گنبد سلطانیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۳۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۲۲
خط ۸: خط ۸:


==جغرافیا==
==جغرافیا==
گنبد سلطانیه، امروزه در مرکز شهرستان سلطانیه و در ۳۷ کیلومتری زنجان قرار گرفته است.  شهرستان سلطانیه بين مدارهاي جغرافيایي با مختصات 36 درجه و 15 دقيقه تا 36 درجه و 43 عرض شمالی از خط استوا، و 48 درجه و 33 دقيقه تا 49 درجه و 3 دقیقه طول شرقي از نصف‌النهار گرینویچ قرار گرفته است. فاصله شهر سلطانيه تا جاده ترانزیت تهران- زنجان 5 کیلومتر است.  
گنبد سلطانیه، امروزه در مرکز شهرستان سلطانیه و در ۳۷ کیلومتری زنجان قرار گرفته است.<ref> [https://www.isna.ir/photo/1400011506202/%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87 . «گنبد سلطانیه»، وب‌سایت خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا»، تاریخ بازدید: 6 مرداد 1401ش.]</ref> شهرستان سلطانیه بين مدارهاي جغرافيایي با مختصات 36 درجه و 15 دقيقه تا 36 درجه و 43 عرض شمالی از خط استوا، و 48 درجه و 33 دقيقه تا 49 درجه و 3 دقیقه طول شرقي از نصف‌النهار گرینویچ قرار گرفته است. فاصله شهر سلطانيه تا جاده ترانزیت تهران- زنجان 5 کیلومتر است.<ref> [[C:\Users\Archicom\Downloads\10006013970507 (1).pdf|. بیگدلی و همکاران، «بررسي تاريخ شفاهي شهر سلطانيه بررسي آثار معماري شهر تاريخي سلطانيه براساس متون تاريخي و تاريخ شفاهي»، معماری‌شناسی، شماره 5، بهمن 1397ش، ص439.]]</ref>
 
==معماری==
==معماری==
گنبد سلطانیه یکی از عظیم‌ترین بناهای تاریخی به شیوه آذری در ایران است. سبک آذری در آرایه‌ها و تزئینات بناها، دوره شکوفایی معماری ایرانی محسوب می‌شود. استفاده از سفالینه‌های زرین‌فام و استفاده از حجم زیاد سفال با رنگ فیروزه‌ای و لاجوردی از ویژگی‌های سبک آذری است.  گنبد سلطانیه سه طبقه دارد و سبک نمای آن از معماری دوران سلجوقی پیروی کرده است.  این‌ سازة تاریخی در طبقه اول و فضاهای اطراف گنبد، مستطیل شکل بوده و در طبقه دوم و سوم به‌ شکل هشت ضلعی است. طول هر یک از اضلاع این هشت ضلعی ۱۷ متر است  و روی هر ضلع آن یک مناره قرار دارد.  همچنین گنبد سلطانیه دارای هشت ایوان و نزدیک به 50 اتاق است.  مصالح مورد استفاده در ساخت بدنه اصلی گنبد، آجر است و در قسمت گنبد، روکشی از کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی مشاهده می‌شود که به شیوه معرق‌کاری به‌کار رفته‌اند. ملاط مورد استفاده در بنا نیز مخلوطی از گچ و اندکی آهک است.  بنا در قسمت درونی خود از بخش‌های مختلفی مانند تربت‌خانه، سردابه و گنبدخانه تشکیل شده که هرکدام با استفاده از کتیبه‌های نقش‌بسته به طرح‌های جذاب و آیات قرآن طراحی شده است.  این بنای تاریخی، کهن‌ترین گنبد آبی‌‌رنگ دوپوسته در ایران است. سقف داخلی اتاق‌ها با آجر‌های رنگی و گچ‌بری، مقرنس‌كاری و كاشی‌كاری آراسته شده است. در تمام این بنا، آیات قرآن و نام‌های خداوند به خط کوفی و ثلث بر دیوارها و کتیبه‌ها دیده می‌شود.   
گنبد سلطانیه یکی از عظیم‌ترین بناهای تاریخی به شیوه آذری در ایران است. سبک آذری در آرایه‌ها و تزئینات بناها، دوره شکوفایی معماری ایرانی محسوب می‌شود. استفاده از سفالینه‌های زرین‌فام و استفاده از حجم زیاد سفال با رنگ فیروزه‌ای و لاجوردی از ویژگی‌های سبک آذری است.  گنبد سلطانیه سه طبقه دارد و سبک نمای آن از معماری دوران سلجوقی پیروی کرده است.  این‌ سازة تاریخی در طبقه اول و فضاهای اطراف گنبد، مستطیل شکل بوده و در طبقه دوم و سوم به‌ شکل هشت ضلعی است. طول هر یک از اضلاع این هشت ضلعی ۱۷ متر است  و روی هر ضلع آن یک مناره قرار دارد.  همچنین گنبد سلطانیه دارای هشت ایوان و نزدیک به 50 اتاق است.  مصالح مورد استفاده در ساخت بدنه اصلی گنبد، آجر است و در قسمت گنبد، روکشی از کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی مشاهده می‌شود که به شیوه معرق‌کاری به‌کار رفته‌اند. ملاط مورد استفاده در بنا نیز مخلوطی از گچ و اندکی آهک است.  بنا در قسمت درونی خود از بخش‌های مختلفی مانند تربت‌خانه، سردابه و گنبدخانه تشکیل شده که هرکدام با استفاده از کتیبه‌های نقش‌بسته به طرح‌های جذاب و آیات قرآن طراحی شده است.  این بنای تاریخی، کهن‌ترین گنبد آبی‌‌رنگ دوپوسته در ایران است. سقف داخلی اتاق‌ها با آجر‌های رنگی و گچ‌بری، مقرنس‌كاری و كاشی‌كاری آراسته شده است. در تمام این بنا، آیات قرآن و نام‌های خداوند به خط کوفی و ثلث بر دیوارها و کتیبه‌ها دیده می‌شود.   
۳۶۵

ویرایش