بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
===1-محرک‌ها=== | ===1-محرک‌ها=== | ||
موادی مانند نیکوتین، آمفتامین‌ها و کوکایین که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را شدید كرده و برانگیختگی جسمانی و هوشیاری ذهنی را افزایش می‌دهد. بعضی مانند آمفتامین‌ها و کوکائین موجب احساس لذت زیادی نیز می‌شوند.<ref>نوید و راتوس، بهداشت رواني، 1392ش، ص۱۱1.</ref> تأثير محرک‌ها به يك اندازه نیست. بعضی مانند کافئین در قهوه يا چای، ملایم است گرچه مصرف مقادیر زیاد کافئین نیز می‌تواند تأثیرات قوی ایجاد کند.<ref>لارنس میلر، دانشنامه داروهای اعتیادآور، ۱۳۹۳ش، ص16.</ref> نیکوتین نیز يك محرک ملایم اما بسیار اعتیادآور است که در فرآورده‌های توتون مانند سیگار یافت می‌شود.<ref>نوید و راتوس، بهداشت رواني، 1392ش، ص۱۱1.</ref> محرک‌ها با استفاده از نیروی حیاتی و انرژی ذخیره در بدن، باعث | موادی مانند نیکوتین، آمفتامین‌ها و کوکایین که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را شدید كرده و برانگیختگی جسمانی و هوشیاری ذهنی را افزایش می‌دهد. بعضی مانند آمفتامین‌ها و کوکائین موجب احساس لذت زیادی نیز می‌شوند.<ref>نوید و راتوس، بهداشت رواني، 1392ش، ص۱۱1.</ref> تأثير محرک‌ها به يك اندازه نیست. بعضی مانند کافئین در قهوه يا چای، ملایم است گرچه مصرف مقادیر زیاد کافئین نیز می‌تواند تأثیرات قوی ایجاد کند.<ref>لارنس میلر، دانشنامه داروهای اعتیادآور، ۱۳۹۳ش، ص16.</ref> نیکوتین نیز يك محرک ملایم اما بسیار اعتیادآور است که در فرآورده‌های توتون مانند سیگار یافت می‌شود.<ref>نوید و راتوس، بهداشت رواني، 1392ش، ص۱۱1.</ref> محرک‌ها با استفاده از نیروی حیاتی و انرژی ذخیره در بدن، باعث می‌شود فرد توان بیشتری برای انجام کارها داشته باشد، اما به‌علت مصرف انرژی زیاد و بنیۀ حیاتی بدن، زودتر از پا درمی‌آید.<ref>لارنس میلر، دانشنامه داروهای اعتیادآور، ۱۳۹۳ش، ص16.</ref> | ||
===2- توهم‌زاها=== | ===2- توهم‌زاها=== | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==پیامدها== | ==پیامدها== | ||
===1- مخاطره‌آمیزبودن=== | ===1-مخاطره‌آمیزبودن=== | ||
مصرف مواد مخدر در تمام کشورهای دنیا غیر قانونی بوده و دسترسی به آن، نیازمند ارتباط با سیستم توزیع و قاچاق مواد است و کاری مخاطره‌آمیز و آسیب‌رسان به‌شمار می‌رود. همچنین مواد مخدر، گاه تا ۹۵ درصد ناخالص بوده و از مواد خطرناک تشکیل می‌شود که آسیب را چند برابر می‌کند.<ref>رادفر و دیگران، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، ۱۳۹۳ش، ص16.</ref> | مصرف مواد مخدر در تمام کشورهای دنیا غیر قانونی بوده و دسترسی به آن، نیازمند ارتباط با سیستم توزیع و قاچاق مواد است و کاری مخاطره‌آمیز و آسیب‌رسان به‌شمار می‌رود. همچنین مواد مخدر، گاه تا ۹۵ درصد ناخالص بوده و از مواد خطرناک تشکیل می‌شود که آسیب را چند برابر می‌کند.<ref>رادفر و دیگران، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، ۱۳۹۳ش، ص16.</ref> | ||
===2- کاهش عملکرد فردی و اجتماعی=== | ===2-کاهش عملکرد فردی و اجتماعی=== | ||
اعتیاد باعث می‌شود فرد معتاد همیشه اشتغال ذهنی برای تهیۀ آن داشته و در نتیجه در زمينههای مختلف فردی، خانوادگی، اجتماعی و شغلی عملکرد خود را از دست داده و یا دچار افت عملکرد شود.<ref>رادفر، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، 133ش، ص16.</ref> | اعتیاد باعث می‌شود فرد معتاد همیشه اشتغال ذهنی برای تهیۀ آن داشته و در نتیجه در زمينههای مختلف فردی، خانوادگی، اجتماعی و شغلی عملکرد خود را از دست داده و یا دچار افت عملکرد شود.<ref>رادفر، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، 133ش، ص16.</ref> | ||
===3- بزهكارى=== | ===3-بزهكارى=== | ||
به‌صورت معمول زندگی افراد معتاد به‌گونه‌ای بوده که حفظ‌کردن شغل برای آنها دشوار است و برای تأمین هزینه‌های اعتیاد به فعالیت‌های بزهکارانه روی می‌آورند.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص92.</ref> | به‌صورت معمول زندگی افراد معتاد به‌گونه‌ای بوده که حفظ‌کردن شغل برای آنها دشوار است و برای تأمین هزینه‌های اعتیاد به فعالیت‌های بزهکارانه روی می‌آورند.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص92.</ref> | ||
===4- کاهش تاب‌آوری=== | ===4-کاهش تاب‌آوری=== | ||
مواد مخدر باعث کاهش نیروی خود بازدارنده و موجب بروز واکنش‌های نسنجیده در فرد می‌شود به‌گونه‌ای که فرد را در برابر ناکامی‌های کوچک تا نقطۀ ابراز واکنش افراطی پیش می‌برد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص96.</ref> | مواد مخدر باعث کاهش نیروی خود بازدارنده و موجب بروز واکنش‌های نسنجیده در فرد می‌شود به‌گونه‌ای که فرد را در برابر ناکامی‌های کوچک تا نقطۀ ابراز واکنش افراطی پیش می‌برد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص96.</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
بعضی عوامل، مساعدکنندۀ اعتیاد هستند که در ادامه به برخی از موارد آن اشاره می‌شود: | بعضی عوامل، مساعدکنندۀ اعتیاد هستند که در ادامه به برخی از موارد آن اشاره می‌شود: | ||
===1- سابقۀ سوءمصرف مواد مخدر و رفتارهای اعتیادآور در خانواده === | ===1-سابقۀ سوءمصرف مواد مخدر و رفتارهای اعتیادآور در خانواده=== | ||
اگر خانواده یا خویشاوند فردی به مواد مخدر وابستگی داشته است آن فرد در مقایسه با عموم مردم، بیشتر در معرض خطر قرار دارد. سابقۀ خانوادگی در اعتیادهای رفتاری مانند قمار و اعتیاد جنسی نیز تأثیر دارد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> هر قدر تعداد افراد دارای اعتیاد در خانواده بیشتر باشد خطر تهدیدکننده نیز بزرگتر است.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص106.</ref> | اگر [[خانواده]] یا خویشاوند فردی به مواد مخدر وابستگی داشته است آن فرد در مقایسه با عموم مردم، بیشتر در معرض خطر قرار دارد. سابقۀ خانوادگی در اعتیادهای رفتاری مانند قمار و اعتیاد جنسی نیز تأثیر دارد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> هر قدر تعداد افراد دارای اعتیاد در خانواده بیشتر باشد خطر تهدیدکننده نیز بزرگتر است.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص106.</ref> | ||
===2- تمایل به امتحان‌کردن مواد مختلف=== | ===2-تمایل به امتحان‌کردن مواد مختلف=== | ||
فرد ریسک‌پذیر و ماجراجو که به‌دنبال امتحان‌کردن مواد مخدر و رفتارهای اعتیادآور بوده، بیشتر در معرض خطر است.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> | فرد ریسک‌پذیر و ماجراجو که به‌دنبال امتحان‌کردن مواد مخدر و رفتارهای اعتیادآور بوده، بیشتر در معرض خطر است.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> | ||
===3- حالت روانی === | ===3-حالت روانی=== | ||
اضطراب، افسردگی و خشم به‌مدت طولانی، فرد را به احتمال بیشتری در معرض مصرف مواد یا رفتارهای اعتیادآور قرار می‌دهد تا از این طریق حالت روانی ناخوش خود را فراموش کند.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> | اضطراب، [[افسردگی]] و خشم به‌مدت طولانی، فرد را به احتمال بیشتری در معرض مصرف مواد یا رفتارهای اعتیادآور قرار می‌دهد تا از این طریق حالت روانی ناخوش خود را فراموش کند.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص104.</ref> | ||
===4-گرایش به برخی داروهای اعتیادآور=== | ===4-گرایش به برخی داروهای اعتیادآور=== | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
===8- هیجان‌خواهی=== | ===8- هیجان‌خواهی=== | ||
نتایج مطالعات نشان داده كه | نتایج مطالعات نشان داده كه هيجان‌خواهی در افراد دارای اعتیاد به مواد محرك یا مواد افيونی بسیار بالاتر از افراد بهنجار بوده است.<ref>لی‌پور و دیگران، «ررسی هیجان خواهی در افراد مبتلا به اعتیاد جنسی، اعتیاد به محرک‌ها، اعتیاد به مواد افیونی و افراد بهنجار»، 1394ش، ص137. </ref> | ||
===9- مصرف بی‌رویه داروهای ضد درد=== | ===9- مصرف بی‌رویه داروهای ضد درد=== | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
==پیشگیری از اعتیاد== | ==پیشگیری از اعتیاد== | ||
===1- آموزش از دورۀ نوجوانی=== | ===1-آموزش از دورۀ نوجوانی=== | ||
بر اساس آمار، هر قدر فردی در زمان مصرف مواد جوان‌تر باشد، احتمال معتادشدن او بیشتر است و مغز او بیشتر به مواد وابسته می‌شود.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص260.</ref> در این میان گروهی که به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود، در معرض بيشترين خطر است نوجوانان هستند. از ویژگی‌های دورۀ نوجوانی، کنجکاوی، هیجان‌خواهی و پیروی از همسالان است که در کنار رشد ناکافی ذهنی و اجتماعی باعث می‌شود بیشتر در معرض خطر مصرف مواد مخدر و اعتیاد قرار بگیرند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص8.</ref> از این‌رو لازم است برنامۀ پیشگیری از اعتیاد از مقطع راهنمایی شروع شده و در دورۀ دبیرستان به‌صورت مدل‌ها و طرح‌های مختلف تقویت شود. همچنین مهارت‌های عاطفی، حرفه‌ای و جامعه‌پذیری را در دانش‌آموزان پرورش دهند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص28.</ref> | بر اساس آمار، هر قدر فردی در زمان مصرف مواد جوان‌تر باشد، احتمال معتادشدن او بیشتر است و مغز او بیشتر به مواد وابسته می‌شود.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص260.</ref> در این میان گروهی که به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود، در معرض بيشترين خطر است نوجوانان هستند. از ویژگی‌های دورۀ نوجوانی، کنجکاوی، هیجان‌خواهی و پیروی از همسالان است که در کنار رشد ناکافی ذهنی و اجتماعی باعث می‌شود بیشتر در معرض خطر مصرف مواد مخدر و اعتیاد قرار بگیرند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص8.</ref> از این‌رو لازم است برنامۀ پیشگیری از اعتیاد از مقطع راهنمایی شروع شده و در دورۀ دبیرستان به‌صورت مدل‌ها و طرح‌های مختلف تقویت شود. همچنین مهارت‌های عاطفی، حرفه‌ای و جامعه‌پذیری را در دانش‌آموزان پرورش دهند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص28.</ref> | ||
===2- آموزش مهارت‌های زندگی=== | ===2-آموزش مهارت‌های زندگی=== | ||
آموزش مهارت‌های زندگی از کارهای مهم در پیشگیری از اعتیاد افراد جامعه است. مهم‌ترین مهارت‌های زندگی، شامل مهارت‌های خود مدیریتی، خویشتنداری، | آموزش مهارت‌های زندگی از کارهای مهم در پیشگیری از اعتیاد افراد جامعه است. مهم‌ترین مهارت‌های زندگی، شامل مهارت‌های خود مدیریتی، خویشتنداری، [[اعتماد به نفس|اعتمادبه‌نفس]]، تصمیم‌گیری، مقاومت در مقابل نفوذ دوستان و رسانه‌ها، شیوه‌های آرامش رفتاری و کنترل استرس است.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص40.</ref> همچنین بسیاری از رفتارهای منحرف مانند اعتیاد به این دلیل است که نوجوانان، قدرت «نه» گفتن به پیشنهاد دیگران را ندارند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص38.</ref> از این رو آموزش و تمرین مهارت‌های ارتباطی مانند مهارت غلبه بر خجالت‌کشیدن، مهارت‌های جرأت عمومی، مهارت یافتن دوستان سالم، مهارت‌های مکالمه و تعارف‌کردن و مهارت نه گفتن ضروری است.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص41.</ref> | ||
===3- حمایت عاطفی و مراقبت‌های خانواده=== | ===3-حمایت عاطفی و مراقبت‌های خانواده=== | ||
والدین باید توجه کنند که باورهای آنها بر انتخاب و تصمیم فرزندان تأثیرگذار بوده و فرزندان از رفتار آنها الگوبرداری می‌کنند. اگر والدین، خود مصرف‌کنندۀ سیگار یا سوءمصرف‌کنندۀ دارو هستند اجازۀ فعالیت و مشارکت در اعمال مربوط به مصرف (مانند روشن‌کردن سیگار) را به فرزندان خود ندهند. | والدین باید توجه کنند که باورهای آنها بر انتخاب و تصمیم فرزندان تأثیرگذار بوده و فرزندان از رفتار آنها الگوبرداری می‌کنند. اگر والدین، خود مصرف‌کنندۀ سیگار یا سوءمصرف‌کنندۀ دارو هستند اجازۀ فعالیت و مشارکت در اعمال مربوط به مصرف (مانند روشن‌کردن سیگار) را به فرزندان خود ندهند.<ref>اختیاری و پائیزی، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، 1395ش، ص30.</ref> | ||
از سوی دیگر مطالعات نشان داده حمایت عاطفی و مواظبت خانواده، در ترک اعتیاد اعضای خانواده تأثیر مثبتی دارد و همچنین در مواردی که کنترل رفتاری و اعتیادی در افراد و نوجوانان ضعیف بوده، حمایت و مراقبت والدین در جلوگیری از شکل‌گیری و تداوم اعتیاد مؤثر بوده است. | |||
===4- نگرش و باورهای سازنده=== | از سوی دیگر مطالعات نشان داده حمایت عاطفی و مواظبت خانواده، در ترک اعتیاد اعضای خانواده تأثیر مثبتی دارد و همچنین در مواردی که کنترل رفتاری و اعتیادی در افراد و نوجوانان ضعیف بوده، حمایت و مراقبت والدین در جلوگیری از شکل‌گیری و تداوم اعتیاد مؤثر بوده است.<ref>کیانی‌پور و پوزاد، «بررسی نقش عوامل موثر در ترک اعتیاد»، 1391ش، ص47.</ref> | ||
===4-نگرش و باورهای سازنده=== | |||
کسی که باور به خيربودن تقديرهاى خداوند داشته باشد به رضايت‌مندى می‌رسد و در نتیجه از زمينههای گرايش به اعتياد از بين مى‌رود.<ref>درآمدی بر پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اسلامی ، ص70.</ref> قرآن كريم منشأ تمام خوبی‌ها را خداوند و منشأ تمام بدی‌ها را به خود انسان نسبت می‌دهد.<ref>سورۀ نساء، آیۀ 79.</ref> | |||
علّت بسيارى از نارضايتى‌ها در زندگی اين است كه فرد خير واقعى خود را تشخيص نمی‌دهد.<ref>درآمدی بر پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اسلامی ، ص73.</ref> خداوند در قرآن کریم به این ویژگی انسان‌ها اشاره کرده که گاهی از چیزی بیزار هستند در حالی که خیر آنها در همان چیز است و گاهی چیزی را دوست دارند اما آن چیز برای آنها شر است.<ref>سورۀ بقره، آیۀ 216.</ref> از سوي دیگر انسان باید آرزوهاى خود را با واقعيت‌هاى زندگى هماهنگ کند.<ref>درآمدی بر پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اسلامی ، ص91.</ref> [[امام علی]] در روایتی آرزوهای زیاد را سبب کم‌رضایتی در دنیا معرفی می‌کند.<ref>درایتی، ترجمه تصنیف غرر الحکم، 1381ش، ص 424.</ref> | |||
==درمان== | ==درمان== | ||
دو رویکرد مهم و عمده در درمان اعتیاد به مواد مخدر عبارتند از رویکرد مبتنی بر کاهش مصرف و کنترل‌شده از مواد مخدر؛ دوم، رویکرد پرهیز کامل از مصرف مواد مخدر مگر به‌صورت کوتاه‌مدت و کنترل‌شده برای سم‌زدایی. | دو رویکرد مهم و عمده در درمان اعتیاد به مواد مخدر عبارتند از رویکرد مبتنی بر کاهش مصرف و کنترل‌شده از مواد مخدر؛ دوم، رویکرد پرهیز کامل از مصرف مواد مخدر مگر به‌صورت کوتاه‌مدت و کنترل‌شده برای سم‌زدایی.<ref>قهاری و ضرغامی، درمان اعتیاد: راهنمای درمانگر، 1396ش، ص53.</ref> | ||
==درمان اعتیاد در طب سنتی ایران== | ==درمان اعتیاد در طب سنتی ایران== | ||
از نظر حکمای طب سنتی ایران برای درمان هر اعتیادی، باید به تدریج و نه ناگهانی، ترک عادت کرد. به‌طور کلی دو روش عمدۀ ترک تدریجی وجایگزین‌کردن مواد، در طب سنتی مطرح شده است. در روش ترک تدریجی، میزان مصرف و تعداد دفعات آن به تدریج کاهش می‌یابد. در روش جایگزینی مواد نیز، با استفاده از مواد دیگر که کیفیت مشابه مواد مخدر دارد سعی در ترک اعتیاد به مادۀ مخدر می‌کنند. برای مثال برای ترک اعتیاد به تریاک، موادی مثل بذرالبنج، شوکران و یا جوز ماثل را جایگزین تریاک می‌کنند. | از نظر حکمای طب سنتی ایران برای درمان هر اعتیادی، باید به تدریج و نه ناگهانی، ترک عادت کرد. به‌طور کلی دو روش عمدۀ ترک تدریجی وجایگزین‌کردن مواد، در طب سنتی مطرح شده است. در روش ترک تدریجی، میزان مصرف و تعداد دفعات آن به تدریج کاهش می‌یابد. در روش جایگزینی مواد نیز، با استفاده از مواد دیگر که کیفیت مشابه مواد مخدر دارد سعی در ترک اعتیاد به مادۀ مخدر می‌کنند. برای مثال برای ترک اعتیاد به تریاک، موادی مثل بذرالبنج، شوکران و یا جوز ماثل را جایگزین تریاک می‌کنند.<ref> نظری و دیگران، «تریاک و درمان اعتیاد به آن از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1390ش، ص142-143.</ref> | ||
==درمان اعتیاد در سبک زندگی اسلامی ایرانی== | ==درمان اعتیاد در سبک زندگی اسلامی ایرانی== | ||
نتایج تحقیقات نشان داده که معتادان برای درمان اعتیاد بیش از نیاز به دارو، نیازمند حمایت‌های روانی و اجتماعی هستند و درمان‌هایی موفق بوده که در کنار ترک اعتیاد، ارتباط معتاد با خانواده، والدین و همسر نیز بهبود یافته است. فرد معتاد برای موفقیت در بهبودی لازم است به زندگی سالم و اجتماع، بازگشت موفقی داشته باشد. از این‌رو تنها برطرف‌شدن علائم ترک به‌عنوان نشانه‌های بهبودی کافی نیست بلکه لازم است زندگی معتاد، معنای تازه‌ای پیدا کند و احساس هدف‌مندی، خوشبختی، رضایت از زندگی و مؤثربودن در اجتماع داشته باشد. همچنین به جای وابستگی به مواد مخدر که مخرب است، دلبستگی‌ها و لذت‌های سازندۀ جدید در زندگی او جایگزین شود و روحیۀ تلاش و | نتایج تحقیقات نشان داده که معتادان برای درمان اعتیاد بیش از نیاز به دارو، نیازمند حمایت‌های روانی و اجتماعی هستند و درمان‌هایی موفق بوده که در کنار ترک اعتیاد، ارتباط معتاد با خانواده، والدین و همسر نیز بهبود یافته است.<ref>مکری، «آذرخش مکری: با عوض‌کردن جای پزشک با داروساز مشکل حل نمی‌شود»، پایگاه خبری اعتیاد.</ref> فرد معتاد برای موفقیت در بهبودی لازم است به زندگی سالم و اجتماع، بازگشت موفقی داشته باشد. از این‌رو تنها برطرف‌شدن علائم ترک به‌عنوان نشانه‌های بهبودی کافی نیست بلکه لازم است زندگی معتاد، معنای تازه‌ای پیدا کند و احساس هدف‌مندی، خوشبختی، [[رضایت از زندگی]] و مؤثربودن در اجتماع داشته باشد. همچنین به جای وابستگی به مواد مخدر که مخرب است، دلبستگی‌ها و لذت‌های سازندۀ جدید در زندگی او جایگزین شود و روحیۀ تلاش و خویشتنداری در او تقویت شود.<ref>مکری، «دکتر آذرخش مکری: توانایی لذت بردن از امور جهان اکتسابی است»، وب‌سایت روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران.</ref> فرد معتاد لازم است علاوه‌بر بازنگری در فعالیت‌های لذت‌بخش و وابستگی‌ها، عوامل محرک به سمت مواد مخدر را نیز کنترل کند.<ref>قهاری و ضرغامی، درمان اعتیاد: راهنمای درمانگر، 1396ش، ص54.</ref> محرک‌های هر کسی ممکن است متفاوت از دیگری باشد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص150.</ref> محرک‌ها گاهی بیرونی است و گاهی درونی، مانند رسانه‌ها و اینترنت و یا زمان و مکان خاصی، بعضی دوستان منحرف نیز ممکن است به‌عنوان محرک بیرونی عمل کنند.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص146.</ref> سهولت دسترسی آسان نیز می‌تواند در نقش محرک تأثیرگذار باشد.<ref>برایان شاو، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، 1392ش، ص148.</ref> | ||
==حکم اعتیاد در فقه و قانون مجازات اسلامی== | ==حکم اعتیاد در فقه و قانون مجازات اسلامی== | ||
از نظر فقها، استعمال مواد مخدّر حرام و اجتناب از آن واجب و ترک اعتیاد، در صورت عدم ضرر لازم است. همچنین هرگونه کمکى در کشت مواد مخدر یا تهیّه و پخش آن، دارای عذاب الهی بوده و درآمد حاصل از این طریق حرام است. در قانون مبارزه با مواد مخدر نیز استعمال مواد مخدر به هر شکل و طریقی که باشد جرم‌انگاری شده به جز مواردی که در قانون استثنا شده است. | از نظر فقها، استعمال مواد مخدّر حرام و اجتناب از آن واجب<ref> «مواد مخدر»، وب‌سایت دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی.</ref> و ترک اعتیاد، در صورت عدم ضرر لازم است.<ref>امام خمینی، «استعمال مواد مخدر»، وب‌سایت امام خمینی.</ref> همچنین هرگونه کمکى در کشت مواد مخدر یا تهیّه و پخش آن، دارای عذاب الهی بوده و درآمد حاصل از این طریق حرام است.<ref>«مواد مخدر»، وب‌سایت دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی.</ref> در قانون مبارزه با مواد مخدر نیز استعمال مواد مخدر به هر شکل و طریقی که باشد جرم‌انگاری شده به جز مواردی که در قانون استثنا شده است.<ref>«قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر»، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* قرآن کریم. | *قرآن کریم. | ||
* اختیاری، حامد و پائیزی، مریم، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، تهران، مهرسا، ج6، 1395ش. | *اختیاری، حامد و پائیزی، مریم، اعتیاد و دانش‌آموزان ما، تهران، مهرسا، ج6، 1395ش. | ||
* اختیاری، حامد و دیگران، «تحلیل رفتار معتادان در آزمون قمار آیوا با استفاده از مدل یادگیری تقویتی»، تازه‌های علوم شناختی، دورۀ 12، شمارۀ 2، 1389ش. | *اختیاری، حامد و دیگران، «تحلیل رفتار معتادان در آزمون قمار آیوا با استفاده از مدل یادگیری تقویتی»، تازه‌های علوم شناختی، دورۀ 12، شمارۀ 2، 1389ش. | ||
* «اعتیاد چیست؟»، وب‌سایت امید درمان، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | *«اعتیاد چیست؟»، وب‌سایت امید درمان، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | ||
* «انواع اعتیاد چیست؟»، وب‌سایت ویکی‌روان، تاریخ درج مطلب: 30 مهر 1402ش. | *«انواع اعتیاد چیست؟»، وب‌سایت ویکی‌روان، تاریخ درج مطلب: 30 مهر 1402ش. | ||
* «انواع مواد مخدر و اثرات آن را بشناسید»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 13 بهمن 1395ش. | *«انواع مواد مخدر و اثرات آن را بشناسید»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 13 بهمن 1395ش. | ||
* بانیانی، آزاده، «اعتیاد»، حکمت سینوی، شمارۀ 17، 1380ش. | *بانیانی، آزاده، «اعتیاد»، حکمت سینوی، شمارۀ 17، 1380ش. | ||
* برایان شاو و دیگران، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، ترجمه مرجان نجفی، تهران، رشد، 1392ش. | *برایان شاو و دیگران، اعتیاد و ترک آن به زبان ساده، ترجمه مرجان نجفی، تهران، رشد، 1392ش. | ||
* پسندیده، عباس و کیومرثی، محمدرضا، درآمدی بر پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اسلامی، قم، موسسه علمی‌فرهنگی دارالحدیث، 1392ش. | *پسندیده، عباس و کیومرثی، محمدرضا، درآمدی بر پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اسلامی، قم، موسسه علمی‌فرهنگی دارالحدیث، 1392ش. | ||
* «تعریف اعتیاد چیست؟ چه کسانی معتاد محسوب می‌شوند؟»، وب‌سایت متمم، تاریخ بازدید: 25 دی 1402ش. | *«تعریف اعتیاد چیست؟ چه کسانی معتاد محسوب می‌شوند؟»، وب‌سایت متمم، تاریخ بازدید: 25 دی 1402ش. | ||
* حاجی‌حسینی، سکینه، «عوامل موثر بر اعتیاد به فضای مجازی بر اساس هنجارهای اجتماعی و سبک زندگی در بین دانش آموزان ابتدایی منطقه جناح»، اورمزد، شمارۀ 58، 1401ش. | *حاجی‌حسینی، سکینه، «عوامل موثر بر اعتیاد به فضای مجازی بر اساس هنجارهای اجتماعی و سبک زندگی در بین دانش آموزان ابتدایی منطقه جناح»، اورمزد، شمارۀ 58، 1401ش. | ||
* خمینی، سیدروح‌الله، «استعمال مواد مخدر»، پرتال امام خمینی، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | *خمینی، سیدروح‌الله، «استعمال مواد مخدر»، پرتال امام خمینی، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | ||
* | *درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، مشهد، ضریح آفتاب، چ1، 1381ش. | ||
* رادفر، رامین و دیگران، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، تهران، مهرسا، چ۲، ۱۳۹۳ش. | *رادفر، رامین و دیگران، درمان نگه‌دارنده چیست و چگونه عمل می‌کند؟ متادون و بوپرنورفین، تهران، مهرسا، چ۲، ۱۳۹۳ش. | ||
* | *رستمی، «تعریف اعتیاد چیست؟ چه کسانی معتاد محسوب می‌شوند؟»، وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، تاریخ بازدید: 25 خرداد 1397ش. | ||
* علی‌پور، فرشید و دیگران، «ررسی هیجان خواهی در افراد مبتلا به اعتیاد جنسی، اعتیاد به محرک‌ها، اعتیاد به مواد افیونی و افراد بهنجار»، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دورۀ 25، شمارۀ 125، 1394ش. | *علی‌پور، فرشید و دیگران، «ررسی هیجان خواهی در افراد مبتلا به اعتیاد جنسی، اعتیاد به محرک‌ها، اعتیاد به مواد افیونی و افراد بهنجار»، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دورۀ 25، شمارۀ 125، 1394ش. | ||
* «قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر»، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: 22دی 1402ش. | *«قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر»، وب‌سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: 22دی 1402ش. | ||
* قهاری، شهربانو و ضرغامی، مهران، درمان اعتیاد: راهنمای درمانگر، تهران، رشد، 1396ش. | *قهاری، شهربانو و ضرغامی، مهران، درمان اعتیاد: راهنمای درمانگر، تهران، رشد، 1396ش. | ||
* کیانی‌پور، عمر و پوزاد، اکرم، «بررسی نقش عوامل موثر در ترک اعتیاد»، اعتیادپژوهی، دورۀ 6، شمارۀ 22، 1391ش. | *کیانی‌پور، عمر و پوزاد، اکرم، «بررسی نقش عوامل موثر در ترک اعتیاد»، اعتیادپژوهی، دورۀ 6، شمارۀ 22، 1391ش. | ||
* لارنس میلر، ریچارد، دانشنامه داروهای اعتیادآور، ترجمه اشکان پشنگ‌زاده، تهران، جهاد دانشگاهی، ۱۳۹۳ش. | *لارنس میلر، ریچارد، دانشنامه داروهای اعتیادآور، ترجمه اشکان پشنگ‌زاده، تهران، جهاد دانشگاهی، ۱۳۹۳ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، «مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی»، وب‌سایت دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | *مکارم شیرازی، ناصر، «مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی»، وب‌سایت دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1402ش. | ||
* مکری، آذرخش، «بحثی پیرامون رویکردهای مناسب درمانی در سوء مصرف مواد مخدر»، فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، دورۀ 1، شمارۀ 2 و 3، 1378ش. | *مکری، آذرخش، «بحثی پیرامون رویکردهای مناسب درمانی در سوء مصرف مواد مخدر»، فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، دورۀ 1، شمارۀ 2 و 3، 1378ش. | ||
* مکری، آذرخش، «آذرخش مکری: با عوض‌کردن جای پزشک با داروساز مشکل حل نمی‌شود»، پایگاه خبری اعتیاد، تاریخ درج مطلب: ۱۰ شهریور ۱۳۹۸ش. | *مکری، آذرخش، «آذرخش مکری: با عوض‌کردن جای پزشک با داروساز مشکل حل نمی‌شود»، پایگاه خبری اعتیاد، تاریخ درج مطلب: ۱۰ شهریور ۱۳۹۸ش. | ||
* مکری، «دکتر آذرخش مکری: توانایی لذت بردن از امور جهان اکتسابی است»، وب‌سایت روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، تاریخ درج مطلب: 5 خرداد 1397ش. | *مکری، «دکتر آذرخش مکری: توانایی لذت بردن از امور جهان اکتسابی است»، وب‌سایت روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، تاریخ درج مطلب: 5 خرداد 1397ش. | ||
* نظری، سیدمحمد و دیگران، «تریاک و درمان اعتیاد به آن از دیدگاه طب سنتی ایران»، مجله تاریخ پزشکی، دورۀ 3، شمارۀ 9، 1390ش. | *نظری، سیدمحمد و دیگران، «تریاک و درمان اعتیاد به آن از دیدگاه طب سنتی ایران»، مجله تاریخ پزشکی، دورۀ 3، شمارۀ 9، 1390ش. | ||
* نوید، جفری و راتوس، اسپنسر، بهداشت روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، ارسباران، چ۴، ۱۳۹۲ش. | *نوید، جفری و راتوس، اسپنسر، بهداشت روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، ارسباران، چ۴، ۱۳۹۲ش. | ||
[[رده: | [[رده:ویکی‌زندگی]] | ||
[[رده:زندگی سالم ]] | [[رده:زندگی سالم ]] | ||
[[رده: | [[رده:مواد آسیب‌زا]] | ||
[[رده:مشاوره و روان‌شناسی]] | |||
[[رده:گیاهان دارویی]] | |||