نگهداری سگ: تفاوت میان نسخه‌ها

نگهداری از سگ در محیط خانه و خانواده با الهام از سبک زندگی غربی، یکی از مسائل نوپدید در سبک زندگی ایرانی است. ناسازگاری این پدیده با فرهنگ اصیل ایرانی، پیامدهای فردی، خانوادگی و اجتماعی متعددی را در پی دارد. ترویج نگهداری سگ در خانه به‌مثابه عضوی از خانواده، کارکرد اصلی نگهداری از سگ در فرهنگ ایرانی را به حاشیه می‌راند و پای‌بندی افراد به احکام اسلامی مربوط به سگ را تضعیف می‌کند.  

نگهداری سگ در محیط پیرامون انسان‌ها همواره در فرهنگ ایرانی و به شکل‌های گوناگون رایج بوده است. <ref>  [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1902349/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D9%87%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB% . شریفی اسدی و همکاران، «بررسی زیست‌شناسانه نهی قرآن و ادیان الهی از همزیستی انسان با سگ»، 1402ش، ص1292-1293.]</ref> همچنین حقوق حیوانات و از جمله سگ در فرهنگ ایرانی - اسلامی همواره مورد توجه بوده است. نگهداری سگ در زندگی مبتنی بر دامپروری و کشاورزی دارای کارکردهای بسیار به‌ویژه در نقش نگهبان است؛ اما استحکام اعتقادات دینی و پایبندی ایرانیان به احکام اسلام از دلایل مهم وارد نشدن سگ به حریم خانه و خانواده بوده است. <ref>  [https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref> امروزه اما در پی دگرگونی‌های اجتماعی و نفوذ فرهنگ و سبک زندگی بیگانه،  برخی از ایرانیان، سگ را به‌عنوان عضوی از خانواده به محیط داخلی خانه وارد کرده‌اند.<ref>  [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2019593/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D8%B3%DA%AF-%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8 . نوری و سبویی جهرمی، «واکاوی فقهی نگهداری از انواع سگ‌ها از منظر مذاهب اسلامی»، 1402ش، ص119-120.]</ref>

# مُد‌پرستی و تقلید از سبک زندگی غربی: برخی صاحب‌نظران، پدیدۀ سگ‌گردانی و نگهداری از سگ را گونه‌ای از مد‌پرستی افراطی و برآمده از فرهنگ بیگانه می‌دانند که به تضعیف ارزش‌های دینی، هنجارها و الگوهای فرهنگی اصیل ایرانی می‌انجامد.<ref>  [https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>

# کم‌رنگ شدن سبک زندگی ایرانی-اسلامی: گرایش به سبک زندگی غربی، افراد را به بی‌هویتی و از‌خود‌بیگانگی گرفتار می‌کند.<ref>  [https://ensani.ir/fa/article/529294/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%DA%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%B1%D8%AD%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D9%8 . خدادادی، «دگردیسی نوع نگاه به سگ: از ترحم در گذشته تا تفضل در جامعه امروزی ایران»، 1401ش، ص168-170.]</ref>  

# کاهش روابط اجتماعی: زندگی صنعتی و مدرن که موجب فردگرایی و پرهیز افراد هم‌صحبتی و هم‌نشینی با هم‌نوعان شده است، این مسئله را با نگهداری سگ در خانه، تشدید می‌کند.<ref>[https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>

# ویژگی‌های ذاتی این حیوان: برخی از ویژگی‌های ذاتی سگ مانند وفاداری سبب شده،<ref>  [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1832600/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8 . جمالی و ذوالفقار طلب، «وضعیت فقهی نجاست و نگهداری سگ در مذاهب اسلامی»، 1399ش، ص126-127.]</ref>  گروهی از افراد برای پر کردن خلأهای عاطفی خود جذب این حیوان شوند.<ref>  [https://ensani.ir/fa/article/529294/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%DA%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%B1%D8%AD%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D9%8 . خدادادی، «دگردیسی نوع نگاه به سگ: از ترحم در گذشته تا تفضل در جامعه امروزی ایران»، 1401ش، ص169-170.]</ref>  

# افزایش حضور در محیط بیرون از خانه و خانواده: برخی افراد از خانواده‌های ثروت‌مند یا تحت تأثیر مدگرایی، به‌دلیل حضور بیشتر در محیط بیرون از خانه و خانواده، از حضور سگ برای رفع تنهایی والدین مسن یا فرزندان خود در خانه بهره می‌گیرند.<ref>  [https://www.isna.ir/news/1401040603546/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%B1%D9%88-%D9%85%DB%8C-%D8%A2%D9%88%D8%B1%D9%86%D8% . صفری، «چرا برخی به نگهداری حیوان‌ خانگی رو می‌آورند؟»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.]</ref>  

# عدم فرزندآوری: برخی از خانواده‌ها که تمایلی به فرزندآوری و پذیرش مسئولیت فرزند ندارند، جای خالی فرزند در خانواده را با حیوانات خانگی مانند سگ پر می‌کنند و آن را مانند کودک خود در آغوش می‌گیرند با آن همبازی می‌شوند.<ref>[https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>

# نادیده‌گرفتن جایگاه رفیع و کرامت انسانی خود؛  

# ترویج مد‌گرایی و سبک زندگی غربی در بستر خانواده و جامعه؛  

# فهم اشتباه از رعایت حقوق حیوانات و کمک به آنها؛<ref>  [https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>

# کاهش فرزند‌آوری: پذیرش سگ به‌جای فرزند سبب تزلزل پایه‌های زندگی خانوادگی، فروپاشی بنیان خانواده و خارج شدن مفهوم خانواده و نقش‌های مادری، پدری و فرزندی از معنای حقیقی خود شده و جامعه را نیز با مشکلاتی مانند بحران جمعیت و کمبود نیروی کار در آینده مواجه می‌کند.<ref>[https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>  

# ترویج فرهنگ بیگانه در جامعه ایرانی-اسلامی؛  

# ایجاد ناهنجاری‌های اجتماعی و خانوادگی در مخالفت با موازین شرعی، اعتقادی و انسانی؛<ref>[https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>

# آلوده شدن به رذایل اخلاقی مانند خودنمایی، فخرفروشی، احساس حقارت و خودکم‌بینی؛<ref>[https://farsnews.ir/news/14020420000962/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87 . خدادادی، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، وب‌سایت خبرگزاری فارس.]</ref>  

* جمالی، محمد و ذوالفقار طلب، مصطفی، «وضعیت فقهی نجاست و نگهداری از سگ در مذاهب اسلامی»، فقه پزشکی، شمارۀ 42، 1399ش.

* خدادادی، فضل‌الله، «سگ‌ها چگونه به خانه‌های ایرانیان راه یافتند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 20 تیر 1402ش.

* خدادادی، فضل‌الله، «دگردیسی نوع نگاه به سگ: از ترحم در گذشته تا تفضل در جامعه امروزی ایران»، فصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، شمارۀ 28، 1401ش.

* «حکم شرعی نگهداری سگ‌های خانگی یا زینتی در خانه چیست؟»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 25 دی 1395ش.

* سعدی شیرازی، مُشرف‌الدین مُصلح، بوستان، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1403ش.

* شریفی اسدی، زینب و همکاران، «بررسی زیست‌شناسانه نهی قرآن و ادیان الهی از همزیستی انسان با سگ»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن و انگاره‌های علوم زیستی،  1402ش.

* صفری، زهرا، «چرا برخی به نگهداری حیوان‌ خانگی رو می‌آورند؟»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ 6 تیر 1401ش.

* مولانا، جلال‌الدین محمد بلخی، مثنوی معنوی، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1403ش.

* نوری، سیدحسین و سبویی جهرمی، سعید، «واکاوی فقهی نگهداری انواع سگ‌ها از منظر مذاهب اسلامی»، فصلنامۀ فقه، شمارۀ 113، 1402ش.

* نوری، سیدحسین و سبویی جهرمی، سعید، «واکاوی فقهی دادوستد سگ‌ها از منظر مذاهب اسلامی با تأکید بر حکم سگ‌های نافع جدید»، فقه و مبانی حقوق اسلامی، شمارۀ 55، 1401ش.