خانه ادبیات افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۱۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۶: خط ۱۶:
===نشریات===
===نشریات===
====فرخار====
====فرخار====
نشریۀ فرخار جریدۀ تخصصی خانۀ ادبیات در حوزه شعر بوده که از 1382ش شش شماره از آن به سردبیری ضیا قاسمی و صادق دهقان منتشر شده است.  
نشریۀ فرخار جریدۀ تخصصی خانۀ ادبیات در حوزه شعر بوده که از 1382ش شش شماره از آن به سردبیری ضیا قاسمی و صادق دهقان منتشر شده است.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص19.</ref>
 
====روایت====
====روایت====
نشریۀ روایت، جریدۀ تخصصی خانۀ ادبیات در حوزۀ ادبیات داستان بوده که از 1387ش تا کنون شش شماره از آن به سردبیری محمد‌حسین محمدی منتشر شده است.  
نشریۀ روایت، جریدۀ تخصصی خانۀ ادبیات در حوزۀ ادبیات داستان بوده که از 1387ش تا کنون شش شماره از آن به سردبیری محمد‌حسین محمدی منتشر شده است.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص19.</ref>
 
====کتاب‌نامه====
====کتاب‌نامه====
کتاب‌نامه اولین نشریۀ تخصصی بررسی و نقد کتاب در افغانستان است. اولین شمارۀ این نشریه در تیر 1399ش منتشر شد. شمارهای 23 و 24 در بهار 1403ش به‌صورت پی‌دی‌اف منتشر شده است. مدیر مسئول این نشریه سید ضیا قاسمی و سردبیر آن علی یعقوبی است.  
کتاب‌نامه اولین نشریۀ تخصصی بررسی و نقد کتاب در افغانستان است. اولین شمارۀ این نشریه در تیر 1399ش منتشر شد. شمارهای 23 و 24 در بهار 1403ش به‌صورت پی‌دی‌اف منتشر شده است. مدیر مسئول این نشریه سید ضیا قاسمی و سردبیر آن علی یعقوبی است.<ref>«ویژه‌نامۀ کتاب افغانستان به شماره 23 و 24 رسید»، وب‌سایت خانۀ کتاب افغانستان.</ref>
 
===پژوهش===
===پژوهش===
بسیاری از پژوهش‌های انجام شده توسط اعضای خانۀ ادبیات افغانستان در جراید مختلف آن خانه منتشر شده است. برخی از پژوهش‌های ادبی و هنری اعضای خانه در نشریات ایرانی و بخشی نیز به‌صورت کتاب منتشر شده است.  
بسیاری از پژوهش‌های انجام شده توسط اعضای خانۀ ادبیات افغانستان در جراید مختلف آن خانه منتشر شده است. برخی از پژوهش‌های ادبی و هنری اعضای خانه در نشریات ایرانی و بخشی نیز به‌صورت کتاب منتشر شده است.<ref>دهقان، فکر تأسیس خانۀ ادبیات افغانستان از دغدغه‌های نسل دوم فرهنگیان مهاجر شکل گرفت»، وب سایت پانا.</ref>
 
===انتشارات===
===انتشارات===
بخشی از فعالیت‌های خانه ادبیات افغانستان به انتشار کتاب‌های ادبی اختصاص دارد. انتشارات خانه ادبیات حدود بیست مجموعه شعر و داستان و چندین لوح فشرده منتشر کرده است که برخی عبارتند از:
بخشی از فعالیت‌های خانه ادبیات افغانستان به انتشار کتاب‌های ادبی اختصاص دارد. انتشارات خانه ادبیات حدود بیست مجموعه شعر و داستان و چندین لوح فشرده منتشر کرده است که برخی عبارتند از:
مردی که خنده می‌فروخت، محمدی، تهران، 1382ش؛  
مردی که خنده می‌فروخت، محمدی، تهران، 1382ش؛  
آشار (مجموعه داستان)، رفیعی، کابل، 1387ش؛  
آشار (مجموعه داستان)، رفیعی، کابل، 1387ش؛  
شب که از پوست‌مان گذشت (شعر)، دهقان، کابل، 1387ش؛  
شب که از پوست‌مان گذشت (شعر)، دهقان، کابل، 1387ش؛  
چهارشنبه آخر (داستان)، واحدی، 1387ش؛
چهارشنبه آخر (داستان)، واحدی، 1387ش؛
سنگ‌ها و کوزه‌ها، عزیز‌الله نهفته، کابل، 1387ش؛  
سنگ‌ها و کوزه‌ها، عزیز‌الله نهفته، کابل، 1387ش؛  
بنای یادبود دموکراسی (مجموعه طنز)، رفیعی، کابل، 1387ش؛
بنای یادبود دموکراسی (مجموعه طنز)، رفیعی، کابل، 1387ش؛
خروسان باغ‌بابر (مجموعه داستان)، فخری، کابل، 1388ش؛  
خروسان باغ‌بابر (مجموعه داستان)، فخری، کابل، 1388ش؛  
بلوای خفتگان (رمان)، محمد‌جان تقی بختیاری، کابل، 1388ش؛  
بلوای خفتگان (رمان)، محمد‌جان تقی بختیاری، کابل، 1388ش؛  
زیبای زیر خاک خفته (گزیده داستان)، رهنورد زریاب، تهران، 1388ش؛  
زیبای زیر خاک خفته (گزیده داستان)، رهنورد زریاب، تهران، 1388ش؛  
شعر جوان کابل، به کوشش شکور نظری، کابل، 1390ش؛  
شعر جوان کابل، به کوشش شکور نظری، کابل، 1390ش؛  
عقاب چگونه می‌میرد؟ (مجموعه شعر)، مظفری، کابل، 1390ش؛  
عقاب چگونه می‌میرد؟ (مجموعه شعر)، مظفری، کابل، 1390ش؛  
شب‌های کابل (کارنامه تقی واحدی)، کابل، 1390ش.
 
لوح فشرده
شب‌های کابل (کارنامه تقی واحدی)، کابل، 1390ش.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، ویژه‌نامه هشتمین جشنواره قند پارسی، 1394ش، ص40.</ref>
 
===لوح فشرده===
 
صبا مزار میرم (موسیقی فولکوریک مناطق افغانستان)، تنظیم و آواز عارف جعفری، تهران، 1388ش؛  
صبا مزار میرم (موسیقی فولکوریک مناطق افغانستان)، تنظیم و آواز عارف جعفری، تهران، 1388ش؛  
گل‌بادام (موسیقی فولکوریک هزارگی در قالب پاپ)، تنظیم و آواز عارف جعفری، کابل، 1392ش؛  
گل‌بادام (موسیقی فولکوریک هزارگی در قالب پاپ)، تنظیم و آواز عارف جعفری، کابل، 1392ش؛  
قند پارسی، تنظیم و آواز عارف جعفری، کابل، 1393ش؛
قند پارسی، تنظیم و آواز عارف جعفری، کابل، 1393ش؛
مجموعه کامل روایت، تهران، 1394ش؛  
مجموعه کامل روایت، تهران، 1394ش؛  
مجموعه کامل فرخار، تهران، 1394ش.
 
مجموعه کامل فرخار، تهران، 1394ش.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص18.</ref>
 
===نشست‌ها===
===نشست‌ها===
عصرهای شعر و داستان مهم‌ترین نشست‌های خانۀ ادبیات افغانستان است که تا امروز به‌صورت مستمر ادامه دارد. در بخش شعر، نقد، آموزش و شعرخوانی و در بخش داستان کارگاه آموزشی، نقد و داستان‌خوانی با حضور مدرّسان افغانستانی و ایرانی توسط خانۀ ادبیات برگزار می‌شود. تا کنون 65 نشست آثار نویسندگان و شاعران افغانستانی با حضور منتقدان ایرانی و افغانستانی تحت عنوان نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان انجام شده است. کارگاه داستان‌آموزی و داستان‌خوانی، کارگاه شعرآموزی و شعرخوانی، آشنایی با عناصر داستان‌نویسی و کارگاه داستان (خوانش و نقد داستان)، کارگاه داستان (نقد مکتوب، آشنایی با سبک‌ها و مباحث تخصصی‌)، آموزش، نقد و شعرخوانی آزاد، سلسله نشست‌های خوانش متون کهن (همانند گلستان سعدی)، کارگاه ویرایش، ترجمه و فن بیان و نقد فیلم‌هایی درباره افغانستان با حضور کارگردانان ایرانی یا افغانستانی از جمله نشست‌های مداوم خانۀ ادبیات است. جدا از این جلسات، بخشی از نشست‌های خانۀ ادبیات افغانستان نیز به دیدارها، معرفی و موارد مشابه اختصاص دارد.  
عصرهای شعر و داستان مهم‌ترین نشست‌های خانۀ ادبیات افغانستان است که تا امروز به‌صورت مستمر ادامه دارد. در بخش شعر، نقد، آموزش و شعرخوانی و در بخش داستان کارگاه آموزشی، نقد و داستان‌خوانی با حضور مدرّسان افغانستانی و ایرانی توسط خانۀ ادبیات برگزار می‌شود. تا کنون 65 نشست آثار نویسندگان و شاعران افغانستانی با حضور منتقدان ایرانی و افغانستانی تحت عنوان نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان انجام شده است. کارگاه داستان‌آموزی و داستان‌خوانی، کارگاه شعرآموزی و شعرخوانی، آشنایی با عناصر داستان‌نویسی و کارگاه داستان (خوانش و نقد داستان)، کارگاه داستان (نقد مکتوب، آشنایی با سبک‌ها و مباحث تخصصی‌)، آموزش، نقد و شعرخوانی آزاد، سلسله نشست‌های خوانش متون کهن (همانند گلستان سعدی)، کارگاه ویرایش، ترجمه و فن بیان و نقد فیلم‌هایی درباره افغانستان با حضور کارگردانان ایرانی یا افغانستانی از جمله نشست‌های مداوم خانۀ ادبیات است. جدا از این جلسات، بخشی از نشست‌های خانۀ ادبیات افغانستان نیز به دیدارها، معرفی و موارد مشابه اختصاص دارد.<ref> خانۀ ادبیات افغانستان، ویژه‌نامه هشتمین جشنواره قند پارسی، 1394ش، ص40.</ref>
 
===ویژه‌برنامه‌ها===
===ویژه‌برنامه‌ها===
خانۀ ادبیات افغانستان در طی 20 سال از فعالیت مداوم خود ویژه‌برنامه‌های بسیاری برگزار کرده است. «روایت هم‌دلی» برنامۀ دوسالانه خانۀ ادبیات است که به مشکلات و دغدغه‌های مهاجران با حضور کارشناسان ایرانی و افغانستانی می‌پردازد و تا امروز هشت برنامه از آن برگزار شده است.  
خانۀ ادبیات افغانستان در طی 20 سال از فعالیت مداوم خود ویژه‌برنامه‌های بسیاری برگزار کرده است. «روایت هم‌دلی» برنامۀ دوسالانه خانۀ ادبیات است که به مشکلات و دغدغه‌های مهاجران با حضور کارشناسان ایرانی و افغانستانی می‌پردازد و تا امروز هشت برنامه از آن برگزار شده است.  
«سفر کلمات» نشست ادبی به‌منظور ایجاد فرصت‌های تازه برای علاقه‌مندان به فرهنگ و ادبیات و فراهم ساختن بستری مناسب برای دیدار شاعران و نویسندگان جوان، با شخصیت‌های فرهیختۀ فرهنگی و ادبی کشور است و تا 1402ش هفتمین برنامه از آن اجرا شده است.   
«سفر کلمات» نشست ادبی به‌منظور ایجاد فرصت‌های تازه برای علاقه‌مندان به فرهنگ و ادبیات و فراهم ساختن بستری مناسب برای دیدار شاعران و نویسندگان جوان، با شخصیت‌های فرهیختۀ فرهنگی و ادبی کشور است و تا 1402ش هفتمین برنامه از آن اجرا شده است.   
«از هندوکش تا البرز» نشست مشترک ویژۀ ادبیات داستانی افغانستان و ایران است که چندین برنامه از آن برگزار شده است.  
«از هندوکش تا البرز» نشست مشترک ویژۀ ادبیات داستانی افغانستان و ایران است که چندین برنامه از آن برگزار شده است.  
حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از دیگر برنامه‌های سالیانه خانۀ ادبیات افغانستان برای معرفی و شناساندن اهل هنر و ادبیات افغانستان است.  
حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از دیگر برنامه‌های سالیانه خانۀ ادبیات افغانستان برای معرفی و شناساندن اهل هنر و ادبیات افغانستان است.  
«آوای هم‌زبانی» برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های ادبی و هنری مشترک بین خانۀ ادبیات افغانستان و دیگر نهادهای افغانستانی و ایرانی مانند شهرستان ادب، انجمن ادبی کلمه و خانه ادبیات اصفهان از دیگر برنامه‌های مداوم خانۀ ادبیات است.  
 
===جشنواره قند پارسی===
«آوای هم‌زبانی» برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های ادبی و هنری مشترک بین خانۀ ادبیات افغانستان و دیگر نهادهای افغانستانی و ایرانی مانند شهرستان ادب، انجمن ادبی کلمه و خانه ادبیات اصفهان از دیگر برنامه‌های مداوم خانۀ ادبیات است.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص 13 و 17. </ref>
 
===جشنواره‌ها===
====جشنوارۀ قند پارسی====
 
جشنواره نخست: تیر 1381ش در فرهنگسرای بهمن تهران؛
جشنواره نخست: تیر 1381ش در فرهنگسرای بهمن تهران؛
جشنواره دوم: نکوداشت محمد‌کاظم کاظمی، مهر 1382ش، فرهنگسرای بهمن؛  
جشنواره دوم: نکوداشت محمد‌کاظم کاظمی، مهر 1382ش، فرهنگسرای بهمن؛  
جشنواره سوم: نکوداشت سید ابوطالب مظفری، مهر 1383ش، فرهنگسرای شفق (دانشجو)؛  
جشنواره سوم: نکوداشت سید ابوطالب مظفری، مهر 1383ش، فرهنگسرای شفق (دانشجو)؛  
جشنواره چهارم: نکوداشت رهنورد زریاب، آبان 1384ش، باغ ورشو؛
جشنواره چهارم: نکوداشت رهنورد زریاب، آبان 1384ش، باغ ورشو؛
جشنواره پنجم: نکوداشت جواد خاوری،اسفند 1388ش، فرهنگسرای خانواده؛
جشنواره پنجم: نکوداشت جواد خاوری،اسفند 1388ش، فرهنگسرای خانواده؛
جشنواره ششم: نکوداشت دکتر محمد‌سرور مولایی، اسفند 1390ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛
جشنواره ششم: نکوداشت دکتر محمد‌سرور مولایی، اسفند 1390ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛
جشنواره هفتم: نکوداشت ‌واصف باختری، اسفند 1392ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛
جشنواره هفتم: نکوداشت ‌واصف باختری، اسفند 1392ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛
جشنواره هشتم: نکوداشت آصف سلطان‌زاده،  اسفند 1394ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛  
جشنواره هشتم: نکوداشت آصف سلطان‌زاده،  اسفند 1394ش، تالار سوره (حوزه هنری)؛  
جشنواره نهم: نکوداشت شریف سعیدی، اسفند 1390ش، تالار سوره (حوزه هنری).   
 
جایزه ادبی نوروز: نخستین «جایزۀ ادبی کتاب نوروز» در حوت/اسفند 1388ش برگزار شد و با تقدیر از رمان «پهلوان‌مراد و اسپی که اصیل نبود» نوشتۀ ببرک ارغند، رمان‌های «گلیم‌باف» نوشتۀ تقی واحدی و «هزارخانۀ خواب و اختناق» نوشتۀ عتیق رحیمی و نیز مجموعه داستان «عسکرگریز» نوشتۀ آصف سلطان‌زاده به‌عنوان بهترین آثار داستانی افغانستان در یک دهۀ اخیر معرفی شدند. دومین «جایزۀ ادبی کتاب نوروز» در 29 دلو/بهمن 1391ش با همکاری بنیاد مهرگان عمران و انستیتوت فرانسه در افغانستان، در کابل برگزار شد و با تقدیر از رمان «سِفر خروج» نوشتۀ آصف سلطان‌زاده و مجموعه داستان «بادیگارد» نوشته‌ حبیب صادقی، در بخش رمان «بلوای خفتگان» نوشتۀ محمدجان تقی بختیاری و در بخش مجموعه داستان کوتاه «دست شیطان» نوشتۀ عزیزالله نهفته به‌عنوان عناوین برتر معرفی شدند.  
جشنواره نهم: نکوداشت شریف سعیدی، اسفند 1390ش، تالار سوره (حوزه هنری).<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، ویژه‌نامه هشتمین جشنواره قند پارسی، 1394ش، ص37؛ خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص3.</ref>  
 
====جایزه ادبی نوروز====
نخستین «جایزۀ ادبی کتاب نوروز» در حوت/اسفند 1388ش برگزار شد و با تقدیر از رمان «پهلوان‌مراد و اسپی که اصیل نبود» نوشتۀ ببرک ارغند، رمان‌های «گلیم‌باف» نوشتۀ تقی واحدی و «هزارخانۀ خواب و اختناق» نوشتۀ عتیق رحیمی و نیز مجموعه داستان «عسکرگریز» نوشتۀ آصف سلطان‌زاده به‌عنوان بهترین آثار داستانی افغانستان در یک دهۀ اخیر معرفی شدند. دومین «جایزۀ ادبی کتاب نوروز» در 29 دلو/بهمن 1391ش با همکاری بنیاد مهرگان عمران و انستیتوت فرانسه در افغانستان، در کابل برگزار شد و با تقدیر از رمان «سِفر خروج» نوشتۀ آصف سلطان‌زاده و مجموعه داستان «بادیگارد» نوشته‌ حبیب صادقی، در بخش رمان «بلوای خفتگان» نوشتۀ محمدجان تقی بختیاری و در بخش مجموعه داستان کوتاه «دست شیطان» نوشتۀ عزیزالله نهفته به‌عنوان عناوین برتر معرفی شدند.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص8؛ یعقوبی، «خانۀ ادبیات افغانستان»، کتاب سال مهاجرین، 1394ش، ص138.</ref>
 
==شعبه‌ها==
==شعبه‌ها==
===کابل===
===کابل===
خانۀ ادبیات افغانستان در کابل در 1387ش تأسیس شد و تا پیش از فروپاشی جمهوریت در اسد/مرداد 1400ش. فعال بود. نشست‌های هفتگی، نشست نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان با عنوان «کتاب ‌ماه»، کارگاه‌های ویرایش و نشست‌های خوانش متون کهن و در کنار آنها سلسله همایش‌های نقد ادبی با عنوان «شب‌های کابل» از جمله فعالیت‌های دفتر نمایندگی کابل بود. در سالیان گذشته 29 سلسه از شب‌های کابل توسط این نمایندگی برگزار شد.  
خانۀ ادبیات افغانستان در کابل در 1387ش تأسیس شد و تا پیش از فروپاشی جمهوریت در اسد/مرداد 1400ش. فعال بود. نشست‌های هفتگی، نشست نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان با عنوان «کتاب ‌ماه»، کارگاه‌های ویرایش و نشست‌های خوانش متون کهن و در کنار آنها سلسله همایش‌های نقد ادبی با عنوان «شب‌های کابل» از جمله فعالیت‌های دفتر نمایندگی کابل بود. در سالیان گذشته 29 سلسه از شب‌های کابل توسط این نمایندگی برگزار شد.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص10 و 14.</ref>
===اصفهان===
===اصفهان===
خانۀ ادبیات افغانستان در اصفهان در 1392ش تأسیس شد و تا آخر 1398ش مشغول فعالیت بود. از 1399ش و با تأسیس دفتر مستقل ادبیات در اصفهان، دورۀ فعالیت این نمایندگی به پایان رسید. نشست‌های هفتگی، نشست نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان و کارگاه‌های ادبی و آموزشی از جمله برنامه‌های ادبی در اصفهان بود. تهیه، تدوین و انتشار مجلۀ «ماورا» از مهم‌ترین فعالیت‌های دفتر نمایندگی اصفهان بود. این جریده از ماه ثور (اردیبهشت) 1397ش تا سرطان (تیرماه) 1398ش در 12 شماره منتشر شد.  
خانۀ ادبیات افغانستان در اصفهان در 1392ش تأسیس شد و تا آخر 1398ش مشغول فعالیت بود. از 1399ش و با تأسیس دفتر مستقل ادبیات در اصفهان، دورۀ فعالیت این نمایندگی به پایان رسید. نشست‌های هفتگی، نشست نقد و بررسی ادبیات معاصر افغانستان و کارگاه‌های ادبی و آموزشی از جمله برنامه‌های ادبی در اصفهان بود. تهیه، تدوین و انتشار مجلۀ «ماورا» از مهم‌ترین فعالیت‌های دفتر نمایندگی اصفهان بود. این جریده از ماه ثور (اردیبهشت) 1397ش تا سرطان (تیرماه) 1398ش در 12 شماره منتشر شد.<ref>خانۀ ادبیات افغانستان، کارنامه خانه ادبیات افغانستان، 1400ش، ص14.</ref>
 
==تأثیرات==
==تأثیرات==
خانه ادبیات افغانستان از تشکل‌های ادبی اثرگذار در ثبت حماسه‌های مردم، ترویج روحیه پایداری، ایجاد روابط برادرانه بین مردم ایران و افغانستان و تغییر دیدگاه ایرانیان نسبت به مهاجرین است. این مؤسسه با تربیت ده‌ها داستان‌نویس، شاعر، هنرمند، نویسنده و روزنامه‌نگار در شکل‌گیری برخی از کانون‌های ادبی و هنری و جراید فرهنگی و ادبی در کشور سهم داشته است.  
خانه ادبیات افغانستان از تشکل‌های ادبی اثرگذار در ثبت حماسه‌های مردم، ترویج روحیه پایداری، ایجاد روابط برادرانه بین مردم ایران و افغانستان و تغییر دیدگاه ایرانیان نسبت به مهاجرین است. این مؤسسه با تربیت ده‌ها داستان‌نویس، شاعر، هنرمند، نویسنده و روزنامه‌نگار در شکل‌گیری برخی از کانون‌های ادبی و هنری و جراید فرهنگی و ادبی در کشور سهم داشته است.<ref>حیدربیگی، «شعر پسامقاومت افغانستان»، فصل‌نامۀ ادبیات معاصر، 1395ش، ص192؛ یعقوبی، «خانۀ ادبیات افغانستان»، کتاب سال مهاجرین، 1394ش، ص138.</ref>
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۱٬۲۰۴

ویرایش