ انتشار: 28 تیر 1400ش.
• گنجی، ندا، «کارآفرینی با میوه خشک کن»، وب‌سایت تک صنعت، تاریخ انتشار: 28 می 2023م.
• محمدی، علی، «بازاریابی تلفنی مناسب چه کسب‌وکار‌هایی است؟»، وب‌سایت تله بازار، تاریخ انتشار: 30 شهریور 1397ش.
• یوسفیان، شمس‌الدین، «مزایای کسب‌وکار خانگی»، وب‌سایت جزیره کارآفرینی، تاریخ انتشار: 6 مرداد 1401ش.
• OPEC oil embargo 1973-1974 ".U.S." Department of stat. Office of the historian. Retrieved August 30/2012.