آموزش علوم دینی در افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

مواد و منابع آموزشی، درسی و تبلیغی برای آموزش علوم دینی از ابتدا مبتنی بر آشنایی با معارف، احکام و اخلاق اسلامی بوده است. آموزش قرآن، فقه، زبان عربی، منطق، کلام، عقاید، اخلاق، تفسیر، حدیث و بلاغت در دوره‌های مختلف مورد توجه اساتید و مراکز تعلیمی بوده و آموزش آنها از سالیان قدیم در کشور مرسوم بوده است. اولین نصاب درسی دولتی در 1299ش برای مکتب «قضات» در کابل مطابق مقتضیات عصر و موافق برنامه‌های ممالک اسلامی (مصر، عراق و عربستان) ایجاد شد که عقاید، دینیات، فقه، اصول، منطق، فلسفه، تصوف، صرف، نحو، تاریخ، جغرافیا، ریاضی، هندسه، فارسی و اردو را شامل می‌شد. وزارت معارف مضامین درسی را برای مدارس دینی دولتی در 1397ش به شرح زیر اصلاح کرد: پشتو، فارسی، عربی، انگلیسی، ریاضی، ساینس، تاریخ و جغرافیه، اصول تدریس، تفسیر، حدیث، فقه، عقاید، اصول فقه، اصول افتاء، تاریخ اسلام، سیرت‌النبی، مختارات از فقه، کمپیوتر، حکمت تشریع، آداب قضاء، قواعد افتاء، مبادی حقوق، روش نوشتن و تحقیق، اصول دعوت اسلامی، روانشناسی عمومی و تربیتی، اصول تدریس و  امتحان و ارزیابی.

مواد درسی در مدارس خصوصی بسیار پراکنده است و هر مدیر بر اساس سلایق خود برنامۀ درسی مربوطه را تدوین می‌کند ولی به‌صورت کلی درس‌ها ناظر بر مکاتب دیوبندی پاکستان و اغلب شامل صرف، نحو، منطق، فلسفه، علم حساب و ریاضیات، بلاغت، فقه، اصول فقه، کلام، تفسیر و حدیث است.  در متون درسی مدارس تشیع نیز بسته به سلایق و مراکز حمایتی اختلاف وجود دارد ولی به‌طور کلی مواد درسی این مدارس تحت تاثیر حوزه های علمیه شیعه در قم و مشهد بوده و در کلیت همانند دیگر مدارس کشور است.  در دانشکده‌های شرعیات دولتی و خصوصی نیز با کمی تفاوت همین مضامین تدریس می‌شود. در 1398ش نصاب درسی دانشکده‌های شریعت به شرح زیر بوده است: عقاید، قرآن، حدیث، فقه، صرف، مبادی حقوق، منطق، تاریخ افغانستان، محیط زیست، نحو، سیره، حقوق بین‌الملل، فلسفه، کامپیوتر، حقوق اساسی، زبان خارجی، نظام سیاسی اسلام، کلام، اخلاق، تفسیر، فن خطابه، حقوق جزا، ادیان، اصول فقه، نگارش حقوقی، روش تحقیق و طب عدلی.